اگر هم اکنون در حال مطالعه این محتوا هستید، به احتمال زیاد علائم بیماری قند خون بالا یا هایپرگلیسمی را تجربه کرده‌اید یا به دنبال راه حلی برای درمان بیماری عزیزان خود هستید. به طور کلی، هایپرگلیسمی زمانی رخ می‌دهد که سطح گلوکز خون افزایش یابد. این بیماری به مرور زمان تشدید می‌شود و به یکباره مشاهده نخواهد شد. در ابتدا علائم بیماری بسیار خفیف هستند.
به همین دلیل ممکن است نادیده گرفته شوند. جالب است بدانید علائم اولیه بیماری تا سال‌ها قابل تشخیص نیست. اما به مرور زمان، علائمی مانند گرسنگی و تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار، تاری دید، خستگی مفرط، دل درد، کاهش وزن و مواردی مانند این مشاهده خواهد شد. برای تشخیص این بیماری، از آزمایشات مختلف مثل آزمایش خون استفاده می‌شود.
یعنی میزان گلوکز موجود در نمونه خون شما اندازه‌گیری می‌شود. اگر سطح گلوکز خون بین ۷۰ تا ۱۰۰ دسی لیتر باشد، یعنی مقدار آن طبیعی است. در ادامه این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب قصد داریم به طور کامل درباره علائم قند خون بالا توضیح دهیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
هایپرگلیسمی (قند خون بالا) چیست؟
هیپرگلیسمی زمانی اتفاق می‌افتد که قند (گلوکز) بیش از حد در خون شما وجود داشته باشد که به آن قند خون بالا، گلوکز خون بالا نیز می‌گویند. قند خون بالا نیز زمانی اتفاق می‌افتد میزان ترشح انسولین در بدن کاهش یابد یا بدن شما نتواند به درستی از انسولین استفاده کند (مقاومت به انسولین). هایپرگلیسمی معمولاً به این معنی است که شما دیابت دارید.
اگر هایپرگلیسمی برای مدت طولانی درمان نشود، ممکن است به اعصاب، رگ‌های خونی، بافت‌ها و اندام‌های شما آسیب برسد. هیپرگلیسمی شدید، همچنین می‌تواند منجر به یک عارضه تهدید کننده حاد، به نام کتواسیدوز دیابتی (کتواسیدوز دیابتی در پی کاهش شدید انسولین و تجزیۀ چربی‌ها توسط سلول‌های بدن و در پی آن انباشت مقدار زیادی کتون در خون ایجاد می‌شود) شود. این مسئله به ویژه در افراد مبتلا به دیابت که انسولین مصرف می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود.
قند خون چیست؟
گلوکز واحد اصلی سازنده کربوهیدرات و منبع اصلی انرژی بدن می‌باشد. خون شما گلوکز را به تمام سلول‌های بدن می‌برد تا از آن برای انرژی استفاده کند. اگر دیابت ندارید، چندین فرآیند بدن به طور طبیعی به حفظ گلوکز خون شما در محدوده سالم کمک می‌کند.
انسولین، هورمونی است که پانکراس می‌سازد و مهم ترین عامل برای حفظ قند خون سالم است. قند خون بالا اغلب به دلیل کمبود انسولین یا مقاومت به انسولین اتفاق افتاده و در نهایت منجر به دیابت می‌شود. افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند باید داروهایی مانند داروهای خوراکی دیابت مصرف کنند یا از انسولین مصنوعی و تغییر شیوه زندگی برای کمک به حفظ سطح قند خون خود در محدوده سالم استفاده کنند.
سطح قند خون
ممکن است برای برخی افراد این سوال ایجاد شود که قند خون بالا چند است؟ در ادامه به طور کامل به این پرسش پاسخ داده‌ایم:
- برای افرادی که هنوز دچار دیابت نشده‌اند، هیپرگلیسمی عبارت است از گلوکز خون بیش از 125 میلی گرم در دسی لیتر در حالی که ناشتا باشند (حداقل هشت ساعت غذا نخورند).
- اگر قند خون ناشتا 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر باشد، فرد دچار پیش دیابت شده است.
- شخصی با گلوکز خون ناشتا بیش از 125 میلی گرم در دسی لیتر در بیش از یک آزمایش، معمولاً برای او ابتلا به دیابت تشخیص داده می‌شود.
- قند خون نرمال در کودکان زیر ۵ سال و همچنین نوزادان، بین ۱۰۰ تا ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی لیتر است.
