بدنسازی یکی از ورزش‌های پر طرفدار بین افراد مختلف جامعه است. بدنسازی یکی از ورزش‌هایی است که علاوه بر حفظ سلامت انسان، موجب تناسب اندام و طراوت بدن می‌شود. از طرفی، استفاده از قلیان نیز تبدیل به یک سرگرمی رایج بین اقشار مختلف جامعه شده است. افراد بدنساز نیز ممکن است از قلیان استفاده کنند، اما یک سوال مهم که ممکن است در ذهن هر فردی بدنساز شکل بگیرد این است که آیا قلیون برای بدنسازی ضرر دارد؟ در ادامه این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب به بررسی ضررهای قلیان برای بدنسازی می‌پردازیم.
ضررهای قلیان برای بدنسازی کدامند؟
به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی بسیار زیاد در دود قلیان، ضررهای زیادی نیز در ارتباط مصرف قلیان، شناسایی و تائید شده‌اند. استفاده از تنباکو و زغال چوبی در ساختار فیزیکی قلیان، یکی از اصلی‌ترین دلایل مضر بودن آن به شمار می‌رود. لازم به ذکر است، استفاده از قلیان برای مصرف تنباکو، بدترین روشی است که می‌تواند برای مصرف تنباکو به کار برود. بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که مصرف قلیان، به طور قطع بر روی سلامت انسان تاثیر منفی می‌گذارد. با افزایش کافه و رستوران هایی که قلیان در منوی آن ها وجود دارد و سرویس هایی مثل الو قلیون دسترسی به این وسیله دخانی چندان سخت نیست.
از سمی‌ترین و مضرترین ترکیباتی که در دود قلیان وجود دارد می‌توان به مونوکسید کربن (که در اثر سوختن زغال چوبی تولید می‌شود)، قطران، فلزات سنگین و سایر ترکیبات مضر شیمیایی اشاره کرد. به طور حتم این مواد سمی در طول زمان، به اندام‌های مختلف بدن آسیب وارد کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف را افزایش می‌دهند. برخی از خطرناک‌ترین بیماری‌هایی که با مصرف قلیان، احتمال مبتلا شدن به آنها بالا می‌رود، شامل موارد زیر می‌شود.
- آسم
- آرتروز
- ذات الریه
- سرطان دهان
- بیماری‌های مزمن مربوط به انسداد ریه
- سرطان مثانه
- سرطان معده
- دیابت
- سرطان ریه
- سرطان مری
- عارضه‌های مختلف قلبی
در این بخش تنها به برخی از ضررهای قلیان برای بدنسازی به صورت تیتروار اشاره شد. چه افرادی که ورزش نمی‌کنند و چه افراد ورزشکار، باید با دقت به مطالعه این مضرات بپردازند. اگر ورزشکار هستید و در کنار ورزش از قلیان نیز استفاده می‌کنید، باید به طور جدی نسبت به دوری از مصرف قلیان اقدام کنید. زیرا ترکیبات شیمیایی مضر موجود در دود قلیان، با آسیب‌های متفاوتی که به اندام‌های مختلف بدن شما وارد می‌کنند، عملاً تلاش‌های شما برای داشتن یک بدن زیبا و سالم را هدر می‌دهد.
آیا کشیدن قلیان باعث نفخ معده می شود؟
آیا یک فرد سیگاری که قصد شروع بدنسازی را دارد می تواند قلیان را جایگزین سیگار کند؟
یک تصور اشتباه که نسبت به قلیان وجود دارد این است که دود قلیان برای بدن انسان مضر نیست. کمتر بودن ضرر قلیان نسبت به سیگار نیز یکی دیگر از باورهای اشتباهی است که در ذهن برخی از افراد جامعه شکل گرفته است. با نگاهی کوتاه به ضررهای قلیان برای بدنسازی که در بخش قبل ذکر شد، می‌توان به این نتیجه رسید که این باورها بسیار اشتباه است. بسیاری از افراد سیگاری، تلاش می‌کنند با جایگزین کردن قلیان، از مصرف سیگار خودداری کنند. دلیل این امر، همان باور غلطی است که اشاره به مضر نبودن مصرف قلیان دارد.
افراد سیگاری که قصد شروع بدنسازی را دارند (یا اینکه در حال انجام بدنسازی هستند)، ممکن است تصور کنند با جایگزین کردن قلیان به جای سیگار، می‌توانند از ضررهای سیگار در امان بمانند. قبل از هر چیز، لازم به ذکر است با هر بار مصرف قلیان، حجم عظیمی از دود قلیان وارد ریه‌های فرد مصرف کننده می‌شود. حجم این دود بسیار بیشتر از یک پک سیگار است.
