بسیاری از افرادی که تمرینات ورزشی را دنبال می‌کنند؛ به دنبال راهی برای ساختن بدنی مناسب و عضله‌ای هستند. اما ساختن عضلات صرفا با انجام تمرینات ورزشی پروسه‌ای زمان‌بر بوده و بسیاری از افراد با استفاده از پروتئین‌ها و مکمل‌های پروتئینی که به شکل پودر و نوشیدنی هستند، سعی می‌کنند در زمان کوتاه‌تر به بدنی مناسب و عضله‌ای برسند، اما آیا این مکمل‌ها عوارض جانبی ندارند؟ در این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب به بررسی عوارض جانبی پروتئين وی که از معروف‌ترین و پر مصرف‌ترین پروتئین‌های مصرفی افراد بدنساز است؛ خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.
پروتئين وی چیست؟
شیر متشکل از دو نوع پروتئين به نام‌های کازئين و وی است. پروتئين وی به راحتی از کازئين جدا شده و در تهیه پنیر استفاده می‌شود. به همین دلیل به پروتئين آب پنیر نیز شهرت دارد. این پروتئين دارای 9 نوع اسیدآمینه است و یک پروتئين کامل محسوب می‌شود. اما به علت طعم و بوی نامطلبوب، به شکل عادی قابل مصرف نیست. بنابراین بعد از طی کردن فرآيندهای متفاوت، به آن طعم داده شده و برای عضله سازی در اختیار بدنسازان و ورزشکاران قرار می‌گیرد.
ورزشکاران برای عضله سازی به پروتئين نیاز دارند و پروتئين وی به علت غنی بودن از پروتئین، از بهترین و پر مصرف‌ترین پروتئين‌ها است. در کنار کمک به عضله سازی و کاهش چربی بدن، باعث کاهش فشار خون شده و دارای خواص ضد سرطانی است و درمان آسم نیز موثر می‌باشد. اما مانند هر مادهٔ غذایی دیگر، در کنار فواید بی‌شمار و ارزشمندی که پروتئين وی دارد؛ عوارضی به دنبال دارد که باید به آنها توجه کرد.
انواع پروتئين وی
پروتئين وی دارای سه مدل اصلی است که تفاوت اصلی آنها در ترکیبات می‌باشد.
-
پروتئين وی کنسانتره
محبوب‌ترین نوع پروتئين وی می‌باشد که متشکل از لاکتوز و چربی است. درصد پروتئين وی در مدل کنسانتره، بین 30 تا 90 درصد، در انواع این مدل متغیر است و افراد می‌توانند مطابق با نیازشان آن را تهیه کنند. نسبت به دو مدل دیگر پروتئین وی که در ادامه ذکر می‌شود، دارای طعم بهتری بوده و قیمت مناسب‌تری دارد. در فرآیند تهیه وی کنسانتره دستکاری صنعتی کمتری انجام شده و نسبت به سایرین سالم‌تر است.
-
پروتئين وی ایزوله
مقدار پروتئين در وی ایزوله نسبت به کنسانتره 30 درصد بیشتر است که حاصل فرآیندهای صنعتی بر رو پروتئين شیر است تا مقدار چربی و کربوهیدرات را به حداقل رسانده و مقدار پروتئين را افزایش دهند. این فرآیندهای صنعتی تمامی مواد مغذی موجود در شیر را از بین می‌برند و در این پروتئين هیچ مادهٔ مغذی وجود ندارد، به همین علت هضم این پروتئين در بدن دشوارتر است.
-
پروتئين وی هیدرولیزه
آسان‌ترین و سریع‌ترین هضم و جذب، در پروتئين وی هیدرولیزه است و علت آن، استفاده از اسید و آنزیم‌هایی است که برای جداسازی آمینو اسیدهای موجود در پروتئين شیر استفاده می‌شود. هضم راحت این پروتئين، مقدار انسولین خون را نسبت به دو مدل قبلی بیشتر افزایش می‌دهد.
پروتئنی وی هیدرولیزه، تلخ مزه است، به همین علت اسانس‌ها و طعم دهنده‌های بسیاری توسط تولید کنندگان به آن افزوده می‌شود. این نوع پروتئین وی مواد مغذی خود را در فرآیندهای صنعتی از دست داده و به علت زود هضم بودن، دارای قیمت بالایی است.
شما با کمک مربی خود و پزشک متخصص می‌تواند با توجه به شرایط جسمانی و نیازتان، پروتئين وی را تهیه کنید تا در کنار رژيم غذایی خود و تمریناتتان، بهترین نتیجه را دریافت کنید.
