درمان اسهال| 5 روش خانگی درمان اسهال، درمان اسهال کودکان و بزرگسالان

درمان اسهال چگونه است؟ اسهال تنها یک احساس ناخوشایند نیست؛ یک طوفان در دل سیستم گوارش شماست. یک روز عادی را تصور کنید که ناگهان همه چیز به هم می‌ریزد. برنامه‌هایتان لغو می‌شود و تنها چیزی که برایتان مهم است، نزدیک‌ترین سرویس بهداشتی است. این داستان برخی از افراد است؛ اما چه چیزی این طوفان را به راه می‌اندازد؟ و مهم‌تر از آن، چگونه می‌توان آن را آرام کرد؟ این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب تنها یک لیست کلی از توصیه‌ها نیست؛ بلکه یک راهنمای قدم‌به‌قدم، مبنی بر علم روز است تا به شما کمک کند سریع‌تر بهبود یابید و به زندگی عادی بازگردید. از درمان‌های خانگی ساده تا شناخت علائم هشداردهنده‌ای که نیاز به فوریت پزشکی دارند، همه را اینجا بیان می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

برای درمان اسهال چه بخوریم؟

برای بسیاری سوال است که برای اسهال چی خوبه؟ وقتی دچار اسهال می‌شوید، روده‌های شما ملتهب و حساس هستند. انتخاب هوشمندانه‌ غذاها نه تنها به توقف اسهال کمک می‌کند، بلکه از بدتر شدن آن نیز جلوگیری خواهند کرد. هدف اصلی، جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته و مصرف غذاهایی است که به روده استراحت می‌دهند.

در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اولیه پس از شروع علائم، می‌توان از غذاهای ملایم و کم‌فیبر مانند موارد موجود در رژیم غذایی BRAT (موز، سس سیب، برنج سفید، نان تست) استفاده کرد. این غذاها به قوام مدفوع کمک می‌کنند و هضم آن‌ها برای روده ملتهب، آسان است. با این حال، توجه داشته باشید که سازمان‌های معتبر جهانی مانند WHO و آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، دیگر رژیم (BRAT) را به عنوان یک رژیم انحصاری و بلندمدت توصیه نمی‌کنند، زیرا از نظر پروتئین، چربی و سایر مواد مغذی ضروری برای بدن، دارای کمبودهایی است.

روش های خانگی درمان اسهال

روش های خانگی درمان اسهال اغلب اولین اقدام مؤثر محسوب می‌شوند و می‌توانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند. 

• هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی اسهال
• استراحت کافی در منزل جهت درمان اسهال
• مصرف داروهای گیاهی و درمان خانگی اسهال
• رعایت رژیم غذایی صحیح در منزل و درمان اسهال 

1.هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی برای اسهال

هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی برای اسهال است. اسهال باعث از دست رفتن شدید آب و الکترولیت‌های بدن می‌شود. تنها نوشیدن آب کافی نیست، زیرا الکترولیت‌های ضروری را جبران نمی‌کند. بلکه خودتان در خانه می‌توانید محلول او آر اس (ORS) (محلول خوراکی برای آبرسانی مجدد بدن) درست کنید. در یک لیتر آب جوشیده‌سرد شده، ۶ قاشق چای‌خوری شکر و نصف قاشق چای‌خوری نمک را حل کنید. این محلول ساده را جرعه‌جرعه و مکرر بنوشید. 

2.استراحت کافی در منزل جهت درمان اسهال

به بدن خود استراحت کافی دهید و انرژی خود را صرف درمان کنید، نه دویدن به دنبال کارهای روزمره؛ استراحت، سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می‌کند.

3. مصرف داروهای گیاهی و درمان خانگی اسهال

لیستی از داروهای گیاهی مناسب برای درمان اسهال در ادامه همین مطلب و در بخش داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند ذکر شده است.