- میزان قند خون نرمال برای کودکان در بازه سنی 6 تا 9 سال باید بین 80 تا 140 گرم در دسی لیتر باشد.
- در آخر نیز قند خون نرمال برای کودکان بالای 10 سال بین 70 تا 120 گرم در دسی لیتر است.
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 معمولاً پس از تشخیص، قند خون بسیار بالایی دارند (بیش از 250 میلی گرم در دسی لیتر). برای یک فرد دیابتی، قند خون بالا معمولاً سطح گلوکز خون بیش از 180 میلی گرم در دسی لیتر یک تا دو ساعت پس از غذا خوردن در نظر گرفته می‌شود. اما این بسته به نوع دیابت شما می‌تواند متفاوت باشد.
علائم و نشانه های قند خون بالا
در ادامه این بخش، علائم قند خون بالا را مورد بررسی قرار می‌دهیم. البته لازم است بدانید به دلیل تفاوت در سیستم بدنی زنان و مردان، برخی علائم دیابت نیز در این افراد متفاوت است. بنابراین علائم متفاوت دیابت را در زنان، مردان و کودکان، بررسی خواهیم کرد:
1.علائم اولیه دیابت در تمام افراد
اولین علائم قند خون شامل موارد زیر است:
- افزایش تشنگی یا گرسنگی
- ادرار مکرر
- سردرد
- تاری دید
- عدم تمرکز کافی
- قدرت فکر کردن ضعیف
- تغییر خلق و خو
2.علائم هیپرگلیسمی طولانی مدت
- خستگی
- کاهش وزن
- عفونت‌های قارچی واژن
- عفونت‌های پوستی
- بریدگی‌ها و زخم‌هایی که دیر التیام می‌یابند.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI - شاخص توده بدنی
3.علائم قند خون بالا در مردان
برخی علائم قند خون بالا، تنها در مردان بروز پیدا کرده و مختص این افراد است، بنابراین در این بخش علائم دیابت در مردان را به طور خاص مورد بررسی قرار می‌دهیم.
-
اختلال در نعوظ و آسیب به سیستم عصبی خود مختار (ANS)
زمانی که سیستم عصبی خودمختار یا همان ANS به دلیل ابتلا به هیپرگلیسیمی، امکان کنترل عروق خونی را نداشته باشد، منجر به بروز مشکلات جنسی خواهد. چرا که آسیب به این سیستم عصبی و عدم کنترل عروق خونی باعث بروز مشکل نعوظ در مردان خواهد شد.
البته در نظر داشته باشید، مشکل نعوظ در مردان، تنها به دلیل دیابت نبوده و ممکن است منشاء دیگری داشته باشید که باید توسط پزشک متخصص، مشخص گردد. مشکل در نعوظ، یکی از علائم اختصاصی ابتلای مردان به دیابت است که معمولا در سنین کمتر از 45 سال رخ می‌دهد. در صورت مشاهدۀ چنین مشکلی حتما به پزشک مراجعه کنید.
-
کم شدن توده عضلانی بدن مردان
به دلیل ابتلا به دیابت و در اصل افزایش قند خون و در پی آن کاهش پروتئین، عضلات بدن مردان تحلیل رفته و با کاهش توده عضلانی مواجه میشوند. این دو نوع پروتئین KLF15 و WWP1 هستند که در مردان مبتلا به دیابت، باعث تحلیل توده‌های عضلانی خواهد شد. بنابراین کاهش توده عضلانی در مردان یکی از علائم قند خون بالاست.
-
مشکلات اورولوژیک
در پی ابتلا به بیماری دیابت، سیستم عصبی بدن آسیب دیده و باعث بروز برخی مشکلات اورولوژیک خواهد شد. برخی مشکلات اورولوژیکی که در بدن مردان ایجاد می‌شود شامل؛ عدم کنترل ادرار است. این مشکل نیز به دلیل فعالیت‌های زیاد مثانه رخ می‌دهد که خود نشانه‌ای از ابتلا به دیابت است. پس از بروز مشکل در عدم کنترل ادرار، ممکن است فرد دچار عفونت‌های شده و آسیب ببینید. البته شایان ذکر است با تشخیص به موقع و پیگیری منظم، این مشکل قابل کنترل و درمان است.
-
انزال رتروگراد یا انزال برگشتی
انزال رتروگراد یا انزال برگشتی، اختلالی است که منجر به بازگشت بخشی از مایع منی به مثانه شده و در مردان مبتلا به دیابت مشاهده می‌شود. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که مردان به دلیل هایپرگلیسمی بالا، مایع منی بیش از حدی ترشح می‌کنند. بنابراین انزال برگشتی نیز یکی از علائم قند خون بالاست.
