تنبلی روده یک اختلال گوارشی است که در برخی افراد بروز می‌کند. در این عارضه به دلیل کند بودن حرکات روده مدفوع سفت و خشک می‌شود. ابتلا به یبوست و عوارض بعدی آن از پیامدهای تنبلی روده است. شاید بپرسید که چگونه متوجه شویم به تنبلی روده دچار هستیم؟ راه‌های مختلفی برای تشخیص تنبلی روده وجود دارد. با توجه به علائم و انجام آزمایش می‌شود به این مشکل پی برد. در صورت بی‌توجهی به مشکلات گوارشی مثل تنبلی روده عوارض آن بسیار آزار دهنده و جدی خواهند بود. از این‌رو، در این مقاله از فیت کلاب انواع تست‌های تنبلی روده را معرفی می‌کنیم.
علائم تنبلی روده؛ یبوست و کاهش میل به غذا
در تنبلی روده به دلیل دیر خارج شدن مواد دفعی از بدن علائم مختلفی بروز می‌کند. هر چه مدفوع بیشتر در روده بماند آب بیشتری از دست می‌دهد. در نتیجه علائم مختلفی هم ظاهر می‌شوند. یبوست یکی از شایع‌ترین علائم تنبلی روده است. در این عارضه مدفوع به سختی و با درد دفع می‌شود. هرچه مدفوع خشک‌تر شود، دیرتر از روده خارج می‌شود. همچنین، افراد مبتلا به تنبلی روده نفخ شکم را نیز تجربه می‌کنند. نفخ احساس سنگینی و تورم در شکم است.
علت این احساس، گازی است که در معده و روده جمع می‌شود. یکی دیگر از علائم تنبلی روده درد شکم است. میزان درد بستگی به شدت یبوست دارد. هرچه یبوست شدیدتر باشد به همان نسبت گاز بیشتری هم در شکم جمع می‌شود. گاهی تنبلی روده منجر به تهوع و استفراغ می‌شود. این علائم ناشی از تجمع مدفوع و گاز در دستگاه گوارش است. از دست دادن اشتها از دیگر علائم تنبلی روده است. کاهش میل به غذا به دلیل تنبلی و کم کار شدن دستگاه گوارش است. در این شرایط فرد ممکن است غذای کمتری مصرف کند. چنین روندی منجر به سوء تغذیه و در موارد شدید کاهش وزن می‌شود.
عوارض تنبلی روده؛ هموروئید و انسداد روده
تنبلی روده در صورت عدم درمان منجر به عوارض جدی می‌شود. فشار ناشی از دفع به بافت رکتوم و اسفنکتر آن آسیب می‌زند. برخی از عوارض مرتبط با تنبلی روده به شرح زیر است:
- یبوست: تنبلی روده و حرکت کند مواد زائد باعث خشک شدن مدفوع می‌شود.
- هموروئید: هموروئید یا بواسیر به دلیل فشار به رکتوم و تجمع خون در سیاهرگ‌ها بروز می‌کند.
- شقاق: خشکی مدفوع و فشار ناشی از آن باعث جراحت جداره رکتوم و ابتلا به شقاق می‌شود.
- افتادگی رکتوم: در موارد شدید، در زمان اجابت مزاج بخشی از دیواره رکتوم از مقعد خارج می‌شود.
- انسداد روده: در تنبلی شدید روده بخشی از مدفوع به علت خشک شدن باعث انسداد روده می‌شود.
- سوء تغذیه: تنبلی روده در مواردی جذب طبیعی مواد مغذی را مختل می‌کند.
- رشد باکتری‌ها: تنبلی روده تعادل باکتری‌ها را به هم می‌زند و احتمال التهاب را افزایش می‌دهد.
[elementor-template id=”31890″]
در برخی موارد، درد شدید شکم، نفخ، استفراغ و ناتوانی در دفع گاز بروز می‌کند. در چنین شرایطی مراقبت‌های فوری پزشکی برای رفع انسداد ضروری است. اگر دفعات اجابت مزاج شما کمتر از 3 بار در هفته است باید به پزشک مراجعه کنید. کم شدن دفعات اجابت مزاج اولین نشانه تنبلی روده است.
