غلظت خون| ۴ راه درمان درمان غلظت خون، علل و علائم غلظت خون کدامند؟
غلظت خون چطور باعث آسیب به بدن میشود؟ تصور کنید درون رگهایتان، به جای یک رودخانه جاری، خمیری غلیظ و سنگین در حرکت است. هر ضربان قلب باید برای به جلو راندن این خمیر سختتر کار کند، مانند موتوری که با سوخت نامناسب میسوزد؛ این داستان خیالی نیست.
این توصیف حالتی است به نام غلظت خون؛ یک شرایط خطرناک که میتواند بیسر و صدا و در طولانیمدت، بدن را به سمت سکته، حمله قلبی و لختههای خون خطرناک سوق دهد. ترسناکترین بخش ماجرا اینجاست که بسیاری از ما، علائم آن را با خستگی روزمره یا استرس عادی زندگی اشتباه میگیریم.
اما این پایان راه نیست؛ خبر خوب این است که غلظت خون، قابل کنترل و درمان است. این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب، مانند یک نقشه راه دقیق در دستان شماست. از توضیح اولین علائم هشداردهنده تا بررسی مؤثرترین روشهای درمانی، از تغییرات ساده در رژیم غذایی تا پیشرفتهترین داروها. ما قرار است با هم، تمام موارد مهم در خصوص غلظت خون و درمان غلظت خون را بررسی کنیم. پس پیشنهاد میکنیم در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
غلظت خون چیست؟
خون تنها یک مایع قرمز رنگ نیست؛ بلکه یک بافت زنده و پیچیده است. حالا تصور کنید به جای اینکه غلظت این مایع حیاتی، مانند آب باشد، غلیظ شود. این، سادهترین تعریف برای غلظت خون است.
از نظر پزشکی، این وضعیت اغلب به معنای افزایش غیرطبیعی «هماتوکریت» است. هماتوکریت چیست؟ درصدی از حجم کل خون که توسط گلبولهای قرمز اشغال شده است. وقتی تعداد گلبولهای قرمز بیش از حد شود یا پلاسمای خون (بخش مایع) کاهش یابد، این درصد بالا میرود و خون غلیظ میشود.
چرا غلظت خون خطرناک است؟
فرض کنید شما مسئول انتقال آب در یک شهر با لولههای بسیار باریک هستید. اگر آب روان باشد، کار به راحتی انجام میشود، اما اگر بخواهید عسل غلیظ را از همان لولهها عبور دهید، چه اتفاقی میافتد؟
- قلب مجبور است سختتر کار کند؛ تا این خون غلیظ را به تمام بدن برساند. این موضوع در طولانیمدت میتواند منجر به فشار بر قلب و بزرگ شدن آن شود.
- خطر لخته شدن خون؛ به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. این لختهها میتوانند مسیر رگها را مسدود کنند و باعث اتفاقاتی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی شوند.
- اکسیژنرسانی به بافتها و اندامها؛ به طور مؤثر انجام نمیشود. در نتیجه همیشه احساس خستگی و بیحالی خواهید کرد.
راه های درمان غلظت خون

درمان غلظت خون یک مسیر ثابت برای همه افراد نیست. این مسیر بر اساس علت اصلی مشکل، شدت آن و شرایط کلی سلامت شما تعیین میشود. هدف اصلی در تمام روشهای درمانی، کاهش غلظت خون و جلوگیری از عوارض خطرناکی مانند لخته شدن خون است.
- داروهای شیمیایی
- رژیم غذایی
- درمان خانگی
- گیاهان دارویی
توصیه متخصصان فیت کلاب
درمان باید حتماً تحت نظارت پزشک انجام شود؛ خوددرمانی میتواند بسیار خطرناک باشد.
1.داروهای شیمیایی؛ بهترین داروی غلظت خون
هیچ داروی ثابتی به عنوان بهترین دارو برای درمان غلظت خون، برای همۀ افراد وجود ندارد. انتخاب دارو کاملاً به تشخیص پزشک بستگی دارد. با این حال، رایجترین و مؤثرترین داروها عبارتند از:
هیدروکسی اوره (Hydroxyurea)
آسپرین (Aspirin)
وارفارین (Warfarin)
کلوپیدوگرل (Clopidogrel)
- هیدروکسی اوره (Hydroxyurea) و تاثیر آن بر غلظت خون
هیدروکسی اوره که به صورت قرص مصرف میشود، تولید گلبولهای قرمز در مغز استخوان را مهار میکند. این دارو اغلب برای بیماران مبتلا به «پلی سیتمی ورا» که خطر لخته شدن خون بالایی دارند، تجویز میشود.
- آسپرین (Aspirin) برای درمان غلظت خون
برای کاهش خطر لخته شدن خون، معمولاً روزانه یک قرص آسپرین با دوز پایین تجویز میشود. این دارو از تجمع پلاکتها جلوگیری میکند. هرگز خودسرانه آسپرین مصرف نکنید؛ این دارو فقط با تجویز پزشک باید مصرف گردد.
