آدرنالین که با اسامی دیگری مثل اپی‌نفرین شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین هورمون‌های بدن است که از غدد فوق کلیوی ترشح می‌شود. زمانی که به صورت ناگهانی دچار استرس یا اضطراب می‌شوید، میزان ترشح هورمون آدرنالین افزایش پیدا می‌کند.
ترشح این هورمون اهمیت بسیار زیادی برای حفظ سلامتی بدن دارد. زیرا بدن شما را برای مقابله با ترس یا مشکلات پیش رو آماده می‌سازد. با این حال، ترشح بیش از حد هورمون آدرنالین به هیچ وجه مناسب نیست. در ادامه قصد داریم به طور کامل درباره این هورمون و ویژگی‌های آن توضیح دهیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب از مجموعه تخصصی فیت کلاب با ما همراه باشید.
عملکرد آدرنالین در بدن
این هورمون عملکرد گوناگونی در بدن دارد. ترشح آدرنالین منجر به بروز واکنش‌های مختلفی می‌شود. به عنوان مثال ممکن است بدن شما را برای مقابله با شرایط استرس‌زا یا فرار آماده کند. بعد از ترشح هورمون اپی نفرین، مجاری هوا کمی گشاد می‌شود تا اکسیژن بیشتری وارد بدن شود. این اکسیژن اضافی در اختیار ماهیچه‌ها قرار می‌گیرد و بدن را برای فرار یا مقابله آماده می‌سازد.
جالب است بدانید، گاهی اوقات ترشح هورمون آدرنالین باعث منقبض شدن و کوچک شدن رگ‌های خونی می‌شود. به این ترتیب، خون مجدداً به گروه‌های اصلی عضلانی بدن مانند قلب و ریه بازگردانده خواهد شد. گاهی اوقات شبکه‌های رگ‌های خونی منقبض می‌شوند و عروق خونی یا ماهیچه‌های اسکلتی گشاد می‌شوند.
هنگام ترشح این هورمون، توانایی بدن برای بروز احساس درد کاهش پیدا می‌کند. اما با کاهش ترشح این هورمون و آرام شدن بدن، مجدداً احساس درد و ناراحتی افزایش پیدا خواهد کرد. مدت زمان اثرگذاری هورمون آدرنالین به عوامل مختلفی بستگی دارد.
تفاوت هورمون آدرنالین و نورآدرنالین
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از افراد ایجاد می‌شود، این است که تفاوت بین هورمون اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین یا آدرنالین و نورادرنالین چیست؟ هر دو هورمون نوعی انتقال دهنده عصبی هستند و روی بخش‌های مختلف سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارند. میزان ترشح این هورمون‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
کاهش یا افزایش مقدار هر یک از هورمون‌ها، باعث تغییر عملکرد بدن خواهد شد. یعنی ممکن است بدن واکنش‌های غیر عادی و متفاوتی نشان دهد. عملکرد شیمیایی این هورمون‌ها نیز تا حدودی شبیه به یکدیگر است. هورمون آدرنالین روی گیرنده‌های آلفا و بتا تاثیر می‌گذارد.
در حالی که هورمون نورآدرنالین صرفاً روی گیرنده‌های آلفا تاثیر می‌گذارد. گیرنده‌های آلفا در رگ‌های خونی قرار دارند. اما گیرنده‌های بتا در اندام‌های داخلی مثل قلب، ریه و رگ‌های ماهیچه‌های اسکلتی واقع شده‌اند. همین مسئله باعث شده است، عملکرد هورمون‌های اپی‌نفرین و نوراپی نفرین کمی با یکدیگر متفاوت باشد.
علائم ترشح هورمون آدرنالین
با استفاده از برخی علائم، متوجه خواهید شد که هورمون آدرنالین در بدن شما ترشح شده است. علائم ترشح این هورمون در شرایط پر تنش در افراد مختلف متفاوت است. اما یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها، بهبود توانایی شما برای مقابله با شرایط سخت است. یعنی احساس می‌کنید که آمادگی بیشتری برای مقابله با شرایط استرس‌زا و ناراحتی‌ها دارید.
بدن با استفاده از ترشح هورمون آدرنالین، از اندام‌های داخلی محافظت می‌کند. بعد از ترشح این ماده، عملکرد سیستم عصبی مرکزی بهبود پیدا می‌کند. یعنی میزان تمرکز ذهنی افزایش و احساس درد کاهش پیدا خواهد کرد. برخی دیگر از مهم‌ترین علائم ترشح این هورمون شامل موارد زیر هستند:
- ضربان قلب سریع
- فشار خون بالا
- اضطراب
- تعریق زیاد
- گشاد شدن مردمک چشم
- زیاد شدن تپش قلب
- سریع‌تر شدن نبض
نحوه مصرف آدرنالین
پزشکان برای برخی افراد هورمون آدرنالین تجویز می‌کنند تا آمادگی بیشتری برای مقابله با شرایط استرس‌زا و اضطراری داشته باشند. به هیچ وجه به شکل خودسرانه برای مصرف آدرنالین اقدام نکنید. زیرا این دارو صرفاً در مواقع خاص و ضروری تجویز می‌شود. هنگام مصرف این دارو به برخی نکات توجه داشته باشید. این نکات شامل موارد زیر هستند:
- داروی آدرنالین صرفاً باید در برخی شرایط اضطراری مصرف شود.