دلایل ایجاد تنبلی روده؛ برنامه غذایی نامناسب و عادات ناسالم
چندین علت برای کند شدن حرکات روده وجود دارد. عوامل محیطی یا ژنتیکی باعث مختل شدن عملکرد دستگاه گوارش می‌شوند. برخی از این عوامل به شرح زیر است:
- داروها: برخی داروها از جمله مواد افیونی، ممکن است سرعت حرکات روده را کاهش دهند.
- کمبود فیبر: خوردن فیبر کم در رژیم غذایی باعث باریک و خشک شدن مدفوع و در نتیجه اختلالات گوارش می‌شود.
- زمینه ژنتیکی: برخی افراد به دلایل ارثی بیشتر از سایرین در معرض تنبلی روده هستند.
- سندرم روده تحریک‌پذیر: در این بیماری به دلیل بروز التهاب، حرکات دودی روده تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
- بیماری تیروئید: کم کاری تیروئید از دلایل ایجاد یبوست مزمن و کندی هضم غذا در برخی افراد است.
- عادات ناسالم: به تاخیر انداختن اجابت مزاج به تدریج باعث تنبلی روده و یبوست می‌شود.
- آسیب عصبی: گاهی مشکلات عصبی مانند آسیب‌های نخاعی یا ترومای مغزی باعث تنبلی روده می‌شود.
همانطور که مشاهده می‌کنید عادات سبک زندگی از مهمترین عوامل هستند. بنابراین با تنظیم برنامه غذایی، افزایش تحرک و تنظیم خواب و بیداری می‌توان از بروز تنبلی روده پیشگیری کرد. برای مثال، گنجاندن غذاهای غنی از فیبر در رژیم غذایی برای جلوگیری از تنبلی روده بسیار موثر است.
تشخیص تنبلی روده؛ معاینه بالینی و تست‌های تصویربرداری
با چند روش مختلف می‌توان تنبلی روده را تشخیص داد. یکی از مهمترین راه‌ها توجه به علائم گوارشی است. انجام آزمایش و معاینات بالینی نیز برای تشخیص تنبلی روده مورد استفاده قرا می‌گیرند. برخی از راه‌های تشخیص تنبلی روده شامل موارد زیر است:
- معاینه بالینی: در معاینه بالینی پزشک علائم و نشانه‌های بیمار را بررسی می‌کند. همچنین اطلاعاتی از بیمار در خصوص دفعات اجابت مزاج، شدت نفخ و برنامه غذایی دریافت می‌شود.
- آزمایش خون: انجام این آزمایش جهت ارزیابی بیماری‌های زمینه‌ای مرتبط با تنبلی روده اهمیت دارد. در این روش انواع فاکتورهای خونی مرتبط با دستگاه گوارش اندازه‌گیری می‌شوند.
- تست‌های تصویربرداری: روش‌های تصویربرداری اطلاعات مهمی در خصوص ساختار روده‌ها ارائه می‌دهند. در این تست‌ها نرمال یا غیرطبیعی بودن حرکات روده مشخص می‌شود.
- مانومتری: این تست فشار داخل دستگاه گوارش را اندازه‌گیری می‌کند. همچنین در مانومتری حرکات روده به صورت زنده ارزیابی می‌شوند.
از روش‌های دیگر تشخیص تنبلی روده می‌توان سی‌تی اسکن را نام برد. در این تست تصویربرداری تصاویر مقطعی دقیقی از روده به دست می‌آید. با این روش می‌توان وجود هرگونه ناهنجاری و بیماری را در روده تشخیص داد.
انواع تست‌های تنبلی روده؛ آزمایش تیروئید و پانل الکترولیت
پس از انجام معاینات بالینی و تصویربرداری نوبت به آزمایش‌های خونی و مدفوعی می‌رسد. در این آزمایش‌ها فاکتورهای مرتبط با تنبلی روده در خون و مدفوع ارزیابی می‌شوند. تعدادی از این تست‌ها به قرار زیر است:
- آزمایش تیروئید: در این آزمایش سطح هورمون‌های تیروئید به منظور تشخیص کم کاری تیروئید اندازه‌گیری می‌شوند. کم کاری تیروئید یکی از دلایل تنلبی روده است.