- وارفارین (Warfarin) برای درمان غلظت خون
وارفارین با مهار ویتامین K، از تولید فاکتورهای انعقادی وابسته به این ویتامین در کبد، جلوگیری میکند. مصرف وارفارین نیاز به بررسی منظم خون (آزمایش INR) دارد تا دوز دارو دقیقاً تنظیم شود. مصرف همزمان با بسیاری از غذاها (مانند سبزیجات برگدار تیره) و داروهای دیگر میتواند بر اثر آن تأثیر بگذارد. وارفارین، معمولاً برای بیمارانی که سابقه لخته شدن خون (ترومبوز) دارند یا در خطر بسیار بالایی قرار دارند، تحت نظر دقیق پزشک تجویز میشود.
- کلوپیدوگرل (Clopidogrel) و تاثیر آن بر غلظت خون
کلوپیدوگرل از تجمع پلاکتها جلوگیری میکند. به عبارت ساده، نمیگذارد پلاکتها به هم بچسبند و لخته اولیه را تشکیل دهند. این دارو بهطور معمول و در مراحل اولیه برای غلظت خون استفاده نمیشود و کاربرد آن در حوزههای دیگر قلبی-عروقی رایجتر است.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
ممکن است با سرچ در اینترنت با دیگر اسامی داروهای شیمیایی برای درمان غلظت خون نیز روبر شوید، اما باید بدانید این داروها حتماً باید با تجویز پزشک و تحت نظارت دقیق مصرف شوند. مصرف خودسرانه آنها میتواند باعث خونریزیهای شدید و خطرناک داخلی یا خارجی شود. هرگز بدون دستور پزشک از این داروها استفاده نکنید.
2.رژیم غذایی برای غلظت خون؛ بهترین خوراکی ها برای رقیق شدن خون
یک رژیم غذایی مناسب، پایه اصلی مدیریت غلظت خون در کنار درمان پزشکی است. اینجا فقط لیست مواد غذایی را ارائه نمیدهیم؛ بلکه دلیل استفاده از هریک را نیز توضیح میدهیم.
اسیدهای چرب امگا-۳
غذاهای حاوی ویتامین E
غذاهای سرشار از ویتامین K
مواد غذایی سرشار از پتاسیم
مواد غذایی حاوی سالیسیلات های طبیعی
چغندر
آناناس
مرکبات (پرتقال، لیمو ترش، گریپ فروت)
انار
- اسیدهای چرب امگا-۳ و تاثیر آن بر غلظت خون
اسیدهای چرب امگا-۳، تولید ترکیبات التهابی که میتوانند باعث چسبندگی پلاکتها شوند را کاهش میدهند. ماهیهای چرب (سالمون، ساردین، خالخالی)، دانه کتان آسیابشده، گردو و تخم چیا از منابع خوب اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
- غذاهای حاوی ویتامین E و تاثیر آنها بر کاهش غلظت خون
ویتامین E با مهار آنزیم «پروترومبین» که در فرآیند لخته شدن خون نقش دارد، عمل میکند. بادام درختی، اسفناج، آووکادو، تخمه آفتابگردان و روغن زیتون فرابکر از منابع خوب ویتامین E هستند.
- غذاهای سرشار از ویتامین K و تاثیر آنها بر پایین آوردن غلظت خون
ویتامین K برای فرآیند انعقاد خون ضروری است. سبزیجات برگدار تیره (اسفناج، کلم کیل)، بروکلی، کلم بروکسل از منابع خوب این ویتامین هستند.
- مواد غذایی سرشار از پتاسیم برای کاهش غلظت خون
پتاسیم یک گشادکننده طبیعی عروق است. پتاسیم به طور مستقیم غلظت خون (تعداد گلبولهای قرمز) را کاهش نمیدهد، اما با دو مکانیسم اصلی به کاهش غلظت خون کمک میکند: اول، با گشاد کردن رگهای خونی، فضای بیشتری برای عبور خون غلیظ ایجاد کرده و فشار بر قلب را کم میکند. دوم، با کمک به دفع سدیم اضافی از بدن، به کاهش حجم خون و در نتیجه کاهش فشار خون، منجر میشود. از آنجا که یکی از اصلیترین خطرات غلظت خون، افزایش فشار خون و فشار بر سیستم قلبی-عروقی است، پتاسیم با کاهش این فشار، نقش یک محافظ مهم را در کنار درمان اصلی ایفا میکند. موز، سیبزمینی شیرین، اسفناج، آووکادو، لوبیای سفید، طالبی، از منابع خوب پتاسیم هستند.
- مواد غذایی حاوی سالیسیلات های طبیعی
«سالیسیلاتها» پیشماده طبیعی اسید سالیسیلیک (ماده مؤثر آسپرین) هستند و اثر ضد تجمع پلاکتی ملایمی دارند. زردآلو، سیب، گیلاس، انگور، قارچ، فلفل دلمهای از منابع خوب این ماده هستند.
- چغندر (لبو) و تاثیر بر کاهش غلظت خون
چغندر سرشار از «نیتراتهای طبیعی» است که در بدن به «اکسید نیتریک» تبدیل میشوند. اکسید نیتریک یک گشادکننده عروق است و به طور مستقیم جریان خون را بهبود میبخشد. آب چغندر طبیعی، یا چغندر پخته شده در سالاد، روشهای مصرف مناسبی هستند.
- آناناس برای کاهش غلظت خون
آناناس حاوی آنزیمی به نام «بروملین» است. بروملین توانایی شکستن فیبرین (پروتئینی که در تشکیل لخته نقش ایفا میکند) را دارد و میتواند به کاهش غلظت خون کمک کند. بروملین بیشتر در هسته و ساقه آناناس وجود دارد، بنابراین مصرف آب آناناس طبیعی که شامل این بخشها باشد، مفیدتر است.