- هنگام بروز واکنش‌های آلرژیک بدن مانند شوک آنافیلاکسی، باید به سرعت برای مصرف این دارو اقدام کنید.
- در برخی افراد، هورمون آدرنالین به بدن تزریق می‌شود. تزریق آدرنالین تنها زمانی انجام می‌شود که شخص در شرایط بسیار حساسی قرار گرفته باشد.
- تزریق آدرنالین بسیار ساده است. نکات و دستورالعمل‌های مربوط به تزریق این دارو در بسته‌بندی آن وجود دارد. نکته مهم این است که برای تزریق آدرنالین حتماً به مراکز درمانی یا کلینیک‌ها مراجعه کنید. تزریق ماده نباید توسط افراد بی‌تربه انجام شود. در غیر این صورت ممکن است آسیب شدیدی به بدن شما وارد کند یا باعث بروز واکنش‌های آلرژیک شود.
- اگر یک دوز برای کاهش واکنش‌های آلرژیک شما کافی نبود، می‌توانید دو دوز مصرف کنید. اما قبل از تزریق باید با پزشک مشورت کنید.
- بعد از دریافت آدرنالین تزریقی، بدن شما برای مدت کوتاهی در وضعیت مطلوبی قرار خواهد گرفت. بنابراین بهتر است به سرعت به نزدیک‌ترین بیمارستان یا مرکز درمانی مراجعه کنید تا از حملات عصبی مجدد جلوگیری شود.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
عوارض افزایش غیرطبیعی آدرنالین
تمام هورمون‌های داخلی بدن باید به اندازه و به صورت متعادل ترشح شوند. ترشح بیش از حد آدرنالین در بدن، باعث بروز عوارض جانبی گوناگون خواهد شد. استرس و اضطراب شدید باعث ترشح بیش از حد برخی هورمون‌ها می‌شود. این مسئله اثرات منفی بر بدن شما دارد. به گفته بسیاری از پزشکان، استرس شدید به عملکرد سیستم قلبی و عروقی آسیب می‌زند.
این مسئله با عنوان بیماری سندروم قلب شکسته شناخته می‌شود. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سرعت جریان خون در اثر ناراحتی روحی شدید کاهش پیدا کند. استرس مداوم، باعث ترشح بیش از حد هورمون اپی‌نفرین می‌شود. ترشح مداوم و بیش از حد این ماده، باعث بروز مشکلاتی مثل فشار خون بالا خواهد شد. برخی از عوارض اپی نفرین شامل موارد زیر هستند:
- مشکلات گوارشی
- بیماری قلب و عروقی
- افزایش وزن
- مسائل متابولیک
- سردرد
- علائم فشار خون بالا ناگهانی
- اختلال حافظه و تمرکز
- اختلالات خواب
- اضطراب
- افسردگی
موارد منع مصرف و هشدار آدرنالین
هنگام مصرف این دارو به برخی هشدارها و موارد منع مصرف توجه داشته باشید. این هشدارها شامل موارد زیر هستند:
- هنگام تزریق دارو به تاریخ انقضای آن توجه داشته باشید.
- داروی تزریقی صرفاً برای یک نفر مناسب است. بنابراین نباید آن را با فرد دیگری تقسیم کنید.
- دارو باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد.
- در صورتی که رنگ دارو تغییر پیدا کرده است، با پزشک مشورت کنید.
افرادی که به بیماری‌های زیر مبتلا هستند، نباید برای مصرف آدرنالین اقدام کنند:
- حساسیت
- بیماری قلبی و عروقی
- فشارخون بالا
- شوک کاردیوژنیک
- تروماتیک یا خونریزی
- پرکاری تیروئید
- اختلال غده آدرنال
- دیابت
- مشکلات کلیوی
- افزایش فشار چشم (گلوکوم)
- پارکینسون
- مشکل پروستات
چگونه ترشح آدرنالین را کنترل کنیم؟
با استفاده از چند راهکار ساده، می‌توانید میزان ترشح این هورمون را کنترل کنید. ترس، اضطراب شدید یا حملات عصبی، باعث ترشح اپی‌نفرین در بدن می‌شود. بنابراین اگر بدن خود را در حالت آرامش قرار دهید، میزان ترشح این هورمون کاهش پیدا خواهد کرد. می‌توانید از راهکارهای زیر برای حفظ آرامش خود استفاده کنید:
- نفس عمیق بکشید
- همراه عزیزان خود به طبیعت بروید و پیاده‌روی کنید.
