بالا رفتن غلظت خون در زنان که نام علمی آن پلی‌سیتمی است، یکی از رایج‌ترین دلایل راجعه بانوان به متخصصین داخلی می‌باشد ما در این مقاله از مجله تخصصی فیت کلاب به این موضوع پرداختیم پس با ما همراه باشید، تمامی علائم غلظت خون در زنان به دلیل کاهش اکسیژن رسانی به بافت‌ها، زیاد شدن میزان گلبول‌های قرمز و اختلال در عملکرد پلاکت‌های خونی می‌باشد.
از رایج‌ترین دلایل رخ دادن غلظت خون در زنان می‌توان به اختلالات ژنتیکی، تغییرات هورمونی (نظیر بارداری، شیردهی و…) و استفاده از داروهای مختلف اشاره کرد. جهت تشخیص دادن دقیق و یافتن درمان مناسب این مشکل ، مشاوره با پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های لازم به شدت توصیه می‌شود. استفاده از روش‌های درمانی از جمله فلبوتومی، داروهای کاهنده تعداد گلبول‌های قرمز و یا داروهای ضد انعقاد، می‌تواند به کنترل و مدیریت بهتر این وضعیت کمک کند.
رایج‌ترین علائم غلظت خون در زنان چیست؟
هر فردی در طول زندگی ممکن است اختلالات مختلفی را در رابطه با بخش‌های مختلف بدن خود تجربه کند، بخش زیادی از این اختلالات ممکن است زودگذر یا در اثر عوامل نه چندان مهم رخ دهند و نیازمند بررسی دقیق و تخصصی پزشک نباشند. اما گاهی اوقات این اختلالات ممکن است ناشی از وجود یک مشکل جدی همانند غلظت خون در بدن باشد. غلظت خون به عنوان یک مشکل جدی و نیازمند به درمان فوری، اعث بروز عوامل زیر در افراد به ویژه بانوان می‌شود:
سردرد و سرگیجه:
آنجایی که افزایش غلظت خون به صورت مستقیم بر کاهش جریان خونرسانی به مغز تاثیر می‌گذارد، سردرد و سرگیجه را می‌توان جز یکی از رایج‌ترین علائم غلظت خون در افراد مختلف به ویژه بانوان دانست. به صورت تخصصی‌تر باید گفت زمانی که بدن دچار چنین مشکلی می‌شود خون به دلیل غلیظ تر شدن نسبت به حالت عادی مقاومت بیشتری را در برابر حرکت در عروق خونی از خود نشان می‌دهد و در نتیجه خونرسانی به مغز کندتر خواهد شد.
کاهش خونرسانی به مغز در مرحله اول اعث ایجاد سرگیجه و سردردهای شدید و مداوم می‌شود، ما در موارد شدیدتر این کاهش خونرسانی می‌تواند باعث بروز اختلالات جدی‌تر و گسترده‌تری در عملکرد مغز شود. چنین این را به خاطر داشته باشید که فشار اضافی که خون غلیظ به دیواره‌های عروق مغزی وارد می‌کند، در صورت تداوم می‌تواند خطر سکته مغزی را در فرد افزایش دهد. با توجه به مشکلات ذکر شده، توصیه می‌کنیم تا در صورت داشتن سردرد و سرگیجه مداوم، جهت درمان به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
تنگی نفس:
برخلاف باور عموم تعدد گلبول‌های قرمز منجر به کاهش اکسیژن رسانی به بافت‌های مختلف بدن می‌شود! این امر توصیف کننده این است که زیاد بودن تعداد گلبول‌های قرمز در حجم مشخصی از خون باعث می‌شود تا بافت‌ها و سلول‌های بدن فعالیت‌های خود را با سرعت و کارایی کمتری انجام دهند. افراد معمولاً در هنگام انجام دادن فعالیت‌های فیزیکی متوجه این موضوع می‌شوند، در این مواقع بدن به اکسیژن بیشتری نسبت به حالت طبیعی احتیاج دارد اما به دلیل ذکر شده، اکسیژن رسانی به بافت‌ها کمتر می‌شود و فرد دچار احساساتی همانند تنگی نفس، خستگی زودرس و درد عضلانی خواهد شد.
در ادامه باید گفت که این غلظت خون فشار بیشتری را بر قلب وارد می‌کند، زیرا این عضو حیاتی بدن برای پمپاژ کردن خون غلیظ انرژی بیشتری نسبت به حالت عادی نیاز دارد. بنابراین می‌توان اینگونه گفت که غلظت خون علاوه بر تنگی نفس ممکن است در مواقع حادتر منجر به ایجاد مشکلات قلبی و عروقی برای فرد شود.