-
تکرر ادرار
مشکل تکرر ادرار برای مردان و زنان مبتلا به دیابت، ایجاد خواهد شد؛ اما طبق بررسی‌های انجام شده، مردان بیشتر از این موضوع شکایت داشته‌اند. در واقع تکرر ادرار از شایع‌ترین علائم قند خون بالا است و در انواع دیابت و حتی دیابت بی مزه نیز مشاهده شده است.
-
بروز بیماری های پوستی
با افزایش قند خون، مشکلات متعددی در بدن ایجاد خواهد شد که یکی از آنها، عدم گردش خون مناسب در قسمت‌های مختلف بدن است. این مشکل در زنان نیز مشاهده می‌شود، اما در مردان شایع‌تر است. در پی عدم گردش خون مناسب، امکان بروز مشکلات پوستی و عفونت‌های مختلف افزایش خواهد یافت که این مشکلات به سختی درمان میشوند.
-
خستگی و بی حالی
خستگی مفرط، احساس ضعف و بی‌حالی، از اولین علائم افزایش قند خون در مردان است. این حالت‌ها در حدی است که مردان مبتلا به هایپرگلیسمی بالا، نسبت به هم سالان خود، احساس خستگی و بی‌حالی دارند و در برخی موارد حتی قادر به انجام کارهای روزمرۀ خود نیستند. این حالت‌ها به دلیل ایجاد التهاب در بخش‌های مختلف بدن بروز می‌کند که با ورزش، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و دیگر اقدامات لازم که توسط پزشک متخصص توصیه می‌شود، کنترل و حتی رفع آنها امکان‌پذیر است.
-
ابتلا به بیماری برفک تناسلی
برفک تناسلی نوعی عفونت قارچی است و به دلیل رشد یک نوع مخمر به نام کاندیدا در ناحیه تناسلی، بروز پیدا می‌کند. افرادی که دچار هایپرگلیسمی میشوند، ممکن است شاهد بروز این بیماری باشند. برفک تناسلی برای زنان و مردان رخ می‌دهد، اما احتمال ابتلای مردان دیابتی بیشتر است، مخصوصا مردانی که ختنه نشده‌اند.
4.علائم قند خون بالا در زنان
برخی علائم دیابت تنها مختص زنان بوده و بهتر است بانوان این علائم را شناخته و در صورت مشاهدۀ هر یک، به پزشک متخصص مراجعه نمایند. زنانی که به هایپرگلیسمی مبتلا میشوند، احتمال بروز مشکلات قلبی، کلیوی، افسردگی، عفونت واژن و غیره را نیز باید در نظر بگیرند. در ادامه علائم قند خون بالا در زنان را بیان خواهیم کرد.
-
خارش واژن
به دلیل تحریکات پوستی و آلرژی یا حتی دیابت، مشکلاتی همچون خارش واژن و ناحیه تناسلی در بانوان مشاهده می‌شود که بسیار آزار دهنده بوده و بیشتر در زنان مبتلا به دیابت دیده می‌شود. بنابراین خارش این ناحیه از بدن و حتی بروز قارچ و عفونت، از علائم قند خون بالا در زنان است که نیاز به رسیدگی دارد.
-
عفونت قارچی و برفک واژن
همانطور که بیان شد برفک در اندام تناسلی، عفونتی قارچی است که در زنان و مردان مشاهده می‌شود. عفونت قارچی و برفک واژن یکی از علائم قند خون بالا است، چرا که با افزایش قند خون، رشد مخمرها در ناحیه تناسلی افزایش یافته و در نهایت منجر به عفونت قارچی خواهد شد. زنان مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 در مقایسه با افراد دیگر، بیشتر دچار این مشکل میشوند. برخی پزشکان غربالگری دوره‌ای را علاوه بر رژیم غذایی، ورزش و مصرف دارو، جهت حفظ سطح قند خون، پیشنهاد می‌کنند. البته در نظر داشته باشید، بهترین اقدام عمل به توصیه‌های پزشک متخصص است.
-
عفونت ادراری
به دلیل ابتلا به قند خون بالا، گردش خون در بدن به صورت طبیعی نبوده و در برخی بانوان باعث بروز عفونت دستگاه تناسلی و ادرای خواهد شد. در پی بروز عفونت دستگاه تناسلی و ادراری بانوان، ادرار همراه با درد و سوزش خواهد بود و در برخی موارد ادرار خونی نیز مشاهده می‌شود. دقت داشته باشید این مورد نیز یکی از علائم قند خون بالا است که حتما باید مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که در صورت عدم رسیدگی، منجر به عفونت کلیه خواهد شد.
