استفاده از قلیان، تبدیل به یک تفریح در اوقات فراغت اشخاص مختلف شده است. بسیاری از افراد این تصور را دارند که ضررهای قلیان کمتر از سیگار است. به همین دلیل، هیچ محدودیتی برای مصرف قلیان در نظر نمی‌گیرند. حتی ممکن است برخی از افراد تصور کنند که مصرف قلیان هیچ گونه عوارضی را برای بدن در پی ندارد، اما این تفکر به هیچ وجه صحیح نیست. در این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب قصد داریم مضرات قلیان برای سلامتی بدن را به شما معرفی کنیم.
چرا مصرف قلیان برای سلامتی بدن مضر است؟
اگر هنوز به این امر که مصرف قلیان برای بدن انسان مضر است شک دارید، مطالعه این بخش می‌تواند در رسیدن به یک جواب قطعی، به شما کمک کند. هر ماده سمی یا ترکیب شیمیایی که به اندام‌های داخلی یا خارجی انسان آسیب وارد کند، یک عامل مضر به شمار می‌رود. دود قلیان دارای مواد سمی و ترکیبات شیمیایی بسیار مضر برای بدن انسان است. بنابراین استنشاق دود قلیان، باعث ورود این مواد سمی به بدن انسان می‌شود.
همین امر به تنهایی ثابت می‌کند که مصرف قلیان برای بدن انسان بسیار مضر است. نکته قابل توجه، طعم‌هایی است که در قلیان‌های مختلف به کار می‌رود. استفاده از اسانس میوه‌هایی مثل هندوانه یا سیب و همچنین استفاده از اسانس برخی مواد خوراکی پر طرفدار و خوش رایحه مثل شکلات، این تصور را در ذهن افراد ایجاد می‌کند که مصرف قلیان ضرری برای بدن انسان ندارد. در بخش بعدی، برای اطمینان از مضر بودن قلیان برای بدن انسان، ترکیبات سمی موجود در دود قلیان را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در دود قلیان چه ترکیبات سمی وجود دارد؟
تنباکو یکی از اجزای جدایی ناپذیر قلیان است. روش‌های مختلفی برای مصرف تنباکو وجود دارد که استفاده از قلیان، یکی از این روش‌ها است. تحقیقات انجام شده بر روی روش‌های مصرف تنباکو، نشان می‌دهد که قلیان، خطرناک‌ترین روش برای مصرف تنباکو به شمار می‌رود. دود قلیان، حاصل سوخته شدن مخلوط تنباکویی است که در قلیان استفاده می‌شود. سوخته شدن تنباکو به تنهایی منجر به تولید ترکیبات سمی بی شماری می‌شود.
حال باید به این مواد سمی، ترکیبات مضر دیگری که هنگام سوخته شدن زغال چوبی تولید می‌شوند را نیز اضافه کرد. زیرا برای گرم کردن و سوزاندن تنباکو، از حرارت حاصل از سوختن زغال چوبی استفاده می‌شود. در حقیقت دود حاصل از سوخته شدن زغال چوبی، به سمت توتون و تنباکوی موجود در قلیان حرکت کرده و با آنها ترکیب می‌شود. بنابراین دود حاصل از قلیان، شامل دود حاصل از سوختن زغال چوبی و سوختن تنباکو می‌شود.
یکی از خطرناک‌ترین ترکیبات سمی که در دود زغال چوبی وجود دارد، مونوکسید کربن است. با توجه به مواردی که در این بخش ذکر شد، مونوکسید کربن در دود قلیان نیز وجود دارد (زیرا دود زغال چوبی با تنباکو ترکیب می‌شود و در دود زغال چوبی مونوکسید کربن وجود دارد). علاوه بر مونوکسید کربن، فلزات سنگین و مواد شیمیایی سرطان‌زای دیگری نیز در دود قلیان وجود دارد. تا کنون وجود ترکیبات شیمیایی مضر بسیار زیادی در دود قلیان تشخیص داده شده است.
