برای کسانی که می‌خواهند وزن کم کنند یا کسانی که خیلی نگران ماندن در وزن جدیدشان هستند، ممکن است قرص لاغری یک راه‌حل معجزه‌آسا به نظر برسد. بیشتر این افراد چشم خود را روی خطرات و عوارض جانبی مصرف قرصهای لاغری می‌بندند.
شرکت‌های تولیدکننده قرص لاغری نیز معمولا با عناوینی مثل «کاملا طبیعی» در مورد تاثیر جادویی داروهای خود ادعاهایی دارند که عموما در هیچ مطالعه علمی‌ای به اثبات نرسیده است.
اما در واقعیت دارویی که با بدن شما کاری بکند که چند کیلو چربی به سرعت بسوزد و از بین برود، قطعا بر بقیه بدن نیز اثر خواهد گذاشت.
قرصهای لاغری معمولاً به عنوان مکمل‌های غذایی یا محصولات تجاری عرضه می‌شوند که ادعا می‌کنند به کاهش وزن کمک می‌کنند. این قرص‌ها معمولاً شامل موادی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی، گیاهان دارویی و مواد تشدید کننده متابولیسم هستند. اغلب قرصهای لاغری باعث سریع‌تر سوزاندن چربی، کنترل اشتها و کاهش جذب مواد غذایی می‌شوند. با این حال، تأثیرات واقعی و اثبات شده قرصهای لاغری بر کاهش وزن مورد بحث قرار داشته و نتایج آنها برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد. قبل از مصرف هر قرص لاغری، بهتر است با مشاوره از متخصصان تغذیه یا پزشکان مطرح کنید و از تأثیرات و عوارض محتمل آنها آگاه شوید. همچنین، برای دستیابی به کاهش وزن بهداشتی و ماندگار، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و انجام فعالیت بدنی منظم به همراه تغذیه متوازن و سبک زندگی سالم بهترین راهکارها هستند.
قبل از استفاده از هر گونه قرص لاغری، مهم است که به موارد زیر توجه کنید. اولاً، باید به مشورت با پزشک خود مراجعه کنید، زیرا هر قرص ممکن است با وضعیت سلامتی شما تداخل داشته باشد و عوارض جانبی را به همراه داشته باشد. همچنین، باید به صورت واقع‌گرا و واقع‌بینانه به ادعاهای تبلیغاتی قرص‌ها نگاه کنید. برخی از قرص‌ها ممکن است عملکرد واقعی خود را اثبات نکرده باشند و نتایج قابل قبولی در کاهش وزن نداشته باشند. علاوه بر این، به عوارض جانبی و تداخلات ممکن با داروهای دیگر نیز توجه کنید. مهمترین نکته این است که کاهش وزن سالم و ماندگار به معنای تغییر در سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم است. برنامه‌ریزی با توجه به نیازهای شخصی، رعایت تغذیه سالم و تمرینات مناسب می‌تواند به شما در رسیدن به وزن مطلوب کمک کند. به طور کلی، استفاده از قرص لاغری باید با احتیاط و تحت نظارت پزشک صورت گیرد و بهبود وضعیت سلامتی را هدف قرار داد.
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که اختلال خوردن دارند، بیشتر از سایرین به قرصهای لاغری روی می‌آورند.
نزدیک به نیمی از کسانی که از این اختلال رنج می‌برند، داروهای غیرتجویزی (OTC) لاغری را امتحان کرده‌اند.
معجون‌های گیاهی، دم‌نوش‌ها، قرص‌ها، شربت‌ها و کپسول‌های گیاهی نیز در دسته همین داروها قرار می‌گیرند که در مورد تمام آنها صحبت خواهیم کرد.
توصیه متخصص این است که اگر دارو را پزشک برای شما تجویز نکرده، به هیچ عنوان اقدام به خرید و مصرف آن نکنید. حتی اگر اثر جادویی آن را در دوست صمیمی خود دیده‌اید! شما نمی‌دانید که در بلندمدت چه خطراتی سلامتی او را تهدید خواهد کرد.
