اکثر افراد باتوجه‌به شرایط زندگی و تغذیه‌ای دچار تیروئید پرکار می‌شوند؛ بنابراین شناخت علمی پرکاری تیروئید و آشنایی با روش‌های درمان تیروئید پرکار برای هر فردی ضروری است. پرکاری تیروئید یک وضعیت هورمونی نسبتاً شایع است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که هورمون تیروئید بیش از حد در بدن وجود داشته باشد. سطوح بیش از حد هورمون‌های تیروئید می‌تواند طیف وسیعی از علائم از جمله عصبی بودن و اضطراب، بیش‌فعالی، کاهش وزن غیرقابل توضیح و تورم غده تیروئید را ایجاد کند. شدت، فراوانی و دامنه علائم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برای آشنایی بیشتر با تیروئید پرکار تا اتهای مطلب با فیت کلاب همراه باشید.
علت پرکاری غده تیروئید؛ غده کنترل رشد و متابولیسم بدن
غده تیروئید در گردن قرار دارد. این غده هورمون‌هایی تولید می‌کند که برای کنترل رشد و متابولیسم بدن در جریان خون ترشح می‌شوند. این هورمون‌ها تیروکسین و تری یدوتیرونین نامیده می‌شوند. آنها بر فرایندهایی مانند ضربان قلب و دمای بدن تأثیر می‌گذارند و به تبدیل‌شدن غذا به انرژی برای حفظ بدن کمک می‌کنند.
در پرکاری تیروئید، غده تیروئید بیش از حد تیروکسین یا تری یدوتیرونین تولید می‌کند که متابولیسم بدن را تسریع می‌بخشد. چندین علت زمینه‌ای وجود دارد که شایع‌ترین آنها بیماری گریوز است. این بیماری سیستم ایمنی بدن غده تیروئید را هدف قرار می‌دهد و باعث می‌شود که هورمون‌های تیروئید بیش از حد تولید کند.
آشنایی با علائم تیروئید پرکار؛ مهمترین علائم پرکاری تیروئید
تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) می‌تواند طیف وسیعی از علائم را در افراد مختلف ایجاد کند. بعید است که افراد همه این علائم را تجربه کنند. توجه داشته باشید که این علائم ممکن است در شما به‌تدریج یا ناگهانی ایجاد شود. برای برخی افراد علائم خفیف هستند. اما برای برخی دیگر می‌توانند آن‌قدر شدید باشند که به طور قابل‌توجهی بر زندگی آنها تأثیر بگذارند. مهمترین علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:
- عصبی بودن، اضطراب و تحریک‌پذیری
- بیش‌فعالی
- نوسانات خلقی
- مشکل در خوابیدن
- احساس خستگی همیشگی
- حساسیت به گرما
- ضعف عضلانی
- اسهال
- نیاز به ادرارکردن بیشتر از حد معمول
- تشنگی مداوم
- خارش
- ازدست‌دادن علاقه به رابطه جنسی
- گواتر (تورم در گردن ناشی از بزرگ‌شدن غده تیروئید)
- تپش قلب (ضربان قلب نامنظم یا غیرمعمول سریع)
- لرزش
- تعریق زیاد
- ناخن‌های شل
- کهیر (بثورات برجسته و خارش‌دار)
- ریزش یا نازک شدن مو تکه‌تکه
- کاهش وزن
- مشکلات بینایی و مشکلات چشمی مانند قرمزی و خشکی چشم
اگر علائم یا نشانه‌های تیروئید پرکار را دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید. تهیه فهرستی از تمام علائم و نشان‌دادن آن به پزشک عمومی در تشخیص آن کمک‌کننده است. این علائم و نشانه‌ها می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند. اما آزمایش خون اغلب می‌تواند به تعیین اینکه آیا آنها ناشی از مشکل تیروئید هستند یا خیر کمک کند.
آشنایی با روش‌های درمان تیروئید پرکار؛ 4 درمان اصلی
پرکاری تیروئید معمولاً قابل‌درمان است. معمولاً به یک متخصص بیماری‌های هورمونی (متخصص غدد) ارجاع داده می‌شوید که درمان شما را برنامه‌ریزی می‌کند. چهار درمان اصلی دارودرمانی، درمان با ید رادیواکتیو، عمل جراحی و ورزش است. برای آشنایی بیشتر با روش های درمانی پرکاری تیروئید تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
درمان تیروئید پرکار با دارو؛ داروهایی به نام تیونامیدها
معمولاً برای درمان پرکاری تیروئید از داروهایی به نام تیونامیدها استفاده می‌شود. عملکرد این داروها به‌گونه‌ای است که تولید هورمون‌های اضافی تیروئید شما را متوقف می‌کنند. مهمترین نوع این داروها به نام کاربیمازول و پروپیل تیوراسیل است. معمولاً به مدت 12 تا 18 ماه باید دارو را مصرف کنید و ممکن است چند ماه پس از شروع مصرف دارو بگذرد تا متوجه فواید آن شوید.