- برنامه‌های مدیتیشن را تماشا کنید یا موسیقی‌های آرامش بخش گوش کنید.
- با یکی از عزیزان خود درد و دل کنید.
1.تغییر سبک زندگی
سبک زندگی شما تاثیر بسیار زیادی بر میزان ترشح این هورمون دارد. بعضی از اقدامات مانند فعالیت‌های ورزشی، دنبال کردن رژیم‌های غذایی سالم، خواب کافی و مواردی مانند این، از استرس و اضطراب شدید یا ترشح بیش از حد اپی‌نفرین جلوگیری می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم در ساعات اولیه روز، فعالیت‌های ورزشی انجام دهید و مواد غذایی سالم و مفید مصرف کنید. به عنوان مثال سبزیجات و میوه‌ها، سرشار از مواد مغذی ویتامین و مواد معدنی هستند. این مواد غذایی به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک می‌کنند.
2.شناسایی محرک ها
شناسایی محرک‌ها یکی دیگر از مهم‌ترین اقداماتی است که از ترشح بیش از حد هورمون آدرنالین جلوگیری می‌کند. نمی‌توان تمامی عوامل استرس را از زندگی حذف کرد. بهترین راهکار این است که محرک‌ها و عوامل استرس‌زا را شناسایی کنید. باید ببینید چه چیزی شما را تحریک می‌کند و باعث استرس یا اضطراب شدید می‌شود. می‌توانید از برخی راهکارهای ساده برای کنار آمدن با این عوامل استرس‌زا استفاده کنید.
3.مدیتیشن کنید
مدیتیشن یکی از بهترین فعالیت‌ها برای جلوگیری از ترشح بیش از حد آدرنالین است. یک تمرین مدیتیشن معمولی، بین ۱۰ الی ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. اما تاثیرات بسیار زیادی بر بهبود روحیه شما دارد. بر اساس مطالعات انجام شده، مدیتیشن استرس شدید را کاهش می‌دهد و به تنظیم سطح هورمون آدرنالین کمک می‌کند.
علاوه بر این، مدیتیشن باعث کاهش فشار خون می‌شود و از بروز بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند. بهبود عملکرد ایمنی و سیستم گوارشی، از دیگر مزایای مدیتیشن است. زمانی که مدیتیشن انجام می‌دهید، بدن شما از حالت سمپاتیک خارج شده و به حالت آرامش می‌رسد. یعنی سیستم عصبی پاراسمپاتیک فعال می‌شود. سپس میزان استرس کاهش پیدا می‌کند. در نهایت میزان ترشح هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول کاهش پیدا خواهد کرد.
4.ورزش کنید
ورزش کردن یکی دیگر از بهترین راهکارها برای جلوگیری از ترشح بیش از حد هورمون آدرنالین است. زمانی که فعالیت‌های ورزشی انجام می‌دهید، استرس و اضطراب شدید شما کاهش پیدا می‌کند. ورزش کردن باعث تنظیم ضربان قلب و تنفس می‌شود.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده، نوعی انتقال دهنده عصبی به نام آندورفین هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی آزاد می‌شود. این هورمون برای انتقال احساس خوب و بهبود خلق و خو مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنها ۱۰ دقیقه پیاده‌روی طی روز، باعث ترشح هورمون آندروفین خواهد شد. در نتیجه استرس و اضطراب کاهش پیدا خواهد کرد.
سخن پایانی
در این مطلب به طور کامل درباره هورمون آدرنالین توضیح داده شد. این هورمون با نام هورمون اپی‌نفرین نیز شناخته می‌شود و عملکردی مقابل هورمون نورآدرنالین یا نوراپی‌نفرین دارد. هورمون آدرنالین در شرایط پرتنش ترشح می‌شود. سپس بدن شما را برای مقابله با آن شرایط آماده می‌سازد. با ترشح این هورمون، می‌توانید شرایط ناراحت کننده را تحمل کنید و آمادگی کافی برای مبارزه با این شرایط داشته باشید.
اگرچه این هورمون مزایای گوناگونی برای بدن دارد، اما باید به مقدار مناسب ترشح شود. ترشح بیش از حد هورمون آدرنالین، عملکرد اندام‌های داخلی بدن و سیستم عصبی را مختل می‌کند. بنابراین باید از برخی راهکارهای ساده برای جلوگیری از ترشح بیش از حد این ماده کمک بگیرید.
برخی از این راهکارها شامل ورزش کردن، مدیتیشن، پیاده‌روی، تغییر سبک زندگی و مواردی مانند این هستند. اگر برای کاهش استرس و اضطراب به دنبال یک راه حل مناسب هستید، پیشنهاد می‌کنیم با مربیان ورزشی مجموعه فیت کلاب مشورت کنید. مربیان این مجموعه، بهترین برنامه ورزشی در اختیار شما قرار می‌دهند تا بدنی ریلکس و سالم داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر، با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید.
