اگر یکی از آن دسته افرادی هستید که به مشکلاتی مثل پرخوری شدید دچار هستند، بهتر است سبک زندگی و رژیم غذایی خود را تغییر دهید. پرخوری شدید آسیب بسیار زیادی به بدن وارد می‌کند. به عنوان مثال باعث افزایش وزن و تجمع چربی در ناحیه شکم و پهلو می‌شود. این مسئله نه تنها عزت نفس و اعتماد به نفس شما را کاهش می‌دهد، بلکه خطر بروز بسیاری از بیماری‌ها مثل دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و مواردی مانند این را افزایش خواهد داد.
عوامل مختلفی بر این مسئله تاثیرگذار هستند و شما را به سمت پرخوری شدید سوق می‌دهند. در اغلب موارد، مشکلاتی مانند افسردگی یا ابتلا به برخی بیماری‌ها، باعث پرخوری می‌شوند. مصرف برخی داروها نیز بر افزایش اشتها موثر است. می‌توان این مشکل را با استفاده از چند راهکار ساده برطرف کرد. در ادامه این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب قصد داریم به طور کامل درباره علت پرخوری و سیر نشدن توضیح دهیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
دلایل پرخوری چیست؟
همانطور که گفته شد، علت پرخوری و سیر نشدن بسیار متعدد است. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل را برای شما بیان می‌کنیم:
-
دسترسی به غذا
مهم‌ترین علت پرخوری و سیر نشدن، این است که شخص به مقدار زیادی غذا و خوراکی دسترسی دارد. آیا همیشه چندین بسته پفک یا خوراکی ناسالم در گوشه اتاق قرار دارد و در مقابل چشمان شما است؟ زمانی که خوراکی‌ها یا غذا را در معرض دید خود قرار می‌دهید، تمایل بیشتری برای مصرف آن‌ها خواهید داشت.
حتی اگر این خوراکی‌ها را در یخچال قرار دهید، باز هم هوس غذایی شما کاهش پیدا نخواهد کرد. بسیاری از متخصصان تغذیه معتقد هستند، همه چیز از فروشگاه مواد غذایی شروع می‌شود. بهتر است از همان ابتدا به مواد غذایی که خریداری می‌کنید توجه داشته باشید. زمانی که خوراکی‌ها و غذاهای ناسالم وارد خانه شما شوند، دیگر نمی‌توانید هوس غذایی خود را کنترل کنید.
بهتر است از چند استراتژی ساده برای خرید خوراکی‌ها با مواد غذایی استفاده کنید. به عنوان مثال فهرستی از مواد غذایی مورد نیاز خود تهیه کنید و صرفاً همان مواد غذایی را خریداری کنید. همچنین بهتر است هنگامی که وارد فروشگاه شدید، به سمت قفسه خوراکی‌ها و شیرینی‌ها نروید.
-
استرس شدید
دیگر علت پرخوری و سیر نشدن، این است که تحت استرس یا تنش شدیدی قرار دارید. استرس و اضطراب شدید باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول می‌شود. این هورمون به صورت مستقیم بر اشتها و احساس گرسنگی تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل بسیاری از افرادی که به بیماری افسردگی مبتلا هستند، دارای علائمی مانند پرخوری شدید می‌باشند. مصرف غذا ارتباط مستقیمی با بروز احساسات مثبت یا منفی دارد.
بسیاری از افراد، از این روش برای تخلیه احساسات خود استفاده می‌کنند. اگر شما نیز یکی از همین افراد هستید، بهتر است رویه خود را تغییر دهید. یعنی از روش‌های دیگری برای تخلیه احساسات خود استفاده کنید. همچنین اگر تحت استرس مداوم قرار دارید، بهتر است به روانشناس یا پزشکان مربوطه مراجعه کنید. زیرا می‌توان استرس و اضطراب شدید را با مصرف برخی داروها و مواد غذایی کنترل کرد.
-
مصرف وعده های بزرگ
دیگر علت پرخوری و سیر نشدن، مصرف وعده‌های بزرگ است. اگر مقدار زیادی غذا در هر وعده مصرف می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم رویه خود را تغییر دهید. به جای آن، میتوانید وعده‌های غذایی اصلی را به چند وعده کوچک‌تر تقسیم کنید و در هر وعده مقدار کمتری غذا میل کنید. علاوه بر این، بهتر است لقمه‌های کوچک را برای غذا خوردن انتخاب کنید.
به هیچ وجه بیشتر از مقدار تعیین شده غذا مصرف نکنید. این مسئله به خصوص برای زمانی که به مهمانی دعوت می‌شوید یا به رستوران می‌روید، اهمیت بیشتری دارد. زیرا اندازه‌گیری غذا در مهمانی یا رستوران بسیار سخت است. ممکن است غذاهایی که در رستوران مصرف می‌کنید، سرشار از کالری باشند و باعث افزایش وزن شوند.
