افزایش سطح کراتینین خون، یکی از مشکلات تقریباً شایع است که معمولاً با کمک کنترل رژیم غذایی یا مصرف برخی داروها درمان می‌شود. شما می‌توانید سطح کراتینین خون را با استفاده از برخی راهکارها مثل خودداری از مصرف سیگار، مصرف برخی مکمل‌ها و مواردی مانند این کاهش دهید و از کلیه‌ها در برابر آسیب دیدن محافظت کنید. این ماده یک محصول زائد است که در ماهیچه‌ها تولید می‌شود. اگر مقدار زیادی پروتئین وارد بدن شود، ممکن است بخشی از آن در بدن به ترکیبات آلی مختلف تبدیل شود.

 یکی از مهم‌ترین ترکیبات، کراتینین است که از طریق جریان خون به کلیه منتقل می‌شود. کلیه این ماده را از طریق ادرار از بدن خارج می‌کند. اما اگر کلیه‌ها عملکرد درستی نداشته باشند یا آسیب دیده باشند، ممکن است میزان کراتینین خون افزایش یابد. در این حالت، باید آزمایش ادرار یا سایر آزمایش‌های پزشکی انجام دهید تا سطح این ماده در خون مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه این مطلب مجله تخصصی فیت کلاب قصد داریم روش‌های درمان کراتینین بالا را به شما معرفی کنیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. 

افزایش کراتینین خون چه خطراتی دارد؟

اگر مقدار زیادی کراتینین در کلیه‌ها باقی بماند و از طریق ادرار دفع نشود، به مرور زمان سطح این ماده در بدن افزایش خواهد یافت که باعث بروز مشکلاتی مثل اورمیا می‌شود. اورمیا یک اختلال بسیار خطرناک است که ممکن است زندگی شما را در خطر قرار دهد. در این حالت، عملکرد کلیه به علت نارسایی کلیه یا سنگ کلیه مختل خواهد شد. در نتیجه، مواد سمی و مضر داخل بدن باقی می‌مانند و به داخل خون باز می‌گردند.

 این مواد سمی در اختیار سلول‌های بدن قرار می‌گیرند و جان شما را به خطر می‌اندازند. بهترین راه برای کاهش سطح کراتینین خون، پیدا کردن منشا بروز این بیماری و درمان آن است. به عنوان مثال، دیالیز یک روش مناسب برای درمان نارسایی‌های کلیوی و کاهش کراتینین بدن می‌باشد. زمانی باید از دیالیز استفاده کرد که کلیه‌ها قادر به دفع مواد زائد نباشند. 

علت افزایش کراتینین 

قبل از اینکه برای درمان این عارضه اقدام کنید، باید از علت افزایش کراتینین در بدن مطلع شوید. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که مقدار کراتینین موجود در خون از حالت طبیعی بیشتر شود. در اکثر مواقع علت بالا رفتن کراتین، نارسایی کلیه است. اما گاهی اوقات رژیم غذایی ناسالم یا ابتلا به برخی بیماری‌های خاص بر این مسئله تاثیر گذار هستند. از رایج‌ترین دلایل شامل موارد زیر می‌باشند: 

• مسدود شدن دستگاه ادراری
• رژیم غذایی با پروتئین بالا
• کم‌آبی بدن
• مشکلات کلیوی مانند عفونت کلیه 
• کاهش جریان خون به کلیه‌ها 
• مصرف برخی از داروها مانند سایمتدیدین

همانطور که گفته شد یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به این بیماری، عفونت کلیه است. بهتر است در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای درمان عفونت کلیه اقدام کنید. در غیر این صورت، مشکلات کلیه ممکن است باعث افزایش فشار خون شود و خطر ابتلا به بیماری دیابت را افزایش دهد.

روش های درمان کراتینین 

راهکارهای مختلفی برای درمان کراتین بالا وجود دارد. در ادامه برخی از روش‌های درمان را برای شما بیان می‌کنیم. 