همچنین لازم است بدانید در دود قلیان، ترکیبات شیمیایی مضر بسیار زیادی وجود دارد. بنابراین جایگزین کردن قلیان به جای سیگار، به هیچ وجه یک امر معقولانه به نظر نمی‌رسد. اگر قصد شروع بدنسازی را دارید یا اینکه در حال انجام آن هستید، بهتر است از مصرف انواع دخانیات به طور جدی خودداری کنید. نه تنها افراد بدنساز، بلکه تمامی ورزشکاران باید برای داشتن یک زندگی حرفه‌ای، از مصرف دخانیات خودداری کنند. در بخش بعدی بررسی ضررهای قلیان برای بدنسازی به بررسی دلایل الزامی بودن عدم مصرف دخانیات برای ورزشکاران (به ویژه افراد بدنساز) می‌پردازیم.
چرا یک فرد بدنساز باید از مصرف قلیان خودداری کند؟
تنها با نگاهی به ضررهای قلیان برای بدنسازی که در بخش‌های قبلی این مطلب ذکر شد، می‌توان به جواب این سوال پی برد. اما اگر هنوز تردید دارید که قلیان می‌تواند برای زندگی حرفه‌ای یک ورزشکار مضر باشد، بهتر است این بخش را با دقت بیشتری مطالعه کنید. در بخش اول این مطلب، به برخی از خطرناک‌ترین مضرات استفاده از قلیان اشاره شد. در این بخش، به طور اختصاصی به برخی از بدترین و خطرناک‌ترین ضررهای قلیان برای بدنسازی اشاره می‌کنیم.
1.بالا بردن ضربان قلب
همان طور که واضح است، هنگام انجام ورزش مخصوصا بدنسازی، ضربان قلب انسان به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. ترکیبات سمی موجود در دود قلیان نیز موجب بالا رفتن ضربان قلب می‌شوند. به همین دلیل اگر یک ورزشکار از قلیان استفاده کند، هنگام ورزش، با افزایش غیر طبیعی ضربان قلب مواجه خواهد شد. افزایش نامتعادل و غیر طبیعی ضربان قلب، می‌تواند به مرور زمان، آسیب‌های جدی به قلب وارد کند.
علاوه بر افزایش ضربان قلب، فشار خون نیز در اثر قلیان کشیدن افزایش پیدا می‌کند. این موارد می‌توانند موجب بروز عارضه‌های خطرناک دیگری (مانند سکته) شوند. گرفتگی عروق نیز یکی دیگر از عوارض مصرف قلیان است. این عارضه نیز می‌تواند صدمات جبران ناپذیری را به اندام‌های مختلف انسان وارد کند. این امر در صورتی است که انجام ورزش می‌تواند به بهبود عملکرد قلب کمک کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف قلبی را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI - شاخص توده بدنی
2. افزایش احتمال ابتلا به سرطان
سبک زندگی امروزی انسان به تنهایی ممکن است منجر به بروز سرطان در اندام‌های مختلف بدن شود. به عنوان مثال داشتن یک رژیم غذایی نامناسب (مانند استفاده بیش از حد از فست فود) می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را در انسان افزایش دهد. حال تصور کنید یک عامل محرک مانند دود قلیان که حاوی ترکیبات مضر بی شماری است وارد بدن انسان شود.
این ترکیبات می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان‌های مختلف را افزایش دهند. ممکن است تصور کنید تنها اندام‌هایی که دود قلیان به طور مستقیم با آنها در ارتباط است (مانند ریه، مری و دهان) در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند، اما این تصور کاملاً اشتباه است. مواد سمی موجود در دود قلیان می‌توانند موجب ایجاد سرطان در اندام‌های دیگر بدن (مانند مثانه و معده) نیز شوند. توجه داشته باشید که انجام ورزش به صورت اصولی، می‌تواند احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها (از جمله برخی از سرطان‌ها) را کاهش دهد.
3. بیماری های ریوی
بیماری‌های ریوی از بارزترین بیماری‌هایی هستند که مصرف قلیان منجر به بروز آنها می‌شود. به این نکته توجه داشته باشید که اکثر ورزش‌ها، هوازی هستند. انجام ورزش‌های هوازی، نیاز به برخورداری از ریه‌های سالم و آماده دارد. تمرین‌های ورزشی به مرور زمان موجب افزایش ظرفیت تنفسی می‌شوند. تاثیر قلیان بر روی ظرفیت تنفسی انسان، دقیقاً برعکس تاثیر ورزش است.
مواد سمی موجود در دود قلیان، به مرور زمان موجب کاهش ظرفیت تنفسی شده و علاوه بر آن، موجب آسیب دیدن ریه‌های انسان می‌شوند. تاثیر دود قلیان در سلامت ریه‌ها به حدی مشهود است که یک فر مصرف کننده قلیان حتی ممکن است هنگام انجام کارهای روزمره خود موجب تنگی نفس شود. برخی دیگر از عوارض کاهش ظرفیت تنفسی، احساس ضعف و حالت تهوع است.
4. بروز یائسگی زودرس در بانوان
در جامعه امروزی، زنان زیادی در حال انجام ورزش‌های مختلف هستند. بدنسازی نیز تبدیل به یکی از ورزش‌های محبوب بین بانوان شده است. بانوان ورزشکاری که از قلیان استفاده می‌کنند لازم است به این نکته توجه داشته باشند که استفاده از قلیان، موجب یائسگی زودرس می‌شود. البته این امر در مورد تمام خانم‌ها صدق می‌کند و تنها محدود به بانوان ورزشکار نمی‌شود.