اگر برای صرف غذا به رستوران می‌روید، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا به منو نگاه کنید. از افراد حاضر در رستوران کمک بگیرید و غذاهای سالم و رژیمی را انتخاب کنید. به هیچ وجه تحت تاثیر افرادی که با آن‌ها غذا میل می‌کنید، قرار نگیرید. میتوانید بخشی از غذا را میل کرده و بخش دیگر را همراه خود به خانه ببرید.
-
خستگی بیش از حد
خستگی و بی حوصلگی بیش از حد، مهم‌ترین علت های پرخوری عصبی و سیر نشدن است. برخی متخصصان تغذیه معتقد هستند، خستگی و بی‌حوصلگی مهم‌ترین عامل پرخوری است. به عنوان مثال زمانی که ما روی مبل دراز کشیده‌ایم و مشغول تماشای تلویزیون هستیم، تمایل داریم خوراکی یا میان وعده مصرف کنیم.
بنابراین بهتر است زمانی که خسته یا کسل هستید، به دنبال یک راهکار دیگر برای رفع کسالت خود باشید. اگر تمایل زیادی برای مصرف غذا دارید، میتوانید یک نوشیدنی سرد را امتحان کنید. اما نیازی نیست مقدار زیادی غذا مصرف کنید.
-
عدم تعادل هورمون های گرسنگی
مهم‌ترین دلیل پرخوری یهویی و سیر نشدن، عدم تعادل هورمون‌های گرسنگی است. دو هورمون گرسنگی در بدن وجود دارد که شامل لپتین و گرلین هستند. هورمون لپتین با اسامی دیگری مثل هورمون سیری شناخته می‌شود و برای تنظیم انرژی بدن و کاهش اشتها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در حالی که هورمون گرلین با عنوان هورمون گرسنگی شناخته می‌شود و باعث افزایش اشتها می‌شود. سطح هورمون گرلین قبل از مصرف غذا افزایش می‌یابد و بعد از مصرف غذا کاهش پیدا خواهد کرد. اما برخی عوامل مانند فعالیت‌های ورزشی، خواب کافی و مواردی مانند این، بر تنظیم ترشح این هورمون‌ها موثر هستند.
-
عوامل ژنتیکی
دیگر علت پرخوری و سیر نشدن، عوامل ژنتیکی هستند. برخی عوامل ژنتیکی تاثیر بسیاری بر اختلالات غذایی دارند. به عنوان مثال اگر والدین شما به اختلال پرخوری مبتلا هستند، به احتمال زیاد این اختلال از پدر یا مادر به شما منتقل شده است. البته لازم است پژوهش‌های بیشتری درباره این مسئله انجام شود. نتیجه برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد، بعضی ژن‌ها بر رفتار و عادات غذایی تاثیر می‌گذارند. این ژن‌ها به صورت مستقیم بر عملکرد مغزی تاثیرگذار هستند و اشتها و خلق و خو را کنترل می‌کنند.
-
افسردگی و عزت نفس پایین
افسردگی و عزت نفس پایین، از دیگر دلایل پرخوری و سیر نشدن است. برخی مطالعات نشان می‌دهد حدود نیمی از افراد مبتلا به پرخوری شدید، به بیماری‌هایی مانند افسردگی مبتلا هستند. یعنی پرخوری و افسردگی به صورت مستقیم با یکدیگر ارتباط دارند. البته دانشمندان هنوز درباره این مسئله مطمئن نیستند. اغلب محققان شک دارند که افسردگی باعث پرخوری می‌شود یا برعکس. از طرفی عزت نفس پایین نیز بر این مسئله موثر است.
مطالعات روانشناختی نشان می‌دهد اغلب افرادی که پرخوری شدید دارند، از ظاهر یا ویژگی‌های اخلاقی خود راضی نیستند. بسیاری از این افراد، خود را با عکس‌های افراد معروف یا مدل‌های مشهور مقایسه می‌کنند و تمایل زیادی برای لاغر شدن دارند. اما آنچه که انجام می‌دهند، کاملاً مغایر با خواسته درونی آن‌ها است.
-
مصرف نوشابه های گازدار
مصرف نوشابه‌های گازدار، یکی از مهم‌ترین دلایل پرخوری و سیر نشدن است. این نوشیدنی‌ها سرشار از مواد افزودنی و گلوکز هستند. به همین دلیل شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت و چاقی قرار می‌دهند. بر اساس تحقیقاتی که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است، گلوکز موجود در نوشابه‌های گازدار، باعث افزایش اشتها می‌شود.