- مرکبات (پرتقال، لیمو ترش، گریپ فروت)
مرکبات مانند پرتقال، لیمو ترش، گریپ فروت؛ علاوه بر ویتامین C که به استحکام دیواره عروق کمک میکند، حاوی «فلاونوئیدهایی» مانند «هسپریدین» هستند. این فلاونوئیدها میتوانند به بهبود عملکرد عروق و کاهش التهاب کمک کنند.
- انار و تاثیر بر درمان غلظت خون
این میوه نه تنها به دلیل آنتیاکسیدانهای قوی، بلکه به دلیل تأثیر مستقیم در بهبود جریان خون و کاهش غلظت خون شناخته شده است. مصرف منظم انار میتواند به سلامت کلی عروق کمک کند.
غذاهای مضر برای غلظت خون کدامند؟
در نظر داشته باشید به همان میزان که مهم است چه مواد غذایی را برای درمان غلظت خون مصرف کنید، به همان اندازه اطلاع از غذاهای مضر برای غلظت خون نیز مهم است. غذاهای سرخ کردنی، غذاهای فرآوری شده و خوراکی های چرب و شور از جمله موارد مضر برای غلظت خون هستند.
3.درمان خانگی غلظت خون
درمان خانگی به معنای جایگزین کردن پزشک با مواد طبیعی نیست. بلکه یعنی ایجاد تغییرات ساده، ایمن و مؤثر در سبک زندگی که میتواند به عنوان یک حامی در کنار درمان اصلی شما عمل کند.
هیدراته ماندن بدن
مدیریت استرس
تنفس دیافراگمی
پیاده روی در طبیعت
عدم مصرف قهوه و چای غلیظ
حمام آب گرم (نه داغ)
ترک سیگار و قلیان
- هیدراته ماندن بدن
حداقل ۱۰-۸ لیوان در روز آب بنوشید. اگر فعالیت بدنی دارید یا در فصل گرما هستید یا در محیطی با هوای گرم زندگی میکنید، این مقدار باید به ۱۲ لیوان یا بیشتر افزایش یابد. مایعات رقیق مانند سوپ رقیق، دمنوشهای بدون قند (مانند بابونه یا گل گاوزبان) و آبمیوههای طبیعی رقیقشده نیز مفید هستند.
- مدیریت استرس
استرس مزمن، هورمونهایی مانند «کورتیزول» و «آدرنالین» را افزایش میدهد که میتوانند به طور غیرمستقیم باعث افزایش غلظت خون شوند. به این شکل که وقتی فردی در معرض استرس قرار میگیرد، این هورمونها ترشح میشوند و باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون میشوند. در نتیجه این افزایش فشار خون نیز میتواند باعث غلظت خون شود.
- تنفس دیافراگمی
روزانه ۵ دقیقه، در حالت آرام بنشینید. یک نفس عمیق از طریق بینی بکشید (طوری که شکم شما بالا بیاید)، سپس نفس خود را به آرامی و از طریق دهان خارج کنید. این کار ساده، سیستم عصبی را آرام میکند.
- پیاده روی در طبیعت
حتی ۱۵ دقیقه پیادهروی در یک پارک، بر کاهش غلظت خون موثر خواهد بود.
- عدم مصرف قهوه و چای غلیظ
از همین امروز مصرف چای پررنگ، قهوه غلیظ و نوشابه را به حداقل برسانید. این مواد با دفع آب بدن، اثر معکوس دارند. به جای آنها، دمنوشهای رقیق مانند بابونه یا گل گاوزبان که اثر آرامبخش و هیدراتهکننده دارند، مصرف کنید.
- حمام آب گرم (نه داغ)
گرمای ملایم به گشاد شدن عروق خونی (وازودیلاتاسیون) کمک میکند و به طور موقت جریان خون را بهبود میبخشد. از آب بسیار داغ که باعث از دست دادن مایعات بدن میشود، بپرهیزید.
- ترک سیگار و قلیان
«نیکوتین» و «مونوکسیدکربن» موجود در دود سیگار و قلیان، از مهمترین محرکهای غلظت خون هستند. این مواد با کاهش توانایی خون در حمل اکسیژن، بدن را وادار به تولید بیشتر گلبولهای قرمز میکنند که نتیجه آن، غلیظ شدن خون است. پس از ترک سیگار و قلیان، سطح اکسیژن خون به میزان قابل توجهی بهبود مییابد و این قدم بزرگی برای بازگشت سلامت است.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
این درمانهای خانگی برای موارد خفیف هستند. اگر علائم شدیدی مانند سردردهای ناگهانی و شدید، تاری دید یا درد قفسه سینه دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
4. گیاهان دارویی برای غلظت خون
استفاده از گیاهان دارویی، یک قدم حساس است. این گیاهان داروهای قوی هستند و میتوانند با داروهای شیمیایی تداخل ایجاد کنند. هرگز بدون مشورت با پزشک یا متخصص طب سنتی باتجربه، از آنها استفاده نکنید.
