درو که باز کردم نور مستقیم خورشید خورد وسط چشمام! دستمو گرفتم بالای پیشونیم تا کمتر نور بخوره تو صورتم. فکر کن ساکن کرمان باشی، ساعت ۲ ظهر باشه و تو فقط تو همین بازه زمانی وقت باشگاه رفتن داشته باشی! تصور کن چه اتفاقی برای بدنت می‌افته! خودم متوجه شدم که بدنم دچار کم آبی شده. وقتی میرم جلوی آینه و لب‌های بی‌رنگ و صورت بی‌حالم رو که می‌بینم، متوجه می‌شم که بدنم به شدت دهیدراته شده.
تازگی‌ها انرژی بدنم هم کم شده و تمایلی برای انجام دادن فعالیت بدنی شدید ندارم. وارد باشگاه که شدم، چشمم خورد به مربی که مشغول آموزش دادن به یکی از بچه‌ها بود. تا منو دید گفت:«سامان بیا اینجا کارت دارم.» وقتی رفتم پیشش گفت:«ببین فقط فعالیت‌های بدنی برای رسیدن به یک بدن سالم و ایده‌آل کافی نیست. باید در کنار اون به رژیم غذایی و سبک زندگی خود توجه داشته باشی.
اگه بخوای به صورت ۲۴ ساعته کار کنی و بینش باشگاه بری و اصلاً آب و غذا نخوری، نتیجه‌اش می‌شه همین صورت رنگ و رو رفته تو! من به عنوان یک مربی اصلاً راضی نیستم که تو با چنین شرایط سختی ورزش کنی. بهتره بیشتر آب مصرف کنی. در حالت عادی باید به شکل روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب مصرف کنی.
اما وقتی که بدنه دهیدراته شده، باید علاوه بر آب بقیۀ نوشیدنی‌های طبیعی و غذاهای مایع رو هم به رژیم خودت اضافه کنی. می‌دونم که بدنت کم آب و دهیدراته شده، بیا تا بهت بگم که چه روش‌های درمانی برای کم آبی شدید بدن وجود داره.»
کم آبی چیست؟
قبل از هر چیزی، بهتر است ببینید کم آبی چیست و چه زمانی اتفاق می‌افتد. کم آبی بدن به معنی کاهش سطح آب بدن است که باعث بروز مشکلات گوناگون می‌شود. این اتفاق به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. سبک زندگی نامناسب، دنبال کردن رژیم‌های غذایی نادرست و ابتلا به برخی بیماری‌های خاص، باعث کم آبی بدن می‌شود.
اگر علائم کم آبی در بدن را تجربه می‌کنید، بهتر است با پزشکان مشورت کنید و به دنبال راه حل باشید. همانطور که گفته شد، ابتلا به برخی بیماری‌ها باعث کاهش آب بدن می‌شود. در چنین شرایطی، ممکن است مقدار زیادی آب و مایعات از طریق کلیه دفع شود. همین مسئله باعث کم آبی شدید خواهد شد. بنابراین اگر به بیماری‌های خاصی مبتلا هستید، باید به تغذیه و رژیم غذایی خود توجه داشته باشید.
دلایل کم آبی بدن
برخی از مهم‌ترین دلایل کم آبی بدن شامل موارد زیر هستند:
- ورزش شدید، به خصوص در هوای گرم
- استفراغ یا اسهال شدید یا تب
- نوشیدن الکل زیاد
- مصرف برخی داروها مانند دیورتیک‌ها
- دیابت
هر فردی می‌تواند این مشکل را تجربه کند. با این حال نوزادان، کودکان خردسال، افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر کم آبی بدن قرار می‌گیرند.
نحوه تشخیص کاهش آب بدن
از روش‌های مختلفی برای بررسی و تشخیص کاهش آب بدن استفاده می‌شود. در وهله اول، پزشک علائم و نشانه‌های فیزیکی دهیدراته شدن بدن را بررسی می‌کند. معمولاً کم آبی باعث کاهش فشار خون می‌شود.