قرص لاغری و مکمل رژیمی
هر دارویی که شما مصرف کنید و چیزی را به رژیم غذایی تان بیفزاید، یک مکمل رژیمی به حساب می‌آید. هدف همه مکمل‌های رژیمی کاهش وزن نیست. برخی از مکمل‌ها می‌توانند مواد غذایی لازم و ضروری‌ای را که به طور طبیعی دریافت نمی‌کنید به بدنتان برسانند.
ویتامین‌ها، مواد معدنی، آمینو اسیدها و پروتئین‌ها، آنزیم‌ها و غیره در این گروه هستند. مکمل‌هایی که اگر درست مصرف شوند می‌توانند تغذیه شما را بهبود داده و به سلامتی کمک کنند.
هدف از مصرف مکمل در افراد مختلف یکسان نیست. کاهش وزن، افزایش وزن، عضله سازی ، دریافت ریزمغذی‌ها و درشت‌مغذی‌ها، بهبود وضعیت خواب و بهبود صفاتی مثل قدرت بینایی از جمله انگیزه‌های افراد برای استفاده از مکمل است.
به بیان ساده: مکمل را با قرص لاغری اشتباه نگیرید. و فکر نکنید قرص لاغری هم یک مکمل است مثل تمام مکمل‌های دیگر.
دقت کنید این موضوع که یک دارو با بسته‌بندی قشنگ در داروخانه فروخته می‌شود به معنای بی‌خطر بودن آن نیست. بسیاری از داروهایی که در داروخانه هستند، برای افراد سالم خوب نیستند و حتی می‌توانند فرد را بکشند.
به خصوص که تولیدکنندگان مکمل‌ها در آمریکا ملزم به اخذ مجوز از سوی FDA نیستند و البته، خیلی از تولیدکننده‌های غیر آمریکایی به دروغ ادعا می‌کنند که از FDA مجوز دارند.
برای همین اگر تمایل دارید از دارو یا مکمل استفاده کنید، حتما اول با متخصص مشورت کنید.
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
قرص لاغری چطور کار می‌کند؟
قرصهای لاغری فراوانی در بازار وجود دارد. اگر بخواهید یک قرص برای کاهش وزن پیدا کنید، با تعداد بسیاری از ترکیب‌ها و برندها مواجه می‌شوید که هر کدام ادعا می‌کنند که بهترین هستند.
این شرکت‌ها ادعا می‌کنند که محصولاتشان قادر است:
- اشتهای شما را محدود کند. (علف نخودی، گرده زنبور عسل، رازیانه)
- باعث می‌شود احساس سیری کنید. (شیره گوار، اسپرزه)
- سرعت سوخت‌وساز بدن شما را بالا ببرد (کافئین، گوارنا، سینفرین، ب کمپلکس)
- سرعت ذخیره چربی را کاهش دهد (چای سبز، اسید هیدروسیتریک، تخم کتان)
- جلوی ذخیره چربی موجود در غذا را می‌گیرد (کندروایتین)
پس می‌بینیم که این قرص‌ها چند عملکرد مختلف دارند. کم‌تر بخورید، بیشتر بسوزانید یا چربی کم‌تری ذخیره کنید. هر کدام از این موارد می‌تواند مشکلاتی هم داشته باشد.
هر نوع قرص، شربت، پودر و دمنوش می‌تواند یک مکمل لاغری باشد. وقتی می‌گوییم قرص لاغری ، به این معنی نیست که مصرف چربی‌سوز به صورت پودر، مایع، اسموتی یا دم‌کردن باعث می‌شود خطر مصرف مکمل کاهش پیدا کند.
برخی از این داروها مثل دگزاتریم با تحریک سیستم عصبی مرکزی از طریق ترموجنسیس باعث چربی‌سوزی می‌شوند. اما خطر تحریک سیستم عصبی از خطر چاقی بالاتر است.