مضرات قلیان برای سلامتی بدن
حال که از مضر بودن قلیان برای سلامت بدن آگاه شدیم، نوبت به بررسی ضررهای قلیان برای سلامت بدن می‌رسد. با توجه به نکات ذکر شده در بخش‌های قبل، به این نتیجه رسیدیم که حجم ترکیبات سمی موجود در دود قلیان بسیار زیاد است. هر یک از این ترکیبات سمی، تاثیرات منفی مختلفی را بر روی بدن انسان می‌گذارد. بنابراین در این بخش، تنها به برخی از ضررهای مصرف قلیان اشاره می‌شود.
1. افزایش خطر ابتلا به سرطان
یکی از اصلی‌ترین و خطرناک‌ترین خطرهای استفاده از قلیان، خطر ابتلا به سرطان است. مواد سمی که در دود قلیان وجود دارد می‌تواند موجب بروز سرطان در بخش‌های مختلف بدن انسان شود. مهم‌ترین و شایع‌ترین قسمت‌هایی از بدن که در اثر استفاده از قلیان، احتمال بروز سرطان در آنها افزایش پیدا می‌کند، اندام‌هایی مانند ریه، گلو و دهان هستند.
[elementor-template id=”37773″]
2. کاهش سطح اکسیژن خون
علت بروز این عارضه، مونوکسید کربن است. همان طور که در بخش‌های قبل ذکر شد، در اثر سوختن زغال چوبی، مونوکسید کربن تولید می‌شود. یکی از وظایف خون در بدن، حمل اکسیژن و در نتیجه، اکسیژن رسانی به اندام‌های مختلف بدن است. مونوکسید کربن در عملکرد صحیح خون (در امر اکسیژن رسانی)، اختلال ایجاد می‌کند. این اختلال موجب بروز عارضه‌ها و بیماری‌های دیگری در بدن می‌شود.
-
برخی عارضه ها در صورت کاهش اکسیژن خون در بدن
برخی از عارضه‌هایی که در صورت کاهش اکسیژن خون در بدن رخ می‌دهد، شامل موارد زیر می‌شود:
-
بی خوابی
اگر پس از مصرف قلیان متوجه شدید که نمی‌توانید به راحتی بخوابید، ممکن است علت این اتفاق، استفاده از قلیان باشد. نمی‌توان با قطعیت گفت که بروز بی خوابی در یک شخص به طور قطع مربوط به استفاده از قلیان است. اما لازم به ذکر است مصرف قلیان می‌تواند یکی از اصلی‌ترین دلایل بی خوابی باشد.
-
سکته
یکی از خطرناک‌ترین عوارضی که در صورت کاهش میزان اکسیژن خون به وجود می‌آید، بروز سکته است. کاهش میزان اکسیژن خون، امر بسزایی در بروز سکته دارد.
-
بروز پیری زودرس پوست در نواحی مختلف بدن
این عارضه نیز به دلیل کاهش میزان اکسیژن خون به وجود می‌آید. لازم است بدانید حتی تنباکو نیز به دلیل ترکیبات شیمیایی که دارد، موجب کاهش اکسیژن رسانی خون می‌شود. خون وظیفه اکسیژن رسانی به پوست بدن را نیز بر عهده دارد. بنابراین اختلال در این عملکرد، موجب آسیب دیدن پوست بدن می‌شود.
3. بیماری های ریوی
سرطان تنها یکی از عارضه‌هایی است که در اثر مصرف قلیان، در ریه شخص بروز می‌کند. انواع مختلف بیماری‌های ریوی ممکن است در اثر استفاده از قلیان، در ریه شخص بروز پیدا کنند. زیرا ریه، یکی از اصلی‌ترین اندام‌هایی است که دود قلیان به طور مستقیم با آن در ارتباط است. برخی از بیماری‌ها و عارضه‌های ریوی که در صورت استفاده از قلیان، در ریه فرد ایجاد می‌شوند، به شرح زیر است:
- سل
- برونشیت
- گرفتگی و خارش گلو
- احساس گرفتگی و درد در نواحی اطراف قفسه سینه
4.بیماری های عفونی
علاوه بر دود قلیان، نحوه مصرف قلیان نیز ممکن است موجب بروز بیماری‌های عفونی در بخش‌های مختلف بدن (به ویژه در دهان) شود. زیرا قلیان دارای یک لبی است که به طور مشترک بین چند فرد استفاده می‌شود. بسیاری از افراد در طول سفر یا در دورهمی‌های داخل یا خارج از خانه، از قلیان استفاده می‌کنند. استفاده از یک لبی مشترک برای استفاده چند شخص از یک قلیان، احتمال انتقال بیماری‌های عفونی از فرد بیمار به افراد سالم را افزایش می‌دهد.
