قرص متفورمین یکی از داروهای شناخته شده در درمان دیابت نوع دو به شمار میرود، اما در سالهای اخیر توجه بسیاری از افراد به قرص متفورمین برای لاغری جلب شده است. این دارو با تأثیر بر سطح قند خون و بهبود عملکرد انسولین، میتواند در برخی افراد باعث کاهش وزن شود.
البته متفورمین یک قرص جادویی برای لاغری نیست، بلکه اثر آن بیشتر در افرادی دیده میشود که دچار مقاومت به انسولین یا اضافه وزن ناشی از مشکلات متابولیکی هستند. در این مقاله از فیت کلاب، تاثیر قرص متفورمین بر لاغری و مزایا و معایب این دارو را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
قرص متفورمین برای چیست؟
متفورمین یکی از داروهای خوراکی است که در گروه «بیگوانیدها» (biguanides) قرار دارد و به طور عمده برای درمان بیماری Type 2 diabetes mellitus (دیابت نوع ۲) به کار میرود.
در دیابت نوع ۲، بدن نسبت به انسولین مقاومت پیدا میکند یا انسولین به مقدار کافی تولید نمیشود که این شرایط منجر به بالا رفتن قند خون میشود.
متفورمین با چند مکانیسم مختلف به کنترل قند خون کمک میکند:
| عملکرد متفورمین | توضیح |
| کاهش تولید گلوکز در کبد | بدن قند کمتری تولید میکند |
| کاهش جذب گلوکز در روده | قند کمتری از غذا وارد خون میشود |
| افزایش حساسیت به انسولین | بدن بهتر از انسولین استفاده میکند |
| تأثیر بر میکروبیوم و متابولیسم سلولی | سلامت روده و سوختوساز را بهبود میدهد |
متفورمین چرا تجویز میشود؟
اصلیترین کاربرد، کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ است. همچنین، در برخی موارد به عنوان درمان کمکی برای شرایطی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) استفاده شده است.
براساس مجله GoodRx:
برخی تحقیقات نشان میدهند که متفورمین میتواند در برخی موارد به کاهش وزن، بهبود باروری و حتی طول عمر کمک کند.
قرص متفورمین ۵۰۰ برای چیست؟
متفورمین ۵۰۰، به قرص متفورمین با قدرت ۵۰۰ میلیگرم اشاره دارد. این دُز یکی از دُزهای ابتدایی متداول برای شروع درمان در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ است. هدف شروع با این مقدار دُز پایین، کاهش عوارض گوارشی و سپس افزایش تدریجی دُز قرص متفورمین در صورت نیاز است.
تاریخچه داروی معروف کاهش وزن متفورمین
متفورمین در دهه ۱۹۵۰ به بازار معرفی شد. از دهه ۱۹۶۰ به بعد در اروپا بسیار محبوب شد. نتایج تحقیقات در آن زمان نشان داد که مصرف صحیح این دارو بیش از هر داروی دیگری در تنظیم و کاهش سطح قند خون و کاهش مرگ و میر بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید بوده و همچنین از سال ۱۹۹۴ این دارو برای درمان کیست تخمدان و ناباروری در زنان استفاده میشود.
پزشکان این قرص را معمولا برای افراد دیابتی تجویز می کنند تا سطح قند خون آنها از حد طبیعی بالاتر نرود. اما امروزه استفاده از این دارو علاوه بر درمان بیماریها، برای کاهش وزن نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
تاثیر قرص متفورمین بر لاغری، واقعا موثره؟
قرص متفورمین در سالهای اخیر توجه بسیاری را به دلیل اثر احتمالی آن بر کاهش وزن جلب کرده است. بسیاری از افراد غیر دیابتی نیز درباره مصرف متفورمین برای لاغری کنجکاو هستند. اما واقعاً این دارو تا چه حد میتواند به کاهش وزن کمک کند؟
مکانیسم تاثیر متفورمین بر وزن
متفورمین مستقیماً داروی لاغری نیست، اما تاثیرات غیرمستقیمی دارد که ممکن است منجر به کاهش وزن شود. این تأثیرات شامل موارد زیر هستند:
| تأثیر اصلی | نقش در لاغری |
| کاهش قند تولیدی در کبد | کاهش سطح انسولین و کنترل اشتها |
| بهبود حساسیت به انسولین | جلوگیری از ذخیره چربی اضافی |
| کاهش جذب گلوکز در روده | کاهش کالری دریافتی |
| تأثیر بر میکروبیوم روده | تنظیم متابولیسم و گوارش بهتر |
آیا قرص متفورمین واقعاً باعث لاغری میشود؟
تحقیقات نشان دادهاند که متفورمین میتواند به کاهش وزن خفیف تا متوسط منجر شود، به ویژه در افرادی که اضافه وزن دارند یا مقاومت به انسولین در بدنشان وجود دارد.
بر اساس مطالعه منتشر شده در مجله Therapeutic Advances in Endocrinology and Metabolism در سال ۲۰۲۰ با عنوان “Effects of metformin in obesity treatment in different populations”
نتایج نشان داد که مصرف منظم متفورمین در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی (حتی بدون دیابت) به طور متوسط باعث کاهش حدود ۱.۰۵ واحد در شاخص توده بدنی (BMI) شد که معادل تقریباً ۳ تا ۴ کیلوگرم کاهش وزن در طی ۶ تا ۱۲ ماه است.
این مطالعه شامل ۴۹ تحقیق بالینی (clinical trials) با بیش از ۷۰۰۰ شرکت کننده از گروههای مختلف سنی و شرایط سلامت بود.
چند کیلو لاغری با متفورمین ممکن است؟
میزان لاغری با قرص متفورمین معمولاً ملایم اما قابل توجه است:
| مدت مصرف | میانگین کاهش وزن |
| ۳ ماه | حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم |
| ۶ ماه | حدود ۲ تا ۳.۵ کیلوگرم |
| ۱۲ ماه یا بیشتر | بین ۴ تا ۶ کیلوگرم |
بهترین موقع خوردن قرص متفورمین برای لاغری چه زمانی است؟
بهترین زمان مصرف قرص متفورمین برای لاغری معمولاً همراه یا بلافاصله بعد از وعدههای غذایی اصلی است.
بعد از شام: رایجترین زمان برای کنترل قند خون شبانه و کاهش اشتهای آخر شب
بعد از ناهار: در افرادی که وعده ناهار سنگین دارند یا بعدازظهر دچار افت انرژی میشوند.
همراه صبحانه: اگر پزشک مصرف دوبار در روز تجویز کرده باشد (صبح و شب)
چرا باید قرص متفورمین همراه غذا مصرف شود؟
زیرا متفورمین میتواند باعث تهوع، دل درد یا ناراحتی معده شود و مصرف آن همراه غذا احتمال این عوارض را کاهش میدهد.
نکته مهم: اگر هدف شما کاهش وزن است، نباید متفورمین را بدون تجویز پزشک مصرف کنید. این دارو روی متابولیسم قند و انسولین اثر میگذارد و ممکن است در برخی افراد باعث افت قند یا مشکلات گوارشی شود.
مصرف متفورمین با رژیم غذایی و ورزش
اساساً این قرص ابزاری برای کنترل سطح قند خون است. از طرفی ورزش نیز همین کارکرد را دارد و سطح قند خون را تنظیم میکند. ترکیب این دارو و ورزش برای کنترل قند خون در افراد دیابتی عالی عمل میکند.
نکته قابل توجه دیگر این است که اگر متفورمین با ورزش (مخصوصا بدنسازی) و تغییر رژیم غذایی همراه نباشد، تاثیری در کاهش وزن ندارد. حتی ممکن است بیشتر چاق شوید! پس بهتر است برای کاهش وزن سریعتر یک رژیم لاغری پایه را انتخاب کنید.
مزایای قرص متفورمین برای لاغری
- کاهش اشتها
- کنترل قند خون
- بهبود حساسیت به انسولین
- کاهش چربی شکمی
- پیشگیری از بازگشت وزن
- کمک به کاهش وزن در زنان مبتلا به PCOS
۱. کاهش اشتها
یکی از اثرات شناختهشده متفورمین، کاهش میل به غذا و احساس سیری سریعتر است. این دارو روی هورمونهای تنظیم کننده اشتها مانند لپتین و گرلین تأثیر میگذارد و کمک میکند فرد کمتر غذا بخورد، بدون اینکه احساس گرسنگی شدیدی داشته باشد.
۲. کنترل قند خون
متفورمین باعث پایدار ماندن سطح گلوکز خون میشود. وقتی قند خون در طول روز ثابت بماند، از نوسانات انرژی و پرخوریهای ناگهانی (بهخصوص میل به شیرینی یا کربوهیدرات) جلوگیری میشود که در نهایت به کاهش وزن کمک میکند.
۳. بهبود حساسیت به انسولین
در بسیاری از افراد دارای اضافه وزن، بدن نسبت به انسولین مقاومت پیدا میکند. متفورمین این مقاومت را کاهش میدهد و باعث میشود سلولها بتوانند از انسولین به شکل مؤثرتری استفاده کنند. در نتیجه چربی کمتر در بدن ذخیره میشود.
۴. کاهش چربی شکمی
چربیهای اطراف شکم از نوع مقاوم و خطرناک هستند. مطالعات نشان دادهاند که متفورمین بیشتر روی چربیهای احشایی (شکمی) اثر دارد و به مرور باعث کاهش آنها میشود، حتی اگر کاهش وزن کلی خیلی زیاد نباشد.
۵. پیشگیری از بازگشت وزن
بسیاری از داروها یا رژیمها باعث لاغری موقتی میشوند. اما متفورمین به تنظیم متابولیسم و سطح قند خون کمک میکند و همین امر مانع از بازگشت سریع وزن پس از قطع رژیم میشود، به ویژه اگر فرد سبک زندگی سالمی را حفظ کند.
۶. کمک به کاهش وزن در زنان مبتلا به PCOS
در خانمهایی که دچار سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) هستند، متفورمین با تنظیم هورمونهای مردانه، بهبود عملکرد تخمدان و کاهش مقاومت به انسولین، به کاهش وزن و بهبود وضعیت متابولیک بدن کمک میکند.
آیا قرص متفورمین عوارض دارد؟
عوارض شایع قرص متفورمین:
- ناراحتیهای گوارشی (تهوع، اسهال)
- کاهش ویتامین B12
- افت قند خون (در شرایط خاص)
عوارض جدی (نادر) قرص متفورمین:
- اسیدوز لاکتیک (عدم توانایی بدن در دفع اسید لاکتیک)
- مشکلات کلیوی یا کبدی تشدید شده
نکاتی برای کاهش خطر عوارض قرص متفورمین
| اقدام برای کاهش خطر عوارض | توضیح |
| مصرف همراه غذا | ناراحتی گوارشی کاهش مییابد |
| شروع با دُز پایین | بدن فرصت سازگاری پیدا میکند |
| استفاده از فرم تأخیر شده | احتمال عوارض گوارشی کمتر میشود |
| بررسی کمبود ویتامین B12 | کمبود ویتامین در مصرف بلندمدت کنترل شود |
| مراجعه فوری در علائم جدی | تنفس کوتاه، ضعف شدید یا درد غیرمعمول |
موارد منع مصرف قرص متفورمین
- مشکلات شدید کلیوی
- مشکلات شدید کبدی
- وضعیتهای حاد پزشکی
- مصرف همزمان با مواد حاجب (contrast)
- اسیدوز لاکتیک یا سابقه آن
- حساسیت یا آلرژی به متفورمین
۱. مشکلات شدید کلیوی
افرادی که عملکرد کلیهشان پایین است یا دچار نارسایی کلیه هستند، نباید متفورمین مصرف کنند، چون دارو میتواند باعث تجمع و افزایش خطر عوارض جدی مثل اسیدوز لاکتیک شود.
۲. مشکلات شدید کبدی
اختلالات شدید کبدی یا بیماریهایی که عملکرد کبد را کاهش میدهند، منع مصرف دارند، زیرا کبد مسئول دفع متفورمین است و اختلال آن میتواند عوارض خطرناک ایجاد کند.
۳. وضعیتهای حاد پزشکی
- جراحیهای سنگین یا شرایط بحرانی
- عفونتهای شدید
- کمآبی شدید یا شوک
۴. مصرف همزمان با مواد حاجب (contrast)
در افرادی که باید اقدامات پزشکی با تزریق ماده حاجب (contrast) انجام دهند، بهتر است متفورمین قبل و بعد از این آزمایش کنترل یا قطع شود تا خطر آسیب کلیوی کاهش یابد.
۵. اسیدوز لاکتیک یا سابقه آن
افرادی که سابقه اسیدوز لاکتیک دارند یا در شرایطی هستند که احتمال آن بالا است، مصرف متفورمین ممنوع است.
۶. حساسیت یا آلرژی به متفورمین
افرادی که به متفورمین یا هر ترکیب آن حساسیت دارند نباید این دارو را مصرف کنند.
قرص متفورمین و لاغری
قرص متفورمین میتواند در برخی افراد، به ویژه کسانی که اضافه وزن دارند یا دچار مقاومت به انسولین هستند، به کاهش تدریجی و محدود وزن کمک کند، اما در اصل داروی لاغری محسوب نمیشود. این دارو با بهبود حساسیت به انسولین، کاهش اشتها و کنترل قند خون، روند متابولیسم بدن را متعادلتر کرده و در نتیجه به کاهش چربی شکمی و حفظ وزن کمک میکند.
با این حال، مصرف قرص متفورمین باید زیر نظر پزشک انجام شود و زمانی برای لاغری مؤثر و ایمن است که همراه با رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم استفاده شود.
رژیم گیاهخواری 40 روزه یکی از روشهای محبوب میان افرادی است که به دنبال لاغری سریع و پاکسازی بدن هستند. در این رژیم، حذف کامل گوشت و محصولات حیوانی باعث میشود بدن به جای چربیهای تازه، از ذخایر موجود برای تولید انرژی استفاده کند. بسیاری از افراد در همین مدت کوتاه شاهد کاهش وزن چشمگیر، افزایش انرژی و بهبود گوارش خواهند بود.
با این حال، اگر این رژیم بدون برنامه و آگاهی انجام شود، میتواند کمبود برخی مواد مغذی حیاتی مانند پروتئین، آهن و ویتامین B12 را برای افراد به دنبال داشته باشد. در این مقاله از مجله فیت کلاب، نحوه کارکرد رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه و مزایا و معایب آن را بررسی خواهیم کرد.
رژیم گیاه خواری چهل روزه چگونه است؟
رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه به معنای بازهای مشخص از زمان (۴۰ روز) است که در آن مصرف گوشت یا اغلب تمام محصولات حیوانی حذف میشود. برای اجرای آن میتوان مراحل زیر را در نظر گرفت:
روز ۱ تا ۳ – مرحله آمادهسازی رژیم گیاه خواری
- حذف تدریجی گوشت
- افزایش سبزیجات و حبوبات
- آمادهسازی ذهنی برای تغییر
- کاهش غذاهای فرآوریشده
روز ۴ تا ۳۰ – تغذیه گیاهی کامل
- مصرف سبزیجات و میوهها
- غلات کامل و حبوبات
- آجیل و دانههای مغذی
- حذف یا کاهش لبنیات و تخممرغ (بسته به نوع رژیم)
روز ۳۱ تا ۴۰ – تثبیت عادتها
- تمرکز بر پروتئین گیاهی (عدس، نخود، سویا)
- کاهش مواد فرآوریشده
- افزایش فیبر و مایعات
- انجام ورزش سبک روزانه
پس از روز ۴۰
ارزیابی وضعیت بدن:
- وزن
- انرژی
- خواب
- گوارش
پس از ارزیابی وضعیت کلی بدن خود، میتوانید نسبت به ادامه یا بازگشت تدریجی به الگوی معمول تصمیمگیری کنید.
در حین اجرای رژیم باید به نکات زیر توجه شود:
| نکته | توضیح |
| مصرف حبوبات و توفو | منابع اصلی پروتئین گیاهی |
| مصرف آجیل و دانهها | افزودنیهای پروتئینی مفید برای گیاهخواران |
| مصرف کافی B12 و آهن | احتمال کمبود در رژیم گیاهی |
| مصرف زینک و کلسیم | حفظ سلامت استخوانها و عملکرد بدن |
| عدم کاهش ناگهانی کالری دریافتی | جلوگیری از افت انرژی و متابولیسم |
| مصرف کافی آب | هیدراته ماندن برای جلوگیری از خستگی |
| مصرف کافی سبزی و میوه | هضم بهتر و احساس سیری طولانیتر |
| حفظ تنوع غذایی | جلوگیری از کمبود مواد مغذی و حفظ انگیزه در رژیم |
اگر تمایل دارید درباره رژیم فستینگ و تاثیر آن بر کاهش وزن بیشتر بدانید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
رژیم گیاهخواری 40 روزه برای لاغری سریع، واقعا موثر است؟
بسیاری از افرادی که به دنبال کاهش وزن در مدت کوتاه هستند، به سراغ رژیم گیاهخواری برای لاغری سریع میروند. اما آیا واقعاً میتوان با ۴۰ روز گیاه خواری، وزن قابل توجهی کم کرد؟
چرا رژیم گیاهخواری باعث لاغری میشود؟
در رژیم گیاهخواری، کالری مصرفی به صورت طبیعی کاهش مییابد زیرا غذاهای گیاهی معمولاً کمچربتر و پر فیبرتر هستند. فیبر بالا باعث احساس سیری طولانیتر و کنترل اشتها میشود. از سوی دیگر، حذف غذاهای فرآوریشده و گوشتهای چرب کمک میکند بدن به جای ذخیره چربی، از منابع انرژی خود استفاده کند.
تأثیر ۴۰ روز گیاهخواری بر بدن