چرا قرصهای لاغری خطرناک هستند؟
مکمل‌های بی‌ضرری در بازار وجود دارند که اگر با علم کافی و به شکل اصولی مصرف شوند، خطری در پی نخواهند داشت.
با این وجود اکثر مکمل‌ها و قرصهای لاغری اگر این عوارض را دارند، خطرناک هستند:
- قرص یا دارویی که با افزایش چشمگیر ضربان قلب همراه باشد.
- فشار خون را بالا ببرند.
- احساس آشفتگی ایجاد کنند.
- حالت تهوع بیاورند.
- به بی‌خوابی منجر شوند.
- مشکلات کلیوی، تخریب کبد و خونریزی روده از جمله مواردی است که ممکن است فرد به سرعت تشخیص ندهد.
افدرین
این دارو در جهان به سرعت محبوب و همه‌گیر شد. مطالعات نشان دادند که این دارو می‌تواند باعث سکته قلبی و مرگ بشود.
در سال 2005 دوز مصرف این دارو محدود شد. اما سال بعد به این دلیل که این قرص لاغری خطرناک‌تر از آن است که در هر دوزی استفاده بشود، به طور کامل غیرقانونی اعلام شد.
هیدروکسیکات
بعضی داروها می‌توانند آسیبی جدی به کلیه، کبد و اعضای حیاتی وارد کنند. در مورد این دارو هم کار مصرف‌کنندگان به پیوند کبد و حتی مرگ کشید. به همین دلیل این دارو ممنوع اعلام شد و تمامی داروها جمع‌آوری شدند.
فن-پن
این دارو به خاطر وجود فنفلورامین و تاثیر مخرب آن بر قلب و ریه جمع‌آوری شده است. هرچند پنترمین در به صورت محدود و تحت نظارت پزشک در مواردی خاص همچنان به کار گرفته می‌شود. داروهایی که حتما باید با نسخه پزشک به مصرف برسند.
مریدیا
این دارو به دلیل مطالعاتی که ارتباط مصرف این دارو را با عارضه‌ها و آسیب‌های قلب و عروقی نشان می‌دادند، تولیدش متوقف و از بازار جمع‌آوری شد.
نمونه‌هایی که در اینجا آوردیم تنها بخشی از داروهای خطرناک لاغری بودند. برخی دیگر از قرصهای لاغری هستند که خطر آنها اثبات شده یا تحقیقات بر روی آنها همچنان در جریان است.
کلن بوترول
این دارو یکی از چربی سوزهای است که متاسفانه مصرف آن زیاد شده است . ما مقاله کلاملی درباره کلن بوترول نوشته ایم که پیشنهاد میکنیم این مقاله را مطالعه کنید.
1- داروهایی که اشتهای شما را کم می‌کنند
واضح است که برای کاهش وزن باید کالری مصرفی خود را کم کنید و از سوی دیگر با افزایش فعالیت بدنی سعی کنید که یک تراز منفی کالری به‌وجود بیاورید.
بدون وجود این تراز منفی، وزن شما کاهش پیدا نمی‌کند.
اما مشکل این جا است که اگر شما یک تغذیه نادرست دارید که در آن به اندازه کافی پروتئین، فیبر، ویتامین و مواد معدنی دریافت نمی‌کنید، کوچک کردن اینم بشقاب نه تنها به سلامت شما کمکی نمی‌کند، بلکه باعث می‌شود که وضعیت بدی پیدا کنید.
نتیجه نهایی این داروها ابتلا به سوتغذیه، ریزش مو، به خطر افتادن سلامت پوست، پیدایش مشکلات کلیوی و قلبی و درگیر شدن با وضعیت عصبی مداوم است.
هدف تنها کاهش حجم غذا نیست، بلکه باید کیفیت کالری دریافتی خود را افزایش دهید تا بتوانید با کالری کم‌تر نیازهای خود به مواد غذایی را برطرف کنید. دارو یا قرصی که همان کالری بی‌کیفیت قبلی (مثل کالری دریافت شده از آرد سفید و شکر) را کم‌تر کند، برای بدن مضر خواهد بود.