سیر و پیاز
زنجبیل
زردچوبه
جینکو بیلوبا
فلفل قرمز (کاین)
دارچین
شبدر قرمز
چای سبز
گل گاوزبان
جعفری
زرشک
آل.ئه ورا
چای ترش
- سیر و پیاز برای درمان غلظت خون
ترکیب فعال «آلیسین» در سیر، از تجمع پلاکتها جلوگیری کرده و به عنوان یک ضد انعقاد طبیعی عمل میکند. استفاده از سیر تازه در غذاها مؤثرتر است.
- زنجبیل برای درمان غلظت خون
زنجبیل حاوی «سالیسیلات» است. «اسید سالیسیلیک»، ماده پایه و اصلی داروی «آسپرین» است. این ماده به رقیق شدن خون کمک میکند. رنده کردن زنجبیل تازه در چای یا غذاها میتواند روش مناسبی برای مصرف آن باشد.
- زردچوبه و تاثیر آن بر غلظت خون
«کورکومین»، یک عامل ضدالتهاب قوی است که فعالیت آنزیم «آراشیدونیک اسید» (در فرآیند لخته شدن خون نقش دارد)، را مهار میکند. برای جذب بهتر، آن را با کمی فلفل سیاه مصرف کنید.
- جینکو بیلوبا برای درمان غلظت خون
گیاه جینکو بیلوبا، با تاثیر بهبود جریان خون و کاهش چسبندگی پلاکتها شناخته میشود. به دلیل تأثیر آن بر رقیق شدن خون؛ باید بدانید اگر از داروهای رقیقکننده خون مانند «وارفارین» یا «آسپرین» استفاده میکنید، خطر خونریزی را به شدت افزایش میدهد.
- فلفل قرمز (کاین) و تاثیر آن بر درمان غلظت خون
فلفل قرمز دارای ترکیبات «سالیسیلات» است که میتواند باعث رقیق شدن خون شود. در اصل فلفل قرمز به عنوان یک محرک جریان خون عمل میکند و میتواند به کاهش غلظت خون کمک کند. استفادۀ کم از فلفل قرمز به عنوان ادویه در غذا، معمولاً بیخطر است. اما استفاده از مکملهای غلیظ آن حتماً نیاز به نظارت پزشکی دارد.
- دارچین موثر بر پایین آمدن غلظت خون
دارچین یکی از محبوبترین ادویهها در جهان است که میتواند به عنوان یک مکمل طبیعی در مدیریت غلظت خون مورد توجه قرار گیرد. این گیاه حاوی ترکیبات فعالی به نام «کومارین» است که خاصیت ضدانعقادی دارد و میتواند به رقیق شدن خون کمک کند. با این حال، همین خاصیت که میتواند مفید باشد، در صورت مصرف نادرست میتواند خطرناک نیز باشد. کومارین موجود در دارچین با مهار برخی از فاکتورهای انعقادی در کبد، فرآیند لخته شدن خون را کند میکند. این اثر بسیار شبیه به عملکرد داروی وارفارین است، البته با قدرت بسیار کمتر.
- شبدر قرمز و تاثیر آن بر کاهش غلظت خون
«ایزوفلاونهای» موجود در شبدر قرمز با بهبود قابلیت ارتجاعی عروق و کاهش غلظت خون به بهبود جریان خون کمک میکنند. ۱-۲ قاشق چایخوری گل خشک شدۀ شبدر قرمز را در یک فنجان آب جوش دم کنید. مصرف در دوران بارداری و همچنین مصرف همزمان با داروهای ضد انعقاد، ممنوع است.
- چای سبز و تاثیر آن بر درمان غلظت خون
چای سبز با دارا بودن «اپیگالوکاتچین گالات» (EGCG) (نوعی آنتیاکسیدان) از تجمع پلاکتها جلوگیری کرده و به بهبود جریان خون کمک میکند. مطالعات نشان میدهند مصرف منظم چای سبز میتواند خطر تشکیل لخته خون را کاهش دهد.
- گل گاوزبان برای پایین آوردن غلظت خون
«گاما لینولنیک اسید» (GLA) (نوعی اسید چرب امگا-6) موجود در گل گاوزبان با کاهش التهاب دیواره عروق و بهبود انعطافپذیری رگهای خونی به گردش خون بهتر کمک میکند. این گیاه همچنین میتواند به کاهش غلظت خون کمک کند.
- جعفری موثر بر درمان غلظت خون
جعفری سرشار از ویتامین K و «کومارینهای طبیعی» (نوعی ترکیب آلی) است که در تنظیم انعقاد خون نقش دارند. استفاده از جعفری تازه در سالاد و غذاها میتواند به عنوان مکمل مفید باشد.
- زرشک موثر بر کاهش غلظت خون
زرشک یکی از گزینهها در طب سنتی برای باز کردن عروق و کاهش غلظت خون محسوب میشود. ترکیبات موجود در آن به بهبود جریان خون کمک میکنند. بهترین روش، مصرف آب زرشک طبیعی است. میتوانید آن را در خانه تهیه یا از انواع کاملاً طبیعی و بدون افزودنی خریداری کنید.
- آلوئه ورا برای درمان غلظت خون
آلوئهورا یک تصفیهکننده خون محسوب میشود. ترکیبات فعال موجود در ژل آلوئهورا، به بدن در دفع سموم کمک میکنند و با کاهش بار سمی خون، به طور غیرمستقیم باعث بهبود غلظت آن میشوند.