علاوه بر این ممکن است زمانی که از حالت دراز کشیده به حالت ایستاده می‌روید، ضربان قلب شما افزایش یابد. برخی از آزمایش‌هایی که برای بررسی میزان کم آبی بدن انجام می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
یکی از آزمایش‌ها، آزمایش خون است که برای بررسی سطح الکترولیت‌های بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال سطح سدیم و پتاسیم موجود در خون اندازه‌گیری می‌شود. علاوه بر این، عملکرد کلیه‌ها در آزمایش خون ارزیابی خواهد شد. یکی دیگر از آزمایش‌هایی که برای بررسی کم آبی بدن انجام می‌شود، آزمایش ادرار است. در این آزمایش مسائلی مثل عفونت مثانه و ابتلا به برخی بیماری‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
علائم کاهش آب بدن
برخی از مهم‌ترین علائم کم آبی در بدن شامل موارد زیر هستند:
-
نشانه های کم آبی بدن در نوزادان و کودکان
بعضی از مهم‌ترین علائم کم آبی بدن در نوزادان و کودکان به صورت زیر هستند:
- خشکی دهان و زبان
- نبود اشک در چشم در هنگام گریه کردن
- خیس نکردن پوشک، سه ساعت بعد از پوشیدن
- گود شدن زیر چشم و گونه‌ها
- فرورفتگی بخش نرم بالای جمجمه
- تشنگی شدید و اضطراب در نوزادان
- بی‌قراری و بی‌حالی
- علائم ترشح نمکی (مثل ترشح چشم)
-
نشانه های کم آبی بدن در بزرگسالان
علائم کم آبی در بدن در افراد بزرگسال شامل موارد زیر است:
- تشنگی زیاد
- احساس سوختگی و خشکی در گلو
- تعداد اندک دفعات دفع ادرار
- سیاه شدن ادرار
- خستگی و ضعف عمومی
- سردرد و گیجی
- گلو درد و خشکی در بینی
- تاری دید و اختلال تمرکز
- افزایش ضربان قلب و احساس ناراحتی قلبی
- علائم تشنج
- احساس تیرگی و خشکی پوست
- کمبود انرژی و کاهش عملکرد فیزیکی
روش هایی برای درمان کم آبی
برای درمان کم آبی میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- یکی از مهم‌ترین راهکارها مصرف آب به مقدار کافی است. پیشنهاد می‌کنیم به شکل روزانه بین ۸ تا ۱۲ لیوان آب مصرف کنید. این مقدار آب، الکترولیت‌های مورد نیاز بدن شما را فراهم می‌سازد. اگر به بیماری‌های خاصی مبتلا هستید یا در مناطق گرم زندگی می‌کنید، بهتر است مقدار بیشتری آب مصرف کنید.
- از دیگر روش‌های درمان سریع کم آبی بدن، مصرف سایر مایعات مثل آبمیوه‌ها و نوشیدنی‌های طبیعی است. پیشنهاد می‌کنیم به جای مصرف آبمیوه‌های صنعتی، از میوه‌های سالم و تازه برای تهیه آبمیوه‌های تازه و طبیعی استفاده کنید. آبمیوه‌های طبیعی نقش بسیار مهمی در حفظ سلامتی بدن دارند و آب مورد نیاز بدن شما را فراهم می‌سازند.
- اگر دچار کم آبی شدید هستید، بهتر است مصرف مواد غذایی آبدار را افزایش دهید. به عنوان مثال سبزیجات، میوه‌ها و انواع سوپ باید به رژیم غذایی شما اضافه شوند.
- یکی از مهم‌ترین دلایل دهیدراته شدن بدن، مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های الکلی و نوشیدنی‌های دارای کافئین است. برخی از نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه، باعث افزایش حجم ادرار می‌شوند و بر کم آبی بدن موثر هستند. بنابراین بهتر است مصرف این نوشیدنی‌ها را کاهش دهید. علاوه بر این، نوشیدنی‌های الکلی نیز باعث تبخیر آب بدن می‌شوند.
به طور کلی باید هر چند وقت یکبار وزن خود را اندازه‌گیری کنید. کاهش بیش از حد وزن بدن ممکن است ناشی از کم آبی باشد. در چنین شرایطی، باید میزان مصرف آب را افزایش دهید. علاوه بر این، بهتر است به نشانه‌های کم آبی مثل خشک شدن دهان، خستگی بیش از حد، سردرد و مواردی مانند این توجه داشته باشید.
اگر این علائم را مشاهده کردید، به سرعت برای درمان دهیدراته شدن بدن اقدام کنید. اگر در آب و هوای بسیار گرم و خشک زندگی می‌کنید، بهتر است میزان فعالیت‌های بدنی خود را کنترل کنید.
درمان کم آبی با برخی نوشیدنی ها و غذاها
همانطور که می‌دانید، رژیم غذایی تاثیر بسیار زیادی بر درمان کم آبی دارد. به همین دلیل در ادامه برخی از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها برای درمان کم آبی را به شما معرفی می‌کنیم:
-
آب نارگیل
یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای درمان گیاهی کم آبی بدن، آب نارگیل است. افرادی که به این عارضه دچار هستند، به چیزی بیشتر از آب نیاز دارند تا الکترولیت‌های مورد نیاز بدن خود را حفظ کنند. بخش قابل توجهی از الکترولیت‌های بدن از طریق ادرار و عرق دفع می‌شوند. بنابراین باید نوشیدنی‌های مانند آب نارگیل مصرف کنید. الکترولیت‌ها در واقع نوعی مواد معدنی برای بهبود عملکرد بدن و حفظ تعادل مایعات داخل بدن هستند.
این ترکیبات به بهبود عملکرد سیستم قلبی و عروقی نیز کمک می‌کنند. برخی از مشهورترین الکترولیت‌ها شامل سدیم، کلسیم، منیزیم و پتاسیم هستند. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد، آب نارگیل انواعی از الکترولیت و کربوهیدرات مورد نیاز بدن را فراهم می‌سازد. علاوه بر این، از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کند. بنابراین اهمیت بسیار زیادی برای ورزشکاران و بدنسازان دارد.