• کاهش مصرف مکمل کراتین 

یکی از روش‌های درمان یا کاهش علائم این بیماری، قطع مصرف مکمل کراتین است. اگر به صورت روزانه مقدار زیادی مکمل کراتین مصرف می‌کنید، به احتمال زیاد میزان تولید کراتینین در خون شما افزایش خواهد یافت. تا زمانی که به بیماری‌های کلیوی مبتلا هستید، باید توجه بسیار زیادی به رژیم غذایی خود داشته باشید. اگرچه کراتین برای تامین انرژی بدن ضروری است، اما باید به مقدار مناسب مصرف شود.

 کراتین به صورت طبیعی در کبد ساخته می‌شود و انرژی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند. افرادی که فعالیت‌های ورزشی با شدت بالا انجام می‌دهند، به مقدار بیشتری کراتین برای تامین انرژی نیاز دارد. بخشی از کراتین موجود در خون به کراتینین تبدیل می‌شود که یک محصول جانبی متابولیک است. معمولاً ورزشکاران برای بهبود عملکرد ورزشی خود مکمل کراتین مصرف می‌کنند. 

این مکمل برای همه افراد مناسب نیست. بنابراین بهتر است قبل از مصرف مکمل حاوی کراتین، با متخصصان تغذیه یا مربیان ورزشی مشورت کنید. البته اگر به مقدار مشخصی کراتین نیاز دارید، نیازی نیست مصرف مکمل را به طور کامل قطع کنید. بلکه باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید و این مکمل را به صورت کنترل شده مصرف کنید.

• کاهش مصرف پروتئین 

از دیگر روش‌های درمان کراتینین بالا، کاهش مصرف پروتئین است. مطالعات نشان می‌دهد افزایش مصرف پروتئین باعث افزایش تولید کراتینین در بدن می‌شود. البته این مسئله مربوط به زمانی است که به تازگی پروتئین مصرف کرده باشید. به عنوان مثال اگر برای ناهار یک وعده غذایی سرشار از پروتئین مصرف کنید، میزان تولید کراتین تا چند ساعت به صورت موقت افزایش می‌یابد. گوشت قرمز پخته شدهژ یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش شدید کراتینین در خون است.

 ترکیبات موجود در مواد غذایی هنگامی که تحت حرارت و گرما قرار می‌گیرند، تغییر خواهند کرد. به عنوان مثال بخشی از کراتین موجود در گوشت، تحت تاثیر حرارت و پخت و پز به کراتینین تبدیل می‌شود. افرادی که رژیم‌های غذایی سرشار از گوشت یا منابع پروتئینی را دنبال می‌کنند، به احتمال زیاد سطح کراتینین خون بیشتری نسبت به افراد دیگر دارد. پیشنهاد می‌کنیم میزان مصرف گوشت قرمز را حداقل برسانید و غذاهای حاوی سبزیجات مصرف کنید.

• افزایش مصرف فیبر 

از دیگر روش‌های درمان کراتینین بالا، افزایش مصرف فیبر است. بر اساس مطالعات انجام شده، فیبر به کنترل تولید کراتینین در بدن کمک می‌کند. به عنوان مثال یک پژوهش نشان داد سطح کراتینین در بیماران کلیوی که به صورت روزانه مقدار زیادی فیبر مصرف می‌کنند، تا حد زیادی کاهش می‌یابد. فیبر در بسیاری از مواد غذایی مثل میوه‌ها، سبزیجات، غلات یا حبوبات وجود دارد.