- چای ترش و تاثیر آن در درمان غلظت خون
چای ترش یکی از نوشیدنیهای طبیعی برای مدیریت غلظت خون محسوب میشود. «آنتوسیانینها» و «آنتیاکسیدانهای» موجود در گلبرگهای این گیاه، با دو مکانیسم اصلی عمل میکنند؛ اولا با کمک به گشاد کردن عروق خونی، فشار خون را کاهش داده و بار کاری روی قلب را کم میکنند. دوما، به کاهش چسبندگی پلاکتها کمک کرده و از تشکیل لختههای خونی پیشگیری میکنند.
توصیه متخصصان فیت کلاب
اگر پزشک برای شما داروی وارفارین (رقیق کننده خون) تجویز کرده است، مصرف همزمان گیاهان رقیقکننده خون مانند جینکو بیلوبا، زنجبیل غلیظشده یا سیر به شکل مکمل، میتواند خطر خونریزی داخلی و کبودیهای شدید را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. حتماً پزشک خود را از تمام داروها و مکملهای گیاهی که مصرف میکنید، مطلع کنید.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI – شاخص توده بدنی
گزارش وضعیت بدن
راه های درمان سریع غلظت خون | درمان فوری غلظت خون

سریعترین راه درمان غلظت خون چیست؟ این سؤال، یک نیاز اضطراری را نشان میدهد. اما باید با صراحت گفت هیچ معجزه فوری برای درمان قطعی و ریشهکن کردن غلظت خون در عرض چند ساعت وجود ندارد. درمان، یک فرآیند زمانبر است. با این حال، برای مواقعی که احساس ناخوشی ناشی از غلظت خون دارید یا میخواهید سریعاً یک اقدام موثر انجام دهید، راهکارهای کاهش غلظت خون نسبتا سریع را بین میکنیم:
- حجامت درمانی (فلبوتومی)
- نوشیدن مقدار زیاد آب
- کاهش عوامل خطر ساز برای غلظت خون
1.حجامت درمانی (فلبوتومی) و تاثیر آن بر درمان غلظت خون
حجامت درمانی (Phlebotomy) یک فرآیند پزشکی است. در این روش، مقداری خون از بدن شما گرفته میشود (مشابه اهدای خون) تا حجم گلبولهای قرمز به سرعت کاهش یابد و خون رقیق شود. این کار آنقدر تکرار میشود تا هماتوکریت (درصد گلبولهای قرمز در کل حجم خون) به محدوده طبیعی برسد.
توصیه متخصصان فیت کلاب
این کار حتماً باید توسط پزشک تجویز و در مرکز درمانی انجام شود، تعداد و دفعات آن را پزشک تعیین میکند.
2.نوشیدن مقدار زیاد آب و تاثیر آن بر کاهش غلظت خون
با نوشیدن ۱ تا ۱.۵ لیتر آب (۴-۵ لیوان) در عرض یک ساعت، بخش پلاسمای خون سریعاً افزایش داده شده و به صورت موقت و مکانیکی خون رقیق میشود. اگر مشکل کلیوی یا قلبی خاصی دارید، قبل از این کار با پزشک مشورت کنید.
3.کاهش عوامل خطر ساز برای غلظت خون
ترک سیگار، قلیان و ویپ بسیار موثر است. «نیکوتین» و «مونوکسیدکربن» باعث کاهش اکسیژن خون و تولید بیشتر گلبول قرمز میشوند. با ترک این موارد، شما بلافاصله یکی از مهمترین محرکهای غلظت خون را حذف کردهاید. در روزهای آلوده در فضای بسته و مجهز به تصفیه هوا بمانید.
توصیه متخصصان فیت کلاب
به جای جستجوی یک راه حل جادویی یا سریع برای کاهش سریع غلظت خون، بر روی سریعترین مسیر درست درمانی، تمرکز کنید. این مسیر، شامل مراجعه به پزشک برای دریافت سریعترین درمان پزشکی (مانند فلبوتومی) و همزمان، اجرای تغییرات در سبک زندگی است. در نهایت و در صورت نیاز مصرف داروی شیمیایی نیز توسط پزشک متخصص تجویز میگردد.
علل شایع غلظت خون
برای درک علل غلظت خون، باید سیستم خونسازی بدن را مانند یک کارخانه هوشمند تصور کنید. گاهی مشکل از خود کارخانه (مغز استخوان) است و گاهی از دستورات اشتباهی که از بیرون به آن میرسد.
پلی سیتمی ورا (علت اولیه)
پلی سیتمی ثانویه (علل ثانویه)
پلی سیتمی نسبی (غلظت خون کاذب)
۱. پلی سیتمی ورا (علت اولیه)
پلی سیتمی ورا یک بیماری نادر مغز استخوان است. در این حالت، کارخانه خونسازی بدون توجه به نیاز واقعی بدن، به طور مداوم گلبول قرمز تولید میکند. این بیماری معمولاً به دلیل جهش در ژن (JAK2) ایجاد میشود.