2- داروهایی که سوخت‌وساز را تندتر می‌کنند
غذایی که می‌خورید علاوه بر تامین مواد اولیه، انرژی بدن شما را نیز فراهم می‌کند. فعالیت سلول‌ها، حرکت عضلات، فکر کردن و انجام فعالیت‌های حیاتی محتاج مصرف انرژی است.
برخی از افراد به طور طبیعی انرژی بیشتری مصرف می‌کنند. برای مثال یک فرد سالم با بالارفتن سن متابولیسمش کندتر می‌شود. از سوی دیگر داشتن عضلات بیشتر باعث می‌شود که بدنتان برای حفظ و نگه‌داری این عضلات به کالری بیشتری محتاج باشد.
پس روی کاغذ به نظر می‌رسد هر چیزی که متابولیسم را تندتر کند باید منجر به کاهش وزن شود. اما توجه کنید برخی بیماری‌ها (که مقابله با آنها به صرف انرژی زیاد محتاج است) نیز وزن افراد را کم می‌کنند. هرگز نمی‌شود ابتلا به بیماری را به عنوان دارویی برای کاهش وزن در نظر گرفت.
این که یک دارو سیستم عصبی شما را تحریک کند که بی‌دلیل کالری اضافی بسوزانید، می‌تواند خطرناک باشد.
ابتلا به بیماری‌های قلبی، اختلال در خواب، مشکلات گوارشی و عصبی، فشار خون و برخی موارد دیگر از جمله خطرات تحریک مصنوعی سیستم عصبی است.
3- داروهایی که جلوی جذب چربی را می‌گیرند
چربی به ذات چیز بدی نیست. درست است که مصرف زیاد چربی‌های اشباع یا مصرف چربی ترانس برای سلامتی ضرر دارد، اما منابع سالم چربی مثل گردو، زیتون، ماهی‌های چرب، آواکادو و نارگیل در فهرست غذاهای ناسالم نیستند.
بدن شما برای تولید برخی هورمون‌ها، جذب ویتامین‌های محلول در چربی، سلامتی پوست و مو و چشم و بسیاری از موارد ضروری دیگر به چربی نیاز دارد. حتما می‌دانید که امگا 3 و امگا 6 برای بدن شما خوب هستند. این‌ها هم چربی به حساب می‌آیند.
مشکل اینجا است که قرصهای لاغری توان تشخیص میان چربی خوب و بد را ندارند. قرص‌هایی که جلوی ذخیره چربی را می‌گیرند یا اصلا اجازه نمی‌دهند چربی غذا به بدنتان وارد شود، قطعا شما را در دریافت ویتامین‌های چرب مثل ویتامین آ و د دچار مشکل می‌کنند.
برای همین نمی‌توانیم از این روش به عنوان یک روش سالم برای کاهش وزن یاد کنیم.
چطور بفهمیم کدام مکمل امن است؟
تقریبا راه دقیق و جامعی برای تشخیص امنیت یک دارو وجود ندارد. بسیاری از داروهایی که بسته‌های زیبا دارند و روی آنها تایید برخی سازمان‌ها و اشخاص نقش بسته است، می‌توانند برای شما ناامن باشند.
راه اول این است که هرگز خودتان (یا به توصیه دوستان) اقدام به خرید دارو نکنید.
این که یک دارو به نسخه پزشک نیاز ندارد، به معنای امن بودن آن نیست. حتی در مورد مصرف ویتامین و مواد معدنی بهتر است اول به متخصص مشورت کنید. افراد زیادی هستند که یک یا چند عنصر مثل آهن در بدنشان زیاد است، اما سر خود اقدام به مصرف قرص آهن می‌کنند.