عوارض پروتئين وی چیست؟
همانطور که بیان شد به موازات مزایای خوبی که پروتئین وی دارد، عوارضی را نیز به دنبال خواهد داشت که در ادامه آنها را بیان خواهیم کرد:
-
ایجاد مشکلات گوارشی
مصرف پروتئين وی موجب کاهش باکتری‌های مفید در سطح رودهٔ شما شده و با افزایش مقدار باکتری‌های مضر، موجب اختلال در دستگاه گوارش شما شده و باعث نفخ و یبوست می‌شود که شایع‌ترین عوارض پروتئين وی است.
-
حساسیت به لاکتوز
پروتئين وی دارای مقدار بسیار کمی لاکتوز است و بسیاری از مدل‌های آن، فاقد لاکتوز تولید می‌شود؛ اما برای افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند و بدن آنها قادر به هضم لاکتوز نیست عوارضی چون دل درد، اسهال و دلپیچه را به همراه دارد.
-
افزایش وزن
در صورتی که شما پروتئين وی را بدون داشتن رژيم غذایی مشخص و تمرینات منظم ورزشی، مصرف کنید نه تنها کاهش وزن ندارید، بلکه تاثیر معکوس داشته و موجب افزایش اشتها و افزایش وزن شما خواهد شد. از طرفی پروتئين وی به علت کالری بالایی که دارد با قرار گرفتن در یک رژیم غذایی درست، می‌تواند کالری مورد نیاز شما را تامین کند، اما مصرف بی برنامهٔ آن باعث چاقی و افزایش وزن می‌شود.
-
تداخل دارویی
طبق تحقیقات صورت گرفته، پروتئين وی می‌تواند فشار خون را کاهش دهد، اما مصرف بی‌رویهٔ آن برای افرادی که داروی فشار خون مصرف می‌کنند می‌تواند خطرناک باشد. برای افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند یا در دوره‌های درمانی قرار دارند؛ قبل از مصرف پروتئین وی باید با پزشک خود مشورت کنند.
-
اختلال در عملکرد کلیه
مصرف بیش از حد پروتئين وی می‌تواند موجب رسوب بیش از حد مواد معدنی در کلیه‌ها شده و به مرور زمان، سنگ کلیه را ایجاد کند. زیرا موجب اسیدی شدن ادرار شده و بدن برای کاهش این اسیدیته، شروع به دفع کلسیم که یک عنصر قلیایی است، می‌کند. این دفع کلسیم به مرور موجب رسوب در کلیه و حتی تولید سنگ کلیه می‌شود که می‌تواند از خطرناک‌ترین عوارض پروتئين وی باشد.
-
گرفتگی عضلات
پروتئين وی با کاهش اشتها و سیر نگه‌داشتن افراد به مدت طولانی، در دراز مدت موجب گرفتگی در عضلات معده می‌شود که به مرور به سایر عضلات نیز منتقل خواهد شد.
-
کاهش اشتها
پروتئين وی از جمله پروتئين‌هایی است که می‌تواند با کاهش اشتها، مانع ریزه خواری و افزایش وزن شود اما مصرف طولانی مدت پروتئین وی، بدون توجه به فاصله‌های ضروری که بین دوره‌های مصرف مشخص می‌شود؛ در دراز مدت موجب کاهش اشتهای افراد می‌شود که از جمله عوارض پروتئين وی است.
-
حالت تهوع
ایجاد حالت تهوع بعد از مصرف پروتئین وی به علت مشکلات سیستم گوارش است که در افراد دارای حساسیت به لاکتوز، بیشتر دیده می‌شود. در صورتی که بعد از مصرف پروتئين وی، دچار این عوارض شدید حتما به پزشک مراجعه کنید، چرا که از آزاردهنده‌ترین عوارض پروتئین وی است.
-
خستگی
پروتئين وی به سرعت در بدن تجزیه و جذب می‌شود، به همین علت ترشح هورمون انسولین را که کار اصلی آن، کاهش قند خون است را افزایش داده و با کاهش سطح خون در زمان کوتاه موجب ایجاد حس خستگی در فرد می‌شود.
-
جوش و آکنه
پروتئين وی سطح تستوسترون را افزایش می‌دهد که در استحکام استخوان‌ها موثر است، اما مصرف بیش از حد پروتئین وی با افزایش سطح تستوسترون، چربی پوست را افزایش داده و موجب ایجاد جوش و آکنه در سطح پوست می‌شود.
-
آسیب به کبد
مصرف پروتئين وی بدون برنامه و بدون مشورت با پزشک و مربی، باعث می‌شود با افزایش فاکتورهای التهابی احتمال مسمومیت کبدی را افزایش داده و ریسک ابتلا به بیماری را افزایش دهد.
