کم خونی یکی از بیماری‌های تقریباً شایع است که به شکل‌های خفیف و شدید بروز پیدا می‌کند. این بیماری معمولاً به دلیل کمبود آهن در بدن ظاهر می‌شود. متاسفانه بسیاری از افراد به بیماری کم خونی بی‌توجه هستند. این بیماری به مرور زمان شدت می‌یابد و آسیب‌های شدیدی به بدن شما وارد می‌کند. با توجه به اینکه در بیماری کم خونی میزان آهن بدن کاهش می‌یابد، هموگلوبین به مقدار کافی تولید نخواهد شد.
در نتیجه، گلبول‌های قرمز فرآیند اکسیژن رسانی به بافت‌های بدن را به درستی انجام نخواهند داد. زمانی که سلول‌های بدن اکسیژن دریافت نکنند، عملکرد کلی بدن مختل خواهد شد. در این حالت احتمال بروز علائمی مثل گیجی، خستگی، کمبود اکسیژن و مواردی مانند این مشاهده خواهد شد. می‌توان کم خونی را با استفاده از روش‌هایی مثل تغییر رژیم غذایی یا مصرف داروها درمان کرد.
در ادامه این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب قصد داریم به طور کامل درباره کم خونی و روش‌های درمان آن توضیح دهیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
کم خونی چیست؟
زمانی که تعداد گلبول‌های قرمز بدن کم باشد یا گلبول‌های قرمز به درستی کار نکنند، بیماری کم خونی مشاهده خواهد شد. گلبول‌های قرمز وظایف مختلفی در بدن بر عهده دارند. به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین وظایف گلبول‌های قرمز، اکسیژن رسانی به بدن است. سلول‌های بدن برای انجام فعالیت‌های حیاتی، به انرژی و اکسیژن نیاز دارند. گلبول‌های قرمز موظف هستند اکسیژن را به تمامی بخش‌های بدن برسانند و انرژی مورد نیاز بدن را تامین کنند.
در برخی موارد، تعداد گلبول‌های قرمز در بدن کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، سلول‌های مختلف بدن اکسیژن و مواد مغذی دریافت نخواهند کرد. در نتیجه فرد به بیماری کم خونی مبتلا می‌شود. این بیماری به دو شکل خفیف و شدید بروز پیدا خواهد کرد. برخی بیماری‌های کم خونی، به صورت مزمن هستند و تا پایان عمر همراه بیمار خواهند بود. اگر کم خونی را نادیده بگیرید، مشکلات شدیدتری برای بدن ایجاد می‌شود. این مشکلات ممکن است حتی زندگی فرد را تهدید کند.
چه افرادی در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند؟
تقریباً همه افراد در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند. هنگام بروز این بیماری، علائمی مثل خستگی زیاد یا احساس سرما مشاهده خواهد شد. افراد زیر ممکن است در معرض ابتلا به بیماری کم خونی قرار بگیرند:
1.نوزادان
دسته اول نوزادان هستند. برخی نوزادان، به صورت ژنتیکی با تعداد گلبول‌های قرمز پایین متولد می‌شوند. این مشکل به مرور زمان و با رشد نوزاد درمان خواهد شد. اما برخی دیگر از نوزادان، به بیماری کم خونی شدید مبتلا هستند. بنابراین، باید به این دسته از نوزادان خون تزریق کرد. البته عوامل دیگری نیز وجود دارد که باعث کم خونی نوزاد می‌شود.
به عنوان مثال زمانی که نوزاد یا کودک زیر ۵ سال آهن کمتری نسبت به نیاز خود دریافت کند، بیماری کم خونی مبتلا خواهد شد. یکی از مهم‌ترین دلایل بروز این بیماری در کودکان زیر سه سال، مصرف بیش از حد شیر خشک است. آهنی که در شیر خشک یا سایر غذاها وجود دارد، به راحتی جذب بدن کودک نخواهد شد. به همین دلیل، کودک به مرور زمان به کم خونی مبتلا شده و بی‌حال به نظر می‌رسد.