قرمز شدن پوست بدن و صورت:
یکی دیگر از شایع‌ترین علائم غلظت خون در زنان را می‌توان قرمز شدن پوست صورت و بدن دانست. در حالتی که فرد دچار غلظت خون باشد، جریان خون و تعداد سلول‌های قرمز خون در سطح پوست افزایش یدا می‌کنند که مشاهده این وضعیت در پوست صورت بسیار رایج‌تر از قسمت‌های دیگر بدن است.
افزایش جریان خون در سطح پوست و در نتیجه قرمز شدن آن می‌تواند باعث بروز علائم دیگری از جمله احساس گرما و سوزش در پوست شود؛ همچنین این مشکل در برخی مواقع می‌تواند خشکی و خارش پوست را نیز با خود همراه داشته باشد.
در صورتی که مطمئن شدید قرمزی پوست صورت و بدن شما ناشی از تابش نور خورشید و گرمازدگی نیست، حتماً جهت دریافت آزمایشات لازم با پزشک مشورت کنید. زیرا در این حالت افزایش تعداد گلبول‌های قرمز در خون، تواند منجر به لخته شدن آن و خطرات جدی‌تر از جمله ترومبوز یا سکته مغزی شود.
ایجاد اختلالات بینایی:
شاید در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد، اما یکی از علائم غلظت خون اختلالات و مشکلات مربوط به بینایی است! همانند سایر علائم این مشکل، نگامی که تعداد گلبول‌های قرمز در خون از حد مجاز بالاتر می‌روند، خون غلیظ تر می‌شود و یکی از بخش‌هایی که خونرسانی به آن کاهش پیدا می‌کند، عروق حساس و ریز چشم‌ها هستند. در ادامه در اثر کاهش جریان خون در عروق حساس چشم، به طبع اکسیژن و مواد مغذی کمتری به سلول‌های چشم می‌رسد و فرد دچار مشکلات بینایی مختلفی همانند تاری دید، دوبینی و کاهش میدان دید خواهد شد.
اگر بخواهیم کمی تخصصی‌تر در رابطه با این موضوع صحبت کنیم، باید گفت که فشار خون بالا داخل عروق چشم می‌تواند به بخش‌های مختلف چشم از جمله شبکیه آسیب جدی وارد کند. همچنین افراد مبتلا به پلی‌سیتمی که مشکل دید در نور کم را دارند، در صورت مبتلا شدن به غلظت خون مجدداً دچار کاهش میدان دید خواهند شد.
توصیه ما به شما این است که در صورت متوجه شدن هرگونه اختلال در بینایی، ابتدا به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید و پس از اطمینان یافتن از سالم بودن ساختار چشم خود، درمان‌های لازم را برای رفع غلظت خون شروع نمایید.
درد عضلات و مفاصل:
افزایش تعداد گلبول‌های قرمز می‌تواند به تشکیل لخته‌های خون منجر شود که این لخته‌ها در نهایت با تاثیرگذاری بر روی مفاصل و عضلات منجر به ایجاد حس ناخوشایند درد در آنها می‌شوند. همانطور که بارها ذکر شد هنگامی که تعداد گلبول‌های قرمز بیش از حد طبیعی افزایش می‌یابد، خون غلیظ‌تر شده و احتمال تشکیل لخته‌های خون در عروق بالا رفته و این لخته‌ها ممکن است در مواقع حادتر جریان خون به بافت‌های مختلف بدن را مسدود کنند و باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به آن نواحی شوند. در نتیجه، افراد ممکن است دچار درد و ناراحتی در مفاصل و عضلات خود شوند. این دردها می‌توانند به صورت ناگهانی یا مزمن بروز کنند و بسته به محل تشکیل لخته، شدت و نوع درد نیز متفاوت باشد.
رخ دادن خونریزی‌های غیرطبیعی:
جمله دیگر عوامل غلظت خون در زنان را می‌توان خونریزی‌های غیرطبیعی دانست. در برخی از مواقع نادر غلظت خون یا همان پلی‌سیتمی تواند باعث رخ دادن خونریزی‌های غیرطبیعی از جمله خونریزی بینی یا لثه شود. در نگاهی تخصصی‌تر افزایش تعداد گلبول‌های قرمز می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد پلاکت‌ها شود و همین امر علاوه بر کمک به رخ دادن خونریزی‌های غیرطبیعی، منجر می‌شود تا خونریزی‌های ناشی از آسیب مدت زمان زیادی را برای متوقف شدن احتیاج داشته باشند.