4.رعایت رژیم غذایی صحیح در منزل و درمان اسهال

بایدها و نبایدهای رژیم غذایی برای روش درمان خانگی درمان اسهال در ادامه این مطلب و در بخش غذاهای مناسب برای درمان اسهال؛ برای رفع اسهال چی بخوریم؟به طور کامل ذکر شده است.

داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند

داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند کدامند؟ از برخی گیاهان طبیعی به طور سنتی برای کمک به بهبود علائم گوارشی استفاده می‌شود. با این حال، شواهد علمی قطعی برای اثربخشی همه آن‌ها در درمان اسهال وجود ندارد و این موارد به هیچ وجه جایگزین مشورت با پزشک، به ویژه در موارد شدید، نیستند. این گزینه‌ها می‌توانند در کنار درمان اصلی مورد توجه قرار گیرند.

• زنجبیل؛ گیاهی برای درمان اسهال
• چای بابونه؛ دارویی گیاهی برا درمان اسهال
• دانه های گشنیز؛ گیاهی برای معالجه اسهال
• چای سبز از داروهای موثر برای درمان اسهال
• چای نعناع؛ گیاهی موثر بر درمان اسهال

1.زنجبیل؛ گیاهی برای درمان اسهال

زنجبیل، به طور سنتی برای کاهش حالت تهوع و التهاب استفاده می‌شود. برخی مطالعات اولیه نشان می‌دهند که ممکن است به کاهش اسپاسم عضلات روده و حالت تهوع مرتبط با اسهال نیز کمک کند.

2.چای بابونه؛ دارویی گیاهی برا معالجه اسهال 

چای بابونه، بیشتر به دلیل اثرات آرام‌بخش آن شناخته شده است و به طور سنتی برای تسکین ناراحتی‌های معده به کار می‌رود. بابونه دارای خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم است و می‌تواند درد شکم را کاهش دهد. توجه داشته باشید افرادی که به گیاهان خانواده کاسنیان حساسیت دارند (مثل ابروسیا، گل داودی) ممکن است به بابونه نیز حساسیت نشان دهند.

3.دانه های گشنیز؛ گیاهی برای معالجه اسهال

گشنیز به دلیل خواص ضد باکتری و ضد التهابی خود می‌تواند به کاهش عفونت‌های گوارشی و معالجه اسهال کمک کند. 

4.چای سبز از داروهای موثر برای درمان اسهال

به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهابی می‌تواند به آرامش دستگاه گوارش کمک کند.

5.چای نعناع؛ گیاهی موثر بر درمان اسهال

 منتول (جوهره نعناع) موجود در نعناع دارای اثر آرام‌بخش بر روی عضلات صاف دستگاه گوارش (اثر ضد اسپاسم) است و می‌تواند به کاهش دردهای شکمی و نفخ همراه با اسهال کمک کند.

داروهای ضد اسهال

داروهای ضد اسهال برای کنترل سریع علائم مفیدند، اما همیشه بهترین راه حل نیستند. توجه داشته باشید مصرف هر یک از داروهای شیمیایی فقط تحت نظر پزشک متخصص توصیه می‌شود.

• لوپرامید (Imodium)
• بیسموت سابسالیسیلات (Pepto-Bismol)
• دیفنوکسیلات (Lomotil)

1.لوپرامید (Imodium)

 لوپرامید حرکت روده را کند می‌کند و به طور موقت باعث توقف اسهال می‌شود. اما اگر اسهال شما باکتریایی یا انگلی باشد، مصرف آن می‌تواند با نگه داشتن عامل بیماری‌زا در روده، وضعیت را بدتر و طولانی‌تر کند.

ncbi.nlm.nih.gov:Loperamide is an over-the-counter oral antidiarrheal agent synthesized in 1969

ترجمه فارسی:
لوپرامید یک داروی ضد اسهال خوراکی بدون نسخه است که در سال 1969 سنتز شد.