برخی راه های پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری
-
- نوشیدن آب فراوان
- استفاده از لباس زیر نخی
- تخلیه به موقع مثانه
-
اختلال در عملکرد جنسی زنان
اختلال در عملکرد جنسی نیز یکی از علائم قند خون بالا در زنان مبتلا به دیابت است. دلیل اصلی که باعث بروز این مشکل می‌شود، مشکلاتی همچون عفونت و دیگر مواردی است که در دستگاه تناسلی زنان ایجاد شده و در این مطلب نیز ذکر شده است. به دلیل تاثیر دیابت بر اعصاب نوروپاتی بدن، شاهد کاهش حس در دست و پا و به طبع در ناحیۀ واژن خواهیم بود که منجر به کاهش میل جنسی می‌گردد.
-
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
زنانی که به سندرم تخمدان پلی کیستیک (نوعی اختلال هورمونی که از دلایل شایع ناباروری زنان است) مبتلا هستند، به انسولین مقاوم بوده و در اصل بدن آنها توانایی تولید انسولین را دارد، اما نمی‌تواند به صورت صحیح از آن بهره‌مند گردد. در واقع این مشکل همان مقاومت به انسولین است که باعث بروز دیابت در زنان می‌گردد. این نوع اختلال خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش داده و باعث ایجاد سطح بالایی از آندرژن (نوعی هورمون مردانه) در بدن زنان می‌شود.
علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک
- پریودهای نامنظم
- جوش
- افزایش وزن
- حالت‌های افسردگی
- ناباروری
- دردهای سخت در دوران پریودی
5.علائم قند خون بالا در کودکان
قند خون بالا از شایع‌ترین بیماری‌های غدد در کودکان است. دیابت نوع 1 بیشتر در کودکان مشاهده می‌گردد. اما احتمال ابتلای کودکان به دیابت نوع 2 نیز، وجود دارد. از این رو اطلاع از علائم آن و اقدام به موقع، می‌تواند کودک را از مشکلات بعدی، حفظ کند. در ادامه علائم دیابت نوع 1 و 2 و در اصل علائم قند خون بالا در کودکان را بیان خواهیم کرد.
- استفراغ و دل‌پیجه
- احساس خستگی و ضعف زیاد
- تشنگی زیاد
- تاری دید
- تکرر ادرار
- شب ادراری
- مشاهدۀ ترشح چسبناک در ادرار کودکان رده سنی 2 تا 3 سال
- تپش قلب
- احساس درد در شکم
- عدم التیام به موقع زخم‌ها
- کاهش وزن
- کاهش دمای بدن
- تیره شدن پوست در نواحی گردن و زیر بغل
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
سخن پایانی
در این مطلب به طور کامل درباره قند خون بالا توضیح داده شد. این بیماری ناشی از افزایش غیر طبیعی گلوکز خون است. با بالا رفتن سطح گلوکز خون، علائمی مانند بی‌حسی، تپش قلب، تاری دید، تکرر ادرار و مواردی مانند این مشاهده خواهد شد. بیماری قند خون خفیف به راحتی قابل تشخیص نیست و علائم خاصی ندارد.
اما به مرور زمان به سیستم عصبی آسیب رسانده و باعث بروز علائم خطرناکی می‌شود. در برخی موارد، بیماری قند خون به صورت خفیف و گذرا مشاهده می‌شود، یعنی بعد از مدتی از بین می‌رود. افرادی که به هایپرگلیسمی خفیف مبتلا هستند، می‌توانند بیماری خود را با استفاده از برخی روش‌ها مثل تغییر رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی درمان کنند.
در افراد دیگر، ممکن است از روش‌هایی مثل تزریق انسولین و مصرف داروهای خوراکی استفاده شود. اگر شما نیز به نوع خفیف بیماری مبتلا هستید، پیشنهاد می‌کنیم به متخصصان تغذیه مراجعه کرده و برنامه غذایی دریافت کنید. متخصصان تغذیه مجموعه فیت کلاب، بهترین برنامه غذایی را در اختیار شما قرار می‌دهند تا در بازه زمانی کوتاهی به تناسب اندام برسید و علائم قند خون بالا را کاهش دهید.