در طی ۴۰ روز اجرای رژیم گیاهخواری:
- افزایش سطح انرژی بدن
- بهبود عملکرد گوارش
- کاهش التهابهای خفیف بدن
- کاهش وزن بین ۳ تا ۶ کیلوگرم
نکته: نتیجه نهایی بستگی به میزان کالری مصرفی، فعالیت بدنی و سبک زندگی دارد.
نکاتی برای موفقیت در رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه برای لاغری سریع
- وعدههای غذایی را حذف نکنید و از میانوعدههای سالم استفاده کنید.
- مصرف قندهای طبیعی (مثل خرما و میوه خشک) را محدود نگه دارید.
- تمرکز رژیم فقط بر لاغری نباشد، بلکه بر سبک زندگی سالمتر باشد.
- در کنار رژیم، پیادهروی یا ورزش سبک انجام دهید تا متابولیسم فعال بماند.
رژیم گیاهخواری 40 روزه چه مزایایی دارد؟
- کاهش وزن طبیعی
- بهبود عملکرد گوارش
- کاهش التهاب بدن
- افزایش انرژی و احساس سبکی
- بهبود سلامت قلب و عروق
- کاهش خطر بیماریهای مزمن
- افزایش مصرف ویتامینها و مواد معدنی
- پاکسازی بدن از سموم
۱. کاهش وزن طبیعی با رژیم گیاهخواری 40 روزه
رژیم گیاهخواری به دلیل مصرف کمتر کالری و چربیهای حیوانی، باعث کاهش وزن میشود. فیبر بالای سبزیجات و میوهها احساس سیری طولانی ایجاد کرده و از پرخوری جلوگیری میکند. این کاهش وزن به طور معمول تدریجی و سالم است.
۲. بهبود عملکرد گوارش
مصرف غنی از فیبر موجود در سبزیجات، حبوبات و غلات کامل به بهبود حرکت روده و هضم غذا کمک میکند. این امر باعث کاهش مشکلات گوارشی مانند یبوست و نفخ میشود.
۳. کاهش التهاب بدن
مواد مغذی موجود در رژیم گیاهخواری، مانند آنتیاکسیدانها و فلاونوئیدها، به کاهش التهابهای خفیف بدن کمک کرده و سیستم ایمنی را تقویت میکنند.
۴. افزایش انرژی و احساس سبکی
با حذف غذاهای سنگین و چرب، بدن سبکتر شده و انرژی بیشتری برای فعالیتهای روزمره دارد. بسیاری از افراد بعد از چند روز اجرای رژیم، احساس شادابی و نشاط بیشتری دارند.
۵. بهبود سلامت قلب و عروق
رژیم گیاهخواری باعث کاهش مصرف چربیهای اشباع و کلسترول میشود. این امر به کاهش فشار خون، کاهش کلسترول بد و افزایش سلامت قلب کمک میکند.
۶. کاهش خطر بیماریهای مزمن
با مصرف بیشتر سبزیجات، میوهها و دانهها، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، سرطان و بیماریهای قلبی کاهش مییابد. رژیم گیاهخواری سرشار از مواد مغذی و آنتیاکسیدان است که بدن را در برابر بیماریها محافظت میکند.
۷. افزایش مصرف ویتامینها و مواد معدنی
رژیم گیاهخواری به افزایش دریافت ویتامینها و مواد معدنی ضروری مانند ویتامین C، پتاسیم، منیزیم و فولات کمک کرده و سلامت عمومی بدن را تقویت میکند.
۸. پاکسازی بدن از سموم
مصرف زیاد سبزیجات و میوهها به دفع سموم از بدن و پاکسازی کبد و دستگاه گوارش کمک کرده و بدن را آماده شرایط سالمتر میکند.
رژیمهای گیاهی میتوانند کاهش وزن بیشتری در مقایسه با رژیمهای غیر گیاهی داشته باشند. برای مثال، مطالعهای که در مجله سلامتی Polish Journal of Food and Nutrition Sciences منتشر شد، نشان داد کسانی که رژیم گیاهی داشتند نسبت به افراد با رژیم غیر گیاهی به طور متوسط وزن بیشتری کم کردند.
رژیم گیاهخواری 40 روزه ضرر داره؟
- خطر کمبود پروتئین
- کمبود ویتامینها و مواد معدنی
- افت انرژی و کاهش کالری
- مشکلات گوارشی
خطر کمبود پروتئین
یکی از مهمترین ریسکها در رژیم گیاهخواری طولانی، کاهش دریافت پروتئین کافی است. برای جلوگیری از کمبود، باید از منابع گیاهی مانند حبوبات، توفو، آجیل و دانهها استفاده کرد.
کمبود ویتامینها و مواد معدنی
ویتامین B12، آهن، زینک و کلسیم در رژیم گیاهی ممکن است کم شود. استفاده از مکملها و مواد غذایی غنیشده میتواند این مشکل را کاهش دهد.
افت انرژی و کاهش کالری
کاهش ناگهانی کالری در طول رژیم ممکن است باعث ضعف، سرگیجه و کاهش تمرکز شود. بنابراین مهم است که وعدهها به طور متعادل و شامل پروتئین، کربوهیدراتهای سالم و چربیهای مفید باشند.
مشکلات گوارشی
مصرف زیاد فیبر در روزهای اول ممکن است باعث نفخ، گاز روده و تغییرات ناگهانی در حرکات روده شود. بهتر است فیبر به تدریج افزایش یابد و آب کافی مصرف شود تا دستگاه گوارش به رژیم جدید عادت کند.
به طور کلی، اگر رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه به درستی طراحی نشود، ممکن است فرد برای جبران کمبود پروتئین یا کالری، به مصرف غذاهای گیاهی فوق فرآوریشده مانند همبرگرهای گیاهی صنعتی، سوسیسهای سویا، چیپس یا میانوعدههای بستهبندیشده روی بیاورد.
طبق گزارش دانشکده سلامت جمعیت دانشگاه آکسفورد (NDPH)، این نوع محصولات ممکن است چربیهای ناسالم، سدیم بالا و افزودنیهای مصنوعی داشته باشند که در بلندمدت میتوانند خطر بیماریهای قلبی و متابولیکی را افزایش دهند، حتی اگر کاملاً بدون گوشت باشند.
نمونهای از یک رژیم گیاهخواری رایگان
| روز | صبحانه | ناهار | عصرانه | شام |
| ۱ | جو دوسر+ میوه | سالاد سبزیجات | آجیل+ میوه | سوپ سبزیجات |
| ۲ | نان سبوسدار+ آووکادو | عدس پلو | ماست گیاهی | توفو+ سبزی |
| ۳ | اسموتی میوه | خوراک لوبیا | دانهها | سبزیجات پخته |
| ۴ | فرنی با میوه | سالاد کینوا | میوه | پاستا سبزیجات |
| ۵ | کره بادام+ نان | خوراک سبزیجات | آجیل | سوپ عدس |
| ۶ | نان سبوسدار+ میوه | برنج قهوهای+ سبزیجات | میوه خشک | توفو+ سبزی |
| ۷ | اسموتی سبز | لوبیا سبز+ کینوا | دانهها | سبزیجات بخارپز |
رژیم گیاهخواری 40 روزه چه انواعی دارد؟
رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه میتواند انواع مختلفی داشته باشد که هر کدام ویژگیها و قوانین خاص خود را دارند.
- رژیم ۴۰ روزه خام گیاهخواری (Raw Vegan)
- رژیم ۴۰ روزه لاکتو (Lacto-Vegetarian)
- رژیم لاکتو-اوو (Lacto-Ovo Vegetarian)
- رژیم وگان (Vegan)
- رژیم نیمه گیاهی یا فلیکسیتریان (Flexitarian)
- رژیم فیتو (Pescatarian یا گیاهخواری با ماهی)
۱. رژیم ۴۰ روزه خام گیاه خواری (Raw Vegan)
رژیم خام گیاه خواری شامل مصرف فقط غذاهای گیاهی خام و فرآوری نشده است. در این رژیم، هیچ محصول پخته، سرخشده یا فرآوریشدهای مصرف نمیشود و تمرکز بر میوهها، سبزیجات، آجیل، دانهها و جوانهها است.
ویژگیها و مزایا:
- حداکثر دریافت ویتامینها و آنزیمها
- پاکسازی طبیعی بدن
- کاهش وزن سریع به دلیل کالری کم
چالشها و نکات مهم:
- امکان کمبود پروتئین، کلسیم و ویتامین B12
- نیاز به برنامهریزی دقیق برای تنوع غذایی
۲. رژیم ۴۰ روزه لاکتو (Lacto-Vegetarian)
در رژیم لاکتو، علاوه بر سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات، لبنیات نیز مجاز هستند. این نوع رژیم پروتئین بیشتری نسبت به رژیم خام گیاهخواری دارد و برای کسانی که مصرف لبنیات را میپذیرند، مناسبتر است.
ویژگیها و مزایا:
- تامین پروتئین و کلسیم بهتر
- حفظ انرژی و قدرت بدنی در طول رژیم
- مناسب برای رژیم طولانیمدت
چالشها و نکات مهم:
- الزام استفاده از لبنیات کمچرب و طبیعی
- دریافت کالری اضافی با مصرف بیش از حد لبنیات
۳. رژیم لاکتو-اوو (Lacto-Ovo Vegetarian)
در این نوع رژیم علاوه بر سبزیجات و لبنیات، تخممرغ نیز مجاز است.
ویژگیها:
- تامین پروتئین بهتر نسبت به خام گیاهخواری
- حفظ انرژی و تقویت عضلات
چالشها:
- تعادل در مصرف تخممرغ
- عدم کاهش سریع وزن
۴. رژیم وگان (Vegan)
در این نوع رژیم هیچ محصول حیوانی حتی لبنیات و تخممرغ مصرف نمیشود.
ویژگیها:
- کاهش چشمگیر کالری و چربیهای اشباع
- مناسب برای کاهش وزن سریع و پاکسازی بدن
چالشها:
- ریسک کمبود پروتئین، ویتامین B12 و کلسیم
- نیاز به برنامهریزی دقیق غذایی
۵. رژیم نیمه گیاهی یا فلیکسیتریان (Flexitarian)
این نوع رژیم در بیشتر موارد گیاهی بوده، اما مصرف محدود گوشت و ماهی در برنامه مجاز است.
ویژگیها:
- تعادل بین رژیم گیاهی و پروتئین حیوانی
- انعطافپذیری بالا برای افراد شاغل یا ورزشکار
چالشها:
- کاهش کالری کمتر نسبت به رژیم کاملاً گیاهی
۶. رژیم فیتو (Pescatarian یا گیاهخواری با ماهی)
در این رژیم، گیاهخواری کامل رعایت میشود ولی ماهی و غذاهای دریایی مجاز هستند.
ویژگیها:
- تامین پروتئین و اسیدهای چرب امگا۳
- مناسب برای قلب و مغز
چالشها:
- کاهش کالری و وزن کمتر
در رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه چه بخوریم؟
هیچکس به جز مربی ورزشی و متخصص تغذیه، نمیتواند برای شما تعیین کند که در رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه چه بخورید. با این حال اگر به مربی ورزشی یا متخصص حرفهای دسترسی ندارید، در ادامه برخی مواد غذایی که میتوانید در این نوع رژیم مصرف کنید را برای شما بیان میکنیم.
هر روز انواع میوه و سبزیجات مصرف کنید
به طور کلی، در رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه، باید هر روز انواعی از میوه و سبزیجات مصرف کنید تا ویتامینها و مواد مغذی بدن شما تامین شوند. پیشنهاد میکنیم به صورت روزانه، پنج وعده ۸۰ گرمی میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید. حتی میتوان از سبزیجات و میوههای منجمد شده، کنسرو شده، خشک شده یا آبمیوه استفاده کرد.
وعده های غذایی بر پایه کربوهیدرات بخورید
مصرف مواد غذایی که حاوی کربوهیدرات هستند، در رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه الزامی است. بسیاری از مواد غذایی گیاهی حاوی نشاسته و کربوهیدرات هستند. به عنوان مثال سیب زمینی، نان، غلات، برنج و ماکارونی، بیش از یک سوم کربوهیدرات غذاهایی را که مصرف میکنید، تشکیل میدهند. بنابراین بهتر است به صورت روزانه، از مواد غذایی که حاوی کربوهیدرات هستند استفاده کنید.
لبنیات یا جایگزین های لبنی را دست کم نگیرید
با توجه به نوع رژیم گیاهخواری خود، میتوانید از لبنیات یا جایگزینهای لبنی استفاده کنید. بنابراین مصرف لبنیات در رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه الزامی نیست. به جای آن، بهتر است از ترکیباتی که دارای کلسیم و ویتامین A یا B12 هستند استفاده کنید. به طور کلی، شیر و سایر محصولات لبنی مثل پنیر و ماست، سرشار از پروتئین، کلسیم، ویتامین A و B12 هستند.
از لوبیا، حبوبات، تخم مرغ و سایر منابع پروتئینی غافل نشوید
از دیگر مواد غذایی که باید در رژیم گیاه خواری ۴۰ روزه مورد استفاده قرار گیرد، لوبیا و حبوبات، تخم مرغ و سایر منابع پروتئینی هستند. البته همانطور که گفته شد، برخی افراد تمایلی به مصرف تخم مرغ در این نوع رژیم ندارند. این دسته از افراد، باید مصرف حبوبات مثل لوبیا، نخود و عدس را افزایش دهند.
موفقیت در رژیم گیاهخواری
همانطور که اشاره شد، رژیم گیاهخواری ۴۰ روزه برای لاغری سریع میتواند به کاهش وزن، بهبود گوارش و افزایش انرژی کمک کند، زیرا تمرکز آن بر سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل است که کالری پایین و فیبر بالایی دارند. فراموش نکنید که برای اجرای ایمن و مؤثر این رژیم، تنوع غذایی، برنامهریزی دقیق و مشورت با متخصص تغذیه ضروری است.
درمان کراتینین بالا یکی از دغدغههای مهم افرادی است که با مشکلات کلیوی یا ضعف عملکرد کلیه روبهرو هستند. بالا رفتن کراتینین در خون معمولاً نشانه آن است که کلیهها به درستی مواد زائد بدن را دفع نمیکنند، اما خوشبختانه راههای مختلفی برای کنترل و کاهش آن وجود دارد.
در این مقاله از مجله فیت کلاب، به بررسی درمان فوری کراتین بالا و معرفی ۱۰ روش خانگی موثر برای پایین آوردن آن میپردازیم.
کراتینین بالا نشانه چیست؟
کراتینین مادهای زاید است که در اثر تجزیه طبیعی کراتین در عضلات تولید میشود. کلیهها وظیفه دارند این ماده را از خون تصفیه کرده و از طریق ادرار دفع کنند. افزایش سطح کراتینین در خون معمولاً به عنوان نشانهای از کاهش عملکرد کلیهها شناخته میشود. هنگامی که کلیهها نتوانند به خوبی خون را تصفیه کنند، کراتینین در بدن تجمع پیدا میکند.
روشهای درمان فوری کراتین بالا کدامند؟
- تزریق وریدی مایعات (IV Fluids)
- داروهای دیورتیک تحت نظر پزشک
- کنترل و اصلاح الکترولیتها
- دیالیز (Hemodialysis یا Peritoneal Dialysis)
- مدیریت علت زمینهای
۱. تزریق وریدی مایعات (IV Fluids)
برای افراد با کم آبی یا مشکلات حاد کلیوی، تجویز سرم وریدی به بازگرداندن تعادل الکترولیتها و کمک به دفع سریع کراتین از طریق ادرار کمک میکند.
۲. داروهای دیورتیک تحت نظر پزشک
در شرایط خاص، داروهای ادرارآور به افزایش دفع کراتین و کاهش بار کلیوی کمک میکنند.
۳. کنترل و اصلاح الکترولیتها
پزشک با اندازهگیری سطح پتاسیم، سدیم و سایر الکترولیتها، اقدامات فوری برای تثبیت وضعیت بدن انجام میدهد.
۴. دیالیز (Hemodialysis یا Peritoneal Dialysis)
این روش از جمله راهکارهای درمان فوری کراتینین بالا در نظر گرفته میشود. در موارد شدید که کراتین به سرعت بالا رفته یا کلیهها قادر به تصفیه خون نیستند، دیالیز فوری میتواند کراتین را از خون خارج کرده و از عوارض خطرناک جلوگیری کند.
۵. مدیریت علت زمینهای
اگر کراتین بالا ناشی از آسیب حاد کلیه، عفونت شدید، یا مصرف داروهای خاص باشد، مدیریت علت زمینهای به درمان فوری کراتین کمک میکند.
روشهای رایج و پزشکی برای درمان کراتین بالا
- داروهای مدر (Diuretics)
- داروهای کنترل فشار خون
- آنتیبیوتیکها برای درمان عفونت کلیه
- درمان دارویی انسداد مجاری ادراری
- قرص برای کراتین بالا (مکملها و داروهای حمایتی)
داروهای مدر (Diuretics)
کمک به دفع سریعتر مایعات اضافی از بدن و افزایش حجم ادرار برای خروج کراتینین
داروهای کنترل فشار خون
کنترل فشار خون برای جلوگیری از آسیب بیشتر کلیهها و کاهش سطح کراتینین
آنتیبیوتیکها برای درمان عفونت کلیه
درمان عفونت مجاری ادراری یا کلیه جهت کاهش التهاب و بهبود عملکرد کلیه
درمان دارویی انسداد مجاری ادراری
استفاده از داروهای شل کننده عضلات مجاری ادراری یا درمان کننده سنگها برای رفع انسداد
قرص برای کراتین بالا (مکملها و داروهای حمایتی)
مصرف برخی مکملها با ترکیبات زیر برای تقویت عملکرد کلیه:
- آلفا لیپوئیک اسید
- ویتامین B کمپلکس
- عصاره کرنبری
درمان کراتینین بالا با تغییر سبک زندگی ممکنه؟

تغییرات سبک زندگی و مراقبتهای روزانه به کنترل سطح کراتین کمک کرده و در پایین آوردن اوره خون نیز مؤثر هستند.
۱. نوشیدن آب کافی
یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها برای درمان کراتین بالا، مصرف آب کافی در طول روز است. آب به دفع سموم از بدن و فیلتر شدن بهتر مواد زائد از خون کمک میکند. البته در بیماران کلیوی پیشرفته، میزان مصرف آب باید با نظر پزشک تنظیم شود.
۲. مصرف غذاهای کم پروتئین
غذاهای پر پروتئین مانند موارد زیر، میتوانند سطح کراتینین را افزایش دهند:
- گوشت قرمز
- تخممرغ
- لبنیات پرچرب
جایگزین کردن آنها با منابع گیاهی میتواند به کاهش کراتین خون کمک کند. این کار بخشی از درمان قطعی اوره خون نیز محسوب میشود.
منابع گیاهی جایگزین:
- عدس
- لوبیا
- غلات کامل
۳. استفاده از عسل برای کاهش کراتینین
عسل طبیعی خاصیت ضد التهابی و آنتیاکسیدانی دارد. مصرف روزانه یک قاشق عسل در آب ولرم یا همراه با دمنوش، میتواند به بهبود عملکرد کلیه و کاهش کراتینین خون کمک کند.
۴. اجتناب از مصرف کافئین و نوشیدنیهای انرژیزا
کافئین زیاد باعث افزایش فشار خون و در نتیجه فشار بیشتر بر کلیهها میشود. بهتر است نوشیدنیهایی مثل قهوه، نوشابه و انرژیزا را محدود کنید تا سطح کراتینین ثابت بماند.
۵. استفاده از دمنوشهای طبیعی
- چای گزنه
- چای قاصدک
- دارچین
- زنجبیل
این گیاهان به بهبود عملکرد کلیه و افزایش دفع سموم از بدن کمک میکنند.
۶. کاهش مصرف نمک
نمک زیاد باعث افزایش فشار خون و احتباس مایعات در بدن میشود که این امر میتواند سطح کراتینین را بالا ببرد. استفاده از چاشنیهای طبیعی مانند لیمو، سیر یا فلفل سیاه جایگزین سالمی برای نمک به شمار میروند.
۷. مصرف سبزیجات کم پتاسیم
افرادی که کراتینین بالا دارند، بهتر است مصرف مواد غذایی با پتاسیم بالا مانند موارد زیر را کاهش دهند.
- موز
- سیبزمینی
- آووکادو
جایگزینهای مناسب و پایین آوردن اوره و کراتین خون:
- خیار
- کاهو
- کلم
- کدو
۸. ورزش منظم
ورزش سبک و منظم مانند پیاده روی یا یوگا به بهبود جریان خون، عملکرد کلیهها و کاهش سطح کراتینین کمک میکند. البته از تمرینات سنگین که باعث تخریب عضلات و افزایش کراتینین میشود، باید پرهیز کرد.
۹. مدیریت استرس
استرس مزمن باعث افزایش فشار خون و ترشح هورمونهایی میشود که عملکرد کلیه را مختل میکنند.
از جمله راهکارهای مدیریت استرس:
- تمرینات تنفسی
- مدیتیشن
- خواب کافی
۱۰. پیروی از رژیم غذایی کم فسفر
فسفر زیاد در مواد غذایی فرآوریشده و لبنیات وجود دارد. رژیم غذایی کم فسفر به جلوگیری از آسیب کلیوی کمک کرده و یکی از راههای طبیعی برای درمان کراتینین بالا محسوب میشود.
درمان فوری کراتینین بالا با طب سنتی
- سیاه دانه
- دمنوش گزنه
- مصرف لیمو و آب ولرم
- دمنوش قاصدک
- سیر
۱. سیاه دانه برای کراتین بالا
سیاه دانه دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی است و به تقویت عملکرد کلیهها و کاهش سطح کراتینین کمک میکند. ترکیبات فعال آن مانع تجمع سموم در بدن میشوند.
۲. دمنوش گزنه برای پاکسازی کلیهها
گزنه با افزایش حجم ادرار به دفع مواد زائد مانند کراتینین و اوره کمک میکند و برای درمان کراتین بالا در طب سنتی مؤثر است.
۳. مصرف لیمو و آب ولرم
آب لیموی تازه حاوی آنتیاکسیدان و ویتامین C است و به پاکسازی خون و کاهش فشار کلیهها کمک میکند.
4. دمنوش قاصدک برای سم زدایی بدن
گیاه قاصدک خاصیت ادرارآور دارد و با دفع سریعتر مواد زائد از بدن، به کاهش سطح کراتینین کمک میکند.
5. سیر؛ ضد التهاب طبیعی کلیهها
سیر با خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی، باعث کاهش التهاب بافت کلیه و بهبود دفع کراتینین میشود.
میوه های مفید برای پیشگیری از ابتلا به کراتین بالا
برخی میوهها با تامین آب بدن و هیدراته نگه داشتن آن، کمک شایانی به کاهش کراتین در بدن میکنند.
- هلو
- لیمو
- سیب
- آناناس
- نارنگی
- گیلاس
- تمشک
- هندوانه
- ذغال اخته
- گریپ فروت
- توت فرنگی
- سبزیجاتی مانند کاهو و هویج
علت افزایش کراتینین در بدن چیست؟
| علت افزایش کراتینین | توضیح |
| کم آبی بدن | بدن در نبود آب کافی نمیتواند مواد زاید را به خوبی دفع کند. |
| مصرف زیاد پروتئین یا مکمل کراتین | در ورزشکاران یا افرادی که رژیمهای پر پروتئین دارند، رایجتر است. |
| داروها | برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی یا داروهای فشار خون |
| آسیب یا بیماری کلیوی | مشکلات ساختاری یا عملکردی در کلیهها |
| عفونت یا انسداد مجاری ادراری | انسداد در مسیر ادرار که باعث تجمع کراتینین در خون میشود. |
کراتینین بالا در آزمایش خون مشخص میشود؟
بالا بودن سطح کراتینین معمولاً در آزمایش خون مشخص میشود و یکی از شاخصهای مهم برای ارزیابی عملکرد کلیهها است.
مقدار طبیعی کراتینین:
- مردان: ۰.۷ تا ۱.۳ mg/dL
- زنان: ۰.۶ تا ۱.۱ mg/Dl
روشهای تشخیص:
- آزمایش خون (اندازهگیری کراتینین سرم)
- آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
- بررسی GFR برای سنجش عملکرد کلیه
براساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده CDC:
More than 1 in 7 US adults—about 35.5 million people, or 14%—are estimated to have CKD.
As many as 9 in 10 adults with CKD do not know they have it.
ترجمه فارسی:
بیش از ۱ نفر از هر ۷ بزرگسال در ایالات متحده (حدود ۳۵.۵ میلیون نفر یا ۱۴٪) تخمین زده میشود که به بیماری کلیوی مزمن (CKD: Chronic Kidney Disease) مبتلا باشند. (بیماری که معمولاً با افزایش سطح کراتینین در خون نشان داده میشود.)
حدود ۹ نفر از هر ۱۰ بزرگسال مبتلا به CKD از بیماری خود اطلاع ندارند.
عوارض کراتینین بالا چیست؟

عوارض شایع:
- اختلال در عملکرد کلیه
- ورم دست و پا
- افزایش فشار خون
- خستگی مفرط
- کاهش حجم ادرار
- حالت تهوع و بی اشتهایی
- تغییر رنگ و بوی ادرار
تجمع کراتینین یکی از نخستین نشانههای نارسایی کلیه است و معمولاً زمانی رخ میدهد که کلیهها نتوانند مواد زاید را بهخوبی دفع کنند. در این وضعیت، تعادل نمک و مایعات در بدن بههم میخورد و منجر به احتباس مایعات و ورم دست و پا میشود. ضعف عملکرد کلیهها باعث میشود دفع سموم کاهش یابد و بدن دچار خستگی، بیحالی و کاهش حجم ادرار شود.
عوارض شدید و بلند مدت:
- نارسایی مزمن کلیه
- نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه
- آسیب به سایر اندامها (قلب، مغز و سیستم عصبی)
اگر مقدار زیادی کراتینین در کلیهها باقی بماند و از طریق ادرار دفع نشود، به مرور زمان سطح این ماده در بدن افزایش خواهد یافت که باعث بروز مشکلاتی مثل اورمیا میشود. اورمیا یک اختلال بسیار خطرناک است که ممکن است زندگی شما را در خطر قرار دهد. در این حالت، عملکرد کلیه به علت نارسایی کلیه یا سنگ کلیه مختل خواهد شد.
کراتینین بالا در بارداری چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
در دوران بارداری، کلیهها باید فعالتر کار کنند تا مواد زائد بدن مادر و جنین را دفع کنند. به همین دلیل سطح طبیعی کراتینین در بارداری معمولاً کمی پایینتر از حالت عادی است (حدود ۰.۴ تا ۰.۸ mg/dL).
وقتی سطح کراتینین بالاتر از این مقدار باشد، ممکن است نشاندهنده فشار زیاد بر کلیهها یا بیماری زمینهای باشد و میتواند مشکلاتی برای مادر و جنین ایجاد کند.
عوارض کراتینین بالا در بارداری:
- افزایش خطر پرهاکلامپسی (مسمومیت بارداری)
- کاهش جریان خون به جفت
- احتباس مایعات و ورم شدید
- افزایش اوره و مسمومیت خونی (اورمیا)
- افزایش احتمال زایمان زودرس یا سزارین اضطراری
چه باید کرد؟
اگر در دوران بارداری آزمایش خون نشان دهد که کراتینین بالا است:
- باید تحت نظر متخصص زنان و نفرولوژیست قرار بگیرید.
- فشار خون و ادرار مرتب بررسی شود.
- مصرف نمک، پروتئین زیاد و نوشیدنیهای کافئیندار محدود شود.
- نوشیدن آب کافی، استراحت و رژیم غذایی سالم اهمیت زیادی دارد.
افراد با کراتین بالا از این موارد بپرهیزید!
- مغزها به ویژه گردو
- مصرف بیش از حد گوشت قرمز و مرغ
- غذاهای سرشار از پتاسیم
- نوشیدنیهای انرژیزا و کافئین
- نمک و غذاهای فرآوریشده
- مکملهای ورزشی حاوی کراتین
مصرف زیاد مغزها به ویژه گردو به دلیل چربی و پروتئین بالا میتواند بار کاری کلیه را افزایش دهد. همینطور گوشت قرمز و مرغ زیاد باعث تولید بیشتر کراتینین در بدن میشود. غذاهای سرشار از پتاسیم مانند موز و سیبزمینی نیز در افراد با عملکرد ضعیف کلیه ممکن است موجب تجمع پتاسیم در خون شوند. نوشیدنیهای انرژیزا و کافئین با تحریک متابولیسم، تولید کراتینین را بالا میبرند و نمک و غذاهای فرآوریشده با افزایش فشار خون و احتباس مایعات به کلیه آسیب میزنند. همچنین، مکملهای ورزشی حاوی کراتین از مهمترین ممنوعات کراتین بالا هستند، زیرا مستقیماً سطح کراتینین خون را افزایش میدهند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تاثیر گردو بر کراتین بدن، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
کنترل و درمان کراتینین بالا
در نهایت، کنترل و درمان کراتینین بالا نیازمند توجه مستمر به سبک زندگی و مراقبت از کلیهها است. روشهای طبیعی و خانگی میتوانند به عنوان مکمل درمان پزشکی عمل کرده و به بهبود عملکرد کلیهها کمک کنند. با پیگیری منظم، رعایت توصیههای سلامتی و پایش وضعیت بدن، میتوان سطح کراتینین را به مرور کاهش داد و از عوارض ناشی از افزایش آن پیشگیری کرد.
تخم کتان چیست و چه تاثیری بر سلامتی بدن دارد؟ تصور کنید یک ابرغذا در آشپزخانه شما وجود دارد که قرنهاست توسط تمدنهای باستانی کشف شده، اما علم مدرن مدتی است به قدرت شگفتانگیز آن پی برده است. این دانههای کوچک و براق که در دو رنگ قهوهای و طلایی خودنمایی میکنند، چیزی نیستند جز تخم کتان.
این دانههای به ظاهر کوچک، منبعی غنی از فیبر، پروتئین و اسیدهای چرب امگا-۳ هستند. دانههای کتان تنها یک افزودنی ساده به رژیم غذایی نیستند؛ بلکه یک منبع عالی برای کسانی هستند که به دنبال رسیدن به وزن ایدهآل و بهبود سلامت کلی خود هستند.
اما راز واقعی در نحوۀ استفاده از آنها نهفته است. چگونه این دانههای قدرتمند میتوانند مسیر کاهش وزن شما را آسانتر کنند؟ آیا مصرف آنها به تنهایی کافی است، یا باید بخشی از یک برنامهریزی اصولی باشند؟
در این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب، ما به طور دقیق به این سوالات پاسخ خواهیم داد. شما فقط با لیستی از خواص عمومی روبرو نخواهید شد، بلکه با یک راهنمای کاربردی و گامبهگام آشنا میشوید که نحوه استفاده مؤثر از تخم کتان برای لاغری، به ویژه کاهش چربیهای سرسخت شکم و پهلو، زمانبندی مصرف، روشهای خلاقانۀ گنجاندن آن در رژیم غذایی و همچنین هشدارهای مهم در مورد عوارض جانبی احتمالی را به شما آموزش میدهد. پیشنهاد میکنیم در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
تخم کتان چیست؟
تخم کتان دانههای ریز و روغنی، گیاه (Linum usitatissimum) هستند. این نام لاتین به معنای «سودمندترین» است و این دقیقاً همان چیزی است که این دانهها هستند.
از نظر ساختار، هر دانه از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- پوسته بیرونی (فیبر محلول): این لایه هنگام ترکیب با آب، یک ماده ژلهای تشکیل میدهد. این ژل به احساس سیری طولانیتر کمک میکند و برای سلامت سیستم گوارش حیاتی است.
- مغز داخلی (روغن و پروتئین): این بخش غنی از «اسید آلفا-لینولنیک» (ALA)، نوعی اسید چرب امگا-۳ مبتنی بر گیاه و همچنین «لیگنانها» است. لیگنانها ترکیبات آنتیاکسیدانی قوی هستند که خواص منحصربهفردی به تخم کتان میبخشند.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
برخی افراد بدون اینکه تخم کتان را آسیاب کنند، مصرف میکنند. اما باید بدانید این کار باعث میشود بدن نتواند به مواد مغذی درون آن دسترسی پیدا کند. دانۀ کامل کتان، اغلب هضمنشده از سیستم گوارش عبور میکند. برای بهرهبرداری واقعی از خواص آن، باید حتماً آن را به صورت پودر شده (آسیاب شده) مصرف کنید.
webmd.com: It’s a high-fiber food that’s probably best known today as a vegetarian source of heart-healthy omega-3 fatty acids
ترجمه فارسی:
این یک غذای سرشار از فیبر است که احتمالاً امروزه بیشتر به عنوان یک منبع گیاهی از اسیدهای چرب امگا ۳ مفید برای قلب شناخته میشود.
آیا تخم کتان برای کاهش وزن مفید است؟ | تخم کتان برای لاغری