5. بیماری‌های قلبی و عروقی
یکی دیگر از خطرناک‌ترین عارضه‌هایی که در صورت استفاده از قلیان ممکن است رخ دهد، بیماری‌های قلبی و عروقی هستند. ترکیبات سمی موجود در دود قلیان، می‌تواند موجب اختلال در عملکرد قلب و عروق بدن شود. این عارضه‌ها می‌توانند آسیب‌های جدی به اندام‌های داخلی بدن (به ویژه قلب) وارد کنند.
6. کاهش میزان باروری در مردان و زنان
یکی دیگر از جدی‌ترین مضرات استفاده از قلیان، کاهش میزان باوری است. این امر هم برای آقایان و هم در مورد بانوان صدق می‌کند. علاوه بر آن، اگر یک خانم باردار، در دوران بارداری خود از قلیان استفاده کند، به طور ناخواسته آسیب‌های جدی و شدیدی را به جنین خود وارد کرده است.
در این بخش تنها به برخی از مضرات قلیان برای سلامتی بدن اشاره شد. لازم است بدانید بیماری‌ها و عارضه‌های دیگری نیز در ارتباط با استفاده از قلیان تشخیص داده شده‌اند. ممکن است تصور کنید فیلتر قلیان یا همان آبی که در قسمت انتهایی قلیان استفاده می‌شود، می‌تواند جلوی انتقال ترکیبات سمی به داخل بدن انسان را بگیرد. در بخش بعدی این مطلب، این باور غلط را به طور دقیق‌تری مورد بررسی قرار می‌دهیم.
آیا تعویض مکرر آب قلیان جلوی ورود ترکیبات سمی به دود قلیان را می گیرد؟
پاسخ این سوال قطعا منفی است. آبی که در ساختار قلیان به عنوان فیلتر استفاده می‌شود، تنها می‌تواند بخش کوچکی از ترکیبات سمی را در خود حل کند. لازم است بدانید حجم عظیمی از ترکیبات شیمیایی مضر موجود در دود قلیان، حتی پس از عبور از فیلتر قلیان (آب)، همچنان موقعیت خود را حفظ کرده و در دود قلیان باقی می‌مانند. نه تنها افراد مصرف کننده قلیان، بلکه افرادی که در معرض دود قلیان قرار می‌گیرند نیز از ورود این ترکیبات سمی به ریه‌های خود در امان نخواهند ماند.
شاید تعجب کنید ولی حتی استنشاق دود قلیان توسط یک شخص (حتی اگر خود آن شخص از قلیان استفاده نکند)، موجب ورود ترکیبات سمی به ریه آن فرد می‌شود. دلیل این امر وجود حجم عظیم ترکیبات شیمیایی در دود قلیان و همچنین عدم توانایی فیلتر قلیان (آب) در جلوگیری از ورود ترکیبات سمی به دود قلیان است. بنابراین حتی تعویض مکرر آب قلیان نیز نمی‌تواند به طور کامل جلوی ورود ترکیبات سمی به دود قلیان را بگیرد.
اگر تا این جای مقاله به جواب سوالات خودتون نرسیدین میتوانید با مراجعه به تالارگفتوگو فیت کلاب سوالات خودتون رو از متخصصین ما بپرسید.