علاوه بر این مورد غلظت خون می‌تواند منجر به خونریزی ارگان‌های داخلی بدن همانند معده یا روده شوند؛ ین خونریزی‌ها با علائم دیگری همانند ضعف، سرگیجه، شوک و کاهش فشار خون ناگهانی همراه هستند.
توجه داشته باشید که خیص و مدیریت کردن غلظت خون در گام اول نیازمند بررسی‌های تخصصی و آزمایش‌های خونی مختلف است تا علاوه بر کنترل تعداد گلبول‌های قرمز، عملکرد پلاکت‌های خونی و سایر عوامل انعقادی خون مورد بررسی قرار بگیرد. ا با مراجعه به پزشک متخصص و پیگیری درمان‌های توصیه شده می‌توانید خطرات مرتبط با این بیماری را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.
راهکارهای درمان علائم غلظت خون در زنان چیست؟
راهکارهای درمان یا کاهش علائم غلظت خون در زنان، تلفیقی از راهکارهای پزشکی و تغییراتی است که فرد باید در سبک زندگی خود به وجود بیاورد. برخی از شناخته شده‌ترین و موثرترین این راهکارها شامل موارد زیر می‌باشد:
فلبوتومی (Phlebotomy):
فلبوتومی (Phlebotomy) به عنوان یکی از روش‌های کاهش غلظت خون، تقریباً مشابه فرایند اهدای خون می‌باشد. در این درمان مقدار مشخصی از خون به صورت منظم از بدن خارج می‌شود تا تعداد گلبول‌های قرمز خون کاهش پیدا کنند و در نهایت غلظت خون و حالت طبیعی خود بازگردد. این روش درمانی معمولاً هر چند هفته یک بار یا هر یک ماه رای فرد دچار غلظت خون انجام می‌شود.
استفاده از داروهای کاهنده غلظت خون:
از جمله داروهای کاهنده غلظت خون که توسط متخصصان برای فراد مبتلا به این مشکل تجویز می‌شود، هیدروکسی‌اوره یا اینترفرون می‌باشد. ین داروها علاوه بر کم کردن تعداد گلبول‌های قرمز در حجم مشخصی از خون، لخته شدن آن در قسمت‌های مختلف بدن جلوگیری به عمل می‌آورد.
استفاده از آسپرین:
استفاده از قرص آسپرین در دوزهای پایین می‌تواند خطر ایجاد لخته خون را تا حد قابل توجهی پایین بیاورد. این قرص پس از مصرف اعث رقیق شدن خون و جلوگیری از تجمع پلاکت‌های خونی خواهد شد.
تغذیه مناسب:
مصرف مقدار کافی آب و مایعات به جلوگیری از غلیظ شدن بیش از حد خون کمک می‌کند. همچنین، تغذیه متعادل و سالم با کاهش مصرف چربی‌های اشباع و افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل توصیه می‌شود همچنین شما همراهان عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد غذاهای مضر برای غلطت خون همراه فیت کلاب باشید.
ورزش و فعالیت بدنی منظم:
ورزش‌هایی همانند پیاده‌روی، دوچرخه سواری و شنا با کمک به بهبود جریان خون در کاهش تشکیل لخته‌های خونی و غلظت خون بسیار موثر می‌باشند. از این رو به شما توصیه می‌کنیم تا ورزش را به عنوان یکی از روتین‌های مهم در زندگی روزانه خود قرار دهید.
انجام چکاپ‌های منظم پزشکی:
سعی کنید در فواصل زمانی منظم برای چکاپ‌های پزشکی که شامل اندازه‌گیری قند خون، اندازه‌گیری غلظت خون و همچنین اندازه‌گیری میزان کلسترول خون هستند به پزشک مراجعه کنید. انجام این آزمایشات به شما کمک می‌کند تا در صورت وجود مشکل در مراحل اولیه اقدام به درمان آنها نمایید.
سخن پایانی
اهمیت توجه به سلامت و کنترل غلظت خون در زنان بسیار بزرگ است. افزایش آگاهی در این زمینه و مشورت با پزشکان متخصص می‌تواند به تشخیص به‌موقع و مدیریت مؤثر این مسئله کمک کند. انجام تغییرات مناسب در سبک زندگی، تغذیه سالم، فعالیت‌های بدنی منظم و استفاده از درمان‌های دارویی تحت نظر پزشک، می‌تواند بهبود قابل توجهی در وضعیت سلامت خود ایجاد کند و از عوارض جدی‌تر جلوگیری نماید. بنابراین، پیگیری مستمر درمان‌ها و توجه به سلامت خود، اساس موفقیت در مدیریت و کنترل غلظت خون است.