2. بیسموت سابسالیسیلات (Pepto-Bismol)

 بیسموت سابسالیسیلات به کاهش التهاب دیواره روده و مبارزه با برخی باکتری‌ها کمک می‌کند. عارضه جانبی شایع آن، سیاه کردن رنگ زبان و مدفوع است است.

3.دیفنوکسیلات (Lomotil) 

دیفنوکسیلات نیز مانند لوپرامید، حرکت روده را کند می‌کند. این دارو اغلب به همراه دوز کمی آتروپین (برای کاهش احتمال سوءمصرف) ترکیب می‌شود و معمولاً برای موارد متوسط تا شدید با تجویز پزشک استفاده می‌شود.

توجه کنید که در صورت وجود «علائم هشداردهنده اسهال» که بخش بعدی این مطلب ذکر شده است از مصرف داروهای شیمیایی خودداری کنید و به هیچ وجه از داروهای ضداسهال (به خصوص لوپرامید و دیفنوکسیلات) استفاده نکنید. همچنین به طور کلی از دادن داروهای ضداسهال به کودکان بدون دستور صریح پزشک خودداری شود.

علائم هشداردهنده اسهال

اسهال همیشه یک بیماری ساده نیست؛ برخی علائم مانند چراغ قرمز هستند و نیاز به اقدام فوری دارند. نادیده گرفتن این علائم می‌تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد.

• وجود خون یا چرک در مدفوع
• تب بالای ۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد
• علائم کم‌آبی شدید
• طولانی شدن اسهال بیش از ۴۸ ساعت در بزرگسالان
• درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد
• مدفوع سیاه و قیری (ملنا)
• وجود بیماری همزمان جدی
• گروه های پرخطر جامعه (نوزادان، افراد مسن، افراد با بیماری زمینه‌ای، افراد با سیستم ایمنی ضعیف)

1.وجود خون یا چرک در مدفوع

وجود خون یا چرک در مدفوع می‌تواند نشانه‌ای از یک عفونت باکتریایی جدی مانند شیگلا (شیگلا یک باکتری بسیار مسری است که با حمله به پوشش روده باعث اسهال خونی، دردهای شکمی شدید و تب می‌شود) 

یا (E. coli) (ای کولی نوعی باکتری است که به طور معمول در روده انسان و حیوانات زندگی می‌کند، اما برخی از گونه‌های آن می‌توانند باعث مسمومیت غذایی شدید، اسهال و عفونت‌های جدی شوند) یا حتی دیگر باکتری‌ها باشد.

2.تب بالای ۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد

 تب بالا همراه با اسهال، نشان می‌دهد بدن در حال مبارزه با یک عفونت سیستمیک است.

3.علائم کم آبی شدید

علائم کم آبی شدید شامل سرگیجه شدید هنگام ایستادن، ادرار بسیار تیره یا قطع شدن ادرار برای بیش از ۸ ساعت، خشکی شدید دهان و گلو و بی‌حالی مفرط است.

4.طولانی شدن اسهال بیش از ۴۸ ساعت در بزرگسالان

 اگر اسهال پس از دو روز خودبه‌خود بهبود نیابد، ممکن است نیاز به مداخله پزشکی و شناسایی علت‌های اسهال  داشته باشد.

5.درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد

درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد می‌تواند نشانه یک مشکل حاد باشد که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

6.مدفوع سیاه و قیری (ملنا)

مدفوع سیاه و قیری معمولاً نشانه خونریزی در بخش‌های فوقانی دستگاه گوارش (مانند معده یا اثنی عشر) است. علل آن می‌تواند شامل زخم معده، واریس‌های مری یا مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند آسپرین یا ایبوپروفن) باشد. مصرف مکمل‌های آهن نیز می‌تواند باعث سیاه شدن مدفوع شود، اما معمولاً آن را به شکل اسهال درنمی‌آورد.