-
افزایش احتمال پوکی استخوان
با افزایش مصرف پروتئين وی، ادرار اسیدی شده و بدن برای ایجاد تعادل و حفظ PH، شروع به آزادسازی کلسیم می‌کند که در طولانی مدت، بدن حجم زیادی کلسیم را از دست داده و در معرض پوکی استخوان قرار می‌گیرد.
-
ایجاد صفات جنسی ثانویه
در صورتی که افراد از پروتئين وی ناخالص و تقلبی استفاده کنند؛ به علت وجود مواد مصنوعی، باعث بروز اختلالات هورمونی شده و باعث بروز صفات جنسی ثانویه در افراد می‌شود مانند افزایش سایز سینه در مردان یا رشد موهای زائد در بانوان.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI - شاخص توده بدنی
-
ریزش مو
از آنجا که پروتئين برای رشد مو یک فاکتور ضروری است، افزایش آمینواسیدهای ناشی از مصرف پروتئين وی در بدن، تداخل ایجاد کرده و تاثیر معکوسی می‌گذارد. بنابراین قبل از شروع مصرف پروتئين وی حتما با متخصص تغذیه و مربی خود مشورت کنید.
-
اختلالات قاعدگی در بانوان
در صورتی که در مکمل مصرفی، مواد غیر مجاز وجود داشته باشد احتمال بروز تاثیرات منفی در هورمون‌ها را افزایش داده و اختلالات قاعدگی را ایجاد می‌کند که از شایع ترین عوارض جانبی پروتئین وی در بانوان است. بنابراین از کیفیت و اصل بودن مکمل‌های خود اطمینان حاصل کنید.
-
اختلال نعوظ در مردان
در صورت وجود مواد غیر مجاز و عدم استفاده از مواد استاندارد یا مصرف دوزهای غیر تجویزی توسط پزشک یا مربی، عملکرد هورمونی دچار تغییر شده و اختلال نعوظ در مردان را به دنبال دارد که از مشکلات اصلی و عوارض جانبی پروتئين وی در مردان به شمار می‌رود.
نکات مهم در جلوگیری از بروز عوارض پروتئین وی
برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی نکات زیر را رعایت کنید.
- از اصل بودن و کیفیت مکمل خود اطمینان حاصل کنید.
- مقدار مصرفی که توسط پزشک و مربی تعیین شده را مصرف کنید.
- مکمل‌های متناسب با شرایط بدنی خود تهیه کنید.
- از مصرف طولانی مدت مکمل‌ها خودداری کنید.
- در فواصل تعیین شده از مکمل‌ها استفاده کنید و از مصرف آنها در دوره‌های کات یا استراحت خودداری کنید.
ممنوعیت و محدودیت های مصرف پروتئین وی
- دوران بارداری و شیردهی: زنان باردار و بانوانی که در دورهٔ شیردهی قرار دارند بهتر است از مصرف پروتئين وی خودداری کنند. زیرا با تاثیراتی که در بدن دارد می‌تواند خطراتی برای مادر و فرزند داشته باشد.
- افراد حساس به لاکتوز: افرادی که دارای حساسیت به لاکتوز هستد باید از پروتئين وی که فاقد لاکتوز است استفاده کنند.
- کودکان: برای کودکان نیازی به مصرف پروتئين وی نیست، زیرا در صورت نیاز، پزشک متخصص مکمل‌های مخصوص کودکان تجویز می‌کند.
- نوجوانان: در نوجوانان مصرف پروتئين وی باید تحت نظر پزشک انجام شود تا عوارض پروتئین وی در دوران بلوغ شدیدتر نشود.
- سالمندان: مصرف پروتئین وی در سالمندان به شرطی که با داروهای مصرفی آنها تداخل ایجاد نکند موردی نداشته و در کنار رژیم غذایی و تمرینات ورزشی متناسب با شرایط سالمندان بسیار مفید نیز خواهد بود.
کلام آخر
اگر شما نیز به دنبال استفاده از مکمل‌ها در کنار تمرینات ورزشی خود هستید به نکات گفته شده حتما توجه کنید و به هیچ عنوان بدون مشورت با پزشک و مربی، اقدام به مصرف سرخود مکمل‌ها نکنید. شما می‌توانید با دریافت مشاوره از مربیان و متخصصان مجموعه فیت کلاب رژيم‌های غذایی متناسب با شرایط خود را دریافت کنید تا بهترین نتیجه را از تمرینات ورزشی خود دریافت کرده و به بدنی ایده‌آل برسید.
2 Responses
بله سپاسگزاریم
ممنون از شما