یعنی شخص مدتی بعد از مصرف نوشابه، احساس گرسنگی شدیدی خواهد داشت. مواد قندی موجود در نوشابه، به صورت مستقیم بر ترشح هورمون لپتین تاثیر می‌گذارند و باعث گمراه شدن مغز می‌شوند. این مسئله به مرور زمان به یک عادات ناسالم تبدیل خواهد شد و شما را به مرز چاقی یا اضافه وزن شدید می‌رساند.
-
حذف صبحانه
حذف صبحانه مهم‌ترین علت پرخوری و سیر نشدن است. طی چند سال گذشته، بیشتر از چندین هزار نفر مورد بررسی قرار گرفتند تا تاثیر حذف صبحانه بر پرخوری مشخص شود. به عنوان مثال، گروهی از محققان طی ۴ سال متوالی بیشتر از ۶۰۰۰ نفر را ارزیابی کردند.
نتیجه مطالعه نشان داد افرادی که صبحانه را از برنامه غذایی خود حذف می‌کنند، وزن بیشتری دارند. مصرف صبحانه باعث تنظیم قند خون و انسولین طی روز می‌شود. در نتیجه شخص احساس گرسنگی شدیدی نخواهد داشت و به سمت خوراکی‌های ناسالم و مضر نخواهد رفت.
عوارض اختلال پرخوری
پرخوری بیش از حد آسیب‌های جبران ناپذیری به بدن و ذهن وارد می‌کند. برخی از این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- اضافه وزن و چاقی
- کلسترول بالا
- فشارخون بالا
- دیابت
- بیماری کیسه صفرا
- بیماری قلبی
- مشکلات مفصلی
- رفلاکس معده به مری
- اختلالات تنفسی مرتبط با خواب
- برخی از انواع سرطان
- مشکلات روانپزشکی مانند افسردگی و اختلال دوقطبی
اگر تا این جای مقاله به جواب سوالات خودتون نرسیدین میتوانید با مراجعه به تالارگفتوگو فیت کلاب سوالات خودتون رو از متخصصین ما بپرسید.
نکاتی برای کمک به کنترل پرخوری
برخی نکات به کنترل اختلال پرخوری کمک می‌کنند. این نکات شامل موارد زیر هستند:
- یک دفترچه یادداشت تهیه کنید و موقعیتی که در آن تمایل به پرخوری دارید را در این دفترچه یادداشت کنید. همچنین دلیل تمایل به پرخوری شدید را در دفترچه بنویسید. به این ترتیب، متوجه خواهید شد که چه اتفاقاتی بر پرخوری شدید تاثیرگذار هستند و اشتهای شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
- وعده‌های غذایی خود را در بازه زمانی مشخصی مصرف کنید. اگر به صورت پراکنده و نامنظم غذا میل کنید، در معرض بروز بیماری‌هایی مانند دیابت نوع دو و چاقی شدید قرار گرفت. مصرف منظم مواد غذایی نه تنها به درمان اختلال پرخوری کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در تنظیم قند خون دارد.
- غذای خود را به چند بخش مختلف تقسیم کنید و هر بخش را در یک بازه زمانی میل کنید. به عنوان مثال اگر قصد دارید یک بسته چیپس میل کنید، نیازی نیست تمام آن را به یکباره مصرف کنید.
- زیر نظر متخصص
- برنامه تمرین اختصاصی
- رژیم غذایی منعطف و آسان
سخن پایانی
در این مطلب به طور کامل درباره علت پرخوری و سیر نشدن توضیح داده شد. پرخوری بیش از حد به عنوان اختلال پرخوری شناخته می‌شود و یکی از رایج‌ترین اختلالات در تمام جهان است. افرادی که پرخوری شدیدی دارند، مقدار زیادی مواد غذایی طی بازه‌های زمانی مختلف مصرف می‌کنند. این افراد هیچ قانون خاصی برای مصرف مواد غذایی ندارند و به صورت افراطی غذا مصرف می‌کنند.
پرخوری شدید خطر ابتلا به بیماری‌های مانند دیابت نوع ۲ و چاقی را افزایش می‌دهد. همچنین شما را در معرض بروز مشکلاتی مانند سکته قلبی قرار خواهد داد. برخی عوامل مانند افسردگی شدید، اضطراب و استرس شدید، در دسترس بودن مواد غذایی و مواردی مانند این، باعث پرخوری می‌شوند.
بنابراین بهتر است در وهله اول سبک زندگی خود را تغییر دهید و عادات غذایی نامناسب را ترک کنید. در وهله دوم، میتوانید رژیم‌های غذایی سالم را دنبال کنید. متخصصان تغذیه مجموعه فیت کلاب، بهترین برنامه غذایی را در اختیار شما قرار می‌دهند تا از پرخوری شدید خودداری کنید و بدنی سالم و متناسب داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.