بله تخم کتان برای لاغری مفید است، اما به یک دلیل ساده و علمی؛ تخم کتان یک جادوگر نیست، بلکه یک گیاه موثر است. مکانیسم اثر تخم کتان برای کمک به لاغری، بر سه پایۀ اصلی استوار است:
- حجم دهی و احساس سیری
- تنظیم قند خون
- کمک به سلامت متابولیسم
1.حجم دهی و احساس سیری
فیبر محلول موجود در تخم کتان، مانند یک اسفنج عمل میکند. وقتی با آب در معده، ترکیب میشود، به یک ژل غلیظ تبدیل میشود. این ژل فضای معده را پر کرده و فرآیند تخلیۀ معده را کند میکند. نتیجه چیست؟ شما برای مدت طولانیتری احساس سیری میکنید و به طور طبیعی تمایل به مصرف کالری کمتری در طول روز خواهید داشت در نتیجۀ همین روند، شاهد تاثیر تخم کتان بر لاغری خود خواهید بود.
2.تنظیم قند خون
همین ژل، کربوهیدراتها را به دام میاندازد. این کار از افزایش ناگهانی قند خون پس از مصرف غذا، جلوگیری میکند. با ثابت ماندن سطح قند خون، هوسهای غذایی ناگهانی و تمایل به مصرف شیرینیجات به شدت کاهش مییابد.
3.کمک به سلامت متابولیسم
چربیهای سالم امگا-۳ و ترکیبات «لیگنان» موجود در بذر تخم کتان میتوانند به کاهش التهاب سیستمیک (یک پاسخ التهابی خاموش و مزمن در تمام بدن) کمک کنند. التهاب مزمن یکی از عوامل پنهان اختلال در متابولیسم و مقاومت به کاهش وزن است.
خواص تخم کتان
تخم کتان برای چی خوب است؟ علاوه بر تاثیر تخم کتان بر لاغری، باید بدانید تخم کتان بر کل بدن موثر است و خواص دیگری نیز دارد که در ادامه به بررسی خواص تخم کتان میپردازیم:
- سلامت گوارش
- سلامت قلب
- متعادل کننده هورمونی طبیعی
- تأثیر مستقیم بر مقاومت به انسولین
- قدرت آنتی اکسیدانی
- دارای پروتئین گیاهی برای حفظ عضلات
- سلامت پوست و مو
- پیشگیری از سرطان
- کاهش کلسترول
1.سلامت گوارش از خواص بذر کتان
هر قاشق غذاخوری تخم کتان آسیاب شده، حدود ۲ گرم فیبر محلول و نامحلول دارد. فیبر نامحلول حجم مدفوع را افزایش میدهد و به حرکت روان آن کمک میکند، در حالی که فیبر محلول، غذای باکتریهای مفید روده (پروبیوتیک) میشود. در نتیجه؛ این فرآیند باعث رفع یبوست روده خواهد شد.
2.سلامت قلب از خواص تخم کتان
اسیدهای چرب امگا-۳ (ALA) موجود در تخم کتان به کاهش التهاب در دیواره رگها کمک میکنند. همچنین مطالعات نشان میدهند که این دانه میتواند در کاهش سطح کلسترول بد (LDL) و فشار خون مؤثر باشد. لیگنانهای بذر کتان نیز با خواص آنتیاکسیدانی خود از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری میکنند.
3.متعادل کننده هورمونی طبیعی
تخم کتان غنیترین منبع غذایی لیگنانها در جهان است. لیگنانها «فیتواستروژن» هستند، یعنی میتوانند اثرات «هورمون استروژن» در بدن را به تعادل برسانند. برای زنان در سنین یائسگی، این مزیت میتواند به کاهش گرگرفتگی و تعریق شبانه کمک کند. این ترکیبات میتوانند در کاهش خطر برخی سرطانهای وابسته به هورمون، مانند سرطان پستان، نقش داشته باشند.
4.تأثیر مستقیم بر مقاومت به انسولین از مزایای تخم کتان
فیبر محلول تخم کتان، نه تنها قند خون را تنظیم میکند؛ بلکه میتواند حساسیت به انسولین را نیز بهبود بخشد. وقتی سلولهای بدن به انسولین حساستر باشند، بدن برای مدیریت قند خون، به ترشح انسولین کمتری نیاز دارد. این موضوع مستقیماً از ذخیره چربی، بهویژه در ناحیه شکم، جلوگیری میکند.
5.قدرت آنتی اکسیدانی از مزایای بذر کتان
لیگنانهای تخم کتان علاوه بر اثرات هورمونی، از قویترین آنتیاکسیدانهای طبیعی هستند. این ترکیبات با خنثی کردن رادیکالهای آزاد، نه تنها از سلولها در برابر آسیب محافظت میکنند، بلکه به کاهش التهاب مزمن (دشمن پنهان کاهش وزن) کمک شایانی میکنند.
6.دارای پروتئین گیاهی برای حفظ عضلات
در دوران کاهش وزن، حفظ توده عضلانی برای متابولیسم سریع ضروری است. پروتئین گیاهی موجود در تخم کتان به تحقق این هدف کمک میکند. زیرا مصرف کافی پروتئین هنگام کاهش کالری، به بدن علامت میدهد که برای تأمین انرژی، چربیها را بسوزاند، نه عضلات را.
7. سلامت پوست و مو از مزایای تخم کتان
اسیدهای چرب امگا-۳ در تخم کتان به عنوان یک مرطوبکننده طبیعی از درون عمل میکنند. آنها به حفظ رطوبت پوست کمک میکنند که منجر به نرمی و انعطافپذیری بیشتر میشود. همچنین، این چربیهای سالم با کاهش التهاب میتوانند در بهبود شرایطی مانند آکنه یا اگزما مؤثر باشند. برای موها، این مواد مغذی میتوانند به درخشندگی و قدرت بیشتر آن کمک کنند.
8.پیشگیری از سرطان از مزایای تخم کتان
این بخش بسیار مهم است. تحقیقات بر روی لیگنانهای تخم کتان نشان میدهد که این ترکیبات به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضداستروژنی خود، ممکن است نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطانها، بهویژه سرطانهای وابسته به هورمون مانند سرطان پستان و پروستات، ایفا کنند. این اثر به توانایی لیگنانها در مسدود کردن یا کاهش آنزیمهای دخیل در متابولیسم هورمونها مرتبط است. اما درنهایت این مورد نیازمند بررسی و تحقیقات بیشتر است.
9. کاهش کلسترول از خواص بذر کتان
فراتر از یک کاهش کلسترول ساده، فیبر محلول تخم کتان، در رودۀ کوچک با اسیدهای صفراوی (که از کلسترول ساخته میشوند) پیوند میخورد. سپس بدن این اسیدهای صفراوی را دفع میکند و برای تولید اسیدهای صفراوی جدید، مجبور به استفاده از کلسترول خون میشود. این فرآیند، به طور مستقیم و مؤثر منجر به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) میشود.
استفاده از دانه کتان در رژیم غذایی| روش های استفاده از دانه کتان برای لاغری
مصرف تخم کتان به خودی خود بر لاغری موثر نیست؛ بلکه نحوه ادغام مناسب آن در رژیم غذایی روزانه است که اثر آن را چند برابر میکند. اینجا تنها به گفتن اینکه بذر کتان را به سالاد اضافه کنید؛ بسنده نمیکنیم. ما روشهایی را آموزش میدهیم که واقعاً بر سیری و کاهش کالری دریافتی تأثیر بگذارند.
- ساخت ژل تخم کتان
- جایگزینی تخم مرغ
- استفاده در نوشیدنی صبحگاهی
- ترکیب با پودر سوخاری
- افزودن در غذاهای پوره ای
- شیر گیاهی غنی شده با تخم کتان
1.ساخت ژل تخم کتان
ساخت ژل تخم کتان از مؤثرترین تکنیکها برای استفاده از قدرت فیبر محلول موجود در آن است. یک قاشق غذاخوری تخم کتان آسیاب شده را با ۳ قاشق غذاخوری آب مخلوط کنید. بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه بماند تا به قوام ژلهای غلیظی برسد. این ژل را میتوانید به اسموتیها، سوپها، سسها و حتی هنگام پخت کیک و کلوچه اضافه کنید. این کار بدون تغییر زیاد طعم؛ حجم، بافت و قدرت سیرکنندگی غذا را افزایش میدهد.
۲. جایگزین تخم مرغ
برای جایگزینی یک عدد تخم مرغ، ۱ قاشق غذاخوری تخم کتان آسیاب شده را با ۳ قاشق غذاخوری آب مخلوط کرده و چند دقیقه صبر کنید تا ژل شود. این ترکیب برای پخت کیک، پنکیک و کوکو عالی است.
۳. استفاده در نوشیدنی صبحگاهی
صبحانه زمان مناسبی برای استفاده از تخم کتان است. یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را به اسموتی، شیک پروتئینی یا حتی یک لیوان آب میوه طبیعی اضافه کنید. این کار به دلیل محتوای فیبر بالا، از افزایش ناگهانی قند خون پس از مصرف نوشیدنیها جلوگیری کرده و برای ساعتها شما را سیر نگه میدارد.
4.ترکیب با پودر سوخاری
برای کاهش جذب روغن و افزایش ارزش غذایی غذاهای سوخاری، از این روش استفاده کنید. به جای قسمتی از آرد سوخاری، از پودر تخم کتان استفاده کنید. مثلاً مرغ یا ماهی را ابتدا در آرد ساده، سپس در تخم مرغ زده شده و در نهایت در مخلوط آرد سوخاری و پودر تخم کتان بغلتانید.
5.افزودن در غذاهای پوره ای
پوره سیب زمینی یا حمص، بستری عالی برای افزودن تخم کتان هستند. پس از پخت و پز و در مرحله مخلوط کردن مواد، ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را اضافه کنید. این کار علاوه بر افزایش فیبر، بافت لطیفتری به غذا میدهد.
6.شیر گیاهی غنی شده با تخم کتان
برای کسانی که به لبنیات حساسیت دارند یا طعم شیرهای گیاهی را دوست ندارند، این یک جایگزین مغذی است. یک چهارم پیمانه پودر تخم کتان را با ۴ پیمانه آب در مخلوط کن بریزید و به مدت ۱-۲ دقیقه هم بزنید و مخلوط کنید. سپس مخلوط را از یک صافی پارچهای با سوراخهای ریز عبور دهید. در نهایت یک شیر گیاهی غلیظ، مغذی و سرشار از امگا-۳ و فیبر خواهید داشت که میتوان از آن در اسموتیها، پختوپز یا به تنهایی استفاده کرد.
بهترین زمان مصرف بذر کتان برای لاغری
بهترین زمان مصرف بذر کتان برای لاغری چه وقتی است؟ زمانبندی مصرف بذر کتان برای لاغری، بسیار مهم است. مصرف تخم کتان در زمانهای درست میتواند تأثیر آن را بر کاهش وزن به حداکثر برساند. اینجا بر اساس اهداف مشخص، بهترین زمان را به شما میگوییم.
- صبحانه؛ برای کنترل اشتها در طول روز
- قبل از وعده های اصلی؛ مصرف غذای کمتر
- قبل از ورزش؛ برای تأمین انرژی پایدار
1.صبحانه؛ برای کنترل اشتها در طول روز
مصرف تخم کتان در صبح، سطح سیری شما را برای ساعتها تنظیم میکند. چرا مؤثر است؟ فیبر بذر کتان به آرامی هضم میشود و از افزایش ناگهانی قند خون پس از صبحانه جلوگیری میکند. این کار به کنترل هوسهای غذایی و پرخوری در ساعات میانی روز منجر میشود. مخلوط کردن یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان در بلغور جو دوسر، اسموتی یا ماست، روشهای مناسبی برای مصرف دانه کتان آسیاب شده در وعده صبحانه هستند.
2. قبل از وعده های اصلی؛ مصرف غذای کمتر
مصرف بذر کتان قبل از وعدههای اصلی، سادهترین و احتمالاً مؤثرترین تکنیک برای کنترل اشتها است. 20 تا 30 دقیقه قبل از ناهار و شام، یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را در یک لیوان بزرگ آب یا یک فنجان چای گیاهی مخلوط کرده و بنوشید. این کار به فیبر محلول زمان میدهد تا در معده کاملاً حجیم شود. هنگامی که سر میز غذا مینشینید، بخشی از فضای معده پر شده و با غذای بسیار کمتری احساس سیری میکنید. این کار به صورت مستقیم و ملموس باعث کاهش کالری دریافتی میشود.
۳. قبل از ورزش؛ برای تأمین انرژی پایدار
اگر عصرها ورزش میکنید، این گزینه عالی است. چرا مؤثر است؟ ترکیب فیبر و چربیهای سالم، انرژی را به آرامی در جریان خون آزاد میکند. این امر از افت انرژی و احساس گرسنگی در حین تمرین جلوگیری میکند و استقامت شما را افزایش میدهد. حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری را یک ساعت قبل از ورزش در یک اسموتی کوچک یا با ماست میل کنید.
از مصرف بذر کتان قبل از خواب خودداری کنید. در برخی افراد، هضم آن ممکن است باعث ناراحتی شود و خواب را مختل کند.
بذر کتان برای لاغری شکم و پهلو خوب است؟

جواب این سوال، خیلی مهم است. باید با صراحت و بر اساس شواهد علمی پاسخ داد؛ هیچ ماده غذایی به تنهایی نمیتواند چربی را فقط از یک ناحیه خاص بدن (مثل شکم و پهلو) کاهش دهد و این یک باور غلط و رایج است. با این حال، تخم کتان به دلیل مکانیسمهای خاصی که دارد، میتواند به عنوان یک کاتالیزور بسیار قدرتمند در کنار رژیم غذایی اصلی، برای هدف قرار دادن این نواحی عمل کند. بذر کتان به دلیل تمام خواصی که در همین مطلب بیان شد و با همان مکانیسم، باعث لاغری کلی بدن شده و میتواند بر لاغری شکم و پهلو نیز موثر باشد.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
تخم کتان به شما کمک میکند تا کمتر بخورید، التهاب بدنتان را کاهش دهید و سوختوساز قند را بهبود بخشید. این سه فاکتور، دقیقاً همان عواملی هستند که برای از بین بردن چربیهای سرسخت شکم و پهلو به آنها نیاز دارید. اما به خاطر داشته باشید این دانههای قدرتمند در کنار یک رژیم غذایی صحیح و تمرینات ورزشی منظم به بهترین نتیجه میرسند.
طریقه مصرف بذر کتان برای لاغری شکم
همانطور که بیان شد نمیتوان فقط یک ناحیه از بدن را به صورت هدفمند با مصرف مواد غذایی لاغر کنیم. اما با مصرف اصولی بذر کتان و شناخت عواملی که باعث تجمع چربی در شکم و پهلو میشود؛ میتوان شاهد کاهش وزن و در نهایت لاغری شکم شود.
- معجون ضدالتهاب؛ تخم کتان + زردچوبه
- نوشیدنی سم زدا و چربی سوز؛ تخم کتان + لیمو + زنجبیل
- مصرف تخم کتان ناشتا قبل از ورزش
1.معجون ضدالتهاب؛ تخم کتان + زردچوبه
التهاب مزمن یکی از عوامل پنهان تجمع چربی در ناحیه شکم است. نصف قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان در یک فنجان آب گرم مخلوط کنید. میتوانید برای جذب بهتر زردچوبه، کمی فلفل سیاه نیز اضافه کنید. این معجون را ۲ تا ۳ بار در هفته صبحها میل کنید.
چرا مؤثر است؟ امگا-۳ تخم کتان و کورکومین موجود در زردچوبه، با هم ترکیب شده و یک اثر ضدالتهابی قوی ایجاد میکنند. کاهش التهاب سیستمیک، بدن را برای آزادسازی چربیهای ذخیره شده، به ویژه در ناحیه شکم، آمادهتر میکند.
2.نوشیدنی سم زدا و چربی سوز؛ تخم کتان + لیمو + زنجبیل
این نوشیدنی متابولیسم بدن را تقویت و کبد را برای چربیسوزی بهینه حمایت میکند. یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را در یک لیوان آب گرم بریزید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند تا ژل شود. سپس آب نصف یک لیموی تازه و یک قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را اول صبح و با معده خالی بنوشید.
چرا مؤثر است؟ این ترکیب، فیبر تخم کتان (برای دفع سموم)، ویتامین C لیمو (برای «سنتز کارنیتین» که به بدن در سوزاندن چربی کمک میکند) و زنجبیل (برای افزایش دمای بدن و سوختوساز) را یکجا وارد بدن میکند.
۳. مصرف تخم کتان ناشتا قبل از ورزش
اگر صبح ها ورزش میکنید، این روش را امتحان کنید. ۳۰ دقیقه قبل از ورزش صبحگاهی، یک قاشق چایخوری پودر تخم کتان را با یک لیوان آب یا چای سبز مصرف کنید.
چرا مؤثر است؟ این کار به بدن شما اجازه میدهد تا در حین ورزش، بیشتر از ذخایر چربی به عنوان سوخت استفاده کند، بدون آنکه احساس ضعف یا گرسنگی شدید داشته باشید. فیبر تخم کتان از افت فشار خون ناشی از ورزش ناشتا نیز جلوگیری میکند.
برای تأثیر واقعی بر چربی شکم، این روشها باید حتماً در کنار یک رژیم غذایی با کالری کنترلشده و تمرینات ورزشی منظم (بهویژه تمرینات قدرتی) قرار گیرند. تخم کتان تنها یک کمک کننده است، نه یک راه حل جادویی.
عوارض مصرف دانه کتان
دانستن جنبه دیگر موضوع یعنی عوارض بذر کتان، به اندازه شناخت فواید آن حیاتی است. مصرف متعادل تخم کتان برای اکثر افراد بیخطر است، اما نادیده گرفتن این عوارض میتواند باعث بروز خطراتی شود.
- اختلالات گوارشی
- تداخل دارویی خطرناک
- خطر برای گروه های خاص
- مسائل هورمونی حساس (برای زنان با شرایط خاص)
1.اختلالات گوارشی
اگر بدن شما به مصرف فیبر بالا عادت ندارد، شروع ناگهانی با دوزهای زیاد تخم کتان؛ میتواند منجر به نفخ، گاز معده، دردهای شکمی یا اسهال شود. همیشه مصرف را با مقادیر کم (مثلاً ۱ قاشق چایخوری در روز) آغاز کنید و به تدریج و طی ۱-۲ هفته به مقدار دلخواه (حداکثر ۲-۳ قاشق غذاخوری) برسید. حین مصرف تخم کتان، آب فراوان بنوشید. فیبر برای حرکت در روده به آب نیاز دارد؛ در غیر این صورت، نتیجه معکوس خواهد داشت و باعث یبوست میشود.
۲. تداخل دارویی خطرناک
تداخل دارویی مهمترین عارضه است. فیبر محلول تخم کتان، میتواند مانند یک اسفنج در روده عمل کند و جذب برخی داروها را به تأخیر بیندازد یا کاهش دهد.
لیست داروهای حساس:
- داروهای دیابت (میتواند قند خون را بیش از حد کاهش دهد)
- داروهای کاهش کلسترول
- داروهای تیروئید (لووتیروکسین)
- رقیقکنندههای خون (مانند وارفارین)
توصیه متخصصان فیت کلاب:
مصرف تخم کتان را حداقل ۲ تا ۴ ساعت قبل یا بعد از مصرف این داروها برنامهریزی کنید.
۳. خطر برای گروه های خاص
- بارداری و شیردهی: اگرچه مصرف مقادیر کم معمولاً بیخطر است، اما به دلیل اثرات هورمونی (فیتواستروژنها)، بهتر است از مصرف مقادیر درمانی و مکملهای غلیظ شده خودداری شود.
- افراد با سابقه انسداد روده: به دلیل فیبر بالا، مصرف آن میتواند خطرناک باشد.
- اختلالات خونریزی: به دلیل اثر قوی در کاهش سرعت لخته شدن خون، در افراد مبتلا به هموفیلی یا قبل از عملهای جراحی باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
۴. مسائل هورمونی حساس (برای زنان با شرایط خاص)
لیگنانهای تخم کتان با وجود فوایدشان، میتوانند بر شرایط هورمونی خاصی تأثیر بگذارند.
- سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS): در برخی زنان مبتلا به PCOS، فیتواستروژنهای تخم کتان ممکن است تعادل هورمونی را برهم بزند. اگر PCOS دارید، برای مصرف تخم کتان، ابتدا با پزشک خود هماهنگ کنید.
- اندومتریوز و فیبروئید رحم: از آنجا که این شرایط وابسته به استروژن هستند، مصرف مقادیر بسیار بالای فیتواستروژنها میتواند مشکلساز باشد.
اگرچه آلرژی به تخم کتان نادر است، اما امکان آلرژی به تخم کتان وجود دارد. اگر پس از مصرف، کهیر، تورم، خسخس سینه یا تنگی نفس تجربه کردید، مصرف را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
طریقه مصرف تخم کتان | تخم کتان را چگونه مصرف کنیم؟
نحوه مصرف تخم کتان برای مشاهدۀ فواید آن بسیار مهم است. یک اشتباه ساده میتواند تمام زحمات شما را بین ببرد. اینجا به شما میگوییم چگونه از این اشتباهات دور بمانید.
- همیشه تخم کتان را آسیاب شده مصرف کنید
- دوز ایمن و مؤثر در مصرف بذر کتان را رعایت کنید
- تخم کتان را بپزید و مصرف کنید
- بذر کتان را در مایعات غوطه ور کنید
1.همیشه تخم کتان را آسیاب شده مصرف کنید
دانه کامل تخم کتان، اغلب هضمنشده از سیستم گوارش عبور میکند. این یعنی بدن به چربیهای سالم، فیبر و لیگنانهای درون آن دسترسی نخواهد داشت. تخم کتان را قبل از مصرف با یک قهوهخردکن یا هاون آسیاب کنید. پودر آن را میتوانید برای چند هفته در یک ظرف دربسته که نوری به آن نرسد و در یخچال نگهداری کنید تا از اکسید شدن چربیهای آن جلوگیری شود.
۲. دوز ایمن و مؤثر در مصرف بذر کتان را رعایت کنید
مصرف بیشتر، به معنای نتیجه بهتر نیست. مصرف میزان دوز مجاز از تخم کتان را رعایت کنید. برای شروع، با ۱ قاشق غذاخوری (حدود ۱۰ گرم) در روز آغاز کنید. اگر بدن شما به خوبی تحمل کرد، میتوانید این مقدار را به حداکثر ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری در روز برسانید. مصرف بیش از این مقدار، خطر عوارض گوارشی را افزایش میدهد.
۳. تخم کتان را بپزید و مصرف کنید
برخی نگران وجود ترکیبات مضر در تخم کتان خام هستند. باید بدانید افزودن پودر تخم کتان به غذاهای در حال پخت (مانند سوپ، سس، خورش یا محصولات پخته شده) نه تنها بیخطر است، بلکه به هضم آن نیز کمک میکند.
۴. بذر کتان را در مایعات غوطه ور کنید
برای جلوگیری از خطر خفگی، به ویژه در افراد مسن، هرگز تخم کتان خشک را به صورت خالی نخورید. حتماً آن را با مقدار زیاد مایعات (آب، شیر، آبمیوه طبیعی، اسموتی) مخلوط کنید یا در ماست بریزید.
تخم کتان و تاثیر آن بر لاغری
تخم کتان یک مادۀ غذایی قدرتمند در مسیر لاغری است، اما نه یک معجزهگر. راه موفقیت، درک نقش واقعی آن یعنی یک مادۀ موثر برای کنترل اشتها، کاهش کالری دریافتی و بهبود سلامت بدن است. وقتی به درستی، یعنی به صورت آسیاب شده، با دوز مناسب و در زمانبندی صحیح مصرف شود، میتواند مسیر رسیدن به وزن ایدهآل، به ویژه کاهش چربیهای شکم و پهلو را هموارتر کند. اما فراموش نکنید که این دانههای کوچک، در نهایت مکمل یک سبک زندگی سالم هستند، نه جایگزین آن.
اکنون که با تمام جنبههای علمی و کاربردی تخم کتان آشنا شدید، وقت عمل فرا رسیده است. اگر میخواهید این اطلاعات را به یک برنامه عملی و شخصیشده تبدیل کنید، برنامهای که متناسب با متابولیسم، شرایط بدنی و اهداف دقیق شما باشد، به متخصصان مراجعه کنید. مجموعه فیت کلاب، با تیمی از متخصصان تغذیه و مربیان ورزشی حرفهای، آماده است تا با طراحی یک برنامه رژیم غذایی و ورزشی اختصاصی، شما را گامبهگام تا رسیدن به بدنی سالم و متناسب همراهی کند. برای مشاوره تخصصی و شروع این مسیر، همین امروز با کارشناسان ما در تماس باشید.
بلغم چیست و درمان بلغم چگونه ممکن است؟ تصور کنید همیشه احساس سنگینی و کسالت میکنید. دست و پایتان سرد است و هضم غذایتان کند است. ممکن است این حالتها را به چیزهای دیگری ربط دهید، اما یک دلیل اصیل و کهن در طب سنتی برای آن وجود دارد؛ آن هم مزاج بلغم است. این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب تنها یک نوشته نیست؛ یک نقشه راه دقیق و علمی است.
ما قرار است با هم سفر کنیم به دنیای مزاج بلغمی؛ در این سفر، یاد میگیرید بلغم چیست، چگونه بدن شما را تحت تأثیر قرار میدهد و مهمتر از همه، چگونه با اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی، میتوانید این عدم تعادل را برطرف کنید و زندگی راحت و به دور از علائم اذیت کننده این مزاج را داشته باشید.
مزاج بلغمی چیست؟
بلغم چیست؟ بلغم یکی از چهار ماده اصلی تشکیلدهنده بدن در طب سنتی است که طبعی سرد و مرطوب دارد. منظور از مزاج بلغمی، شرایطی است که این ماده در بدن فرد بیش از حد طبیعی وجود داشته باشد. میتوان این حالت را به هوای سرد و مرطوب یک روز ابری تشبیه کرد که موجب سنگینی هوا میشود. در بدن نیز غلبه بلغم، معمولاً به صورت احساس سنگینی، کمانرژی بودن و عدم تمایل به انجام فعالیتهای سریع، خود را نشان میدهد.
بلغم در حالت متعادل، یک ماده ضروری و مفید برای بدن است که نقش آن نرم کردن مفاصل و مرطوب نگه داشتن بافتها است. مشکل زمانی آغاز میشود که این ماده از حد تعادل خارج شده و در بدن غلبه کند. بنابراین، هدف درمان در طب سنتی، از بین بردن کامل بلغم نیست، بلکه بازگرداندن مقدار آن به حالت طبیعی برای بازیابی تعادل و نشاط بدن است.
درمان سردی بدن و بلغم
درمان سردی بدن و بلغم یا به تعادل رساندن آن؟ هدف اصلی، متعادلسازی مزاج است. پاسخ به این که چگونه بلغم را از بین ببریم؟ این است که قویترین راهکار، استفاده همزمان از خوراکیهای گرم و خشک (مانند دارچین، زنجبیل و عسل) و تغییر سبک زندگی (مانند ورزش منظم و پرهیز از غذاهای سرد) است.
- درمان طبیعی و خانگی بلغم
- درمان بلغم با داروهای گیاهی
1.درمان طبیعی و خانگی بلغم