2.کودکان بالای پنج سال
کودکان بالای ۵ سال نیز در معرض ابتلا به بیماری کم خونی قرار دارند. به طور کلی، کودکان در بازه سنی ۲ تا ۳ سالگی رشد زیادی دارند. به همین دلیل، به مقدار بیشتری آهن نیاز خواهند داشت. ممکن است مواد غذایی، آهن مورد نیاز بدن کودک را تامین کنند. به همین دلیل، کودک هنگام انجام فعالیت‌های حرکتی و یادگیری با مشکل مواجه خواهد شد. در چنین شرایطی، علائم کم خونی بعد از سن ۵ سالگی مشاهده می‌شود که به راحتی درمان نخواهد شد. بنابراین بهتر است از همان ابتدا به فرزند خود شربت آهن بدهید.
3.زنان باردار
احتمال بروز بیماری کم خونی شدید در زنان باردار بسیار زیاد است. کودک هنگام رشد، بخش زیادی از مواد معدنی و مواد مغذی درون بدن مادر را مصرف می‌کند. در نتیجه، احتمال بروز مشکلاتی مثل پوکی استخوان یا کم خونی در بدن مادر افزایش خواهد یافت. کم خونی شدید مادر، باعث بروز مشکلاتی مثل زایمان زودرس یا ضعیف شدن بدن نوزاد می‌شود. همچنین بانوانی که قاعدگی شدیدی دارند، ممکن است مقدار زیادی خون از دست بدهند و به بیماری کم خونی مبتلا شوند.
4.افراد 65 ساله و بالاتر
افراد بالای ۶۵ سال، معمولاً یک رژیم غذایی فاقد آهن یا نامناسب را دنبال می‌کنند. همچنین ممکن است به بیماری‌های مزمن مبتلا شده باشند که بر رژیم غذایی آن‌ها تاثیرگذار است. همه این عوامل، در نهایت خطر ابتلا به بیماری کم خونی را افزایش می‌دهند. ابتلا به کم خونی در افراد بالای ۶۵ سال، باعث بروز مشکلاتی می‌شود. همچنین خطر بروز بیماری‌های قلبی یا ضعف عضلانی را افزایش می‌دهد.
علائم کم خونی
این بیماری علائم مختلفی دارد و به راحتی تشخیص داده نمی‌شود. بنابراین بهتر است از علائم بیماری کم خونی اطلاع داشته باشید. در ادامه برخی از این علائم را برای شما بیان می‌کنیم:
1.خستگی
یکی از مهم‌ترین علائم کم خونی، احساس خستگی شدید است. بدن شما برای انجام فعالیت‌های روزمره به انرژی نیاز دارد. اما متاسفانه در بیماری کم خونی، انرژی مورد نیاز سلول‌ها تامین نمی‌شود. در نتیجه، احساس خستگی افزایش می‌یابد.
2.تنگی نفس
یکی دیگر از علائم کم خونی، تنگی نفس است. در چنین شرایطی، نمی‌توانید به راحتی نفس بکشید یا فعالیت‌های ورزشی با شدت بالا انجام دهید.
3.سرگیجه
احساس سرگیجه یا سبکی سر، از دیگر علائم بیماری کم خونی می‌باشد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که مواد مغذی در اختیار سلول‌های مغزی قرار نگیرند. در نتیجه، عملکرد این سلول‌ها مختل خواهد شد. همانطور که می‌دانید، مغز نقش بسیار مهمی در حفظ تعادل بدن دارد. زمانی که سلول‌های مغز عملکرد درستی نداشته باشند، تعادل بدن حفظ نمی‌شود و احساس سرگیجه افزایش می‌یابد.
4.ضربان قلب تند یا نامنظم
ضربان قلب تند یا نامنظم، از دیگر علائم کم خونی شدید است. در چنین شرایطی، احساس می‌کنید قلب شما در حال تپش است یا به سرعت می‌تپد.