7.وجود بیماری همزمان جدی

اگر فردی که اسهال دارد، همزمان به یک بیماری جدی دیگر (مانند سرطان، بیماری کبدی یا  غیره) مبتلا باشد، اسهال می‌تواند یک عارضه جانبی خطرناک یا نشانه‌ای از یک عفونت فرصت‌طلب باشد.

8.گروه های پرخطر جامعه

اسهال در افراد زیر، حتی با علائم خفیف‌تر، نیاز به مراجعه زودتر به پزشک دارد، زیرا بدن آن‌ها سریع‌تر دچار عوارض می‌شود:

• نوزادان و کودکان: به ویژه اگر زیر ۶ ماه باشند.
• سالمندان (بالای ۶۵ سال): سیستم ایمنی و ذخیره آب بدن آن‌ها ضعیف‌تر است.
• افراد با سیستم ایمنی ضعیف: مانند بیماران تحت شیمی‌درمانی، مبتلایان به ایدز، یا افرادی که داروهای سرکوب‌گر ایمنی مصرف می‌کنند.
• افراد با بیماری‌های زمینه‌ای مزمن: مانند نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، یا دیابت کنترل نشده

درمان اسهال در کودکان

سیستم ایمنی کودکان حساس‌تر از بزرگسالان است و اسهال می‌تواند به سرعت برای آن‌ها خطرناک شود. کودکان بسیار سریع‌تر از بزرگسالان دچار کم‌آبی بدن می‌شوند. 

• محلول او آر اس (ORS) برای معالجه اسهال کودکان
• تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان

1.محلول او آر اس (ORS) برای معالجه اسهال کودکان

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) تأکید می‌کند که برای کودکان مبتلا به اسهال، بهترین مایع برای جایگزینی، محلول او آر اس (ORS) است و از مصرف داروهای شیمیایی یا مایعات و آبمیوه‌های صنعتی به دلیل قند بالا که می‌تواند اسهال را بدتر کند، خودداری کنید. توجه داشته باشید استفاده از این محلول نیز محدودیت دارد و باید طبق تجویز پزشک برای کودکان مصرف شود.

who.int:ORS is a mixture of clean water, salt and sugar. ORS is absorbed in the small intestine and replaces the water and electrolytes lost in the faeces.

ترجمه فارسی:
ORS ترکیبی از آب، نمک و شکر است. ORS در روده کوچک جذب می‌شود و جایگزین آب و الکترولیت‌های از دست رفته از طریق مدفوع می‌شود.

چگونه به کودک خود ORS بدهیم؟ 

این سوال که چگونه به کودک خود ORS بدهیم؟ یک چالش رایج برای والدین است. اگر کودک شما از طعم (ORS) خوشش نمی‌آید، این راهکارها را امتحان کنید:

• از نی استفاده کنید: گاهی نوشیدن با نی برای آن‌ها جذابیت دارد.
• قاشق‌قاشق بدهید: هر یک تا دو دقیقه یک قاشق چای‌خوری از محلول را به او بدهید. حجم کم اما مکرر نتیجه‌بخش خواهد بود.
• از سرنگ بدون سوزن استفاده کنید: از یک سرنگ تمیز (بدون سوزن) برای چکاندن آرام محلول (ORS) در کنار لپ یا سقف دهان کودک استفاده کنید. این روش اغلب برای کودکان کم‌سن‌وسال که از نوشیدن امتناع می‌کنند، مؤثر است.
• صبور باشید: اصرار زیاد باعث تنش بیشتر می‌شود؛ در عوض، با آرامش و پشتکار ادامه دهید.

2.تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان

تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان بسیار نکته مهمی است. اگر نوزاد شما اسهال دارد، به تغذیه او با شیر مادر یا شیر خشک ادامه دهید و در کنار آن، او آر اس را طبق دستور پزشک استفاده کنید. به هیچ وجه به کودک خود داروهای ضداسهال بزرگسالان را ندهید.