۲. پلی سیتمی ثانویه (علل ثانویه)
در این حالت، مغز استخوان سالم است، اما به دلیل یک محرک خارجی، تولید گلبول قرمز را افزایش میدهد:
- کمبود اکسیژن مزمن: زندگی در ارتفاعات بالا (بالای ۲۰۰۰ متر)، بیماریهای مزمن ریوی (مانند COPD)، آپنه انسدادی خواب و نارسایی قلبی عواملی هستند که باعث کمبود اکسیژن مزمن و در نتیجه افزایش غلظت خون میشوند.
- تولید غیرطبیعی اریتروپوئیتین: اریتروپوئیتین هورمونی است که توسط کلیه ها ترشح میشود و به مغز استخوان، دستور تولید گلبولهای قرمز خون را میدهد. عواملی که باعث تولید غیر طبیعی این هورمون میشوند شامل؛ تومورهای کلیه یا کبد،کیستهای کلیوی و مصرف داروهای«استروئیدی آنابولیک» است. البته مصرف داروهای استروئیدی آنابولیک، به طور مستقیم، باعث تحریک مغز استخوان برای تولید بیشتر گلبول قرمز میشود؛ نه اینکه سطح هورمون اریتروپوئیتین را افزایش دهد.
- سبک زندگی: مصرف سیگار و قلیان (به دلیل مونوکسید کربن)کمآبی مزمن، چاقی و سندرم متابولیک عواملی هستند که باعث افزایش غلظت خون میشوند.
۳. پلی سیتمی نسبی (غلظت خون کاذب)
در این حالت، تعداد گلبولهای قرمز به طور موقت افزایش مییابد. این حالت معمولاً به دلیل؛ مصرف داروهای ادرارآور، سوختگی شدید یا کمآبی شدید بدن رخ میدهد و به معنای افزایش غلظت خون واقعی نیست.
علائم غلظت خون| تشخیص غلظت خون
از کجا بفهمیم غلظت خون داریم؟ علائم غلظت خون اغلب تدریجی و مبهم هستند. بسیاری از افراد ماهها یا حتی سالها با این علائم زندگی میکنند و آن را به استرس، کار زیاد یا افزایش سن نسبت میدهند. اما شناخت این نشانهها میتواند مانند چراغ قرمز هشداردهندهای باشد که شما را به سمت تشخیص و درمان به موقع هدایت کند.
- خستگی مفرط و بیحالی غیرعادی
- سردرد
- ضعف و سرگیجه
- تاری دید یا دید پروانهای (دیدن نقاط سیاه در میدان دید)
- خارش پوست
- قرمزی غیرطبیعی صورت و کف دستها
- تعریق شبانه بدون دلیل
- تنگی نفس هنگام انجام کارهای سبک روزانه
- بینظمی در سیکل قاعدگی یا خونریزیهای سنگینتر از حد معمول
- بدتر شدن علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
- کمخونی ظاهری
- زخمهای دهانی مکرر
- نقرس
- احساس سوزش یا گرگرفتگی در نوک انگشتان دست و پا
1.علائم عمومی
این علائم در بیشتر افراد مبتلا به غلظت خون دیده میشود و ناشی از کاهش اکسیژنرسانی به بافتها و سختتر شدن پمپاژ خون توسط قلب است:
- خستگی مفرط و بیحالی غیرعادی؛ حتی پس از استراحت کافی، احساس میکنید انرژی ندارید.
- سردردهای گنگی که معمولاً در صبحها شدیدتر هستند.
- ضعف و سرگیجه، مخصوصاً وقتی سریع از جای خود بلند میشوید.
- تاری دید یا دید پروانهای (دیدن نقاط سیاه در میدان دید)
- خارش پوست به ویژه پس از دوش آب گرم؛ این علامت بسیار خاص است و به دلیل ترشح زیاد هیستامین از سلولهای خونی، ایجاد میشود.
- قرمزی غیرطبیعی صورت و کف دستها
- تعریق شبانه بدون دلیل
- تنگی نفس در هنگام انجام کارهای سبک روزانه
- احساس سوزش یا گرگرفتگی در نوک انگشتان دست و پا
2.علائم غلظت خون در زنان
علائم غلظت خون در زنان چیست؟ زنان ممکن است علاوه بر علائم عمومی، این نشانههای خاص را نیز تجربه کنند:
- بینظمی در سیکل قاعدگی یا خونریزیهای سنگینتر از حد معمول
- بدتر شدن علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مانند تحریکپذیری بیشتر، نفخ و خستگی شدید.
- کمخونی ظاهری؛ با وجود غلظت خون بالا، برخی زنان ممکن است به دلیل از دست دادن خون در قاعدگی، علائم کمخونی مانند رنگپریدگی را نیز نشان دهند که تشخیص را پیچیده میکند.
- زخمهای دهانی مکرر
3.علائم هشدار دهنده اورژانسی
اینها دیگر علائم عادی نیستند، بلکه نشانههای یک عارضه جدی هستند:
- ضعف ناگهانی یا بیحسی در یک طرف صورت یا بدن (نشانه احتمالی سکته مغزی).
- درد قفسه سینه ناگهانی و شدید (نشانه احتمالی حمله قلبی یا آمبولی ریه)
- تنگی نفس ناگهانی و شدید
- سردرد شدید و غیرقابل تحملی که متفاوت از سردردهای معمول است.