5.سردرد
یکی از رایج‌ترین علائم کم خونی، سردرد است. کمبود آهن و هموگلوبین در بدن، باعث سردرد می‌شود.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI - شاخص توده بدنی
6.پوست رنگ پریده
افرادی که به بیماری کم خونی شدید مبتلا هستند، معمولاً پوست رنگ پریده دارند. علاوه بر مواردی که برای شما بیان شد، ممکن است احساس درد در قفسه سینه نیز داشته باشید.
روش های درمان و بهبود بیماری کم خونی
درمان کم خونی معمولاً به دو صورت انجام می‌شود. روش اول مصرف دارو و روش دوم تغییر رژیم غذایی است. افرادی که به بیماری کم خونی خفیف مبتلا هستند، بهتر است روش دوم را انتخاب کنند. اما افرادی که به بیماری کم خونی شدید مبتلا هستند، باید از هر دو روش برای درمان بیماری خود کمک بگیرند.
در ادامه روش‌های درمان کم خونی را برای شما بیان می‌کنیم:
1.مصرف قرص و مکمل
یکی از بهترین روش‌ها، درمان کم خونی با دارو است. معمولاً قرص آهن برای درمان کم خونی مصرف می‌شود. بعد از مصرف این قرص، آهن بیشتری در اختیار بدن قرار می‌گیرد. در نتیجه، هموگلوبین بیشتری تولید شده و اکسیژن و مواد مغذی به بخش‌های مختلف بدن می‌رسد. البته اگر کم خونی ناشی از عملکرد هموگلوبین باشد، مصرف قرص آهن تاثیر چندانی نخواهد داشت. در این حالت، باید داروهای دیگری مصرف کنید.
به طور کلی زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید، ابتدا علت ابتلا به کم خونی مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به علت و منشا بیماری، داروهای مختلفی برای شما تجویز می‌شود. به عنوان مثال اگر علت بروز بیماری کم خونی کمبود ویتامین باشد، مکمل‌های حاوی فولیک اسید و مواردی مانند این برای شما تجویز خواهد شد.
این مکمل‌ها باید همراه با یک رژیم غذایی سرشار از آهن مصرف شوند. اما اگر علت بروز کم خونی زایمان و بارداری باشد، داروهای دیگری برای شما تجویز خواهد شد.
2.مصرف سبزیجات
همانطور که گفته شد، یکی از بهترین روش‌های درمان کم خونی تغییر رژیم غذایی است. می‌توانید با دریافت یک برنامه رژیم غذایی مناسب، بیماری کم‌خونی را درمان کنید. برنامه‌ای که توسط متخصصان تغذیه مجموعه فیت کلاب به شما ارائه می‌شود، شامل غذاهای مفید و متنوع است. این مواد غذایی به مرور زمان آهن بدن را افزایش می‌دهند و بیماری کم خونی را درمان می‌کنند. یکی از بهترین مواد غذایی برای درمان کم خونی، سبزیجات هستند.
سبزیجات منبع مناسبی برای تامین آهن بدن هستند. مقدار زیادی آهن در سبزیجات وجود دارد که بیماری کم خونی را درمان می‌کند. بدن شما علاوه بر آهن، به مقدار قابل توجهی اسید فولیک نیاز دارد. اگر اسید فولیک در رژیم غذایی شما وجود نداشته باشد، نوعی بیماری به نام کم خونی فولیک اسید بروز پیدا خواهد کرد.
اسید فولیک در مرکبات، حبوبات و سبزیجاتی مثل اسفناج وجود دارد. اسفناج، آهن و اسید فولیک بدن شما را تامین می‌کند و برای درمان کم خونی کاملا مناسب است. برخی سبزیجات مثل فلفل دلمه‌ای، میزان جذب آهن در بدن را افزایش می‌دهند.