معرفی ضررهای قلیان برای تناسب اندام
اگر در برنامه روزانه شما ورزش جایی ندارد و ورزش نمی‌کنید، باید تمامی خطراتی که در این مطلب ذکر شد را قبول کرده و سپس از قلیان استفاده کنید. ولی اگر ورزشکار هستید، به شما اکیداً توصیه می‌شود که از مصرف قلیان خودداری نمائید. در میان عوارض و بیماری‌هایی که در این مطلب ذکر شد، بیماری‌های قلبی و ریوی، از مهم‌ترین مواردی هستند که یک ورزشکار باید قبل از استفاده از قلیان به آنها توجه کند.
برای انجام ورزش، شما نیاز به داشتن یک بدن سالم و تندرست دارید. تمام مواردی که در ارتباط با مصرف قلیان ذکر شد، دقیقاٌ نتیجه‌ای برعکس بر روی بدن شما می‌گذارد. علاوه بر بیماری‌های ذکر شده، لازم به ذکر است مواد سمی موجود در دود قلیان می‌تواند طراوت و شادابی را از بدن شما بگیرد. بنابراین اگر در نظر دارید یک ورزش حرفه‌ای را شروع کنید یا اگر یک ورزشکار حرفه‌ای هستید، بهتر است این را در نظر بگیرید که مصرف قلیان می‌تواند تلاش‌های شما برای داشتن یک بدن زیبا و سالم را هدر بدهد.
برخی از عوارض مصرف قلیان برای تناسب اندام به شرح زیر است:
- کاهش وزن غیر معمول
- خستگی زودرس و به دنبال آن، عدم انجام صحیح ورزش
- کاهش ظرفیت تنفسی فرد ورزشکار
- عضله سوزی
[elementor-template id=”25463″]
بررسی کلی
با نگاهی به مطالب ذکر شده در این مطلب، می‌توان به این نتیحه رسید که مصرف قلیان، بدون شک تاثیرات جبران ناپذیری را بر روی بدن انسان می‌گذارد. اگر ورزش را به طور حرفه‌ای دنبال نکرده و از قلیان نیز استفاده می‌کنید، لازم است با آگاهی از خطرات استفاده از قلیان، میزان مصرف خود را تا حد زیادی کاهش داده یا در صورت امکان آن را به صفر برسانید.
اما اگر ورزشکار هستید باید این مورد را در نظر بگیرد که حفظ سلامت بدن، شاید مهم‌ترین فاکتور برای موفقیت شما در ورزش حرفه‌ای باشد که انجام می‌دهید. بنابراین بهتر است از مصرف قلیان به طور جدی خودداری کنید. شما عزیزان میتوانید برای دریافت برنامه‌های ورزشی و همچنین رژیم غذایی مناسب خود، با کارشناسان و متخصصان مجموعه تخصصی فیت کلاب در تماس بوده و برنامه‌ای شخصی سازی شده بر مبنای شرایط خود را دریافت نمایید.
گاها دیده شده افرادی قلیان و سیگار می کشن که زیاد هم شده که ۹۰ سال عمر می کنن و ورزشکاران ۵۰ سال عوارض استروئید و باقی موارد پس هیچ مطلقی وجود نداره. من خودم ورزش می کنم گاها قلیان هم می کشم و بحث علمی و قضیه هم اشراف آکادمیک دارم.
نکته دیگر من می تونم یه تحقیق علمی کنم درباره مضرات قلیان مثلن و یه تحقیق علمی کنم درباره فواید قلیان پس مطلق نیست، اما قاعده براینست که تاجای ممکن این چیزها کمتر استفاده شه. مثلن روزی یه بار قلیان یا حتا دوبار مشکل حادی بوجود نمیاره اما کسی که دائم میکشه روزی ۵ بار خب خطرناکه یا کسایی در منزل مدام استفاده می کنن، در سوی دیکر در مورد ورزش هم صدق می کنه کسی که روزی ۵ ساعت تمرین کنه ولی استراحت نداشته باشه و تغذیه و موارد دیگر مطمئنا همون ورزش هم رادیکال آزاد ایجاد می کنه و باعث میشه بدن در سطح low انرژی مستعد انواع بیماری ها شه.
ممنون از سخنان زیبا و مفیدتان