- تغییر ناگهانی در بینایی یا گفتار
چه زمانی برای درمان غلظت خون باید به پزشک مراجعه کنیم؟
تشخیص به موقع غلظت خون میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. در صورت مشاهده هر یک از عوارض گفته شده در بخش قبل، حتما به پزشک مراجعه کنید. آزمایش خون ساده میتواند بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهد. درمان زودهنگام از بروز سکته مغزی و قلبی جلوگیری میکند.
عوارض و خطرات غلظت خون
اگر غلظت خون کنترل نشود، مانند این است که بخواهید روغن غلیظ را به جای روغن روان در موتور ماشین خود بریزید. درکوتاهمدت شاید مشکل خاصی پیش نیاید، اما به مرور زمان، این موتور از کار میافتد. عوارض غلظت خون، تدریجی؛ اما میتوانند مرگبار باشند.
- لخته شدن خون (ترومبوز)
- بزرگ شدن طحال
- زخم معده و نقرس
- فشار خون بالای مقاوم به درمان
- نارسایی کلیوی و کبدی
1.لخته شدن خون (ترومبوز)؛ بزرگ ترین و خطرناک ترین تهدید
وقتی خون به جای جریان یافتن، به آرامی حرکت کند، احتمال چسبیدن پلاکتها به هم و تشکیل لخته افزایش مییابد. این لخته میتواند مسیر یک رگ حیاتی را مسدود کند:
- سکته مغزی: اگر لخته، مسیر خونرسانی به مغز را ببندد.
- حمله قلبی: اگر لخته، در عروق کرونر قلب ایجاد شود.
- آمبولی ریوی: اگر لخته به ریهها برسد؛ این وضعیت میتواند به صورت ناگهانی و با تنگی نفس شدید و درد قفسه سینه خود را نشان دهد.
- ترومبوز ورید عمقی (DVT): تشکیل لخته در رگهای عمقی پا. این لخته میتواند کنده شده و به ریه برود.
۲. بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی)
طحال مانند یک کارخانه بازیافت برای سلولهای خونی عمل میکند. وقتی تعداد گلبولهای قرمز بیش از حد باشد، طحال مجبور است شدیدتر کار کند. این کار زیاد باعث متورم و بزرگ شدن آن میشود. شما ممکن است در سمت چپ شکم خود احساس پری یا درد کنید.
۳. زخم معده و نقرس
زخم معده: افزایش ترشح هیستامین در بدن (به دلیل تعداد زیاد سلولهای خونی) میتواند باعث افزایش اسید معده و در نهایت ایجاد زخم معده شود.
نقرس: تجزیه طبیعی تعداد زیاد گلبولهای قرمز، باعث افزایش «اسیداوریک» خون میشود. کریستالهای اسیداوریک در مفاصل رسوب کرده و باعث حملات دردناک نقرس میشوند.
4. فشار خون بالای مقاوم به درمان
خون غلیظ، فشار بیشتری به دیواره عروق وارد میکند. این حالت میتواند منجر به نوعی از فشار خون بالا شود که به داروهای معمول پاسخ کمتری میدهد.
5. نارسایی کلیوی و کبدی
کاهش جریان خون غلیظ در عروق ریز کلیه و کبد، به مرور زمان میتواند به این اندامهای حیاتی آسیب برساند.
چگونه از ابتلا به غلظت خون جلوگیری کنیم؟
پیشگیری از غلظت خون، یک راهکار مناسب است. شما نمیتوانید از نوع اولیه (پلیسیتمی ورا) که یک بیماری ژنتیکی است جلوگیری کنید، اما میتوانید با مدیریت عوامل خطرساز، احتمال بروز انواع ثانویه را به شدت کاهش دهید.
- نوشیدن آب کافی
- ترک سیگار و قلیان
- مدیریت وزن و تغذیه سالم
- ورزش منظم
- معاینات دورهای
- مدیریت محیط و سبک زندگی
- بررسی منظم و آزمایش خون برای گروههای پرخطر
غلظت خون نرمال چند است؟
غلظت خون نرمال بر اساس سن و جنسیت متفاوت است. این اعداد معیار مهمی برای تشخیص و بررسی بیماری هستند. این اعداد در آزمایش خون (CBC)، مشخص است.
مقادیر طبیعی و بحرانی هماتوکریت
| محدوده (واحدهای (SI | برد (معمولی) | |
|---|---|---|
| مرد بالغ | ۰.۴۲—۰.۵۲ | ۴۲٪—۵۲٪ |
| زن بالغ | ۰.۳۵—۰۴۷ | ۳۵٪—۴۷٪ |
| زنان باردار | >0.33 | >33% |
| کودک | ۰.۳۰—۰.۴۴ | ۳۰—۴۴٪ |
| نوزاد | ۰.۴۴—۰.۶۴ | ۴۴٪—۶۴٪ |
| مقادیر بحرانی | <0.20 یا >0.60 | کمتر از ۲۰٪ یا بیشتر از ۶۰٪ |
nurseslabs.com:Hematocrit or packed cell volume (Hct, PCV, or crit) represents the percentage of the total blood volume that is made up of the red blood cell (RBC).
ترجمه فارسی:
هماتوکریت یا حجم گلبولهای فشرده (Hct, PCV, یا crit) نشان دهنده درصدی از کل حجم خون است که از گلبولهای قرمز (RBC) تشکیل شده است.