درمان اسهال در بزرگسالان

درمان اسهال در بزرگسالان علاوه بر مدیریت فوری، شامل توجه به ریشه مشکل نیز می‌باشد. استراتژی شما باید ترکیبی از جایگزینی مایعات، رژیم غذایی مناسب و استراحت باشد.

• پرهیز از مصرف محرک‌ ها در حین درمان اسهال بزرگسالان
• مصرف پروبیوتیک ها و تاثیر بر درمان اسهال بزرگسالان
• مصرف دارو برای درمان اسهال بزرگسالان
• رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال 

1.پرهیز از مصرف محرک‌ ها در حین درمان اسهال بزرگسالان

در دوران معالجه از مصرف کافئین (قهوه، چای پررنگ)، الکل، نوشابه‌های گازدار، غذاهای پرچرب، تند و بسیار شیرین به طور کامل خودداری کنید. این مواد محرک، روده ملتهب شما را بیشتر تحریک می‌کنند.

2.مصرف پروبیوتیک ها و تاثیر بر درمان اسهال بزرگسالان

 اسهال می‌تواند تعادل باکتری‌های مفید روده را به هم بزند. مصرف پروبیوتیک‌ها (مانند ماست پروبیوتیک یا مکمل‌های آن) می‌تواند به بازگرداندن این تعادل و کوتاه کردن دوره بیماری کمک کند.

3.مصرف دارو برای درمان اسهال بزرگسالان

همانطور که مطالعه کردید در این مطلب به موضوع مصرف داروهای شیمیایی و داروهای گیاهی برای درمان اسهال بزرگسالان، به طور کامل پرداخته شد.

4. رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال در بزرگسالان

رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال در بزرگسالان نیز نکته مهمی است که به طور جداگانه در این مطلب به آن اشاره شده است، پیشنهاد می‌کنیم ادامه مطلب را مطالعه نمایید.

غذاهای مناسب برای درمان اسهال؛ برای رفع اسهال چی بخوریم؟

چه چیزی برای اسهال خوب است؟ فراتر از رژیم (BRAT)، انتخاب‌های خوب دیگری نیز دارید که به تامین انرژی و مواد مغذی بدن، بدون تحریک روده کمک می‌کنند. این مواد غذایی باعث درمان دل پیچه و اسهال خواهند شد.

• سیب زمینی آب‌پز یا پوره (بدون کره و شیر): منبع خوبی از کربوهیدرات‌های ساده و پتاسیم است.
• سوپ مرغ رقیق (بدون چربی): هم مایعات و هم الکترولیت‌ها را جبران می‌کند.
• کراکرهای نمکی یا نان سوخاری: به جایگزینی سدیم از دست رفته کمک می‌کنند.
• ماست پروبیوتیک ساده (در صورت تحمل لاکتوز): به بازگرداندن فلور طبیعی روده (مجموعه‌ای از باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌های مفید هستند که به طور طبیعی در روده انسان زندگی می‌کنند و برای هضم غذا، تولید برخی ویتامین‌ها و تقویت سیستم ایمنی ضروری می‌باشند) کمک می‌کند.
• تخم مرغ آب‌پز سفت: منبع عالی و بسیار ملایمی از پروتئین با کیفیت بالا است که برای ترمیم بافت‌ها و تأمین انرژی بدون تحریک روده مفید است.
• اوتمیل بلغور جو دوسر: جو دوسر حاوی فیبر محلول است که می‌تواند به جذب مایعات اضافی در روده کمک کند؛ باید کاملاً پخته و بدون شکر افزوده باشد.

میوه های مناسب برای درمان اسهال

میوه های مناسب برای درمان اسهال کدامند؟ انتخاب میوه در این شرایط بسیار مهم است. از میوه‌های پر فیبر و ملین باید پرهیز کرد.