3.گوشت قرمز
یکی دیگر از بهترین مواد غذایی برای درمان سریع کم خونی شدید، گوشت قرمز است. گوشت قرمز مانند گوشت گوساله و گوشت گوسفند، منبع سرشار از آهن بوده و علائم بیماری کم خونی را کاهش می‌دهد. البته گوشت سفید نیز برای تامین آهن بدن مناسب است. اما گوشت قرمز اثر بهتری دارد. بهتر است گوشت قرمز را همراه با سبزیجات و حبوبات مصرف کنید تا آهن بیشتری جذب بدن شما شود. به عنوان مثال، می‌توانید مقداری لیمو ترش روی گوشت بریزید.
4.کنجد
اگر تمایل دارید به سرعت بیماری خود را درمان کنید، پیشنهاد می‌کنیم مصرف کنجد را افزایش دهید. کنجد یکی دیگر از بهترین مواد غذایی برای درمان کم خونی است. این دانه گیاهی، سرشار از مواد مغذی و ویتامین است. به همین دلیل کاربردهای گوناگونی در علم پزشکی و طب سنتی دارد.
مطالعات نشان می‌دهد، کنجد بر کاهش کم خونی بدن موثر است. این ماده حاوی مقدار زیادی آهن است که علائم کم خونی و احساس خستگی را از بین می‌برد. همچنین مقدار قابل توجهی کلسیم در کنجد وجود دارد که برای تقویت مفاصل و استخوان‌ها مناسب است.
5.خرما
خرما یکی دیگر از بهترین مواد غذایی برای درمان خانگی کم خونی است. مقدار زیادی پتاسیم در خرما وجود دارد که مواد معدنی مورد نیاز بدن شما را تامین می‌کند. از طرفی، پژوهش‌ها نشان می‌دهد خرما باعث کاهش علائم کم خونی می‌شود. افرادی که عادت دارند به صورت ناشتا خرما مصرف کنند، کمتر از سایر مردم در معرض ابتلا به بیماری کم خونی قرار می‌گیرند.
برای درمان این بیماری، به صورت مداوم خرما مصرف کنید و میزان مصرف قندهای نامناسب را کاهش دهید. البته مصرف بیش از حد خرما، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. زیر باعث بروز بیماری‌هایی مثل دیابت خواهد شد.
6.چای ترش
چای ترش یا چای قرمز، یکی دیگر از ترکیباتی است که به درمان بیماری کم خونی کمک می‌کند. همانطور که می‌دانید، دمنوش‌ها یا چای‌های طبیعی تاثیر بسیار زیادی بر حفظ سلامتی بدن دارند. چای ترش میزان کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد. زیرا مقدار زیادی آنتی اکسیدان در این چای وجود دارد که چربی‌های مضر را از بین می‌برد.
از طرفی، چای قرمز سرشار از آهن است و منبع مناسبی برای درمان بیماری کم خونی می‌باشد. بر اساس مطالعات، چای ترش خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. همچنین بر کاهش میزان استرس و اضطراب موثر است.
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
بررسی کلی
در این مطلب به طور کامل درباره درمان کم خونی توضیح داده شد. کم خونی به دو صورت خفیف و شدید مشاهده می‌شود. کم خونی خفیف، با تغییر رژیم غذایی درمان خواهد شد. اما برای درمان کم خونی شدید، باید دارو مصرف کنید. به طور کلی، تغذیه تاثیر بسیار زیادی بر درمان کم خونی دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به بیماری کم خونی، دنبال کردن رژیم‌های غذایی فاقد آهن است.
بنابراین بهتر است از همان ابتدا یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید. برنامه غذایی که توسط مربیان و متخصصان مجموعه فیت کلاب ارائه می‌شود، شامل غذاهای متنوع است که آهن و اسید فولیک بدن شما را تامین می‌کنند. این برنامه غذایی، با کمترین هزینه در اختیار شما قرار می‌گیرد. می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر، با کارشناسان مجموعه فیت کلاب تماس بگیرید و سوالات و ابهامات خود را برطرف کنید.