درمان طبیعی و خانگی بلغم چگونه امکانپذیر است؟ این تکنیکهای سادۀ خانگی، با سردی و رطوبت بلغم مبارزه میکنند.
حمام آب گرم
ماساژ درمانی با روغن های گرم
بخور اکالیپتوس و آویشن
- حمام آب گرم:
حمام آب گرم میتواند به بهبود گردش خون در این ناحیه و شل شدن عضلات آن کمک کند. این کار ممکن است به تسکین احساس ناراحتی ناشی از احتقان یا سوءهاضمه (که میتواند با تولید خلط بیش از حد همراه باشد) بیانجامد. گرمای موضعی یک روش رایج برای کاهش اسپاسم و ایجاد احساس آرامش است.
- ماساژ درمانی با روغن های گرم:
ماساژ با روغنهای گرم مانند روغن کنجد، زنجبیل یا سیاهدانه میتواند به بهبود گردش خون و ایجاد حس آرامش کمک کند. به عنوان مثال، روغن زنجبیل به دلیل خاصیت گرمابخشی شناخته شده است. ماساژ نواحی مانند کف پا (بر اساس اصول رفلکسولوژی) و اطراف شکم، بیشتر با هدف کاهش استرس و بهبود عملکرد گوارش انجام میشود که به طور غیرمستقیم میتواند بر تعادل دمای بدن تأثیر بگذارد.
- بخور اکالیپتوس و آویشن:
از آنجا که بلغم میتواند در سینوسها و ریهها تجمع یابد، بخور یکی از مؤثرترین و مستقیمترین روشهای خانگی برای رفع آن است. استنشاق بخار آب گرم به مرطوب شدن مجاری تنفسی و رقیق شدن مخاط کمک میکند. افزودن گیاهانی مانند اکالیپتوس (با ترکیب ضداحتقان و ضدعفونیکننده اکالیپتوس) و آویشن (با خواص ضد میکروبی و خلطآور) میتواند اثر این روش را به طور چشمگیری افزایش دهد.
2.درمان بلغم با داروهای گیاهی
درمان بلغم با داروهای گیاهی، یک فرآیند هوشمندانه است. گیاهان دارویی هر کدام با یک استراتژی خاص به جنگ بلغم میروند.
- ترکیب زنجبیل، دارچین و میخک
- عرق دارچین
- دمنوش زیره سبز
- دمنوش پونه کوهی
- جوشانده برگ بو
- عرق زنیان
- دمنوش افسنتین
- بادرنجبویه
- مصطکی
- کُندر
- ترکیب عسل، زنجبیل و سیاه دانه
- بهار نارنج
- گل گاوزبان
- بومادران
- اسطوخودوس
- مریم گلی
- آویشن
- پنج انگشت
- شنبلیله
1.ترکیب زنجبیل، دارچین و میخک برای درمان بلغم
- طبع: گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: کاهش علائم ناشی از تجمع بلغم مانند احساس سنگینی و ناراحتی گوارشی به دلیل طبع گرم و خواص ضدالتهابی و ضد میکروبی.
- نحوه مصرف: یک قاشق چایخوری از هر یک را در لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه بگذارید دم بکشد و سپس میل کنید.
2.عرق دارچین
- طبع: گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری:کمک به هضم و ایجاد احساس گرمی در بدن
- نحوه مصرف: بعد از هر غذا، نصف استکان عرق دارچین را در کمی آب مخلوط کرده و بنوشید.
3.دمنوش زیره سبز
- طبع: گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: مفید برای نفخ، احساس سنگینی و سوءهاضمه ناشی از غلبه مزاج بلغمی به دلیل خواص بادشکن و هضمکنندگی
- نحوه مصرف: یک قاشق چایخوری زیره سبز را کمی کوبیده و در آب جوش دم کنید.
4.دمنوش پونه کوهی و درمان بلغم
- طبع: گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: بهبود هضم و کاهش ناراحتیهای گوارشی به دلیل خواص ضد میکروبی و ضدالتهابی قدرتمند (حاوی کارواکرول و تیمول).
- نحوه مصرف: یک قاشق چایخوری پونه خشک را در یک لیوان آب جوش دم کنید.
5.جوشانده برگ بو
- طبع:گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: رفع بلغم و کمک به دفع خلط سینه و بهبود هضم
- نحوه مصرف: ۳-۴ عدد برگ بو را در دو لیوان آب به مدت ۱۵ دقیقه بجوشانید.
6.عرق زنیان
- طبع:گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: درمان بلغم و چاقی با افزایش ترشح آنزیمهای گوارشی (تیمول)
- نحوه مصرف: نصف استکان بعد از غذا میل کنید.
7.دمنوش افسنتین برای درمان بلغم
- طبع: بسیار گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: برای حذف بلغم. تذکر: مصرف طولانیمدت ممنوع است.
- نحوه مصرف: فقط یک قاشق چایخوری در هفته کافی است.
8.بادرنجبویه موثر بر درمان بلغم
- طبع:گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری:کمک به رفع ناراحتیهای گوارشی مرتبط با غلبه مزاج بلغمی و کاهش استرس و اضطراب با خواص آرامبخشی ملایم
- نحوه مصرف: دمنوش آن را بعد از ناهار بنوشید.
9.مصطکی برای درمان بلغم
- طبع:گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: بهبود مشکلات گوارشی با خواص ضد باکتریایی قوی (به ویژه علیه هلیکوباکتر پیلوری) و اثرات ضدالتهابی و محافظتی برای معده
- نحوه مصرف: روزی یک نخود از صمغ مصطکی را به آرامی بجوید تا نرم شده و آب آن قورت داده شود.
10.کُندر مفید برای درمان بلغم
- طبع:گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری: تقویت حافظه و رفع سنگینی سر. تحقیقات جدید تأثیر احتمالی بر سیستم عصبی را نشان میدهند.
- نحوه مصرف: روزی به اندازه یک عدس، کندر خالص را بجوید.
11.ترکیب عسل، زنجبیل و سیاه دانه
- طبع: گرم
- خواص و دلیل اثرگذاری:
- عسل: باعث رقیق و تجزیه بلغم غلیظ میشود. دارای ترکیبات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی
- زنجبیل: افزایش متابولیسم و کمک به هضم چربی
- سیاه دانه: ضدالتهاب و تنظیمکننده سیستم ایمنی
- نحوه مصرف: یک قاشق چایخوری عسل طبیعی + نصف قاشق چایخوری پودر زنجبیل + یک چهارم قاشق چایخوری پودر سیاه دانه را صبح ناشتا میل کنید. تذکر: در بارداری با صلاحدید پزشک متخصص مصرف شود.
12.بهار نارنج و درمان بلغم
- طبع: گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: تقویت کننده قلب و اعصاب، بازکننده مجاری عروق و مقابله با کسالت بلغمی
- نحوه مصرف: دمنوش گلبرگهای آن مصرف شود.
13.گل گاوزبان موثر بر درمان بلغم
- طبع: گرم و تر
- خواص و دلیل اثرگذاری: رفع استرس و اضطراب ناشی از غلبه سودا (که از بلغم کهنه ایجاد میشود).
- نحوه مصرف: دمنوش آن حتماً با عسل یا لیمو عمانی مصرف شود.
14.بومادران برای درمان بلغم
- طبع: گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: بسیار گرمکننده؛ برای خشک کردن رطوبتهای شدید و قطع ترشحات سفیدرنگ (بلغمی)
- نحوه مصرف: دمنوش
15.اسطوخودوس و درمان بلغم
- طبع: گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: تقویت کننده مغز و اعصاب، تقویت کننده ذهن و بیحالی ناشی از بلغم.
- نحوه مصرف: دمنوش
16.مریم گلی و تاثیر آن بر درمان بلغم
- طبع: گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: یکی از قویترین گیاهان برای خشک کردن رطوبتهای بدن. کاهش تعریق و ترشحات زیاد بینی و ریه
- نحوه مصرف: دمنوش
17.آویشن برای درمان بلغم
- طبع: بسیار گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: ضدعفونیکننده قوی ریه و معده، از بین برنده بلغم غلیظ مجاری تنفسی و گوارشی
- نحوه مصرف: دمنوش
18.پنج انگشت و تاثیر آن بر درمان بلغم
- طبع:گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: تنظیمکننده هورمونهای زنانه. درمان کیستها و بینظمیهای قاعدگی با منشأ بلغمی
- نحوه مصرف: تحت نظر متخصص مصرف شود.
19.شنبلیله برای درمان بلغم
- طبع: گرم و خشک
- خواص و دلیل اثرگذاری: افزایشدهنده حرارت بدن و محرک متابولیسم
- نحوه مصرف: دمنوش یا پودر در غذا
این روشهای گیاهی وقتی مؤثر هستند که همراه با پرهیزهای غذایی که در بخش بعد بیان میکنیم، باشند. در غیر این صورت، اثر آنها بسیار کم خواهد بود. اگر فشار خون بالا دارید، در مصرف دارچین و زنجبیل زیادهروی نکنید. در صورت بارداری یا بیماریهای خاص، حتماً با پزشک مشورت کنید.
ncbi.nlm.nih.gov: The ingredients of honey have been reported to exert antioxidant, antimicrobial, anti-inflammatory, antiproliferative, anticancer, and antimetastatic effects.
ترجمه فارسی:
بر اساس گزارشها، ترکیبات موجود در عسل دارای اثرات آنتیاکسیدانی، ضد میکروبی، ضد التهابی، ضد تکثیری، ضد سرطانی و ضد متاستاز هستند.
علائم مزاج بلغمی