• کاهش مصرف نمک 

یکی دیگر از مهم‌ترین روش‌های درمان کراتینین بالا، کاهش مصرف نمک است. رژیم‌های غذایی سرشار از نمک نه تنها باعث افزایش فشار خون می‌شوند، بلکه باعث بروز مشکلات کلیوی نیز خواهند شد. همانطور که گفته شد، بیماری‌های کلیوی مثل نارسایی کلیه باعث افزایش سطح کراتینین خون می‌شوند. بنابراین غذاهایی که حاوی مقدار زیادی سدیم و فسفر هستند را از برنامه غذایی خود حذف کنید یا مصرف آن‌ها را به حداقل برسانید. سعی کنید میزان مصرف غذاهای فرآوری نشده را افزایش دهید. می‌توانید برای طعم دادن به غذا، از ادویه‌ها و چاشنی‌های مفید استفاده کنید.

• کاهش تمرینات شدید ورزشی 

کاهش فعالیت‌های بدنی شدید، یکی دیگر از مهم‌ترین روش‌های درمان کراتینین بالا است. اگرچه فعالیت‌های ورزشی برای حفظ سلامتی بدن شما مفید هستند، اما تمرین ورزشی باید با شرایط جسمانی شما سازگاری داشته باشد. اگر تمرینات ورزشی با شدت بالا انجام دهید، کراتینین بیشتری در بدن شما تولید خواهد شد. همانطور که می‌دانید، متابولیسم عضلانی باعث تولید کراتینین می‌شود.

 بنابراین اگر مستعد ابتلا به بیماری‌های کلیوی هستید، بهتر است تمرینات ورزشی ساده‌تر را انجام دهید. به همین دلیل است که باید قبل از انجام فعالیت‌های بدنی با مربیان ورزشی مشورت کنید تا شرایط جسمانی شما مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس مطالعات انجام شده، ورزش شدید به صورت موقت میزان کراتینین خون را افزایش می‌دهد. 

در واقع بالا رفتن میزان کراتینین بعد از انجام دادن فعالیت‌های بدنی، پاسخ بدن به افزایش ضعف عضلانی است. ابتدا بیماری‌های کلیوی یا سایر مشکلات جسمانی را درمان کرده و سپس برای انجام دادن فعالیت‌های ورزشی با شدت بالا اقدام کنید. به عنوان مثال به جای اینکه وزنه‌های سنگین بلند کنید، تمرینات ورزشی ساده‌تر مثل یوگا انجام دهید.

• کاهش مصرف داروهای غیر استروئیدی 

از دیگر روش‌هایی که برای درمان کراتینین بالا پیشنهاد می‌شود، کاهش مصرف داروهای غیر استروئیدی است. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که برخی از آن‌ها بدون نسخه تجویز می‌شوند، ممکن است باعث افزایش کراتینین در بدن شوند. محققان پژوهش‌های گوناگونی روی این مسئله انجام دادند. 

برخی از مطالعات نشان می‌دهد مصرف بیش از حد این داروها طی روز، باعث آسیب دیدن کلیه می‌شود یا خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی را افزایش می‌دهد. پیشنهاد می‌کنیم قبل از مصرف این داروها، با پزشک متخصص مشورت کنید تا میزان دفعات مصرف و دوز مصرف برای شما مشخص شود.

• کاهش مصرف سیگار

سیگار کشیدن، به روش‌های مختلف به بدن شما آسیب می‌رساند. یکی از مهم‌ترین خطرات سیگار کشیدن، ابتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی است. کافی است کمی درباره عوارض مصرف سیگار تحقیق کنید تا از اثرات سوء این ماده بر بدن مطلع شوید. اگر به مصرف سیگار اعتیاد دارید، پیشنهاد می‌کنیم به مرور زمان آن را ترک کنید. مطمئن باشید بعد از ترک سیگار، خطر بروز مشکلات کلیوی کاهش خواهد یافت و سطح کراتینین خون متعادل می‌شود. 

• کاهش مصرف الکل

اگر میزان مصرف الکل را کاهش دهید، قطعاً به نتایج مطلوبی دست پیدا خواهید کرد. به طور کلی، الکل باعث دهیدراته شدن بدن می‌شود و از این طریق تاثیرات نامطلوبی بر بدن می‌گذارد. اگر به مصرف الکل اعتیاد ‌ دارید، پیشنهاد می‌کنیم میزان مصرف این ماده را به حداقل برسانید یا به طور کامل آن را ترک کنید. 

برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد مصرف مداوم الکل، خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، باعث افزایش فشار خون می‌شود. با توجه به اینکه بیماری‌های کلیوی به صورت مستقیم با کراتینین بالا مرتبط هستند، بنابراین بهتر است میزان مصرف الکل را به حداقل برسانید.‌

• مصرف مکمل چیتوزان

مکمل چیتوزان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای کاهش کراتینین بدن است. چیتوزان یک مکمل غذایی است که معمولاً برای کاهش وزن یا کنترل کلسترول بدن مصرف می‌شود. بر اساس مطالعات انجام شده، این ماده ممکن است میزان کراتینین خون را در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی را کاهش دهد. البته بهتر است قبل از مصرف این مکمل با پزشک تغذیه مشورت کنید. زیرا مکمل غذایی چیتوزان برای همه افراد مناسب نیست.

• مصرف مریم گلی 

مریم گلی یکی از بهترین گیاهانی است که برای درمان فوری کراتینین بالا مصرف می‌شود. در کشور چین، اکثر مردم برای درمان نارسایی کلیوی از مریم گلی استفاده می‌کنند که با اسامی دیگری مثل سالویا نیز شناخته می‌شود. توجه داشته باشید که گیاه مریم گلی ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد.

 بنابراین نباید به هیچ وجه بدون تجویز متخصص طب سنتی مصرف شود. علاوه بر گیاه مریم گلی، برخی از گیاهان دیگر مثل بابونه یا گزنه نیز بر درمان کراتینین بالا موثر هستند. همچنین سیاه دانه برای کراتین بالا مفید است و باعث درمان این بیماری می‌شود. البته باید پژوهش‌های بیشتری در این باره انجام شود. 

• مصرف مایعات 

مهم‌ترین ماده برای درمان کراتینین بالا، مایعات است. باید مصرف آب و سایر مایعات را افزایش دهید تا سطح کراتینین خون تا حدی کاهش پیدا کند. یکی از مهم‌ترین دلایل نارسایی‌های کلیوی، دهیدراته شدن بدن یا کاهش مایعات خون است. به همین دلیل، بهتر است روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب بنوشید.

سخن پایانی 

در این مطلب به طور کامل درباره درمان کراتینین بالا توضیح داده شد. کراتینین نوعی ماده غیر ضروری است که بر اثر افزایش کراتین در ماهیچه‌ها تولید می‌شود. این ماده معمولاً به کلیه منتقل شده و از طریق سیستم ادراری از بدن خارج می‌شود. اما اگر عملکرد کلیه مختل شود، دفع این ماده با مشکل مواجه خواهد شد. به طور کلی، بیماری‌های کلیوی باعث افزایش تجمع کراتینین در بدن می‌شوند.

اگر مقدار کراتینین خون بیشتر از حد لزوم افزایش یابد، ممکن است آسیب بسیار زیادی به بدن شما وارد شود. در این گونه مواقع، پیشنهاد می‌کنیم به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا رژیم غذایی شما یا عملکرد کلیه مورد بررسی قرار گیرد. اگر به بیماری‌های کلیوی مثل نارسایی کلیه مبتلا باشید، باید ابتدا این بیماری‌ها را درمان کرده و سپس برای درمان کراتینین بالا اقدام کنید. 

متخصصان تغذیه مجموعه فیت کلاب، بهترین برنامه غذایی را در اختیار شما قرار می‌دهند تا سطح کراتین خون کنترل شود و میزان تولید کراتین در بدن کاهش یابد. اگر برای آگاهی از روش پایین آوردن کراتین خون یا دریافت برنامه غذایی به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید و مشاوره دریافت کنید.