درست است که مکمل‌ها دارو نیستند. اما شما سعی کنید با آنها مثل دارو برخورد کنید. یعنی آنها را از متخصص بگیرید و دقیقا طبق توصیه او به مصرف برسانید.
هرگز خودتان یک قرص لاغری یا مکمل غذایی را به دیگری توصیه نکنید. اگر او در مصرف دارو اشتباه کند و برایش مشکلی پیش بیاید، مسئولیت قانونی این تجویز متوجه شما است. اگر پروانه نظام پزشکی نداشته باشید، عواقب سنگینی در انتظار شما خواهد بود.
اشتباهات بزرگ در مصرف قرصهای لاغری
وقتی کسی فقط برایش کاهش وزن مهم باشد و نتواند از طریق رژیم و تمرین به هدف دلخواه خود برسد، سراغ قرص لاغری می‌رود.
اما تصور کنید که متخصص به مقداری مشخص به شما دارو داده است. هنوز هم کاملا خطر برطرف نشده است. برخی از اشتباهات رایج در مصرف قرصهای لاغری به این قرار هستند:
برخی از افراد برای رسیدن به نتیجه بهتر ممکن است بیش از دوز تعیین شده دارو مصرف کنند. بعضی‌ها هم در روزهایی که احساس می‌کنند پرخوری کرده‌اند، با مصرف بیشتر قرص می‌خواهند مشکل را حل کنند. این کار اشتباه است. به دوز تعیین شده توسط متخصص وفادار بمانید.
افرادی هستند که چاق نیستند. حتی شاید کمبود وزن داشته باشند. اما به‌خاطر تاثیر گرفتن از مد، فکر می‌کنند اگر از این هم لاغرتر شوند خوب است. برای همین ممکن است از قرصهای لاغری استفاده کنند. در صنعت مد این کار تاکنون باعث مرگ چندین مدل شده است.
استفاده از دارو بدون تجویز هم اشتباه است. اگر متخصص به دوست شما یک دارو داده، معنی‌اش این نیست که این دارو امن است و همه می‌توانند از آن استفاده کنند.
یک اشتباه دیگر ترکیب داروها و قرص‌ها با هم دیگر است. مثلا شاید یک متخصص دارویی را به شما پیشنهاد کرده و متخصص دیگر پیشنهاد دیگری داشته است. این که شما هر دو دارو را بدون توجه به تداخل دارویی مصرف کنید، اشتباه است.
تداخل دارویی هم موضوع مهمی است. یعنی ممکن است یک قرص لاغری که به خودی خود امن باشد، با یک داروی دیگر همخوانی نداشته باشد. تداخل حتی می‌تواند با الکل، سیگار، مواد مخدر و قهوه نیز پیش بیاید. بهتر است قبل از گرفتن قرص و دارو، متخصص را نسبت به وضعیت خود صادقانه آگاه کنید.
در زمان شیردهی نباید از قرصهای لاغری استفاده کنید. دقت کنید که در این دوران کودک دارد از پروتئین، چربی و قند موجود در شیر تغذیه می‌کند. قرص لاغری ممکن است دسترسی او به چربی شیر را محدود کند.
بهترین قرص لاغری چیست؟
توصیه اکید ما این است که کاهش وزن باید در نهایت به ارتقای سلامتی شما منجر شود، نه آن که تهدیدی برای سلامتی باشد.
بهترین چیزی که برای کاهش وزن می‌تواند به شما کمک کند، داشتن یک تغذیه سالم، خواب کافی و داشتن برنامه منظم تمرین است.
در این مسیر برخی مکمل‌ها به توصیه متخصص می‌تواند برای شما مفید باشد. مثلا استفاده از مکمل پروتئین علاوه بر ایجاد احساس سیری قادر است نیاز شما به دریافت پروتئین را هم تامین کند.
در نتیجه بهترین دارو برای لاغری، تضمین سلامتی و بهبود سبک زندگی شما است. ما هیچ قرص لاغری را به شما توصیه نمیکنیم.