اگر همیشه احساس سنگینی و کسالت میکنید، ممکن است کلید حل مشکل در شناخت علائم مزاج بلغمی نهفته باشد. این نشانهها که از سر تا نوک پا را دربرمیگیرند، الگویی مشخص را تشکیل میدهند که با شناسایی به موقع آن، میتوانید تعادل این مزاج را در بدن خود کنترل کنید.
- چاقی شکمی
- افزایش آب دهان و بیرون زدن آب دهان هنگام خواب
- کاهش متابولیسم
- پوست سرد و مرطوب
- ناخن نرم و شکننده
- هضم کند
- نفخ و تهوع
- کمبود انرژی
- سردی بدن
- خواب زیاد
- کندی در یادگیری
- کاهش رشد موی بدن
رژیم غذایی مناسب افراد بلغمی، بلغمی ها چی بخورن؟
رژیم غذایی مناسب افراد بلغمی چیست؟ در اینجا هدف فقط لیست کردن غذاها نیست. هدف ارائه یک رژیم غذایی مناسب است که مستقیماً با فیزیولوژی بدن فرد بلغمی مزاج مبارزه کند. پایه این رژیم بر کاهش سردی و رطوبت و افزایش حرارت و خشکی در بدن است.
بهترین صبحانه برای بلغمی ها
بهترین صبحانه برای بلغمی ها کدام است؟ برای یک بلغمی، صبحانه باید مانند سوختی باشد که کوره درونی بدن را از نخستین ساعات روز برافروخته نگه میدارد. در ادامه، فهرستی کامل از گزینههای ایدهآل برای این وعده حیاتی ارائه شده است.
- نان ها
- مغزیجات
- لبنیات
- پروتئین ها
- چربی ها
- شیرینیهای طبیعی
- ترکیبات ویژه
1. نان ها
- مواد مجاز: نان سنگک، نان گندم کامل
- نحوه مصرف: ترجیحاً تازه و به مقدار متعادل
- دلیل: طبع گرم و خشک دارند و هضم راحتتری برای معده بلغمی فراهم میکنند.
- موارد منع مصرف: نان جو (به دلیل طبع سرد)
2. مغزیجات
- مواد مجاز: بادام درختی، گردو، پسته
- نحوه مصرف: ترجیحاً به صورت بوداده ملایم و به همراه عسل یا دارچین مصرف شود. از خوردن مقادیر زیاد خودداری گردد.
- دلیل: طبع گرم و خشک این مغزیجات به متعادلسازی مزاج سرد و تر بلغم کمک میکند. بودادن ملایم، از سنگینی و سردی آن کاسته و هضم را آسانتر مینماید.
- موارد منع مصرف: مغزیجات خام، نمکی و قدیمی؛ مصرف بیش از یک مشت کوچک در روز
3. لبنیات
پنیر:
- نحوه مصرف: فقط به همراه گردو، زیره سبز، سیاهدانه
- دلیل: این مواد در کنار پنیر، سردی و رطوبت آن را خنثی میکنند و قابل تحمل میسازند.
- موارد منع مصرف: پنیر به تنهایی، پنیر سفید تازه
شیر:
- نحوه مصرف: فقط به صورت گرم و همراه با عسل یا گلاب
- دلیل: گرم کردن و اضافه کردن عسل، سردی ذاتی شیر را میگیرد و هضم آن را آسانتر میکند.
- موارد منع مصرف: شیر سرد، شیر به تنهایی
خامه و سرشیر گاوی:
- نحوه مصرف: فقط به مقدار بسیار کم و حتماً با عسل یا مربای گرم (مانند سیب یا زنجبیل)
- دلیل:این مواد سنگین و سرد هستند و مواد گرمکننده از تولید بلغم جلوگیری میکنند.
- موارد منع مصرف: عدم مصرف بدون مواد همراه مانند عسل
4. پروتئین ها
- مواد مجاز: تخم مرغ محلی
- نحوه مصرف: ترجیحاً به صورت عسلی (نرم) یا نیمرو (نه کاملاً سفت و برشته)
- دلیل: زرده تخم مرغ گرم و تر است. پخت ملایم از ایجاد خشکی و گرمی بیش از حد جلوگیری میکند.
- موارد منع مصرف: تخم مرغ آبپز سفت، تخم مرغ برشته
5.چربی ها
- مواد مجاز: کره محلی گاوی
- نحوه مصرف: به همراه نان یا در حریرهها
- دلیل: طبع گرم و مقوی دارد و حرارت بدن را به آرامی افزایش میدهد.
6.شیرینی های طبیعی
عسل طبیعی:
- نحوه مصرف: به عنوان شیرینکننده در نوشیدنیها یا همراه غذا
- دلیل:طبع گرم دارد و یک محرک متابولیک عالی و ضد بلغم است.
شیره انگور و خرما:
- نحوه مصرف:همراه ارده یا نان
- دلیل: طبع گرم دارند و انرژی سریع و گرمایی به بدن میدهند.
مربای هویج، سیب یا به با دارچین:
- نحوه مصرف: همراه نان و کره
- دلیل: میوههای پایه این مرباها گرم هستند و دارچین، اثر گرمکنندگی را چند برابر میکند.
- موارد منع مصرف: مربای میوههای سرد مانند آلبالو
7. ترکیبات ویژه
ارده کنجد:
- نحوه مصرف: حتماً با عسل یا شیره انگور.
- دلیل: ارده گرم و تر است و ترکیب آن با عسل، یک بمب انرژی گرم و ضد سردی میسازد.
- موارد منع مصرف: ارده به تنهایی.
حریره بادام:
- نحوه مصرف: با دارچین و عسل.
- دلیل:بادام گرم و مقوی است و حریره، یک صبحانه سبک و بسیار مغذی برای معده بلغمی است.
بهترین ناهار برای بلغمی ها
بهترین ناهار برای بلغمی ها چیست؟ ناهار شما باید یک برنامه غذایی دقیق برای مقابله با غلبه بلغم باشد؛ ترکیبی هوشمندانه از غذاهای گرم و خشک که حرارت گوارش و متابولیسم بدن شما را روشن نگه میدارد. در جدول زیر، گزینههای ایدهآل برای مصرف در وعده ناهار برای افراد با مزاج بلغمی آورده شده است.
- گوشت گوسفند یا بزغاله
- گوشت شتر
- گوشت پرندگان کوچک مانند کبوتر و گنجشک
- مرغ محلی
- نخود
- عدس
- کدو حلوایی
- اسفناج
- مارچوبه
- قورمه سبزی
- ادویه هایی مانند دارچین، زعفران، زیره، زنیان و سیر
- روغن کنجد و روغن زیتون
1.گوشت گوسفند یا بزغاله
گوشت گوسفند یا بزغاله با طبع گرم و خشک خود، یک منبع عالی پروتئین است بدون اینکه رطوبت بدن را افزایش دهد. میتوانید آن را در خورشت، کباب یا آبگوشت استفاده کنید.
2.گوشت شتر
گوشت شتر که طبع بسیار گرم و خشکی دارد، گزینه ایدهآلی برای مقابله با سردی بدن است. این گوشت را میتوان به صورت خورشتی یا کبابی مصرف کرد.
3.گوشت پرندگان کوچک مانند کبوتر و گنجشک
گوشت پرندگان کوچک مانند کبوتر و گنجشک، بسیار گرم و زودهضم هستند و برای معدههای ضعیف و بلغمی بسیار مناسباند. بهتر است این گوشت را به صورت تکهریز در خورشت یا سوپ بریزید.
4.مرغ محلی
مرغ محلی را بهتر است به صورت آبپز یا کبابشده همراه با ادویههای گرمی مانند آویشن و رزماری مصرف کنید، چرا که این ادویهها سردی ذاتی مرغ را متعادل میکنند.
5.نخود
نخود که طبعی گرم و خشک دارد، وقتی در آبگوشت و همراه با گوشت گوسفند پخته شود، ترکیبی بسیار مفید ایجاد میکند.
6.عدس
عدس را حتماً با زیره سبز مصرف کنید، چرا که زیره به عنوان یک ماده مکمل، از ایجاد نفخ و افزایش سردی ناشی از عدس جلوگیری میکند؛ عدس پلو یک گزینه عالی است.
7.کدو حلوایی
کدو حلوایی با طبع گرم و تر خود، غذایی مقوی و آسانهضم است. میتوانید از آن در خورشتها یا به صورت پوره لذت ببرید.
8.اسفناج
اسفناج طبع گرمی دارد، اما برای نتیجه بهتر، آن را با ادویهجات گرم در غذاهایی مانند خورشت آلو اسفناج مصرف کنید.
9.مارچوبه
مارچوبه که طبع گرم و خشکی دارد، به دفع رطوبت اضافی بدن کمک میکند و ادرارآور است. روش ایدهآل مصرف، بخارپز کردن آن با کمی روغن زیتون است.
10.قورمه سبزی
قورمه سبزی زمانی مجاز و مفید است که با گوشت گوسفند، لیمو عمانی کم و سبزیجات معطر و ادویه گرم پخته شود.
11.ادویه هایی مانند دارچین، زعفران، زیره، زنیان و سیر
ادویههایی مانند دارچین، زعفران، زیره، زنیان و سیر با تولید حرارت درونی، هضم غذا را بهبود میبخشند و به غلبه بر مزاج بلغمی کمک میکنند. میتوانید از آنها در تمام غذاها استفاده کنید.
12.روغن کنجد و روغن زیتون
روغن کنجد و روغن زیتون با داشتن طبع گرم، گزینههای بهتری برای پختوپز نسبت به روغنهای صنعتی سرد هستند. از این روغنها برای تفت دادن و پخت غذاها استفاده کنید.
بلغمی ها چه میوه هایی بخورن؟
بلغمی ها چه میوه هایی بخورن؟ باید میوههایی را انتخاب کرد که گرمای بدن را افزایش داده و به جای افزودن رطوبت، سردی را از بین ببرند. در جدول زیر، فهرست کاملی از میوههای مجاز و سازگار با مزاج افراد بلغمی آورده شده است.
- سیب شیرین
- به
- انجیر تازه/خشک
- خرما
- کشمش (مویز)
- انار شیرین
- انگور شیرین
- تمبر هندی شیرین
- عناب
- سیب گلاب
- مغز هسته زردآلو
- بیدمشک
1.سیب شیرین
سیب شیرین که طبعی گرم و تر دارد، به هضم غذا کمک میکند و برای معدههایی که بلغمی هستند، بسیار مفید است. برای بهرهمندی بیشتر، بهتر است آن را به صورت پختهشده با دارچین مصرف کنید.
2.به
به با طبع گرم و خشک خود، تقویتکننده قلب و معده است و میتواند بلغم اضافی بدن را کاهش دهد. مصرف این میوه به صورت پخته، کمپوت یا مربا توصیه میشود.
3.انجیر تازه-خشک
انجیر (چه تازه و چه خشک) با داشتن طبع گرم و تر، به دفع رطوبات اضافی بدن کمک میکند. فقط به خاطر داشته باشید که در مصرف آن تعادل را رعایت کنید.
4.خرما
خرما یک میوه بسیار انرژیزا و گرمکننده است؛ چرا که طبع گرم و خشکی دارد. مصرف چند عدد از آن در روز (مثلاً ۲ تا ۳ عدد) توصیه میشود.
5.کشمش (مویز)
کشمش (مویز) که طبعی گرم و خشک دارد، برای تقویت کبد و معده عالی است و میتواند خلطهای غلیظ را رقیق کند. این میوه یک میانوعده بسیار مناسب محسوب میشود.
6.انار شیرین
انار شیرین دارای طبع معتدل است، مقوی برای معده بوده و باعث تولید بلغم نمیشود. توجه داشته باشید که بهتر است از انواع ترش آن پرهیز کنید.
7.انگور شیرین
انگور شیرین با طبع گرم و تر خود، میوهای بسیار مقوی است. برای استفاده از خواص آن، مقدار کمی از نوع شیرین و کاملاً رسیده آن را مصرف کنید.
8.تمبر هندی شیرین
تمبر هندی شیرین که طبعی گرم و خشک دارد، برای تقویت معده و کبد مفید است. میتوانید از مقدار کمی از آن به عنوان چاشنی در غذاها استفاده کنید.
9.عناب
عناب با طبع معتدل خود، به تقویت معده و خونسازی کمک میکند. شما میتوانید آن را به صورت خام یا در انواع غذاها میل کنید.
10.سیب گلاب
سیب گلاب که طبعی گرم و تر دارد، تقویتکننده معده و قلب است. مصرف این سیب به صورت پختهشده، نتیجه بهتری دارد.
11.مغز هسته زردآلو
مغز هسته زردآلو به دلیل طبع گرم و خشک، اعصاب و قوای جسمانی را تقویت میکند. توجه کنید که مصرف آن باید بسیار کم (مثلاً ۱ یا ۲ عدد در روز) باشد.
12.بیدمشک
بیدمشک با طبع گرم و خشک خود، تقویتکننده قلب و اعصاب است. معمولاً از این گل به صورت شربت یا عرق بیدمشک استفاده میشود.
بلغمی ها چی نخورند؟
پرهیز، قدرتمندترین دارو برای یک فرد بلغمی است. خوردن یک ماده ممنوعه میتواند نتیجه روزها رژیم گرفتن شما را نابود کند.
| دستهبندی | ماده غذایی | طبع | عوارض مصرف |
|---|---|---|---|
| لبنیات | ماست | سرد و تر | کم کردن حرارت معده، نفخ شدید، تولید فوری بلغم |
| پنیر سفید (تازه) | سرد و تر | تولید شدید بلغم، سنگینی معده | |
| شیر سرد | سرد و تر | ضربه مهلک به گوارش، توقف هضم | |
| دوغ | سرد و تر | باعث سردی و رطوبت، تشدید بلغم | |
| ترشیجات | سرکه | سرد و خشک | تولید خلط |
| لیموترش (مقدار زیاد) | سرد | مضر برای بلغمیها در مصرف زیاد | |
| سبزیجات | خیار | سرد و مرطوب | دیرهضم، تولید رطوبت اضافی |
| گوجه فرنگی | سرد و مرطوب | افزایش سردی و رطوبت بدن | |
| کاهو | سرد و مرطوب | احساس سنگینی و درد مفاصل | |
| قارچ | سرد و تر | افزایش سردی و رطوبت بدن | |
| سیب زمینی (سرخ شده) | سرد و تر | تولید بلغم غلیظ و چسبنده | |
| گوشتها | گوشت گاو | سرد و خشک | تولید سودا، افسردگی |
| گوشت گوساله | بسیار سرد | سنگین و دیرهضم | |
| نوشیدنیها | آب یخ | بسیار سرد | کم کردن حرارت معده، توقف هضم |
| نوشابه گازدار | سرد | تولید بلغم | |
| قهوه سرد | سرد | تخلیه انرژی، افزایش سردی | |
| هر نوشیدنی سرد | سرد | کاهش فعالیت آنزیمهای گوارشی |
آیا بلغم خطرناک است؟
بر اساس برخی دیدگاههای طب سنتی، به نظر میرسد که مزاج بلغمی میتواند با مشکلاتی مانند افزایش وزن و برخی اختلالات سلامتی همراه باشد. برای تنظیم و بهبود این حالت، مؤثرترین راه، ایجاد تغییرات پایدار در سبک زندگی و برنامه غذایی است. توصیه میشود در رژیم غذایی خود، مصرف خوراکیهایی با طبع گرم و خشک را افزایش داده و از خوردن غذاهای دارای طبع سرد و تر پرهیز کنید. این تغییر در الگوی تغذیه، به تدریج به متعادلسازی مزاج بلغمی کمک میکند.
درمان بلغم چقدر طول می کشد؟
تعیین یک زمان قطعی برای درمان بلغم دشوار است، چرا که این مدت به طور مستقیم به عواملی مانند شدت علائم و میزان پایداری و تعهد فرد در اصلاح سبک زندگی بستگی دارد. درمان بلغم معمولاً یک فرآیند تدریجی و مستمر است، نه یک تغییر ناگهانی. افرادی که با ارادۀ محکم، رژیم غذایی خود را به طور کامل اصلاح کرده، ورزش منظم را در برنامه روزانه میگنجانند و از توصیههای درمانی پیروی میکنند، ممکن است در عرض چند هفته بهبودی محسوس در علائم خود را احساس کنند.
با این حال، برای رسیدن به تعادل پایدار در مزاج و ریشهکن کردن کامل علائم، ممکن است به چند ماه زمان نیاز باشد. رمز موفقیت در این مسیر، صبوری و تداوم است؛ چرا که بدن برای تخلیه مواد زائد بلغمی و عادت کردن به حالت تعادل جدید، به زمان کافی نیازمند است.
راه های دفع بلغم از بدن
در این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب، از شناخت بلغم تا کشف راههای درمان آن را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که کلید رهایی از سنگینی و کسالت، در بازگرداندن تعادل به بدن و استفاده از راه های طبیعی کنترل بلغم است. شما اکنون میدانید که بلغم تنها یک مفهوم نیست، بلکه شرایطی است که با اصلاح آن، میتوانید به انرژی، سبکی و سلامت واقعی دست یابید. اما رسیدن به این هدف، نیازمند یک برنامه شخصیشده و دقیق است که با ویژگیهای منحصربهفرد بدن شما هماهنگ باشد.
اکنون زمان اقدام فرا رسیده است. تیم متخصصان فیتکلاب با طراحی رژیم غذایی و برنامه ورزشی اختصاصی، در کنار شما هستند تا گامبهگام به سوی بدنی متعادل، پرانرژی و سالم حرکت کنید. برای دریافت مشاوره رایگان و شروع این مسیر همین حالا با ما ارتباط برقرار کنید.
کاهش چربی خون با تغییرات اصولی در رژیم غذایی و سبک زندگی تا حد زیادی امکان پذیر است. تصور کنید نتیجه آزمایش خونتان را گرفتهاید. چشمهایتان روی چند عدد قرمز متمرکز شده است. همان اعدادی که پزشک، با چهرهای جدی از آنها به عنوان «چربی خون بالا» نام میبرد. ترس وجودتان را فرامیگیرد و صدایی در ذهنتان زمزمه میشود: حالا چی؟ آیا دارو تنها راه است؟ آیا همیشه باید دارو مصرف کنم؟ این داستان شما نیست؛ داستان هزاران نفری است که هر روز با این تشخیص روبرو میشوند. اما حقیقت این است که این پایان راه نیست.
هایپرلیپیدمی یا چربی خون بالا، یک قاتل خاموش است و بیصدا پیشروی میکند. بدون اینکه دردی احساس کنید، رگهایتان را تنگ میکند. اما خبر خوب اینجاست؛ بدن توانایی شگفتانگیزی برای التیام و بازسازی دارد. با اقدامات هدفمند و علمی، میتوانید این روند را نه تنها متوقف، بلکه معکوس کنید.
این مطلب از مجله فیت کلاب، یک نقشه راه کامل است. ما در اینجا به سراغ شعارهای کلی و توصیههای تکراری نمیرویم. ما بر اساس آخرین مطالعات علمی، به شما نشان میدهیم که چگونه میتوانید با تغییرات اصولی در رژیم غذایی، نوشیدنیها، فعالیت بدنی و سبک زندگی، به کاهش سریع و ایمن چربی خون دست یابید. اگر آماده اقدامی واقعی هستید، ادامه این مطلب دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید.
چربی خون چیست؟
وقتی از چربی خون حرف میزنیم، در واقع از چند مسافر ناخوانده در جریان خونمان صحبت میکنیم. این مسافران، عمدتا شامل کلسترول و تریگلیسرید میشوند. بدن ما به مقادیر مشخصی از این چربیها برای تولید انرژی، ساخت سلولها و ترشح هورمونها نیاز دارد. اما مشکل زمانی شروع میشود که این مهمانان، بیش از حد دعوت شوند و در خون انباشته گردند.
کلسترول (LDL)، معروف به «کلسترول بد»، مانند یک کامیون زباله است که چربی را در دیواره رگها تخلیه میکند و پلاکهای سخت ایجاد مینماید. این پلاکها مسیر رگ را تنگ میکنند و میتوانند به حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شوند. در مقابل، کلسترول (HDL) یا «کلسترول خوب»، مانند یک کامیون بازیافت عمل میکند؛ کلسترول اضافی را از دیواره رگها جمعآوری کرده و به کبد بازمیگرداند تا از بدن دفع شود.
تریگلیسرید نیز شایعترین نوع چربی در بدن است. سطوح بالای آن مستقیماً با سخت شدن شریانها (تصلب شرایین) و التهاب در ارتباط است. وقتی مقادیر این چربیها از حد طبیعی فراتر رود، با وضعیتی به نام «هایپرلیپیدمی» یا چربی خون بالا روبرو هستید؛ یک قاتل خاموش که اغلب هیچ علامت واضحی ندارد تا زمانی که خیلی دیر شود.
بیشتر بخوانید: چربی خون نرمال
راه های کاهش فوری چربی خون

راه های کاهش فوری چربی خون چیست؟ فوری در اینجا به معنای معجزه یکشبه نیست. بلکه به معنای قدرتمندترین و سریعترین راههایی است که از همین امروز میتوانید آغاز کنید. این راهها بر سه پایه استوارند: آنچه میخورید، آنچه مینوشید و آنچه انجام میدهید.
- رژیم غذایی
- نوشیدنی
- دمنوش
- میوه
- داروهای شیمیایی
- سبک زندگی
- روش خانگی
- ورزش
1.رژیم غذایی؛ برای کاهش سریع چربی خون چه بخوریم؟
غذا برای چربی خون چی خوب است؟ این سؤال، قلب برنامه ریزی شماست. پاسخ، نه در گرسنگی کشیدن، بلکه در رژیم غذایی مناسب، نهفته است. باید برخی غذاها را به همراهان همیشگی خود تبدیل کنید و برخی دیگر را از میدان به در کنید.
- فیبرهای محلول برای کاهش فوری چربی خون
- چربی های اشباع نشده برای کاهش سریع چربی خون
- ماهیهای چرب (منبع امگا-۳) و کاهش فوری کلسترول
- مغزها برای کاهش سریع چربی خون
فیبرهای محلول برای کاهش فوری چربی خون
فیبر محلول همانند یک اسفنج جاذب در دستگاه گوارش عمل میکند. این ماده به مولکولهای کلسترول متصل شده و پیش از آنکه فرصت جذب پیدا کنند، آنها را به طور طبیعی از بدن دفع میکنند. میتوانید روز خود را با خوردن یک کاسه جو دوسر آغاز کنید. مصرف منظم جو دوسر میتواند سطح کلسترول مضر LDL)) را به طور میانگین ۵ تا ۷ درصد کاهش دهد. از دیگر منابع غنی از فیبر محلول میتوان به سیب، مرکبات، هویج و حبوباتی مانند لوبیا قرمز و عدس اشاره کرد.
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov: Studies described herein have shown that, on average, oat consumption is associated with 5% and 7% reductions in total and LDL cholesterol levels, respectively.
مطالعات مورد اشاره در اینجا نشان میدهند که مصرف جو دوسر به طور میانگین با ۵ درصد کاهش در سطح کلسترول کلی و ۷ درصد کاهش در سطح کلسترول مضر (LDL) مرتبط است.
چربی های اشباع نشده برای کاهش سریع چربی خون
چربی های اشباع نشده که به عنوان چربیهای خوب شناخته میشوند، نقش مؤثری در کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) ایفا میکنند. شما میتوانید با اضافه کردن آووکادو به سالاد خود و استفاده از روغن زیتون فرابکر برای پختوپز، این چربیهای مفید را به رژیم غذایی خود بیافزایید. همچنین پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای که سرشار از روغن زیتون است، در مقایسه با یک رژیم کمچرب، کاهش قابل توجهتری در سطح (LDL) ایجاد میکند.
ماهی های چرب (منبع امگا-۳) و کاهش فوری کلسترول
ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین و خالخالی را میتوان به عنوان منابع امگا-۳ معرفی کرد. اسیدهای چرب امگا-۳ با کاهش تولید تریگلیسرید در کبد، مستقیمترین تأثیر را در کاهش چربی خون دارند. گنجاندن دو وعده از این ماهیها در برنامه هفتگی، در کاهش سریع چربی خون بسیار موثر است. اگر ماهی مصرف نمیکنید، میتوانید دانههای بذر کتان یا چیا را به عنوان جایگزین در برنامه غذایی خود بگنجانید.
مغزها برای کاهش سریع چربی خون
مغزهایی مانند بادام، گردو و پسته، مواد مغذی و سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع، فیبر و استرولهای گیاهی هستند که همگی برای کاهش چربی خون مفیدند. با جایگزین کردن تنقلات بیارزش با یک مشت گردو در روز، میتوانید در عرض ۶ هفته سطح تریگلیسرید خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. با این حال، به دلیل کالری بالای مغزها، مصرف آنها باید به حدود یک مشت (۳۰ گرم) در روز محدود شود.
بیشتر بخوانید: صبحانه برای چربی خون بالا
2.نوشیدنی؛ بهترین نوشیدنی برای کاهش فوری تری گلیسرید
وقتی صحبت از کاهش فوری تریگلیسرید به میان میآید، آنچه مینوشید، به اندازه آنچه میخورید حیاتی است. برخی نوشیدنیها مانند شمشیر دولبه عمل میکنند. انتخاب درست میتواند مانند یک داروی طبیعی قدرتمند، نتایج آزمایش بعدی شما را متحول کند.
- آب برای کاهش سریع چربی خون
- چای سبز و پایین آوردن سریع چربی خون
- سرکه سیب برای کاهش فوری تری گلیسرید
- قهوه تصفیه شده و تاثیر آن بر کاهش فوری کلسترول
- آب گوجه فرنگی بدون نمک برای پایین آوردن چربی خون
آب برای کاهش سریع چربی خون
سادهترین نوشیدنی، آب است. کمآبی بدن میتواند باعث غلظت خون و کاهش متابولیسم چربیها شود. حداقل ۸ لیوان آب در روز بنوشید و یک برش لیموترش تازه به آن اضافه کنید. این کار نه تنها به دفع توکسینها (سموم مضری هستند که در بدن انباشته شده و باعث بیماری میشوند) کمک میکند، بلکه ویتامین C موجود در لیمو نیز نقش آنتیاکسیدانی دارد.
چای سبز و پایین آوردن سریع چربی خون
چای سبز تنها یک نوشیدنی آرامشبخش نیست؛ بلکه «کاتچینهای» موجود در آن، به طور مستقیم با مهار آنزیم سازنده تریگلیسرید در کبد عمل میکنند. مصرف منظم چای سبز به طور میانگین منجر به کاهش قابل توجه ۷.98 mg/dL در سطح تریگلیسرید میشود. طبق مطالعات انجام شده نوشیدن ۲ تا ۳ فنجان چای سبز بدون شکر را در طول روز جایگزین چای سیاه کنید. نتایج در عرض ۴ تا ۶ هفته در آزمایشات شما مشهود خواهد شد.
pmc.ncbi.nlm.nih.gov: After 6 weeks of green tea intervention, blood total cholesterol and low‐density lipoprotein cholesterol (LDL) decreased in the green tea group by 4.96% and 7.98%, respectively.
ترجمه فارسی:
پس از ۶ هفته مصرف چای سبز، میزان کلسترول کلی خون و کلسترول مضر (LDL) در گروه مصرفکننده چای سبز به ترتیب ۴.۹۶ درصد و ۷.۹۸ درصد کاهش یافت.
سرکه سیب برای کاهش فوری تری گلیسرید
سرکه سیب ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش تولید تریگلیسرید در کبد کمک کند. یک قاشق غذاخوری سرکه سیب تصفیهنشده را در یک لیوان بزرگ آب حل کرده و قبل از غذا بنوشید. هرگز سرکه سیب را رقیق نکرده مصرف نکنید، زیرا به مینای دندان آسیب میزند.
قهوه تصفیه شده و تاثیر آن بر کاهش فوری کلسترول
قهوه خود میتواند دوست یا دشمن باشد. قهوه بدون صافی (مانند قهوه ترک) حاوی دیترپنها (ترکیبات شیمیایی طبیعی در قهوهی بدون فیلتر هستند که میتوانند سطح کلسترول خون را افزایش دهند) است که میتوانند کلسترول را افزایش دهند. از قهوههای تصفیهشده (مثل قهوه با دستگاه دمی) استفاده کنید که این ترکیبات مضر را فیلتر میکنند. مطالعات نشان دادهاند قهوه تصفیهشده بر خلاف قهوه بدون صافی، اثر منفی بر پروفایل لیپیدی خون ندارد.
آب گوجه فرنگی بدون نمک برای پایین آوردن چربی خون
«لیکوپن» موجود در گوجهفرنگی نه تنها یک آنتیاکسیدان قوی است، بلکه میتواند به کاهش سطح (LDL) کمک کند. بسیاری از افراد با جایگزینی یک لیوان آب گوجهفرنگی طبیعی و بدون نمک به جای آبمیوه صنعتی در صبحانه، کاهش محسوسی در چربی خون خود تجربه کردهاند.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
توجه داشته باشید که از افزودن شکر، عسل یا شیرههای مصنوعی به این نوشیدنیها به شدت پرهیز کنید. اگر نیاز به طعمدار کردن دارید، از یک عدد خرما استفاده نمایید.
3.دمنوش؛ بهترین دمنوش برای کاهش فوری کلسترول
دمنوشها، برخلاف داروهای شیمیایی، به آرامی؛ اما با عمق بیشتر بر سیستم متابولیک بدن اثر میگذارند. آنها ترکیبات فعال گیاهی در دمنوش را مستقیماً به جریان خون میرسانند. در اینجا، بهترین دمنوشها برای پایین آوردن کلسترول را معرفی میکنیم.
- دمنوش شیرین بیان و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
- دمنوش زردچوبه و فلفل سیاه و کاهش سریع چربی خون
- دمنوش گزنه و تاثیر آن بر کاهش چربی خون
- دمنوش سیر و لیمو برای کاهش فوری چربی خون
- دمنوش پوست پرتقال برای چربی خون بالا
- دمنوش برگ زیتون برای پایین آوردن سریع چربی خون
- دمنوش زنجبیل و زردچوبه و کاهش فوری کلسترول
دمنوش شیرین بیان و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
شیرین بیان معجزه ای برای کاهش چربی خون؛ ریشه شیرین بیان یکی از قویترین گیاهان برای سلامت کبد و کاهش کلسترول است. «فلاونوئیدهای» (فلاونوئیدها ترکیبات طبیعی و قدرتمندی در گیاهان هستند که مانند آنتیاکسیدان عمل کرده و با کاهش کلسترول بد (LDL) و محافظت از رگهای خونی، به سلامت قلب کمک میکنند) منحصر به فرد آن، به کاهش تولید کلسترول داخلی در کبد و افزایش دفع اسیدهای صفراوی کمک میکنند.
مصرف بیش از حد و طولانیمدت (بیش از ۴ هفته) شیرین بیان میتواند باعث افزایش فشار خون و کاهش پتاسیم خون شود. افراد مبتلا به فشارخون بالا باید از مصرف آن به طور کامل خودداری کنند. تنها ۳ تا ۴ بار در هفته، یک فنجان از این دمنوش را میل کنید.
دمنوش زردچوبه و فلفل سیاه و کاهش سریع چربی خون
«کورکومین» موجود در زردچوبه، یک ضدالتهاب قوی است که از اکسیداسیون کلسترول(LDL) جلوگیری میکند؛ اما جذب آن پایین است. اینجاست که «پیپرین» موجود در فلفل سیاه، بازیگر دوم ماجرا میشود و جذب کورکومین را بسیار افزایش میدهد. بر اساس تجربههای شخصی پیشنهاد میشود این دمنوش را شبها بنوشند. بسیاری گزارش دادهاند که پس از دو هفته، نه تنها احساس سبکی بیشتری داشتهاند، بلکه نتایج آزمایششان نیز بهبود یافته است. یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه + یک چهارم قاشق چایخوری فلفل سیاه + یک قاشق چایخوری روغن نارگیل (برای جذب بهتر) را در یک فنجان آب داغ حل کنید.
دمنوش گزنه و تاثیر آن بر کاهش چربی خون
گزنه نه تنها یک گیاه ادرارآور طبیعی است، بلکه به دفع سموم و کلسترول اضافی از بدن کمک میکند. ترکیبات موجود در آن به نظر میرسد با آنزیم (HMG-CoA reductase) (همان آنزیم هدف استاتینها) تداخل ایجاد میکند. این کار تولید کلسترول داخلی بدن را کاهش میدهد. میتوانید این دمنوش را ۳ بار در هفته مصرف کنید.
دمنوش سیر و لیمو برای کاهش فوری چربی خون
سیر حاوی «آلیسین» است؛ ترکیبی که میتواند تولید کلسترول در کبد را مهار کند. لیمو نیز با ویتامین C و آنتیاکسیدانهایش از رگها محافظت میکند. ۳ حبه سیر له شده + آب یک لیموی تازه را در یک قوری آب داغ بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد؛ سپس از صافی رد کنید و بنوشید.
دمنوش پوست پرتقال برای چربی خون بالا
پوست پرتقال منبع غنی از «هسپریدین» (یک فلاونوئید یا همان رنگدانههای طبیعی گیاهی که مانند آنتیاکسیدان عمل میکنند) قدرتمند است که مطالعات نشان دادهاند میتواند به کاهش (LDL) و تریگلیسرید کمک کند. خشککردن پوست پرتقال ارگانیک و دم کردن آن به عنوان چای عصرانه، یک عادت ساده، اما بسیار مؤثر است. پوست یک پرتقال ارگانیک را خشک کرده و خرد کنید. یک قاشق چایخوری از آن را در آب داغ به مدت ۵-۷ دقیقه دم کنید.
دمنوش برگ زیتون برای پایین آوردن سریع چربی خون
برگ زیتون حاوی «اولئوروپئین» است. اولئوروپئین یک آنتیاکسیدان قوی است و به کاهش کلسترول (LDL) و بهبود عملکرد عروق خونی معروف است. مصرف روزانه عصاره برگ زیتون به مدت ۸ هفته، منجر به کاهش سطح (LDL) و فشار خون خواهد شد. این دمنوش ممکن است با داروهای فشار خون و دیابت تداخل داشته باشد.
دمنوش زنجبیل و زردچوبه و کاهش فوری کلسترول
دمنوش زنجبیل و زردچوبه، یک ترکیب ضد التهاب طبیعی است. التهاب یکی از محرکهای اصلی افزایش تریگلیسرید است. یک برش نازک زنجبیل تازه و یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه را در یک فنجان آب داغ بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. این دمنوش را جایگزین نوشیدنیهای شیرین عصرانه خود کنید.بهترین زمان برای مصرف این دمنوشها، بین وعدههای غذایی (با معده نسبتاً خالی) است تا جذب ترکیبات فعال آن به حداکثر برسد.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
توجه داشته باشید هیچ یک از این دمنوشها جایگزین داروهای شما نیستند. قبل از افزودن هر دمنوش جدید به رژیم خود، به ویژه اگر بیماری زمینهای یا داروی خاصی مصرف میکنید، با پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین دمنوش برای چربی خون
صبحانه برای چربی خون بالا ؛ 12 ایده خوشمزه برای کنترل چربی خون
4.میوه؛ بهترین میوه ها برای کاهش فوری چربی خون
میوهها فقط منابع ویتامین نیستند. آنها داروخانههای طبیعی هستند که با ترکیبات خاص خود، مستقیماً بر متابولیسم چربی اثر میگذارند. انتخاب مناسب میوهها میتواند یک برنامه عالی برای شما باشد.
- سیب برای کاهش سریع تری گلیسرید
- مرکبات برای پایین آوردن چربی خون
- آووکادو و پایین آمدن سریع چربی خون
- توت ها و تاثیر آنها بر کاهش سریع چربی خون
- انگور قرمز برای پایین آوردن چربی خون سریع
- انار و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
- کیوی و کاهش کلسترول
سیب برای کاهش سریع تری گلیسرید
سیب با داشتن «پکتین» (یک نوع فیبر محلول) و پلیفنولهای (ترکیبات طبیعی و آنتیاکسیدانی گیاهان که از سلولهای بدن در برابر آسیب محافظت میکنند) منحصر به فرد، مانند یک جاروبرقی برای کلسترول اضافه عمل میکند. مطالعهای در دانشگاه ایالتی فلوریدا نشان داد که مصرف روزانه یک سیب به مدت شش ماه، توانسته است سطح (LDL) را به طور میانگین ۲۳٪ کاهش دهد. پیشنهاد میشود سیب را با پوست مصرف کنید چرا که بیشترین میزان پکتین و آنتیاکسیدان در پوست آن قرار دارد.
tahoedailytribune.com: researchers at Florida State University found that older women who consume apples every day had reduced their LDL levels by 23 percent in six months and even increased their “good” cholesterol levels by 4 percent over that period.
ترجمه فارسی:
محققان دانشگاه ایالتی فلوریدا دریافتند زنان مسنی که هر روز سیب مصرف میکنند، سطح LDL خود را در عرض شش ماه ۲۳ درصد کاهش داده و حتی سطح کلسترول خوب خود را در این مدت ۴ درصد افزایش دادهاند.
مرکبات برای پایین آوردن چربی خون
پرتقال، گریپ فروت و نارنگی سرشار از «پکتین» و ترکیبی به نام «نوبیلتین» هستند. این ترکیب مستقیماً از تولید آنزیم سازنده تریگلیسرید و کلسترول در کبد جلوگیری میکند. اگر از داروهای «استاتین» یا ضد فشارخون مانند «فلوواستاتین» یا «نیفدیپین« استفاده میکنید، در مصرف گریپفروت احتیاط کنید؛ زیرا میتواند باعث افزایش عوارض دارو شود.
آووکادو و پایین آمدن سریع چربی خون
آووکادو یک استثنا در دنیای میوههاست. سرشار از اسیدهای چرب تکغیراشباع و فیبر است که به کاهش (LDL) و افزایش (HDL) کمک میکند.
توت ها و تاثیر آنها بر کاهش سریع چربی خون
تمامی توتها مانند بلوبری، تمشک و توتفرنگی مملوء از «آنتوسیانین» هستند. این آنتیاکسیدان قوی به بهبود عملکرد سلولهای عروق و کاهش اکسیداسیون (LDL) کمک میکند. یک مشت توت یخزده را به صبحانه یا اسموتی خود اضافه کنید. فرآیند انجماد باعث میشود آنتوسیانینها بهتر جذب بدن شوند.
انگور قرمز برای پایین آوردن چربی خون سریع
انگور قرمز ، منبع «رسوراترول» است. این ترکیب نه تنها یک آنتیاکسیدان قوی است، بلکه میتواند تولید کلسترول خوب (HDL) را تحریک کند. انگور تازه را به ماست یا سالاد خود اضافه کنید. از مصرف آب انگور صنعتی و پرشکر به شدت پرهیز کنید.
انار و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
انار تنها یک میوه ضد التهاب نیست؛ بلکه آنتیاکسیدان موجود در آن، مستقیماً از اکسیداسیون (موجب شروع تصلب شرایین خواهد شد) کلسترول (LDL) جلوگیری میکند. مصرف یک چهارم انار تازه در روز برای کاهش چربی خون موثر خواهد بود. آب انار ۱۰۰% طبیعی و بدون شکر افزوده گزینه خوبی است.
کیوی و کاهش کلسترول
این میوه کرکدار کوچک، سرشار از ویتامین C، فیبر و «آنزیم آکتینیدین» است. ترکیب این مواد، به هضم چربی کمک کرده و میتواند سطح تریگلیسرید را کاهش دهد. این آنزیم با شکستن زنجیرههای پروتئینی، هضم را آسانتر و احساس سنگینی پس از غذا را کاهش میدهد.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
میوهها با وجود تمام فوایدشان، حاوی قند طبیعی (فروکتوز) هستند. مصرف بیش از حد آنها میتواند نتیجه معکوس داشته و باعث افزایش تریگلیسرید شود.
بیشتر بخوانید: بهترین میوه برای چربی خون

