چای سبز (Camellia sinensis، Theaceae) پس از آب، پرمصرفترین نوشیدنی است. مصرف چای سبز از بیماریهای مزمن از جمله سرطان محافظت میکند. چای سبز دارای بالاترین غلظت پلیفنولها از جمله EGCG در مقایسه با چایهای دیگر است. به همین دلیل است که چای سبز بهتر از سایر چایها میتواند مرگ سلولی آپوپتوتیک در سرطان را القا کند. مصرف روزانه پلیفنولهای چای سبز در برخی کشورها زیاد است. تقریباً 34 درصد از کل مصرف پلی فنل از نوشیدنیها در ژاپن از چای سبز میآید. برای آشنایی بیشتر با خواص ضد اکسیدانی چای سبز این مطلب از فیت کلاب را تا انتها با دقت مطالعه نمایید.
آشنایی با خواص چای سبز؛ خواص ضد اکسیدانی چای سبز
از پرمصرفترین چایها در جهان، چای سبز محسوب میشود. عصاره چای سبز شکل غلیظ آن است و به شکل کپسول در دسترس میباشد. مانند چای سبز، عصاره چای سبز منبع عالی آنتیاکسیدان است. بهطورکلی چای سبز دارای طیف وسیعی از مزایای سلامتی از ارتقای سلامت قلب، کبد و مغز گرفته تا بهبود پوست و حتی کاهش خطر ابتلا به سرطان است.
علاوه بر این، بسیاری از مطالعات به توانایی عصاره چای سبز برای کمک به کاهش وزن پرداختهاند. در واقع، بسیاری از محصولات کاهش وزن آن را به عنوان یک عنصر کلیدی استفاده میکنند. با وجود این فواید، مهم است بدانید که عصاره چای سبز در صورت مصرف بیش از حد نیز میتواند سمی باشد. اگر به مصرف این مکملها علاقه دارید، همیشه با یک متخصص بهداشت صحبت کنید.
آنتیاکسیدان بالا؛ کاهش استرس اکسیداتیو
فواید سلامتی چای سبز بیشتر به دلیل محتوای آنتیاکسیدانی بالای آن است. آنتیاکسیدانها میتوانند با محافظت در برابر آسیب سلولی ناشی از مولکولهایی به نام رادیکالهای آزاد به کاهش استرس اکسیداتیو در بدن شما کمک کنند. افزایش سن و چندین بیماری بر این آسیب سلولی تاثیر میگذارد.
آنتیاکسیدانهای پلیفنول به نام کاتچین اکثر محتوای آنتیاکسیدانی چای سبز را تشکیل میدهند. در میان کاتچینهای موجود در چای سبز، اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) بیشترین تحقیقات را دارد. نشان داده شده است که بیشترین فواید سلامتی را نیز دارد. مطالعات نشان دادهاند که چای سبز ظرفیت آنتیاکسیدانی بدن شما (فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی بدن شما) را افزایش میدهد و از استرس اکسیداتیو محافظت میکند. کاهش استرس اکسیداتیو از نگرانیهای مرتبط با سلامتی جلوگیری میکند.
تقویت سلامت قلب؛ کاهش فشار خون
استرس اکسیداتیو تجمع چربی در خون شما را افزایش میدهد که التهاب را در شریانهای شما افزایش میدهد. در نتیجه منجر به فشار خون بالا میشود. آنتیاکسیدانهای موجود در چای سبز میتوانند التهاب را کاهش داده و به کاهش فشار خون کمک کنند. آنها همچنین جذب چربی در سلولها را مهار میکنند در نتیجه باعث کاهش سطح چربی خون میشوند. با توجه به اینکه فشار خون بالا و سطح بالای چربی خون از عوامل خطر بیماری قلبی هستند، تنظیم آنها میتواند به ارتقای سلامت قلب کمک کند.