نکته دیگری که خانم‌های ورزشکار باید به آن توجه داشته باشند این است که مصرف قلیان موجب کاهش تراکم استخوان نیز می‌شود. این مورد حتی برای افرادی که ورزش نمی‌کنند نیز بسیار خطرناک و قابل توجه است. حال اگر در حال انجام ورزش‌های مختلف به صورت حرفه‌ای هستید، باید به این امر توجه کرده و از مصرف قلیان خودداری کنید. مسئله کاهش تراکم استخوان شاید برای یک ورزشکار حرفه‌ای، بیشتر از یک فردی که ورزش نمی‌کند اهمیت داشته باشد.
5. کاهش وزن غیرطبیعی و عضله سوزی
یک بدنساز حرفه‌ای به خوبی از این مسئله آگاه است که کاهش وزن نامتعادل و غیر طبیعی می‌تواند چه تاثیرات مخربی را بر روی زندگی حرفه‌ای یک ورزشکار بگذارید. تمامی دخانیات (از جمله قلیان) بر روی متابولیسم بدن انسان تاثیرات منفی بر جای می‌گذارند. تحقیقاتی که بر روی افراد قلیانی انجام شده است نشان می‌دهد افراد مصرف کننده قلیان، از توزیع نامناسب چربی در بدن خود رنج می‌برند.
در حقیقت چربی‌های موجود در بدن افراد مصرف کننده قلیان، بیشتر در نواحی مرکزی بدن و شکم آنها تجمع پیدا می‌کنند. این نوع توزیع نامتوازن چربی می‌تواند عارضه‌های مختلفی را برای این اشخاص در پی داشته باشد. توجه داشته باشید که برخورداری از یک روتین مناسب ورزشی می‌تواند از توزیع نامتوازن چربی‌های بدن جلوگیری کند.
6. احساس کسل بودن و خستگی نامتعارف
زغال چوبی یکی از اجزای تشکیل دهنده قلیان است. زغال چوبی هنگام سوختن، مونوکسید کربن تولید می‌کند. این ترکیب شیمیایی، در فرآیند اکسیژن رسانی خون اختلال ایجاد می‌کند. یکی از مهم‌ترین وظایف خون، عمل اکسیژن رسانی به اندام‌های مختلف بدن (از جمله ماهیچه) است. اختلال در امر اکسیژن رسانی به ماهیچه‌های بدن، موجب افزایش میزان اسید لاکتیک در ماهیچه‌ها می‌شود.
یک بدنساز حرفه‌ای باید از این موضوع آگاه باشد که افزایش میزان اسید لاکتیک، می‌تواند چه عوارضی را برای او در پی داشته باشد. از جمله عارضه‌هایی که در اثر افزایش اسید لاکتیک به وجود می‌آیند، موارد زیر هستند:
- خستگی نامتعارف
- احساس سوزش در عضله
- سخت‌تر شدن فرآیند تنفس
- افزایش چشمگیر درد پس از اتمام تمرین
کاهش میزان اکسیژن رسانی به اندام‌های بدن، علاوه بر افزایش میزان اسید لاکتیک، موجب کاهش استقامت بدنی شده و در نتیجه در انجام صحیح ورزش اختلال ایجاد می‌کند.
تمامی عوارضی که در این بخش ذکر شد، برای افرادی که ورزش نمی‌کنند نیز صدق می‌کند. اما نکته قابل توجه این است که افراد ورزشکار، باید توجه بیشتری به بدن خود داشته باشند. زیرا یک ورزشکار باید از یک بدن سالم برخوردار باشد تا بتواند ورزش خود را به صورت حرفه‌ای ادامه داده و در آن پیشرفت کند.
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
بررسی کلی ضررهای قلیان برای بدنسازی
با نگاهی به مضرات ذکر شده در ارتباط با مصرف قلیان به راحتی می‌توان به این نتیجه رسید که عوارض استفاده از قلیان، دقیقاً رابطه برعکس با تاثیرات انجام ورزش دارد. بنابراین اگر در حال انجام ورزش هستید، به شما توصیه می‌شود که ضررهای قلیان برای بدنسازی را جدی گرفته و به طور جدی از مصرف قلیان خودداری کنید.
افرادی که در حیطه بدنسازی یا دیگر ورزش‌ها فعالیت دارند و از قلیان نیز استفاده می‌کنند و نیاز به یک برنامه ورزشی و رژیم غذایی مناسب جهت حفظ سلامت بدن خود دارند، می‌توانند با کارشناسان خبره مجموعه تخصصی فیت کلاب در ارتباط باشند. و به این شکل با دریافت یک برنامه شخصی سازه شده بر اساس شرایط زندگی و سلامت خود، به بهبود شرایط خود کمک کنند.