5.سبک زندگی؛ کاهش سریع چربی خون و سبک زندگی
سبک زندگی، نقش مهمی در مدیریت چربی خون دارد. شما میتوانید بهترین رژیم غذایی برای چربی خون و داروها را داشته باشید، اما بدون اصلاح سبک زندگی، مانند این است که با ترمزی دستی، پدال گاز را فشار دهید. این تغییرات، موتور متابولیک بدن شما را دوباره تنظیم میکند.
- رهایی از استرس و تاثیر بر کاهش سریع چربی خون
- خواب کافی و تاثیر آن بر پایین آمدن چربی خون
- ترک سیگار و الکل و کاهش سریع چربی خون
- مدیریت وزن برای کاهش فوری چربی خون
رهایی از استرس و تاثیر بر کاهش سریع چربی خون
وقتی تحت استرس مزمن هستید، بدن شما «هورمون کورتیزول» ترشح میکند. این هورمون مستقیماً باعث افزایش تولید تریگلیسرید و کلسترول (LDL) در کبد میشود. روزانه ۱۰ دقیقه را به تنفس دیافراگمی عمیق اختصاص دهید. این کار سیستم عصبی را از حالت جنگ یا گریز خارج میکند. تنفس دیافراگمی، یک تکنیک تنفسی ساده و قدرتمند است که با فعال کردن کامل دیافراگم، سیستم عصبی را آرام کرده و موجب کاهش فوری استرس، بهبود سلامت قلب و عروق، کاهش درد و تقویت عملکرد ریهها میشود.
خواب کافی و تاثیر آن بر پایین آمدن چربی خون
خواب کافی و باکیفیت، زمان مورد نیاز برای استراحت بدن و تنظیم متابولیسم چربی است. عدم خواب کافی، تعادل هورمونهای گرلین (هورمون گرسنگی) و لپتین (هورمون سیری) را به هم میریزد. ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه را در برنامه قرار دهید و اتاق خواب خود را کاملاً تاریک و خنک نگه دارید. مطالعات نشان دادهاند افرادی که کمتر از ۶ ساعت میخوابند، سطح تریگلیسرید و (LDL) بالاتری نسبت به افرادی که خواب کافی دارند، گزارش میکنند.
jnfs.ssu.ac.ir: Lifestyle changes, such as changes in sleep patterns and insufficient sleep have led to an increase in obesity and hyperlipidemia.
ترجمه فارسی:
تغییرات سبک زندگی، مانند تغییر در الگوهای خواب و خواب ناکافی منجر به افزایش چاقی و چربی خون بالا شده است.
ترک سیگار و الکل و کاهش سریع چربی خون
هر نخ سیگار به دیواره عروق آسیب میزند و (LDL) را اکسید و چسبنده میکند. ترک سیگار، یکی از سریعترین راهها برای افزایش سطح ((HDL (کلسترول خوب) است.کالری خالص الکل، در کبد مستقیماً به تریگلیسرید تبدیل میشود. برای کاهش فوری تریگلیسرید، مصرف الکل باید به طور کامل قطع شود.
مدیریت وزن برای کاهش فوری چربی خون
حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن میتواند تأثیر چشمگیری بر کاهش تریگلیسرید و (LDL) داشته باشد. کاهش وزن آهسته و پیوسته (نیم تا یک کیلوگرم در هفته) با ترکیب رژیم غذایی و ورزش، مؤثرترین و پایدارترین نتیجه را در بهبود پروفایل چربی خون خواهد داشت.
6. روش خانگی؛ سریع ترین راه کاهش چربی خون خانگی فوری
وقتی میگوییم سریعترین راه، منظور اقداماتی است که از همین امروز و در خانه میتوانید انجام دهید تا فرآیند کاهش چربی خون را به حداکثر سرعت ممکن برسانید. این اقدامات، مانند یک شتابدهنده برای برنامهریزی کلی شما برای کاهش سریع چربی خون هستند.
- حذف فوری سه سم سفید برای پایین آوردن کلسترول
- شروع روز با آب ولرم و لیموترش تازه و کاهش فوری چربی خون
- افزایش مصرف فیبر محلول برای کاهش سریع کلسترول
- استفاده از سیر خام له شده و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
- دوش آب سرد صبحگاهی و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
حذف فوری سه سم سفید برای پایین آوردن کلسترول
این قدم، بسیار مهم است.
- شکر تصفیهشده: تمام نوشابهها، آبمیوههای صنعتی، شیرینیجات و دسرها را فوراً حذف کنید. این کار به سرعت تولید تریگلیسرید در کبد را متوقف میکند.
- نان سفید و برنج سفید: این کربوهیدراتهای تصفیهشده، بلافاصله به قند خون تبدیل شده و محرک تولید تریگلیسرید هستند. آنها را با نان سبوسدار و برنج قهوهای جایگزین کنید.
- نمک تصفیهشده: نمک زیاد مستقیماً روی چربی خون اثر نمیگذارد، اما با افزایش فشار خون، استرس مضاعفی بر سیستم قلبی-عروقی شما وارد میکند.
شروع روز با آب ولرم و لیموترش تازه و کاهش فوری چربی خون
شروع روز با آب ولرم و لیموترش تازه یک تکنیک ساده و بسیار مؤثر برای پاکسازی کبد و تحریک متابولیسم چربی است. اول صبح، قبل از خوردن یا نوشیدن هر چیزی، آب یک لیموی تازه را در یک لیوان آب ولرم بریزید و بنوشید. ویتامین C و آنتیاکسیدانهای لیمو به کبد در تجزیه چربیها کمک میکنند.
افزایش مصرف فیبر محلول برای کاهش سریع کلسترول
فیبر محلول مانند یک اسفنج برای کلسترول عمل میکند. دو قاشق غذاخوری پسیلیوم (اسفرزه) را در یک لیوان آب حل کرده و شب قبل از خواب بنوشید. این کار به دفع کلسترول اضافی از روده کمک شایانی میکند. پس از مصرف پسیلیوم، حتماً یک لیوان دیگر آب بنوشید.
استفاده از سیر خام له شده و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
سیر حاوی «آلیسین»، یک ترکیب کاهنده کلسترول است که با حرارت از بین میرود. هر روز صبح یک حبه سیر را له کنید، ۱۰ دقیقه در هوا بماند تا آلیسین آن فعال شود، سپس آن را با یک قاشق عسل طبیعی میل کنید. پس از ۶ هفته، کاهش چند واحدی در (LDL) خود مشاهده خواهید کرد. برای جلوگیری از تحریک معده، این کار را پس از صرف یک تکه نان انجام دهید.
دوش آب سرد صبحگاهی و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
شاید عجیب به نظر برسد، اما قرارگیری کوتاهمدت در معرض سرما میتواند متابولیسم را فعال کند. در انتهای دوش صبحگاهی خود، ۳۰ تا ۶۰ ثانیه با آب سرد دوش بگیرید. این کار باعث فعال شدن چربی قهوهای (چربی مفید بدن) و افزایش سوختوساز پایه میشود.
7.ورزش؛ بهترین ورزش برای کاهش سریع چربی خون
ورزش، قویترین داروی بدون نسخه برای مبارزه با چربی خون بالا است؛ اما همه ورزشها اثر یکسانی ندارند. ورزش میتواند، قاتل چربی خون باشد.
- تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تاثیر آنها بر کاهش چربی خون
- تمرینات قدرتی (بدنسازی) برای پایین آوردن چربی خون
- پیاده روی سریع روزانه و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تاثیر آنها بر کاهش چربی خون
این نوع تمرینات، متابولیسم چربیسوزی بدن را تا ۲۴ ساعت پس از ورزش فعال نگه میدارند. تمرینات HIIT باعث ترشح هورمونهای چربیسوز مانند «اپی نفرین» میشوند که مستقیماً سلولهای چربی را وادار به آزادسازی انرژی میکند. مانند الگوی ۳۰ ثانیه/۶۰ ثانیه که به شکل زیر میتوانید اجرا کنید.
- ۳۰ ثانیه حرکت برپی (Burpee) یا دویدن درجا با حداکثر توان
- ۶۰ ثانیه راه رفتن آرام برای بازیابی
- این چرخه را ۶ تا ۸ بار تکرار کنید و کل زمان تمرین تنها ۹ تا ۱۲ دقیقه باشد.
تمرینات قدرتی (بدنسازی) برای پایین آوردن چربی خون
هرچه توده عضلانی بیشتری داشته باشید، بدن شما حتی در حالت استراحت کالری و چربی بیشتری میسوزاند. عضلات، بافتهای متابولیکی فعالی هستند که برای سوخترسانی به طور دائم از اسیدهای چرب استفاده میکنند. روی حرکات ترکیبی تمرکز کنید:
- اسکات (Squats)
- ددلیفت (Deadlifts)
- شنا سوئدی (Push-ups)
- زیربغل هالتر (Bent-over Rows)
پیاده روی سریع روزانه و تاثیر آن بر پایین آمدن کلسترول
ساده اما فوقالعاده مؤثر؛ پیادهروی سریع آنزیم لیپوپروتئین لیپاز (LPL) را فعال میکند. این آنزیم مسئول تجزیه تریگلیسرید در جریان خون است. روزانه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیادهروی سریع داشته باشید. از ورزش با شکم پر خودداری کنید. بهترین زمان برای ورزش، ۱ تا ۲ ساعت پس از یک وعده غذایی سبک است.
بیشتر بخوانید: بهترین ورزش برای چربی خون
8.بهترین داروی پایین آوردن چربی خون سریع
داروها زمانی وارد عمل میشوند که تغییرات سبک زندگی به تنهایی برای کنترل سطوح خطرناک چربی خون کافی نباشند. این داروها باید تحت نظارت دقیق پزشک استفاده شوند. هرگونه خوددرمانی میتواند عواقب جبرانناپذیری به همراه داشته باشد.
- استاتین ها برای کاهش سریع چربی خون
- ازتیمایب Ezetimibe) ) و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
- مهارکننده های (PCSK9) برای پایین آوردن چربی خون
- فیبرات ها Fibrates)) و تاثیر آنها بر کاهش فوری چربی خون
استاتین ها برای کاهش سریع چربی خون
«استاتینها» مانند «آتورواستاتین»، «روزوواستاتین»، «سیمواستاتین»؛ رایجترین و معمولاً اولین انتخاب پزشکان هستند. آنها با مهار آنزیم (HMG-CoA reductase) در کبد، تولید داخلی کلسترول را کاهش میدهند. این داروها،کبد را وادار میکنند تا (LDL) بیشتری را از جریان خون جذب کند. پزشکان معمولاً اثرگذاری استاتینها را پس از ۴ تا ۶ هفته در آزمایش خون شما مشاهده میکنند. ممکن است عوارضی مانند درد عضلانی در برخی افراد دیده شود که باید حتماً به پزشک گزارش شود.
ازتیمایب (Ezetimibe) و تاثیر آن بر کاهش فوری چربی خون
«ازتیمایب» مکانیسم متفاوتی دارد؛ در روده کوچک عمل کرده و از جذب کلسترول غذایی و کلسترول ترشح شده در صفرا جلوگیری میکند و در اصل مانند یک نگهبان در دیواره روده عمل میکند. اغلب زمانی که استاتینها به تنهایی کافی نباشند یا فرد تحمل آنها را نداشته باشد، به صورت ترکیبی تجویز میشوند.
مهارکننده های (PCSK9) برای پایین آوردن چربی خون
مهارکنندههایPCSK9)) مانند «آلیروکوماب» که به صورت تزریقی تجویز میشوند، «آنتیبادیهای مونوکلونال» هستند که به پروتئین خاصی در کبد (PCSK9) متصل شده و توانایی کبد در پاک کردن (LDL) از خون را به شدت افزایش میدهند و در اصل تعداد گیرندههای (LDL) را روی سطح کبد را افزایش میدهند. پروتئینهای مصنوعی طراحیشده در آزمایشگاه که یک مولکول یا سلول خاص (مثل پروتئینهای التهابی در کلسترول بالا) را در بدن شناسایی و خنثی میکنند).
این داروها میتوانند سطح (LDL) را تا سطح زیادی کاهش دهند و معمولاً برای بیماران با هایپرکلسترولمی خانوادگی (بیماری ژنتیکی) یا افرادی که بیماری قلبی-عروقی دارند و به درمانهای دیگر پاسخ نمیدهند، تجویز میشوند.
فیبرات ها (Fibrates) و تاثیر آنها بر کاهش فوری چربی خون
اگر مشکل اصلی شما تریگلیسرید بسیار بالا باشد، پزشک ممکن است «فیبراتها» مانند «فنوفیبرات»، «جم فیبروزیل» را تجویز کند. فیبراتها تولید (VLDL) (لیپوپروتئین حامل تریگلیسرید) در کبد را کاهش و تجزیه تریگلیسرید را افزایش میدهند.
توصیه متخصصان فیت کلاب:
توجه داشته باشید که هیچ دارویی بدون عارضه نیست. انتخاب دارو، دوز و مدت مصرف، کاملاً به شرایط بالینی، سن، سایر بیماریها و داروهای شما بستگی دارد. بنابراین هر نوع دارو را فقط با تجویز پزشک متخصص و پس از بررسی نتایج آزمایشات لازم، مصرف کنید. قطع خودسرانه داروها حتی با مشاهده بهبودی در آزمایش، میتواند بسیار خطرناک باشد و باعث بازگشت ناگهانی و شدید چربی خون شود. هدف از درمان، تنها کاهش اعداد نیست؛ بلکه محافظت از شما در برابر حمله قلبی و سکته مغزی است.
برای کاهش چربی خون چی خوب است؟
آنچه در این مطلب خواندید، یک نقشه راه بود که ثابت میکند شما میتوانید با تغییرات هدفمند در تغذیه، نوشیدنیها، فعالیت بدنی و سبک زندگی، کنترل سلامت خود را به دست بگیرید. از دمنوشهای تخصصی گرفته تا تمرینات ورزشی مؤثر، هر بخش مانند قطعهای از پازل عمل میکند که در نهایت تصویری از یک قلب سالم و عروق پاک را برای شما میسازد. به یاد داشته باشید، ثبات و پایداری در اجرای این راهکارها، بسیار مهمتر از سرعت اولیه است.
اما پیادهسازی این برنامهها به تنهایی و بدون راهنمایی متخصصان، میتواند مانند حرکت در یک جاده ناشناخته و بدون نقشه باشد. اینجاست که نقش متخصصان آشکار میشود. تیم فیت کلاب، با گردآوری متخصصان تغذیه و مربیان ورزشی با سابقه و مجرب، این امکان را برای شما فراهم میکند که یک برنامه کاملاً شخصیسازی شده دریافت کنید. برنامهای که نه تنها بر اساس آخرین آزمایشهای خون شما طراحی میشود، بلکه با سبک زندگی، علایق و محدودیتهای شما، هماهنگ است. برای دریافت برنامه ورزشی و رژیم غذایی اختصاصی که مستقیماً بر کاهش چربی خون شما متمرکز است، همین امروز به مجموعه فیت کلاب بپیوندید و اولین قدم را برای تضمین سلامت خود بردارید.
صبحانه برای کبد چرب باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟ تصور کنید کبدتان، آن کارخانۀ فوقالعاده بدن، در حال غرق شدن در هجوم چربی باشد. ممکن است ماهها یا حتی سالها، فقط یک خستگی مبهم و همیشگی را احساس کنید. سپس، بعد از یک چکاپ ساده، پزشک بگوید کبدتان چرب شده است.
اینجاست که باید علاوه بر مصرف دارو طبق تجویز پزشک، رژیم غذایی و سبک زندگی خود را نیز تغییر دهید. یکی از این تغییرات، توجه به صبحانه برای کبد چرب است. اما در میان انبوهی از توصیههای متناقض، یک سؤال اساسی ایجاد میشود؛ کدام صبحانه واقعاً به پاکسازی کبد چرب کمک میکند و کدام یک آن را بدتر میکند؟ این مطلب از مجله تخصص فیتکلاب، دقیقاً به این پرسش پاسخ میدهد. ما قرار است بررسی کنیم که بهترین صبحانه برای کبد چرب چیست؟ پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
بیماری کبد چرب چیست و چند گرید دارد؟
کبد، یک قهرمان خاموش است. این عضو روزانه صدها وظیفه حیاتی را انجام میدهد. اما وقتی چربی بیش از حد در سلولهای کبدی انباشته شود، این قهرمان خاموش، بیمار میشود. به این حالت «بیماری کبد چرب» میگویند. این بیماری معمولاً در مراحل اولیه هیچ علامت واضحی ندارد. ممکن است فقط با یک آزمایش خون ساده یا سونوگرافی شکم، متوجه آن شوید. این همان نقطه خطر است؛ سکوت بیماری. اما اطلاع از علائم کبد چرب بسیار مهم است. از این رو مطلبی جامع با عنوان «علائم کبد چرب» در بلاگ تخصصی فیت کلاب منتشر شده که پیشنهاد میکنیم. مطالعه کنید.
بیماری کبد چرب به طور کلی به درجات یا گریدهای مختلفی تقسیم میشود که مسیر پیشرفت بیماری را نشان میدهند:
کبد چرب گرید ۱ (ساده)
در این مرحله، چربی در کبد جمع شده، اما التهاب قابل توجهی وجود ندارد. این مرحله، کاملاً قابل بازگشت و درمان با تغییر در سبک زندگی است.
کبد چرب گرید ۲ (استئاتوهپاتیت غیرالکلی-NASH)
در کبد چرب گرید ۲، فقط انباشت چربی نیست. التهاب کبدی اضافه میشود؛ این التهاب میتواند به سلولهای کبد آسیب بزند.
گرید 3 (فیبروز کبدی)
اگر التهاب در گرید ۲ کنترل نشود، کبد برای ترمیم خود، بافت اسکار (فیبروز) تولید میکند و تبدیل به گرید 3 کبد چرب میشود. این بافت سفت، جای سلولهای سالم کبد را میگیرد، اما عملکردی ندارد.
گرید 4 (سیروز کبدی)
در صورت ادامه فیبروز، سیروز ایجاد میشود. در این مرحلۀ پیشرفته، بافت کبد به شدت زخمی و سفت میشود و عملکرد خود را به طور جدی از دست میدهد.
تجربه شخصی بسیاری از متخصصان گوارش نشان میدهد بیشتر مراجعین، وقتی میفهمند کبد چرب گرید ۱ دارند، آن را جدی نمیگیرند؛ این بزرگترین اشتباه است. کبد چرب گرید ۱، آخرین ایستگاه قابل بازگشت با استفاده از روشهای ساده است. اگر از آن عبور کنید، مسیر به سمت فیبروز و سیروز، بسیار سختتر و گاهی غیرقابل بازگشت میشود. اگر تشخیص کبد چرب برای شما داده شده است، حتماً از پزشک خود بپرسید در کدام گرید قرار دارید. این اولین قدم برای طراحی یک برنامه درمان مؤثر است.
بهترین صبحانه برای کبد چرب | صبحانه برای پاکسازی کبد