-
آب گوشت و انواع سوپ
یکی دیگر از بهترین مواد غذایی برای درمان کم ابی بدن در بزرگسالان، آب گوشت و انواع سوپ است. آب گوشت و سوپ‌ها سرشار از الکترولیت‌ها هستند. علاوه بر این، می‌توانند مواد مغذی و مایعات مورد نیاز بدن شما را فراهم سازند. آب گوشت و سوپ حاوی انواع پروتئین حیوانی و کلاژن می‌باشند. البته بهتر است به نحوه پخت آب گوشت توجه داشته باشید. اگر آب گوشت بیشتر از ۸ ساعت پخته شود، مقدار کلسیم و منیزیم آن افزایش پیدا خواهد کرد.
این مواد معدنی اهمیت بسیار زیادی برای سلامت استخوان و ماهیچه‌ها دارند. میتوانید در کنار آب گوشت، سبزیجات نیز مصرف کنید. سبزیجات نیز بخش قابل توجهی از مایعات و الکترولیت‌های بدن را فراهم می‌سازند در کنار این مواد غذایی و نوشیدنی‌ها، میتوانید شیر، آب پرتقال، آب آناناس و انواعی از نوشیدنی‌ها را مصرف کنید.
خطرات کاهش شدید آب بدن
به هیچ وجه نشانه‌های کم آبی بدن را نادیده نگیرید. زیرا کم آبی شدید باعث اختلال در عملکرد و متابولیسم بدن می‌شود. این اختلالات باعث کاهش انرژی بدن، کاهش تمرکز، تغییر دمای بدن و اختلالات هورمونی خواهند شد. علاوه بر این، بر کیفیت فعالیت‌های روزمره شما تاثیر خواهند گذاشت.
- یکی از مهم‌ترین خطرات کاهش شدید آب بدن، تولید سنگ کلیه و افزایش عفونت‌های مجاری ادراری است. این مسئله باعث بروز مشکلات جدی خواهد شد. بنابراین بهتر است به سرعت برای درمان بیماری کلیوی و عفونت‌های داخلی اقدام کنید.
- کم آبی شدید باعث بروز مشکلات گوارشی مثل یبوست، اختلال در هضم غذا و مواردی مانند این می‌شود. اگر این مشکلات برای بازه زمانی طولانی مدت ادامه پیدا کنند، آسیب شدیدی به بدن وارد خواهند کرد.
- یکی دیگر از خطرات دهیدراته شدن بدن، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و مواردی مانند این است. این مسئله شما را در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی قرار می‌دهد.
- کاهش آب بدن حتی بر حالات روحی شما نیز تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال باعث افزایش خستگی، افزایش اضطراب و تنش‌های عصبی می‌شود.
- دهیدراته شدن بدن حتی بر عملکرد مغز نیز تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال باعث کاهش تمرکز، اختلال در عملکرد حافظه و مواردی مانند این می‌شود.
اگر تا این جای مقاله به جواب سوالات خودتون نرسیدین میتوانید با مراجعه به تالارگفتوگو فیت کلاب سوالات خودتون رو از متخصصین ما بپرسید.
سخن پایانی
در این مطلب تلاش کردم علائم کم آبی بدن و روش‌های درمان اون رو برای شما بیان کنم. عوامل مختلفی باعث کم آبی بدن می‌شه. به عنوان مثال دنبال کردن رژیم‌های غذایی نامناسب، سبک زندگی نامناسب یا ابتلا به برخی بیماری‌ها، باعث می‌شه که آب بدنتون کاهش پیدا کنه. آب مهم‌ترین ماده برای حفظ سلامتی بدن توئه.
کمبود آب باعث بروز مشکل‌های مختلف می‌شه. این مسئله معمولاً با نشونه‌های مختلفی مثل خشک شدن دهان، کاهش انرژی بدن، تاری دید و چیزهایی مثل این مشخص می‌شه. با این حال ممکنه پزشک برات بعضی از آزمایش‌ها رو هم تجویز کنه. خوشبختانه روش‌های مختلفی برای درمان کم آبی وجود داره. در قدم اول باید مصرف آب رو افزایش بدی و به صورت روزانه بین ۸ تا ۱۲ لیوان آب مصرف کنی.
در قدم دوم، باید نوشیدنی‌های طبیعی و میوه‌ها و سبزیجات رو به رژیم خودت اضافه کنی. چون این ترکیبات می‌تونن ویتامین‌ها و الکترولیت‌های مورد نیاز بدن تو رو فراهم کنن. علاوه بر این، باید به میزان فعالیت بدنی خودت توجه داشته باشی. اگر می‌خوای کم آبی بدنت در کوتاه‌ترین زمان ممکن درمان بشه، بهتره با متخصص‌های مجموعه فیت کلاب مشورت کنی. متخصص‌های این مجموعه بهت کمک می‌کنن تا بدنی سالم داشته باشی.