• موز برای اسهال: بهترین گزینه است. پکتین موجود در موز که یک نوع فیبر غذایی محلول است؛ با جذب آب در روده به حجیم و سفت شدن مدفوع کمک می‌کند و در نتیجه به بهبود و درمان طبیعی اسهال منجر می‌شود.
• سیب پخته یا سس سیب: پکتین سیب هنگام پخت آزاد می‌شود و اثر ضداسهالی دارد. خام آن می‌تواند اثر معکوس داشته باشد.
• پوره زغال اخته: زغال اخته حاوی تانن است که در بسیاری از گیاهان یافت می‌شود و با انقباض و خشک کردن بافت‌های بدن می‌تواند به کاهش ترشحات روده و بهبود اسهال کمک کند. بهتر است به صورت پخته یا پوره مصرف شود.

زمانی که اسهال داریم، چه چیزهایی نخوریم؟

زمان اسهال چه مواد غذایی نخوریم؟ این لیست به اندازه لیست «چه بخوریم» مهم است. مصرف این مواد می‌تواند به سرعت وضعیت شما را بدتر کند.

• لبنیات (به جز ماست پروبیوتیک): روده در هنگام اسهال ممکن است به طور موقت لاکتوز را تحمل نکند.
• غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی: هضم آن‌ها برای سیستم گوارش ملتهب بسیار سنگین است.
• غذاهای پرادویه و تند: مخاط روده را تحریک و التهاب را افزایش می‌دهند.
• غذاهای با فیبر بالا: مانند لوبیا، عدس، برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌دار و سبزیجات خام. این غذاها حرکات روده را افزایش می‌دهند.
• شیرین‌کننده‌های مصنوعی (سوربیتول، زایلیتول): اثر ملین قوی دارند و در آدامس‌ها و نوشیدنی‌های رژیمی یافت می‌شوند.
• کافئین و الکل: هر دو باعث از دست دادن بیشتر مایعات و تحریک روده می‌شوند.

درمان سریع اسهال چطور ممکن است؟

این اقدامات در روند درمان سریع اسهال شما، به طور چشمگیری موثر هستند.

• استفاده از کمپرس گرم: قرار دادن یک بطری آب گرم یا پد گرمایی روی شکم می‌تواند به کاهش اسپاسم و دردهای عضلانی ناشی از اسهال کمک کند.
• مدیریت استرس: استرس و اضطراب می‌توانند محرک شدید اسهال در افراد مستعد باشند. تمرینات تنفس عمیق یا مدیتیشن کوتاه می‌تواند سیستم عصبی روده را آرام کند.
• بهداشت دست‌ها را بیش از همیشه رعایت کنید: برای جلوگیری از انتشار عفونت به دیگران، حتماً پس از هر بار اجابت مزاج و قبل از تهیه یا خوردن غذا، دست‌های خود را با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه بشویید.

اسهال مسافرتی چیست؟راهکارهای پیشگیری و درمان سریع

اسهال مسافرتی، نوعی عفونت گوارشی است که معمولاً در اثر مصرف آب یا غذای آلوده در سفر به وجود می‌آید و مهم‌ترین علامت آن اسهال ناگهانی است.

راه های پیشگیری از بروز اسهال مسافرتی 

• فقط از آب بطری‌ و پلمپ‌شده استفاده کنید، حتی برای مسواک زدن
• از مصرف یخ، سالاد، میوه‌های پوست نکنده و غذاهای بیرون خودداری کنید.
• فقط غذاهای کاملاً پخته‌شده و داغ شده را میل کنید.

علت های شایع اسهال

درک علت اسهال، کلید پیشگیری از عود مجدد آن است؛ اسهال یک بیماری نیست، بلکه یک علامت از بروز مشکلی در سیستم گوارش شماست.