انتخاب صبحانه مناسب برای کبد چرب، مانند انتخاب یک تیم پزشکی برای کبدتان است! این وعده باید سه مأموریت اصلی داشته باشد؛ کاهش التهاب، کمک به دفع چربیهای اضافه و ارائه مواد مغذی برای ترمیم. در ادامه، لیست کاملی از بهترین مواد غذایی برای صبحانۀ افراد مبتلا به کبد چرب را برای شما آوردهایم:
- جو دوسر
- دارچین
- چای سبز
- زردچوبه
- تخم مرغ آب پز
- بهترین نان برای کبد چرب
- ماست یونانی و توت ها
- قهوه
- کره بادام زمینی طبیعی
- عدسی
- لوبیا
- آب لیمو
- شیر کم چرب
- پودینگ دانه چیا
- شیک پروتئینی
- فرنی سیب و کینوا
- نان جو، پنیر و گردو
جو دوسر برای کبد چرب
جو دوسر، دارای فیبر محلول (بتا-گلوکان) است. این فیبر مانند یک اسفنج در روده عمل میکند، به کلسترول و اسیدهای صفراوی متصل شده و آنها را از بدن دفع میکند. این کار به طور مستقیم بار سمزدایی از کبد را کم میکند. جو دوسر را به صورت فرنی با آب یا شیر کمچرب، همراه با توتها و دانه چیا مصرف کنید.
خواص دارچین برای کبد چرب
دارچین یک ادویه عالی است. دارچین میتواند به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش قند خون کمک کند. از آنجایی که مقاومت به انسولین یکی از عوامل اصلی ایجاد کبد چرب است، دارچین یک افزودنی مناسب برای صبحانه افراد کبد چرب محسوب میشود. پاشیدن کمی پودر دارچین روی جو دوسر، قهوه یا ماست، روشهای خوبی برای مصرف آن است.
تاثیر چای سبز بر کبد چرب
چای سبز سرشار از آنتیاکسیدان (EGCG) است. این ترکیب، مستقیماً از تجمع چربی در کبد جلوگیری کرده و به کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو (عدم تعادل بین دو نوع مولکول یعنی رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانها) در سلولهای کبدی کمک میکند. یک فنجان چای سبز تازهدم را به عنوان نوشیدنی صبحانه خود میل کنید.
webmd.com: Cells get damaged when nutrients don’t break down properly. This can lead to fat buildup in your liver. But compounds known as antioxidants can help protect cells from this damage.
ترجمه فارسی:
وقتی مواد مغذی به درستی تجزیه نشوند، سلولها آسیب میبینند. این موضوع میتواند منجر به تجمع چربی در کبد شود. اما ترکیباتی که به عنوان آنتیاکسیدان شناخته میشوند، میتوانند به محافظت از سلولها در برابر این آسیب کمک کنند.
خواص زردچوبه برای کبد چرب
کورکومین، ماده موثره زردچوبه، یک ضدالتهاب قوی طبیعی است. زردچوبه با اثر ضدالتهاب، باعث درمان کبد چرب میشود. افزودن کمی پودر زردچوبه به املت یا سوپ جو دوسر، روش مناسبی برای مصرف آن است. حتماً آن را با کمی فلفل سیاه مصرف کنید تا جذب آن چندین برابر شود.
تخم مرغ آب پز برای کبد چرب
تخم مرغ منبع عالی پروتئین باکیفیت و مملو از کولین است. کولین یک ماده مغذی ضروری برای متابولیسم چربیها در کبد است و به جلوگیری از تجمع چربی کمک میکند. تخم مرغ را به صورت کامل (سفیده و زرده) به صورت آبپز یا عسلی مصرف کنید. از سرخ کردن آن در روغن زیاد خودداری کنید.
بهترین نان برای کبد چرب
نانهای تهیهشده از آرد کامل و سبوسدار، مانند نان سنگک کامل یا نان چاودار، بهترین انتخاب هستند. این نانها شاخص گلیسمی پایینی دارند و از افزایش ناگهانی قند خون و ترشح انسولین جلوگیری میکنند.
یک برش از این نانها را همراه با پنیر کمچرب و چند برش خیار و گوجه فرنگی میل کنید.
ماست یونانی و توت ها برای کبد چرب
ماست یونانی به دلیل پروتئین بالا و پروبیوتیکهای طبیعی، به کاهش التهاب کبد و بهبود سلامت روده کمک میکند. سلامت روده مستقیماً بر کاهش بار سموم وارد شده به کبد تأثیر دارد. توتها نیز با آنتیاکسیدانهای قوی خود مانند «آنتوسیانین»، از کبد در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکنند. این ترکیب، یک انتخاب عالی برای تقویت کبد است.
قهوه در صبحانه برای کبد چرب
نوشیدن قهوه میتواند یک اثر محافظتی قوی در برابر پیشرفت بیماری کبد چرب داشته باشد. ترکیبات موجود در قهوه مانند کافستول و کاهوئول به کاهش آنزیمهای کبدی، مبارزه با التهاب و کاهش تجمع چربی در کبد کمک میکنند. مصرف منظم و بدون شکر آن بسیار مفید است.
vinmec.com: Studies have shown that people who regularly drink coffee while suffering from fatty liver disease have less liver damage than those who do not drink coffee. Caffeine helps reduce abnormal liver enzyme levels in those at risk for liver diseases.
ترجمه فارسی:
مطالعات نشان داده است افرادی که دچار بیماری کبد چرب هستند و قهوه مینوشند، نسبت به افرادی که قهوه نمینوشند، آسیب کبدی کمتری دارند. کافئین به کاهش سطح غیرطبیعی آنزیمهای کبدی در افرادی که در معرض ابتلا به بیماریهای کبدی هستند، کمک میکند.
کره بادام زمینی طبیعی در صبحانه برای کبد چرب
کره بادام زمینی طبیعی (بدون قند افزوده) منبعی غنی از ویتامین E و چربیهای غیراشباع است. ویتامین E یک آنتیاکسیدان قوی است که میتواند به کاهش التهاب و بهبود بافت کبد در افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی کمک کند. مصرف متعادل آن به عنوان منبعی از چربی سالم، توصیه میشود.
عدسی در صبحانه برای کبد چرب
عدس یک گیاهی است که سرشار از فیبر، پروتئین و فولات میباشد. فیبر بالای عدس به دفع سموم و کلسترول اضافی از بدن کمک میکند و پروتئین آن برای ترمیم سلولهای کبدی ضروری است. این ویژگیها عدس را به یک انتخاب عالی برای سلامت کبد تبدیل کرده است.
لوبیا صبحانه ای برای کبد چرب
مانند عدس، لوبیا نیز منبعی عالی از فیبر محلول و پروتئین گیاهی است. این ترکیب به ثبات قند خون و کاهش جذب چربی کمک میکند که هر دو برای کاهش فشار کاری کبد و جلوگیری از پیشرفت کبد چرب حیاتی هستند.
آب لیمو در رژیم صبحانه برای کبد چرب
نوشیدن آب ولرم با لیموی تازه در صبح، میتواند به فرآیند سمزدایی طبیعی کبد کمک کند. لیمو حاوی ویتامین C و آنتیاکسیدانهایی است که تولید آنزیمهای سمزدا در کبد را تحریک میکنند. توجه داشته باشید که منظور، خود لیمو است و نه دمنوش به معنای گرم کردن طولانی مدت آن که باعث تخریب ویتامین C میشود.
شیر کم چرب در رژیم کبد چرب
شیر کمچرب منبع خوبی از پروتئین وی است. این پروتئین حاوی اسیدآمینههای شاخهدار (BCAAs) است که میتوانند به ترمیم بافت کبد و بهبود عملکرد آن کمک کنند. همچنین کلسیم موجود در آن با کاهش جذب چربی در روده، به صورت غیر مستقیم فشار کاری کبد را سبک میکند.
پودینگ دانه چیا صبحانه ای برای کبد چرب
دانه چیا منبع فوقالعادهای از فیبر محلول و اسیدهای چرب امگا-۳ گیاهی (ALA) است. این ترکیبات به کاهش التهاب سیستمیک، بهبود سطح چربی خون و محافظت از کبد در برابر آسیبهای ناشی از کبد چرب کمک میکنند. ۳ قاشق غذاخوری دانه چیا را در ۱ لیوان شیر یا آب حل کنید. حداقل ۴ ساعت در یخچال بگذارید تا حالت ژلهای پیدا کند. قبل از مصرف، میوههایی مانند موز یا توت به آن اضافه کنید. حتماً پس از خوردن این پودینگ، آب کافی بنوشید تا فیبر دانههای چیا به خوبی عمل کند و باعث یبوست نشود.
شیک پروتئینی در صبحانه برای کبد چرب
یک شیک پروتئینی با کیفیت (ترجیحاً بر پایه پروتئین آب پنیر یا گیاهی) میتواند به ترمیم بافت کبد و حفظ توده عضلانی کمک کند. عضلات قوی به بهبود حساسیت به انسولین کمک میکنند که این خود یک عامل کلیدی در کنترل کبد چرب است. از پودرهای پروتئینی با کمترین میزان قند افزوده استفاده کنید. از پودر پروتئین وی ایزوله یا پروتئین گیاهی (مانند برنج قهوهای یا نخود) دارند استفاده کنید. آن را با آب یا شیر بدون لاکتوز مخلوط کنید و از مقدار کمی توتفرنگی یا کیوی برای طعمدار کردن استفاده کنید.
فرنی سیب و کینوا در رژیم کبد چرب
این ترکیب یک صبحانه کامل برای کبد چرب است. کینوا یک پروتئین کامل با تمام اسیدآمینههای ضروری را ارائه میدهد که برای ترمیم کبد لازم است. سیب نیز با پکتین (یک نوع فیبر) به دفع سموم از روده کمک میکند و بار سمزدایی کبد را کاهش میدهد.
نان جو، پنیر و گردو در رژیم صبحانه برای کبد چرب
نان جو، پنیر و گردو یک وعده متعادل برای کبد است. نان جو فیبر«بتا-گلوکان» را تأمین میکند که به کاهش کلسترول کمک میکند. پنیر کمچرب منبع پروتئین است و گردو با اسیدهای چرب امگا-۳ و آنتیاکسیدانها به کاهش التهاب کبد کمک شایانی میکند.
نقش صبحانه در سلامت کبد
تصور کنید پس از یک شب استراحت و ناشتا بودن، کبد شما در حال تکمیل فرآیندهای پاکسازی و تنظیم قند خون است. بنابراین اولین وعده غذایی یعنی صبحانه بسیار مهم است. نقش صبحانه در مدیریت کبد چرب، در سه محور اصلی خلاصه میشود:
- کنترل قند خون و کاهش مقاومت به انسولین
- کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب
- فعال سازی متابولیسم و کنترل وزن
1.کنترل قند خون و کاهش مقاومت به انسولین
یک صبحانه پر کربوهیدرات تصفیهشده (مثل نان سفید و مربا) باعث افزایش ناگهانی قند خون و ترشح انسولین میشود. تکرار این چرخه، عامل اصلی ایجاد مقاومت به انسولین است؛ وضعیتی که در آن کبد و دیگر سلولها به درستی به انسولین پاسخ نمیدهند و در نتیجه، کبد شروع به تولید و ذخیره چربی بیشتر میکند. انتخاب صبحانهای با فیبر بالا و شاخص گلیسمی پایین (مانند جو دوسر)، از این نوسان قند خون جلوگیری کرده و به بهبود حساسیت به انسولین در طول روز کمک میکند.
2.کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب
کبد چرب در حالت «استرس اکسیداتیو» مزمن قرار دارد. صبحانهای سرشار از آنتیاکسیدانها (مثل توتها، چای سبز، گردو) مانند یک آتشنشانی عمل میکند که به جنگ التهاب میرود. این آنتیاکسیدانها از سلولهای کبد در برابر آسیب بیشتر محافظت میکنند.
3.فعال سازی متابولیسم و کنترل وزن
خوردن یک صبحانه سالم و سیرکننده، متابولیسم بدن را پس از خواب شبانه، روشن میکند. این کار نه تنها به سوزاندن کالری بیشتر در طول روز کمک میکند، بلکه از پرخوری و تمایل به مصرف تنقلات ناسالم در ساعات بعدی جلوگیری مینماید. کنترل وزن، راهی موثر برای کاهش چربی انباشته شده در کبد است.
حذف صبحانه برای کبد چرب، اشتباهی بزرگ
این یک اشتباه مهلک است. حذف صبحانه، بدن را در حالت ناشتایی طولانیمدت قرار میدهد. در این حالت، بدن برای تأمین انرژی، شروع به آزادسازی اسیدهای چرب از بافت چربی میکند. این اسیدهای چرب آزاد، مستقیم به سمت کبد رفته و مانند بنزینی روی آتش کبد چرب عمل میکنند و وضعیت را بدتر میکنند.
صبحانه برای کبد چرب گرید 2
وقتی پزشک به شما میگوید کبد چرب گرید ۲ دارید، یعنی التهاب به معادله اضافه شده است. اینجا، دیگر فقط بحث کاهش چربی نیست؛ بحث خاموش کردن آتش التهاب در کبد است. برنامه صبحانه در این مرحله، باید دقیقتر باشد. تمام موارد مفیدی که در همین مطلب ذکر شد، برای این مرحله نیز مؤثر هستند، اما باید با دقت و قاعده دقیقتری مصرف شوند.
یک نمونه صبحانه تخصصی برای گرید ۲
یک نمونه صبحانه برای گرید 2 میتواند شامل؛ یک منبع پروتئین باکیفیت (مانند تخم مرغ آبپز یا پنیر کم چرب) برای شروع فرآیند ترمیم، یک منبع فیبر محلول قوی (مانند جو دوسر کامل یا پودینگ دانه چیا) برای جذب و دفع سموم، و یک منبع آنتیاکسیدان قوی (مانند زردچوبه در املت یا توتهای تیره در ماست یونانی) برای مبارزه مستقیم با التهاب باشد. از مصرف هرگونه نان سفید، قندهای ساده و لبنیات پرچرب در این وعده به طور جدی پرهیز کنید. در گرید ۲، خوددرمانی میتواند خطرناک باشد. حتماً تحت نظر یک متخصص گوارش یا تغذیه، برنامه غذایی دقیق خود را دریافت کنید.
در کبد چرب گرید ۲ چی نخوریم؟
- نان سفید، باگت، شیرینیجات
- پنیر پیتزا، خامه پرچرب
- آبمیوههای صنعتی، نوشابه
- غلات صبحانه شکردار
- سوسیس و کالباس
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی کبد چرب
برای درمان کبد چرب ناشتا چی بخوریم؟
این سوال، یکی از حیاتیترین پرسشها برای بیماران کبد چرب است. اولین چیزی که پس از بیدار شدن و در حالت ناشتا مصرف میکنید، میتواند مسیر متابولیک تمام روز کبد شما را تعیین کند.
آب ولرم با لیموترش تازه
نوشیدن یک لیوان آب ولرم با آب نصف لیموی تازه به صورت ناشتا، یک روش ساده و مؤثر برای تحریک آنزیمهای کبد و کمک به فرآیند پاکسازی طبیعی بدن است. توجه داشته باشید که در صورت داشتن ریفلاکس شدید معده، بهتر است از این روش پرهیز کنید.
دمنوش زنجبیل تازه و نعنا
دم کردن چند برش زنجبیل تازه همراه با برگ نعنا در آب جوش، یک دمنوش مفید برای کبد ایجاد میکند. این ترکیب به افزایش تولید صفرا کمک میکند که برای دفع سموم و چربیها از کبد، ضروری است.
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام
مصرف یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام که در یک لیوان آب ولرم رقیق شده باشد، میتواند به کنترل قند خون پس از صبحانه کمک کند. هرگز سرکه سیب را به صورت خالص مصرف نکنید، زیرا به دندان و مری آسیب میزند.
هشدار متخصصان فیت کلاب: مصرف سرکه سیب، به ویژه در حالت ناشتا، حتماً باید با مشورت و تجویز پزشک باشد. این موضوع به ویژه برای افراد دارای مشکلات گوارشی مانند زخم معده، رفلاکس شدید یا حساسیتهای مری از اهمیت بالایی برخوردار است. هرگز آن را به صورت خالص مصرف نکنید، زیرا به مینای دندان و مری آسیب میزند.
رژیم غذایی کبد چرب | تغذیه برای کبد سالم
درمان کبد چرب فراتر از یک تغییر ساده در وعدههای غذایی است و نیازمند یک رژیم غذایی اصولی میباشد. این برنامه شامل حذف سه سم سفید (شکر، آرد سفید و نمک تصفیه شده) است که به طور مستقیم سنتز چربی کبدی، مقاومت به انسولین و فشار بر کبد را افزایش میدهند. در کنار این اصلاحات، ادغام روزهداری متناوب (رژیم فستینگ برای کبد چرب) میتواند با فعالسازی مکانیسم« اتوفاژی» (اتوفاژی فرآیندی است که در آن سلولهای بدن، اجزای آسیبدیده یا غیرضروری خود را تجزیه و بازیافت میکنند تا سلول سالم و تمیز بماند)، به پاکسازی سلولهای کبدی و سوزاندن چربیهای انباشته کمک شایانی کند.
برای مطالعه جزئیات کامل، لیست غذاهای مجاز و ممنوعه، برنامه غذایی هفتگی برای کبد چرب، پیشنهاد میکنیم مقاله «رژیم غذایی کبد چرب» از مجله تخصصی فیت کلاب را مطالعه کنید.
صبحانه برای کبد چرب چی بخوریم؟
در نهایت، باید بپذیریم که کبد چرب یک بیماری خاموش، اما قابل مدیریت است. همانطور که مطالعه کردید، صبحانه تنها یک وعده غذایی نیست؛ یک روش درمانی قدرتمند است. وقتی صبحانه بر پایه فیبر، آنتیاکسیدان و چربیهای سالم باشد، در واقع به کبدتان فرمان میدهید که مسیر پاکسازی و ترمیم را در پیش بگیرد، نه ذخیرهسازی چربی و التهاب. از جو دوسر و توتها گرفته تا زردچوبه و آووکادو، هر کدام میتواند سلاحی در نبرد روزانه برای بازپسگیری سلامت این عضو حیاتی باشد.
اما دانش، بدون عمل به نتیجه نمیرسد. اگر از سردرگمی در انتخاب مواد غذایی خسته شدهاید و به یک برنامه عملی و شخصیسازی شده نیاز دارید، متخصصان فیتکلاب اینجا هستند تا با طراحی برنامه غذایی و ورزشی اختصاصی، قدم به قدم در مسیر بهبودی، همراه شما باشند. همین امروز با کارشناسان فیت کلاب تماس بگیرید.
مولتی ویتامین برای رفع خستگی یکی از سادهترین و موثرترین راهها برای بازگرداندن انرژی ازدست رفته بدن است. گاهی با وجود خواب کافی، باز هم احساس بیحالی، ضعف یا سنگینی میکنیم؛ چون بدنمان مواد مغذی لازم را به اندازه کافی دریافت نمیکند. کمبود ویتامینهای خاص میتواند روی تمرکز، خلقوخو و عملکرد روزانه تأثیر مستقیم بگذارد.
در این مقاله از مجله فیت کلاب، با ۷ ویتامین انرژی زا آشنا میشویم که به بدن کمک میکنند با خستگی و کوفتگی مقابله کند تا دوباره احساس سرزندگی و شادابی را تجربه کنیم.
علت بی حالی بدن کمبود کدام ویتامین است؟

احساس بیحالی، خستگی یا کاهش انرژی بدون دلیل مشخص، ممکن است نشانهی کمبود برخی ویتامینها و مواد مغذی در بدن باشد.
ویتامینهایی که کمبودشان باعث بی حالی میشود:
- ویتامین B12 (کوبالامین)
- ویتامین D
- آهن (Iron)
- ویتامین B6 (پیریدوکسین)
- منیزیم
- فولات (ویتامین B9)
- ویتامین C
چرا مولتیویتامینها برای رفع خستگی موثر هستند؟
نقش مولتی ویتامینها در بدن:
- تامین کمبودهای تغذیهای
- افزایش متابولیسم انرژی
- بهبود عملکرد مغز و اعصاب
- بهبود عملکرد عضلات
- تقویت سیستم ایمنی
مولتیویتامینها مجموعهای از ریزمغذیهای ضروری هستند که به بدن کمک میکنند تا عملکرد طبیعی خود را حفظ کند. زمانی که بدن دچار کمبود ویتامینها و مواد معدنی میشود، تولید انرژی کاهش مییابد و احساس خستگی، بیحالی و کوفتگی در عضلات بروز میکند.
مصرف قرص ویتامین برای رفع خستگی میتواند این کمبودها را جبران کرده، سوختوساز بدن را افزایش دهد و به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک کند. همچنین، وجود ترکیباتی مانند منیزیم، ویتامین D و ویتامینهای گروه B در این مکملها باعث میشود قرص برای رفع خستگی و کوفتگی بدن به طور مؤثری انرژی را بازیابی کرده و احساس سرزندگی و تمرکز را در طول روز افزایش دهد.
چطور بهترین مولتیویتامین برای رفع خستگی را انتخاب کنیم؟ ۷ مولتی ویتامین انرژیزا