مقادیر طبیعی و بحرانی هموگلوبین
| محدوده ) واحدهای (SI | برد (معمولی) | |
|---|---|---|
| مرد بالغ | ۱۴۰-۱۷۰ گرم در لیتر | ۱۴ تا ۱۷ گرم در دسیلیتر |
| زن بالغ | ۱۲۰-۱۵۰ گرم در لیتر | ۱۲ تا ۱۵ گرم در دسیلیتر |
| زنان باردار | >110 گرم در لیتر | >11 گرم در دسیلیتر |
| کودک | ۹۵ تا ۱۵۰ گرم در لیتر | ۹.۵ تا ۱۵ گرم در دسیلیتر |
| نوزاد | ۱۴۰-۲۴۰ گرم در لیتر | ۱۴ تا ۲۴ گرم در دسیلیتر |
| مقادیر بحرانی | کمتر از ۷۰ یا بیشتر از ۲۰۰ گرم در لیتر | کمتر از ۷.۰ یا بیشتر از ۲۰.۰ گرم در دسیلیتر |
nurseslabs.com: Hemoglobin is the protein component of red blood cells that serves as a vehicle for oxygen and carbon dioxide transport.
ترجمه فارسی:
هموگلوبین جزء پروتئینی گلبولهای قرمز خون است که به عنوان وسیلهای برای انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن عمل میکند.
نکات مهم در تفسیر نتایج:
- تفاوتهای نژادی: ممکن است در نژادهای مختلف کمی متفاوت باشد.
- شرایط جغرافیایی: ساکنان ارتفاعات بالا معمولاً اعداد بالاتری دارند.
- سیگار کشیدن: سیگاریها ممکن است اعداد بالاتری داشته باشند.
- ورزشکاران: به دلیل سازگاری بدن، ممکن است اعداد متفاوتی داشته باشند.
با چه آزمایش هایی بفهمیم غلظت خون داریم؟
پس از مشاهده علائم ذکر شده در همین مطلب، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک نیز با توجه به شرایط شما، آزمایشهایی را تجویز میکند که شامل موارد زیر است:
| عنوان آزمایش | هدف از آزمایش |
|---|---|
| شمارش کامل خون(CBC) | ارزیابی سطح هماتوکریت، هموگلوبین و گلبولهای قرمز |
| اریتروپوئیتین (EPO) | بررسی سطح هورمون محرک تولید گلبول قرمز |
| آزمایش ژنتیک (JAK2) | شناسایی جهش ژنتیکی مرتبط با پلیسیتمی ورا |
| پالس اکسیمتری | اندازهگیری غیرمستقیم و سریع سطح اکسیژن خون |
| هماتوکریت (HCT) | این عدد مستقیماً نشان میدهد خون شما چقدر غلیظ است. |
| آزمایش عملکرد کبد (LFT) | بررسی سلامت کبد |
| آزمایش عملکرد کلیه | بررسی سلامت کلیهها |
درمان غلظت خون چگونه امکان پذیر است؟
غلظت خون اگرچه شرایطی جدی است، اما بههیچوجه پایان راه نیست. این مطلب به شما نشان داد که چگونه با شناخت علائم و پایبندی به روند درمانی میتوانید این شرایط را به طور کامل مدیریت کنید. باید بدانید بدن همیشه در حال ارسال سیگنال است؛ سردردهای مداوم، خستگی مفرط و آن خارش عجیب بعد از دوش، همه نشانههایی هستند که اگر به موقع تشخیص داده شوند، از بروز خطرات بعدی جلوگیری میکنند.
اگر حتی یکی از علائم گفته شده را دارید یا در گروه پرخطر قرار میگیرید، همین امروز اقدام کنید. از یک آزمایش ساده خون شروع کنید. اگر تشخیص غلظت خون برای شما تأیید شده، متخصصان مجموعه فیت کلاب آماده ارائه خدمات تخصصی به شما هستند؛ برنامه ورزشی شخصیسازی شده برای بهبود گردش خون، رژیم غذایی اختصاصی بر اساس نتایج آزمایشتان، توسط تیم حرفهای ما. برای دریافت مشاوره تخصصی و دریافت برنامه، همین حالا با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
اهدای خون برای درمان غلظت خون مفید است؟
خیر. اهدای خون با حجامت درمانی (فلبوتومی) متفاوت است. حجامت درمانی باید تحت نظارت پزشک و با دفعات مشخص انجام شود.
غلظت خون باعث فشار خون بالا می شود؟
بله؛ خون غلیظ، فشار بیشتری به دیواره رگها وارد میکند و میتواند منجر به فشار خون بالا شود.
مهمترین علامت غلظت خون چیست؟
خستگی مفرط و سردردهای صبحگاهی که با استراحت بهتر نمیشوند، از شایعترین نشانهها هستند.
غلظت خون باعث سکته می شود؟
بله، خون غلیظ احتمال لخته شدن و در نتیجه سکته مغزی یا قلبی را افزایش میدهد.
بهترین داروی گیاهی برای غلظت خون چیست؟
سیر خام، زنجبیل و چای ترش، اما فقط با مشورت پزشک مصرف شود.
امید میرمحمدی
امید میرمحمدی هستم کارشناس تولید محتوا در فیت کلاب! حدود 5 سال است که در زمینه تناسب اندام و سلامتی فعال هستم و تلاش میکنم محتواهای ارزشمند برای مخاطبین فارسی زبان تهیه کنم.