• عفونت‌های ویروسی (نوروویروس، روتاویروس)
• عفونت‌های باکتریایی (ای کولی، سالمونلا، کمپیلوباکتر)
• مسمومیت غذایی
• عدم تحمل غذایی (مانند عدم تحمل لاکتوز)
• سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
• داروها
• عفونت‌های انگلی (مانند ژیاردیا)
• نقص در جذب مواد مغذی
• بیماری‌های التهابی روده (IBD)
• استرس و اضطراب

عفونت‌های ویروسی (نوروویروس، روتاویروس): این‌ها شایع‌ترین علل اسهال حاد هستند و بسیار مسری می‌باشند.

عفونت‌های باکتریایی (ای کولی، سالمونلا، کمپیلوباکتر): معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل می‌شوند و اغلب با تب و دل‌پیچه شدید همراه‌اند.

مسمومیت غذایی: ناشی از سموم تولید شده توسط باکتری‌ها در غذاهای فاسد

عدم تحمل غذایی (مانند عدم تحمل لاکتوز): بدن فاقد آنزیم لازم برای هضم قند خاصی (مانند لاکتوز در شیر) است.

سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS): یک بیماری مزمن که می‌تواند باعث اسهال متناوب یا یبوست شود.

داروها: عوارض جانبی برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای فشار خون یا ضداسیدهای حاوی منیزیم می‌تواند اسهال باشد.

عفونت‌های انگلی (مانند ژیاردیا): این عفونت‌ها اغلب از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شوند و می‌توانند باعث اسهال آبکی و طولانی‌مدت شوند.

نقص در جذب مواد مغذی: شرایطی مانند بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن)، سندرم روده کوتاه یا نارسایی لوزالمعده می‌توانند منجر به اسهال چرب یا آبکی مزمن به دلیل عدم جذب صحیح مواد مغذی شوند.

بیماری‌های التهابی روده (IBD): این دسته از بیماری‌ها با سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) متفاوت هستند. (IBD) شامل التهاب واقعی و آسیب به دیواره روده است.

استرس و اضطراب: ارتباط بین مغز و روده بسیار قوی است. استرس و اضطراب می‌توانند با تأثیر بر سیستم عصبی روده، حرکات آن را تسریع کرده و منجر به اسهال حاد یا تشدید علائم در افراد مبتلا به (IBS) شوند.

تفاوت اسهال ویروسی و باکتریایی در چیست؟

تشخیص قطعی علت اسهال (ویروسی، باکتریایی یا انگلی) تنها توسط پزشک و در صورت لزوم با انجام آزمایش مدفوع امکان‌پذیر است. جدول زیر یک راهنمای بسیار کلی و اولیه برای شناخت احتمالات است و به هیچ وجه جایگزین تشخیص پزشکی نمی‌شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم هشداردهنده، حتماً به پزشک مراجعه کنید:

در صورت مشاهده هر یک از علائم انواع اسهال حتماً به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک داشته باشید. خوددرمانی در این موارد خطرناک است.

چگونه اسهال را معالجه کنیم؟

اسهال یک علامت شایع گوارشی است که مدیریت صحیح آن بر سه پایه اصلی استوار است: جبران فوری آب و الکترولیت‌های از دست رفته به عنوان مهم‌ترین اقدام، رعایت رژیم غذایی ملایم (مانند موز و برنج) و پرهیز از محرک‌ها (مانند غذاهای چرب و لبنیات) و شناخت علائم هشداردهنده‌ای مانند وجود خون در مدفوع، تب بالا یا کم‌آبی شدید که باعث مراجعه فوری به پزشک می‌شوند. توجه ویژه به کودکان و پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای ضداسهال، به ویژه در موارد عفونی، برای پیشگیری از عوارض جدی ضروری است. 

داشتن رژیم غذایی اصولی و انجام تمرینات ورزشی حتی در منزل، بدن را تقویت کرده و درمقابل بسیاری از عوامل بیماری‌زا، تا حدی ایمن خواهد کرد. از این رو جهت داشتن رژیم غذایی و برنامه ورزشی شخصی سازی شده می‌توانید با متخصصین مجموعه فیت کلاب در تماس باشید.