تقویت عملکرد مغز؛ کاهش آسیبهای مغزی
آنتیاکسیدانهای موجود در عصاره چای سبز، به ویژه EGCG، نشان داده شده است که از سلولهای مغز در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند. این محافظت میتواند به کاهش آسیبهای مغزی که منجر به زوال ذهنی و بیماریهای مغزی مانند پارکینسون، آلزایمر و زوال عقل شود، کمک میکند. عصاره چای سبز همچنین میتواند اثر فلزات سنگین مانند آهن و مس را کاهش دهد که هر دو میتوانند به سلولهای مغز آسیب برسانند. آنتیاکسیدانها از طریق تقویت ارتباط بین بخشهای مختلف مغز شما به حافظه نیز کمک میکند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان؛ تعادل تولید سلولی و مرگ
مرگ سلولی و رشد مجدد، نشاندهنده نگهداری از بافتها و اندامهای بدن شما است. رمانی که سلولی میمیرد سلولهای بنیادی، سلولهای جدیدی را برای جایگزینی تولید میکنند. این فرایند سلولها را فعال و سالم نگه میدارد. هنگامی که این تعادل مختل شود، سرطان میتواند رخ دهد. این زمانی است که بدن شما شروع به تولید سلولهای ناکارآمد میکند و سلولها در زمانی که باید میمیرند.
به نظر میرسد آنتیاکسیدانهای موجود در عصاره چای سبز، به ویژه EGCG، اثرات مطلوبی بر تعادل تولید سلولی و مرگ دارند. یک مطالعه اثرات مصرف 600 میلیگرم کاتچین چای سبز در روز به مدت یک سال را بر روی مردان در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات بررسی کرد. این نشان داد که احتمال ابتلا به سرطان برای افرادی که چای سبز دریافت میکنند در مقایسه با 30 درصد برای گروه کنترل 3 درصد است.
[elementor-template id=”37773″]
بهبود عملکرد ورزشی؛ مؤثر برای ریکاوری بهتر
از جمله خواص ضد اکسیدانی چای سبز بهبود عملکرد ورزشی یا افزایش ریکاوری مفید است. با وجود اینکه ورزش فواید بسیاری برای سلامتی دارد. شناخته شده است که استرس اکسیداتیو تولید میکند و به سلولهای بدن آسیب میرساند. آنتیاکسیدانها، مانند کاتچینهای چای سبز، میتوانند آسیب سلولی را کاهش دهند و خستگی عضلانی را به تأخیر بیندازند. در واقع، یک مطالعه شامل 35 دانشآموز پسر نشان داد که عصاره چای سبز همراه با تمرینات قدرتی به مدت 4 هفته، محافظت آنتیاکسیدانی بدن را افزایش میدهد.
نکات احتیاطی در مصرف چای سبز؛ تداخلات دارویی
عصاره چای سبز به شکل مایع، پودر و کپسول موجود است. متناسب با ذائقه و سبک زندگی خود میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید و در رژیم غذایی خود بگنجانید. اگر با هر یک از داروهای زیر تحت درمان هستید، نباید چای سبز بنوشید یا عصاره چای سبز را بدون مشورت با پزشک خود مصرف کنید.
- آدنوزین: چای سبز ممکن است عملکرد آدنوزین را مهار کند. دارویی که در بیمارستان برای ریتم نامنظم و معمولاً ناپایدار قلب تجویز میشود.
- بتالاکتام: چای سبز ممکن است اثربخشی آنتیبیوتیکهای بتالاکتام را با کاهش مقاومت باکتریها در برابر درمان افزایش دهد.
- داروهای ضد اضطراب: بنزودیازپینها کافئین، از جمله کافئین چای سبز، ممکن است اثرات آرامبخش این داروهایی که معمولاً برای درمان اضطراب استفاده میشوند، مانند دیازپام (والیوم) و لورازپام (آتیوان) را کاهش دهد.
- داروهای فشار خون: بتا بلوکرها، پروپرانولول و متوپرولول کافئین، از جمله کافئین چای سبز، ممکن است فشار خون را در افرادی که پروپرانولول (ایندرال) و متوپرولول (Lopressor، Toprol XL) مصرف میکنند، افزایش دهد. این داروها برای درمان فشار خون بالا و بیماریهای قلبی استفاده میشود.
- داروهای رقیقکننده خون: افرادی که وارفارین (کودامین) مصرف میکنند نباید چای سبز بنوشند.