همچنین ممکن است داروی دیگری به نام مسدودکننده بتا به شما داده شود تا در این مدت به کاهش برخی از علائم شما کمک کند. هنگامی که سطح هورمون تیروئید شما تحت کنترل است، ممکن است دوز مصرفی شما به‌تدریج کاهش‌یافته و سپس قطع شود. اما برخی از افراد نیاز به مصرف دارو برای چندین سال یا احتمالاً مادام‌العمر دارند. در چند ماه اول، برخی از افراد عوارض جانبی زیر را تجربه می‌کنند:
- احساس بیماری
- درجه حرارت بالا
- سردرد
- درد مفاصل
- ناراحتی معده
- بثورات خارش‌دار
این علائم معمولاً بعد از عادت‌کردن بدن شما به دارو از بین می‌روند. هنگام مصرف کاربیمازول مطمئن شوید که از پیشگیری مؤثر از بارداری استفاده می‌کنید. مصرف کاربیمازول در دوران بارداری می‌تواند به جنین شما آسیب برساند. اگر کاربیمازول مصرف می‌کنید و باردار شدید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
یک عارضه جانبی کمتر شایع اما جدی‌تر، کاهش ناگهانی تعداد گلبول‌های سفید خون (آگرانولوسیتوز) است که می‌تواند شما را در برابر عفونت‌ها بسیار آسیب‌پذیر کند. در صورت مشاهده علائم آگرانولوسیتوز، مانند درجه حرارت بالا، گلودرد، یا سرفه مداوم، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. آنها ممکن است آزمایش خون را برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید شما تجویز کنند.
درمان ید رادیواکتیو؛ نوعی رادیوتراپی
از جمله روش‌های درمان تیروئید پرکار درمان ید رادیواکتیو است. درمان با ید رادیواکتیو نوعی رادیوتراپی است که برای ازبین‌بردن سلول‌های غده تیروئید و کاهش میزان هورمون‌هایی که می‌تواند تولید کند استفاده می‌شود. این یک درمان بسیار مؤثر است که می‌تواند تیروئید پرکار را درمان کند. به شما یک نوشیدنی یا کپسول حاوی ید و دوز کم اشعه داده می‌شود که توسط تیروئید شما جذب می‌شود. پرکاری تیروئید اکثر مردم به یک نوع درمان جواب می‌دهد. دوز پرتوی مورد استفاده در طول درمان با ید رادیواکتیو بسیار کم است، اما برخی از اقدامات احتیاطی وجود دارد که باید بعد از درمان انجام دهید:
- برای حدود 3 هفته از تماس نزدیک طولانی مدت با کودکان و زنان باردار خودداری کنید.
- حداقل به مدت 6 ماه زنان باید از باردار شدن خودداری کنند.
- مردان نباید حداقل به مدت 4 ماه صاحب فرزند شوند.
درمان با ید رادیواکتیو برای زنان باردار یا شیرده مناسب نمی باشد.همچنین اگر تیروئید بیش‌فعال شما باعث مشکلات چشمی شدید شود، مناسب نیست. ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا فواید کامل آن احساس شود، بنابراین ممکن است نیاز به مصرف داروهایی مانند کاربیمازول یا پروپیل تیوراسیل برای مدت کوتاهی داشته باشید.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI - شاخص توده بدنی
درمان با عمل جراحی؛ برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید
در برخی از افراد به دلایل مختلف روش‌های درمانی اشاره شده در بخش‌های قبلی پاسخگو نیستند. برای همین پزشک متخصص این روش را پیشنهاد می‌دهد. گاهی اوقات، جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از تیروئید شما ممکن است توصیه شود. این ممکن است بهترین گزینه باشد اگر:
- غده تیروئید شما به شدت متورم و بزرگ شده است.
- مشکلات چشمی شدید ناشی از پرکاری تیروئید دارید.
- شما نمی‌توانید درمان‌های کمتر تهاجمی دیگری داشته باشید.
- علائم شما پس از تلاش برای درمان‌های دیگر بازمی‌گردد.
برداشتن تمام غده تیروئید معمولاً توصیه می‌شود؛ زیرا از عود علائم پرکاری تیروئید جلوگیری می‌کند. اما برداشتن تیروئید به این معنی است که بدن شما قادر به تولید هورمون‌های تیروئیدی نخواهد بود، بنابراین باید تا آخر عمر از داروهایی مانند لووتیروکسین استفاده کنید. لووتیروکسین اغلب برای درمان تیروئید کم کار استفاده می‌شود.