- آزمایش مدفوع: در آزمایش مدفوع هرگونه دلایل عفونی یا التهابی بررسی می‌شود. زیرا گاهی عامل تنبلی روده بیماری التهابی روده و یا تغییر باکتری‌های روده است.
- آزمایش شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش اجزای مختلف خون از جمله گلبول‌های سفید را اندازه‌گیری می‌کند. نتیجه آزمایش CBC به شناسایی علائم عفونت و کم خونی کمک می‌کند.
- آزمایش پانل الکترولیت: در این آزمایش مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم اندازه‌گیری می‌شوند. کم یا زیاد شدن این الکترولیت‌ها نشان دهنده عدم تعادل مایعات در روده است.
آزمایش قند خون نیز از تست‌های تنبلی روده است. سطوح بالای گلوکز خون می‌تواند بر عملکرد روده تأثیر بگذارد. آزمایش قند خون ناشتا و آزمایش هموگلوبین A1C در این موارد تجویز می‌شوند. این آزمایش‌ها برای ارزیابی دیابت و پیش دیابت بسیار مهم هستند.
دریافت رژیم غذایی و تمرینی ایده‌آل از فیت کلاب برای عملکرد بهتر گوارشی!
برای حفظ سلامت گوارشی به یک رژیم غذایی و برنامه ورزشی شخصی نیاز دارید. این برنامه شما را از مشکلاتی مثل تنبلی روده و یبوست محفوظ نگه می‌دارد. زیرا دستگاه گوارش برای عملکرد خود به ترکیب متعادلی از فعالیت بدنی و تغذیه متکی است. از طرفی با یک برنامه ایده‌آل می‌توانید به فرم بدنی دلخواه خود برسید. رژیم غذایی غنی از فیبر و تمرینات منظم، به حرکات منظم روده کمک می‌کنند. برنامه شخصی می‌تواند از چاق شدن و تجمع چربی در اطراف شکم جلوگیری کند. داشتن چنین برنامه‌ای نیاز به هزینه آنچنانی ندارد. شما می‌توانید با حداقل هزینه ممکن بهترین برنامه شخصی را از فیت کلاب دریافت کنید. فیت کلاب تخصصی‌ترین مجموعه تناسب اندام در کشور است. برنامه شخصی شما در فیت کلاب بر اساس شرایط جسمی شما طراحی می‌شود. فاکتورهای مختلفی از جمله ترکیب بدنی، نیازهای تغذیه‌ای و سبک زندگی شما در تهیه برنامه در نظر گرفته می‌شود. شماره 02191090095 راه ارتباطی شما با مربیان حرفه‌ای و کارشناسان تغذیه در فیت کلاب است.
[elementor-template id=”25429″]
سوالات متداول
آیا استرس می‌تواند به تنبلی روده منجر شود؟
استرس و اضطراب اگر طولانی مدت باشند بر روده‌ها تاثیر می‌گذارند. روده و مغز ارتباط نزدیکی با هم دارند. از این‌رو استرس می‌تواند عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کند و منجر به تنبلی روده شود.
آیا اصلاح رژیم غذایی به درمان تنبلی روده کمک می‌کند؟
پیروی از یک رژیم غذایی غنی از فیبر، میوه‌ها و سبزیجات و غلات بسیار مفید است. همچنین، نوشیدن آب فراوان نیز به بهبود عملکرد روده و کاهش علائم تنبلی روده کمک می‌کند. از غذاهای فرآوری شده، کافئین زیاد و مشروبات الکلی پرهیز کنید.
آیا ورزش خاصی برای درمان تنبلی روده وجود دارد؟
داشتن یک برنامه تمرینی شخصی برای این کار مفید است. این برنامه باید انواع تمرینات هوازی، کاردیو و یوگا را در بر بگیرد. ورش منظم می‌تواند به بهبود گردش خون در روده‌ها کمک کند.
برای درمان تنبلی روده چند بار در هفته ورزش کنیم؟
مدت زمان ورزش به شرایط جسمانی شما بستگی دارد. اما حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط یا 75 دقیقه ورزش پرشدت در هفته برای بهبودی تنبلی روده مفید است.