- کلوزاپین (کلوزاریل): در صورت مصرف 40 دقیقه پس از نوشیدن چای سبز، ممکن است اثرات کلوزاپین کاهش یابد.
- افدرین: هنگامی که چای سبز با افدرین مصرف شود، ممکن است باعث تحریک، رعشه، بیخوابی و کاهش وزن شود.
- لیتیوم: نشاندادهشده است که چای سبز سطح لیتیوم خون را کاهش میدهد، دارویی که برای درمان اختلال دوقطبی استفاده میشود. این میتواند لیتیوم را کمتر مؤثر کند.
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs): چای سبز ممکن است باعث افزایش شدید فشار خون شود که به آن بحران فشار خون گفته میشود، زمانی که همراه با این داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی مصرف شود.
برای ایمن بودن، اگر از داروهای دیگری نیز استفاده میکنید، قبل از نوشیدن یا مصرف چای سبز با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه آمادهسازی چای سبز؛ نکته کلیدی
استخراج پلیفنولهای چای سبز در چای به زمان و دما بستگی دارد. آمادهسازی چای مهم است. زیرا آمادهسازی با آب گرم باعث میشود که چای در از بین بردن رادیکالهای اکسیداتیو بهتر از آمادهسازی با آب سرد عمل کند. احتمالاً به دلیل استخراج بیشتر پلیفنولها است. پلیفنولهای چای سبز میتوانند با تولید پراکسید هیدروژن به عنوان پرو اکسیدان عمل کنند.
افزودن شیر به چای سبز باعث کاهش تشکیل پراکسید هیدروژن، مستقل از حضور کاتالاز میشود که پراکسید هیدروژن را به آب و اکسیژن تجزیه میکند. ممکن است پلیفنولهای موجود در چای سبز به پروتئینهای موجود در شیر متصل شوند. در نتیجه تولید پراکسید هیدروژن را مهار کنند. در شرایط اکسیداتیو پلیمریزاسیون پلیفنولهای چای سبز نیز میتواند رخ دهد.
بهرهوری از تمام خواص ضد اکسیدانی چای سبز در رژیم غذایی
به لطف خواص ضد اکسیدانی چای سبز، چای سبز به بهبود سلامت بدن کمک میکند. بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که چای سبز باعث کاهش وزن، تنظیم قند خون، پیشگیری از بیماریها و بازیابی ورزش میشود. همچنین میتواند به حفظ سلامت پوست و کبد، کاهش سطح چربی خون، تنظیم فشار خون و بهبود سلامت مغز کمک کند.
برای دریافت رژیم غذایی که شامل چای سبز باشد میتوانید از متخصصین تغذیه فیت کلاب کمک بگیرید. متخصصین با تجربه فیت کلاب در کنار شما عزیزان هستند تا بتوانید در کمترین زمان ممکن به نتیجه موردنظر خود برسید. برای مشاوره نیز میتوانید با شماره 02191090095 تماس بگیرید.
[elementor-template id=”25395″]
سؤالات متداول
فایده اصلی چای سبز چیست؟
مصرف چای سبز فواید زیادی دارد. سرشار از آنتیاکسیدان است که به پیشگیری یا بهبود آسیب سلولی کمک میکند و از سلامت کلی شما حمایت میکند. این شامل کاهش نشانگرهای خاصی از التهاب است که ممکن است خطر زوال شناختی را کاهش دهد. حتی ممکن است خواصی داشته باشد که به محافظت در برابر سرطان و بیماری قلبی کمک میکند.
چه مقدار چای سبز باید در روز بنوشید؟
مصرف 1 تا 3 فنجان چای سبز در روز ممکن است برای سلامتی شما مفید باشد. به خاطر داشته باشید که چای سبز حاوی کافئین است. بنابراین مصرف بیش از 6 تا 8 فنجان در روز توصیه نمیشود.
آیا چای سبز چربی شکم را کاهش میدهد؟
برخی از شواهد مبتنی بر تحقیقات منبع معتبر نشان میدهد که مصرف چای سبز میتواند به کاهش چربی بدن، از جمله در ناحیه شکم، کمک کند.