درمان با ورزش؛ مزایای ورزش برای تیروئید
همان‌گونه که اشاره شد تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) هورمون‌های تیروئید اضافی تولید می‌کند که به طور قابل‌توجهی متابولیسم و ضربان قلب شما را افزایش می‌دهد. اگر هورمون‌های تیروئید شما کنترل نمی‌شود، ورزش بیش از حد، به‌ویژه با شدت بالا، می‌تواند باعث نارسایی قلبی شود. به همین دلیل، اگر هورمون‌های تیروئید شما به‌خوبی کنترل نشده باشند، ورزش می‌تواند برای قلب شما مضر باشد.
اگر علائم اختلال تیروئید را دارید، به‌خصوص قبل از شروع هر نوع برنامه ورزشی جدید، با مربی ورزشی خود حتماً مطرح کنید. هنگامی که شما دچار اختلال تیروئید هستید، ورزش مزایای زیادی دارد. نه تنها بر سلامت کلی شما تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند به کاهش برخی از علائم شما نیز کمک کند.
- از خواب عمیق‌تر و بهتر پشتیبانی می‌کند: وقتی تیروئید شما بیش از حد هورمون تولید می‌کند، خواب شما ممکن است تکه تکه شود. ممکن است تعریق شبانه شما را بیدار کند. در نتیجه خواب ضعیف‌تری داشته باشید. انجام ورزش اغلب منجر به خواب بهتر در شب می‌شود.
- تراکم استخوان شما را افزایش می‌دهد: ازدست‌دادن استخوان می‌تواند با پرکاری تیروئید اتفاق بیفتد. مطالعات نشان می‌دهد که تمرینات قدرتی می‌تواند به شما کمک کند بخشی از این ازدست‌دادن را بازگردانید.
- خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهد: ورزش حتی خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می‌دهد. اما با داشتن اختلال تیروئید به طور خودکار خطر ابتلا به بیماری قلبی را در برخی مواقع افزایش می‌دهد.
بااین‌حال، توجه به این نکته مهم است که اگرچه ورزش به کاهش علائم بیماری تیروئید کمک می‌کند، اما نباید به‌عنوان جایگزینی برای دارو استفاده شود. برای اینکه سریع‌تر بتوانید پرکاری تیروئید خود را درمان کنید بهتر است برای سلامتی بدن خود در کنار روش‌های درمانی دیگر ورزش را انجام دهید.
انجام ورزش‌های مناسب برای درمان تیروئید پرکار در فیت کلاب
همان‌گونه که در این مطلب اشاره شد بهترین روش‌های درمان تیروئید پرکار استفاده از دارو، جراحی، ید رادیواکتیو و ورزش است. برای انجام‌دادن ورزش با هدف درمان تیروئید پرکار باید زیر نظر مربی حاذق باشید تا ورزش‌های درست و منطقی را برای کمک به شما پیشنهاد دهد. در این زمینه می‌توانید از مربیان باتجربه فیت کلاب کمک بگیرید.
فیت کلاب از بزرگ‌ترین مجموعه ورزشی در شمال تهران است که برای رسیدن شما به اهدافتان در کنارتان خواهد بود. شما عزیزان می‌توانید برنامه ورزشی متناسب با بدن و شرایط زندگی خود را از فیت کلاب دریافت کنید و در باشگاه نزدیک محل سکونت خود انجام دهید. برای مشاوره نیز می‌توانید با شماره 02191090095 تماس بگیرید.
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
سؤالات متداول
آیا افرادی که تیروئید پرکار دارند باید ورزش‌های خاصی را انجام دهند؟
افرادی که تیروئید پرکار دارند قبل از انجام هرگونه ورزشی باید مربی خود را در جریان بیماری خود بگذارند. اگر تیروئید پرکار دارید ورزش سنگین می‌تواند باعث نارسایی قلبی شود.
بهترین روش‌های درمان پرکاری تیروئید چیست؟
همان‌گونه که در این مطلب نیز توضیح داده شده بهترین روش‌های درمان پرکاری تیروئید دارودرمانی، درمان با ید رادیواکتیو، عمل جراحی و ورزش است.
مهمترین علائم پرکاری تیروئید چیست؟
مهمترین علائم پرکاری تیروئید نوسانات خلقی، مشکل در خوابیدن، احساس خستگی همیشگی، لرزش، تعریق زیاد، خارش، کاهش وزن ناگهانی و … است.