از جمله بهترین مولتیویتامینها برای رفع خستگی و ضعف بدن، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. منتال انرژی یوروویتال، بهترین مولتی ویتامین برای رفع خستگی آقایان
ترکیبات:
- ویتامینهای گروه B
- ویتامین C
- منیزیم
- روی
- جینسینگ
نقش:
- افزایش انرژی ذهنی و تمرکز
- کاهش خستگی و کوفتگی بدن
۲. مولتی ویتامین و مینرال ویتالی تون
ترکیبات:
- ویتامینهای A، C، D، E
- B کمپلکس
- روی
- منیزیم
- سلنیوم
نقش:
- تقویت سیستم ایمنی
- افزایش انرژی بدن
- بهبود عملکرد عضلات
۳. مولتی دیلی آلفا ویتامینز
ترکیبات:
- ویتامینهای گروه B
- ویتامین D
- منیزیم
- آهن
- روی
نقش:
- افزایش متابولیسم انرژی
- کاهش خستگی و ضعف عمومی
- حمایت از مغز و اعصاب
۴. رد جینسینگ پلاس مولتی ویتامین و مینرال ویتامین لایف
ترکیبات:
- جینسینگ
- ویتامینهای گروه B
- ویتامین C
- روی
- منیزیم
نقش:
- افزایش انرژی طبیعی
- کاهش استرس و خستگی ذهنی
- بهبود تمرکز و حافظه
گروهی از مصرف کنندگان مکمل رد جینسینگ اشاره کردهاند که بعد از مدتی مصرف، انرژی بدنشان بیشتر شده و تمرکزشان در طول روز بهبود پیدا کرده است، بدون اینکه اضطراب یا تپش قلب را تجربه کنند.
منبع: iherb
۵. اورامین اف کوشان فارمد
ترکیبات:
- ویتامینهای گروه B
- ویتامین C
- آهن
- منیزیم
- روی
نقش:
- افزایش انرژی
- بهبود خستگی مزمن
- تقویت سیستم ایمنی
مناسب برای:
مصرف روزانه جهت پیشگیری از کمبود ویتامین و رفع خستگی
۶. مولتی ویتامین انرژکس گلدن لایف
ترکیبات:
- ویتامینهای B، C، D
- جینسینگ
- سایر مواد معدنی
نقش:
- تقویت انرژی
- استقامت بدن
- بهبود عملکرد ذهنی و جسمی
مناسب برای:
بهترین مولتی ویتامین برای رفع خستگی آقایان و افراد ورزشکار
۷. اپتی وومن گلدن لایف، بهترین مولتیویتامین انرژی زا برای رفع خستگی بانوان
- ترکیبات:
- ویتامینهای B، C، D
- آهن
- منیزیم
- کلسیم
- روی
نقش:
- رفع خستگی
- حمایت از سلامت پوست، مو و ناخن
- بهبود تمرکز و انرژی روزانه
مناسب برای:
بهترین قرص انرژی زا برای رفع خستگی بانوان
کدام ویتامینهای برای خستگی و ضعف بدن موثرند؟
- آهن
- ویتامین B12
- تیروزین
- ملاتونین
- منیزیم
- روی
آهن؛ سوخترسان اصلی بدن
آهن برای تولید هموگلوبین و انتقال اکسیژن به سلولها حیاتی است. کمبود آن باعث موارد زیر میشود:
- خستگی
- رنگ پریدگی
- ضعف
مکملهای آهن به خصوص برای خانمها میتوانند نقش مهمی در افزایش انرژی و رفع بی حالی داشته باشند.
ویتامین B12؛ ضد خستگی و تقویت تمرکز
ویتامین B12 از مؤثرترین ویتامینها برای تبدیل غذا به انرژی و حفظ عملکرد مغز است. کمبود آن باعث موارد زیر میشود:
- خستگی مزمن
- کاهش تمرکز
- احساس بیحوصلگی
مصرف مکملهای ویتامین B12 میتواند سطح انرژی و روحیه را به طور چشمگیری افزایش دهد.
براساس گفته PubMed Central:
In the United States, it has been demonstrated that the prevalence of vitamin B12 deficiency varies by age range, affecting at least 3% of those aged 20–39 years old, 4% of those aged 40–59 years, and 6% of those 60 years or over.
Marginal depletion affects 15% of those aged 20–59 years old and more than 20% of those aged 60 years or over.
ترجمه فارسی:
در ایالات متحده نشان داده شده است که شیوع کمبود ویتامین B12 بسته به گروه سنی متفاوت است؛ به طوری که حداقل ۳٪ از افراد ۲۰ تا ۳۹ ساله، ۴٪ از افراد ۴۰ تا ۵۹ ساله و ۶٪ از افراد ۶۰ سال به بالا را درگیر کرده است.
همچنین، کاهش مرزی سطح ویتامین B12 در ۱۵٪ از افراد ۲۰ تا ۵۹ ساله و بیش از ۲۰٪ از افراد بالای ۶۰ سال مشاهده شده است.
تیروزین (Tyrosine)؛ افزایشدهنده تمرکز و انگیزه
تیروزین یک آمینواسید طبیعی است که در تولید دوپامین و نورآدرنالین؛ دو هورمون مؤثر در خلقوخو و انگیزه، نقش دارد. مکملهای حاوی تیروزین به ویژه در دورههای استرس یا کم خوابی، به افزایش تمرکز و نشاط کمک میکنند.
سلنیوم؛ آنتیاکسیدان قدرتمند برای مقابله با خستگی
سلنیوم با محافظت از سلولها در برابر استرس اکسیداتیو، احساس خستگی را کاهش میدهد و سیستم ایمنی را تقویت میکند. همچنین، دریافت کافی سلنیوم به حفظ انرژی پایدار در طول روز کمک شایانی میکند.
ملاتونین؛ تنظیم کننده خواب و انرژی روزانه
ملاتونین هورمونی است که ریتم خواب و بیداری را تنظیم میکند. اگر بدن به خوبی استراحت نکند، انرژی و تمرکز در روز کاهش مییابد. مکملهای ملاتونین با بهبود کیفیت خواب، باعث میشوند صبحها شادابتر و پرانرژیتر بیدار شوید.
منیزیم؛ ضد استرس و خستگی عضلانی
منیزیم در بیش از ۳۰۰ واکنش شیمیایی بدن نقش دارد و برای تولید انرژی حیاتی است. کمبود آن میتواند منجر به موارد زیر شود:
- گرفتگی عضلات
- بیخوابی
- اضطراب
روی (Zinc)؛ تقویت سیستم ایمنی و خلقوخو
روی علاوه بر تقویت ایمنی، در تولید سروتونین و دوپامین نقش دارد؛ هورمونهایی که حس شادی و انرژی را افزایش میدهند. کمبود روی معمولاً با احساس خستگی و افت خلقوخو همراه است.
نکات مهم مصرف مولتیویتامینها برای افزایش انرژی

رعایت نکات زیر باعث میشود بیشترین بهره را از مکملها ببرید:
- مصرف صبح همراه غذا
- مصرف با فاصله از داروها
- خوردن مکمل با آب
- مصرف دوز توصیهشده
- عدم مصرف بیشازحد
- بررسی تاریخ انقضا
- نگهداری مناسب
- مشاوره پزشکی
مصرف مولتیویتامینها همراه وعده غذایی باعث جذب بهتر و کاهش مشکلات گوارشی میشود. دقت در دوز و فاصله با داروهای دیگر، ایمنی مصرف را افزایش میدهد و از عوارض جانبی جلوگیری میکند. همچنین، مشاوره با پزشک یا داروساز برای افراد با بیماری خاص یا باردار اهمیت دارد. رعایت این نکات باعث میشود مولتی ویتامین ها برای رفع خستگی و افزایش انرژی بدن به بهترین شکل عمل کنند.
بهترین مکمل برای افزایش انرژی در بدنسازی

برای بدنسازان، حفظ انرژی و تمرکز در طول تمرینات اهمیت زیادی دارد. استفاده از مکملهای مناسب میتواند قدرت، استقامت و تمرکز را افزایش دهد و عملکرد تمرینی را بهبود بخشد.
کراتین (Creatine)
- افزایش قدرت عضلانی
- تأخیر در خستگی
- افزایش حجم عضلات
کراتین در عضلات ذخیره میشود و به تولید سریع انرژی در تمرینات انفجاری و مقاومتی کمک میکند. این انرژی اضافی باعث میشود عضلات دیرتر خسته شوند و توان بیشتری در طول تمرین داشته باشند.
کافئین با التیانین (Caffeine With L-Theanine)
- افزایش تمرکز
- ایجاد انرژی فوری
- کاهش استرس
کافئین انرژی ذهنی و فیزیکی را افزایش میدهد، در حالی که التیانین اثر آرامبخش ملایمی دارد و از اضطراب و تپش قلب ناشی از کافئین جلوگیری میکند. این ترکیب باعث تمرکز بیشتر و کاهش خستگی ذهنی هنگام ورزش میشود.
تائورین (Taurine)
- کاهش خستگی عضلانی
- حمایت از عملکرد قلب و عروق
- بهبود تمرکز ذهنی
تائورین به تعادل الکترولیتها و حفظ عملکرد عضلات و قلب کمک میکند. این ماده همچنین میتواند از آسیب سلولی در تمرینات شدید جلوگیری کند و انرژی و استقامت بدنی را افزایش دهد.
برای اطلاع بیشتر درباره بهترین قرص مولتی ویتامین برای بدنسازی و نکات مهم مصرف آنها، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
بهترین مولتی ویتامین برای رفع خستگی
مولتی ویتامین برای رفع خستگی نقش مهمی در تأمین کمبودهای تغذیهای بدن دارد و میتواند انرژی، تمرکز و عملکرد عضلات را افزایش دهد. ویتامینها و مواد معدنی کلیدی مانند ویتامینهای گروهB، ویتامینC، آهن، منیزیم و روی، با افزایش تولید انرژی سلولی، حمایت از مغز و اعصاب و کاهش استرس اکسیداتیو، بدن را سرحال و آماده فعالیت میکنند.
کاهش قند خون برای افرادی که دچار دیابت یا مقاومت به انسولین هستند یک اقدام حیاتی است، زیرا بالا ماندن قند خون در مدت طولانی میتواند به عوارضی مثل آسیب به کلیه، قلب و اعصاب منجر شود. خوشبختانه علاوه بر روشهای درمانی رایج، روشهای طبیعی متعددی وجود دارد که میتواند به کاهش سریع قند خون کمک کند.
در این مقاله ز فیت کلاب۱۰ راه علمی و طبیعی برای کاهش سریع قند خون معرفی خواهد شد که میتواند کیفیت زندگی افرادی را که با مشکل قند خون بالا دستوپنچه نرم میکنند، افزایش دهد.
علائم و نشانههای قند خون بالا

- تشنگی زیاد
- ادرار مکرر
- خشکی دهان
- خستگی شدید
- تاری دید
- کاهش وزن ناخواسته
- کندی بهبود زخمها
- عفونتهای مکرر
براساس مجله clevelandclinic:
Hyperglycemia and diabetes are very common — about 1 in 10 people in the United States has diabetes.
ترجمه فارسی:
افزایش قند خون و دیابت بسیار شایع است، تقریباً ۱ نفر از هر ۱۰ نفر در ایالات متحده به دیابت مبتلاست.
چرا کنترل قند خون مهم است؟
کاهش قند خون نقش کلیدی در پیشگیری از بیماریهای مزمن و حفظ کیفیت زندگی دارد. نوسانهای شدید گلوکز میتواند به اندامهای حیاتی مثل قلب، کلیه و چشم آسیب بزند.
خطرات قند خون بالا
| عارضه | توضیح |
| بیماری قلبی و عروقی | افراد دیابتی ۲ تا ۴ برابر بیشتر از دیگران در معرض بیماریهای قلبی هستند. |
| آسیب به کلیهها | قند خون بالا علت اصلی نارسایی کلیوی در جهان است. |
| مشکلات بینایی | رتینوپاتی دیابتی یکی از دلایل شایع نابینایی در بزرگسالان به شمار میرود. |
| آسیب عصبی (نوروپاتی) | منجر به بیحسی و دیر ترمیم شدن زخمها در پاها میشود. |
چرا پایین آوردن قند خون ضروری است؟
وقتی سطح گلوکز از محدوده نرمال (۷۰ تا ۱۰۰ mg/dL ناشتا) بالاتر میرود، پایین آوردن قند خون فوری، میتواند جلوی عوارض بلند مدت را بگیرد.
برای اطلاعات بیشتر درباره بازه قند خون خطرناک و نکات مهم درباره قند خون نرمال، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
چه چیزی قند خون را سریع پایین می آورد؟

در شرایطی که قند خون به طور ناگهانی افزایش پیدا میکند (هایپرگلیسمی شدید)، باید از روشهای پایین آورنده سریع قند خون استفاده کرد. این موارد معمولاً تحت نظر پزشک یا در شرایط بیمارستانی انجام میشود و میتواند نقش یک درمان اورژانسی قند خون بالا را ایفا کند.
- انسولین، درمان تزریقی سریعالاثر
- مایعات وریدی (IV Fluids)
- داروهای پایین آورنده سریع قند خون خوراکی (در موارد خفیفتر)
- الکترولیت درمانی (جبران پتاسیم و سدیم)
در شرایط اورژانسی دیابت، سریعترین روش کنترل قند خون استفاده از انسولینهای سریعالاثر مانند رگولار یا رپید است که ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه اثر میگذارند. در کنار آن، تزریق سرم نمکی برای رقیقسازی خون و تسریع دفع گلوکز از کلیهها انجام میشود. داروهایی مانند متفورمین یا گلیپیزاید نیز در کاهش قند خون موثرند اما اثر کندتری دارند و معمولاً برای درمان طولانیمدت به کار میروند. در موارد هایپرگلیسمی شدید، برای جلوگیری از آسیب قلبی و عضلانی ممکن است تزریق پتاسیم نیز ضروری باشد.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI – شاخص توده بدنی
گزارش وضعیت بدن
روشهای خانگی کاهش سریع قند خون؛ ۱۰ روش کاربردی
کاهش قند خون در خانه بدون دارو هم امکانپذیر است، مخصوصاً در افرادی که دیابت خفیف دارند یا قند خون آنها به طور موقت بالا رفته است.
رعایت این روشها به شما کمک میکند بدون نیاز فوری به دارو یا درمان اورژانسی، قند خون را در محدوده طبیعی نگه دارید. در ادامه ۱۰ روش کاربردی برای کاهش سریع قند خون در خانه معرفی میکنیم.
۱. نوشیدن آب کافی
آب به دفع گلوکز اضافی از طریق ادرار کمک میکند و یکی از سادهترین راهها برای کنترل قند خون است.
۲. دوش آب گرم
گرما باعث بهبود گردش خون میشود و میتواند سطح قند خون را به طور موقتی کاهش دهد.
۳. مصرف فیبر بالا
سبزیجات، حبوبات و غلات کامل، جذب قند را کند کرده و نوسانات قند خون را کم میکنند.
۴. مصرف کربوهیدرات با شاخص گلیسمی پایین
مثل جو دوسر و نان سبوسدار که به تدریج قند خون را بالا میبرند و از افزایش ناگهانی جلوگیری میکنند.
۵. پرهیز از نوشیدنیهای قندی
حذف نوشابه، آبمیوههای صنعتی و نوشیدنیهای انرژیزا بهترین راه برای پایین آوردن قند خون فوری است.
۶. مدیریت استرس
تمرینهای تنفسی و مدیتیشن سطح هورمونهای استرس را کاهش میدهند و به کنترل قند خون کمک میکنند.
۷. خواب کافی و منظم
خواب نامناسب مقاومت به انسولین را بیشتر میکند، در حالی که خواب کافی مانند معجزهای برای کاهش قند خون عمل میکند.
۸. مصرف پروتئین کافی
گوشت بدون چربی، تخم مرغ و لبنیات کم چرب باعث تثبیت سطح قند خون میشوند.
۹. جایگزین کردن تنقلات سالم
مغزها، میوههای کم قند و ماست یونانی مانع افزایش ناگهانی قند خون میشوند.
۱۰. پرهیز از پرخوری در یک وعده
خوردن وعدههای کوچک و منظم به جای یک وعده بزرگ، به کنترل قند خون کمک میکند.
مواد غذایی مفید برای کاهش قند خون
| گروه غذایی | مثالها | تاثیر بر قند خون |
| سبزیجات برگسبز | اسفناج، کلمبرگ، کلم کیل | سرشار از فیبر و منیزیم؛ کاهش جذب قند |
| حبوبات | عدس، لوبیا، نخود | دارای فیبر بالا و شاخص گلیسمی پایین |
| غلات کامل | جو دوسر، نان سبوسدار، برنج قهوهای | کمک به افزایش تدریجی قند خون |
| مغزها و دانهها | بادام، گردو، تخمکتان، چیا | تثبیت قند خون بهواسطه چربی سالم و فیبر |
| ماهیهای چرب | سالمون، ساردین، تُن | بهبود حساسیت به انسولین با امگا ۳ |
| میوههای کمقند | توتها، گریپفروت، سیب | کنترل بهتر قند بدون افزایش ناگهانی |
| لبنیات پروبیوتیک | ماست یونانی، کفیر | کمک به تعادل قند خون و سلامت روده |
| ادویهها | دارچین، زردچوبه | کاهش طبیعی قند خون و التهاب |
| آووکادو | — | جلوگیری از افزایش ناگهانی قند خون |
| سیر و پیاز | — | تنظیم قند خون و کاهش التهاب |
ورزشها و فعالیتهای مناسب برای کاهش قند خون
- پیاده روی سریع (۳۰ دقیقه)
- تمرینات هوازی
- تمرینات مقاومتی (وزنه یا کش تمرینی)
- تمرینات ترکیبی (هوازی + مقاومتی)
- یوگا
- فعالیتهای روزمره
ورزش منظم یکی از موثرترین روشها برای کاهش قند خون به شمار میرود. پیاده روی ۲۰ تا ۳۰ دقیقهای بعد از غذا، دوچرخه سواری، شنا یا دویدن سبک باعث افزایش مصرف گلوکز توسط سلولها و بهبود حساسیت به انسولین میشود. تمرینات ترکیبی هوازی و مقاومتی در طول هفته بیشترین اثر را دارند. همچنین، یوگا با کاهش استرس به کنترل بهتر قند خون کمک میکند. حتی فعالیتهای سادهای مانند بالا رفتن از پلهها، باغبانی یا کارهای روزمره نیز به مصرف بیشتر قند کمک میکنند.
طبق استانداردهای انجمن دیابت آمریکا (ADA):
حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط در هفته توصیه میشود. همچنین، انجام تمرینات مقاومتی حداقل ۲ روز در هفته به کنترل قند خون کمک میکند.
اشتباهات رایج در کنترل قند خون
بسیاری از افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که سطح قند خونشان بالا است، در مسیر مدیریت گلوکز اشتباهاتی مرتکب میشوند که میتواند اثر درمانی اقداماتشان را کاهش دهد.
۱. خوددرمانی و تغییر دارو بدون نظر پزشک
تغییر دوز یا مصرف داروهای کاهش دهنده قند خون بدون مشورت با پزشک میتواند منجر به هیپوگلیسمی یا افزایش غیر قابل کنترل قند خون شود.
۲. نادیده گرفتن اندازهگیری منظم قند خون
بسیاری از افراد از تستهای مکرر قند خون غافل میشوند. عدم پایش منظم، باعث عدم شناسایی نوسانات قند و برنامهریزی نادرست رژیم غذایی یا دارویی میشود.
۳. رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب
مصرف بیش از حد قندها و کربوهیدراتهای ساده یا عدم توجه به شاخص گلیسمی مواد غذایی، کنترل قند خون را دشوار میکند.
۴. عدم فعالیت بدنی منظم
ورزش منظم باعث کاهش قند خون و افزایش حساسیت به انسولین میشود. کم تحرکی یکی از علل افزایش مزمن قند خون در افراد مبتلا به شمار میرود.
۵. استرس و خواب ناکافی
استرس مزمن و کمبود خواب میتواند هورمونهای ضد انسولین را فعال کند و قند خون را بالا ببرد.
۶. نادیده گرفتن علائم هشداردهنده
علائمی مانند خستگی شدید، تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار نباید نادیده گرفته شوند. تأخیر در واکنش به این علائم میتواند منجر به عوارض جدی شود.
۷. عدم پایبندی به برنامه درمانی طولانی مدت
برخی افراد پس از بهبود نسبی قند خون، رژیم و داروها را قطع میکنند که باعث بازگشت قند خون به حالت نامطلوب میشود.
روشهای طبیعی و مکملها برای کاهش قند خون
استفاده از روشهای طبیعی و مکملها میتواند حساسیت به انسولین را افزایش دهد، سطح گلوکز خون را کنترل کند و سلامت کلی بدن را بهبود بخشد.
۱. گیاهان دارویی مفید
- خار مریم (Milk Thistle)
- زنجبیل
- زیره سبز
۲. مکملهای طبیعی
- کرومیوم (عنصر معدنی که حساسیت به انسولین را افزایش میدهد)
- منیزیم (کمبود منیزیم با افزایش ریسک دیابت نوع ۲ مرتبط است)
- اسید آلفا-لیپوئیک (ALA)
۳. نوشیدنیها و خوراکیهای مفید
- چای سبز
- سرکه سیب
- آلو خشک یا سیب
کاهش قند خون با استفاده از مکملها و گیاهان دارویی امکانپذیر؟
همانطور که در این مقاله اشاره شد، کاهش قند خون در منزل برای افرادی که نوسانات قندی آنها خفیف است با روشهای طبیعی مانند پیادهروی سریع، مصرف خوراکیهای با شاخص گلیسمی پایین، استفاده از مکملها و گیاهان دارویی امکانپذیر خواهد بود و میتواند به کنترل دیابت و پیشگیری از عوارض آن کمک کند.
در موارد شدیدتر، بهتر است از درمانهای دارویی مانند تزریق انسولین با نظارت پزشک کمک گرفته شود.
قرص چربی سوز یکی از محبوبترین مکملهای کاهش وزن است که با هدف افزایش سوخت و ساز بدن و کمک به کاهش چربی شکم و پهلو استفاده میشود.
در این مقاله از فیت کلاب، قصد داریم قویترین قرصهای چربی سوز مانند اورلیستات، فنترمین و داروهای ترکیبی ترموژنیک را معرفی کرده و نحوه عملکرد، مزایا و نکات مهم هر کدام را بررسی کنیم.
نقش مکملها و داروها در فرایند چربی سوزی
| نوع مکمل | توضیحات |
| مکملهای غذایی برای چربی سوزی شکم و پهلو | نقش کمکی دارند و روند طبیعی چربی سوزی را تسریع میکنند. |
| قرصهای چربی سوز تجویزی برای کاهش چربی شکم | فقط در شرایط خاص و با تجویز پزشک برای افراد با چاقی مفرط استفاده میشوند. |
| مکملهای چربی سوز طبیعی برای کاهش چربی شکم | گزینهای ملایمتر و ایمنتر هستند و برای استفاده طولانیمدت مناسباند. |
بهترین قرص چربی سوز برای کوچک شدن شکم

- اورلیستات (Orlistat)
- فنترمین (Phentermine)
- داروهای ترکیبی ترموژنیک
قرصهای چربی سوز عرضه شده توسط داروخانهها، اغلب تحت نظارت سازمان غذا و دارو عرضه میشوند و ایمنی نسبی بیشتری دارند.
اورلیستات (Orlistat)
مکانیسم اثر:
- مهار آنزیمهای لیپاز روده
- جلوگیری از جذب ۳۰٪ چربیهای مصرفی
مزایا:
- کاهش وزن پایدار
- کاهش چربی شکمی
- تایید شده توسط FDA
معایب:
- اسهال
- نفخ
- کاهش جذب ویتامینهای محلول در چربی
براساس مجله سلامتی mayoclinic:
You need to follow a low-fat diet when taking Orlistat. In rare cases, people have had serious liver injury with orlistat. But researchers haven’t found that the drug causes liver injuries.
ترجمه فارسی:
هنگام مصرف اورلیستات باید از رژیم غذایی کم چرب پیروی کنید. در موارد نادر، افرادی دچار آسیب جدی کبدی با اورلیستات شدهاند، اما محققان هنوز نتوانستهاند رابطه قطعی بین این دارو و آسیب کبدی پیدا کنند.
فنترمین (Phentermine)
مکانیسم اثر:
- سرکوب کننده اشتها با اثر بر سیستم عصبی مرکزی
مزایا:
- کاهش سریع اشتها
- مناسب برای درمان کوتاه مدت چاقی شدید
معایب:
- اعتیادآور
- افزایش ضربان قلب
- بیخوابی
داروهای ترکیبی ترموژنیک
ترکیبات:
- کافئین
- افدرین (یا شبهافدرین)
- سایر محرکها
مزایا:
- افزایش متابولیسم پایه
- افزایش انرژی
معایب:
- تپش قلب
- اضطراب
- فشار خون بالا
بهترین قرص های چربی سوز بدون عوارض
واقعیت این است که هیچ دارویی کاملا بدون عارضه نیست، اما برخی گزینهها ایمنی بیشتری دارند:
- قرصهای فیبری (مانند گلوکومانان)
- مکملهای گیاهی مثل چای سبز
- مکملهای پروبیوتیک
این موارد، گزینههای مناسبی برای مصرف طولانی مدت هستند، به ویژه برای خانمها و کسانی که به دنبال کاهش وزن تدریجیاند.
بهترین قرص چربی سوز برای بدنسازی
قرص های چربی سوز بدنسازی به ورزشکاران کمک میکند درصد چربی بدنشان را پایین بیاورند و تفکیک عضلانی بهتری داشته باشند.
- ال-کارنیتین
- کافئین
- اسید لینولئیک کونژوگه (CLA)
- ترموژنیکهای ترکیبی
ال-کارنیتین با انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری، به مصرف چربی بهعنوان منبع انرژی کمک میکند. کافئین با افزایش سطح انرژی و تمرکز، استقامت را در تمرینات بالا میبرد. CLA یا اسید لینولئیک کونژوگه باعث کاهش چربی بدن و حفظ توده عضلانی در زمان رژیم میشود. ترموژنیکهای ترکیبی، متداولترین مکملها در بدنسازی حرفهای هستند و با افزایش دمای بدن، متابولیسم را تسریع میکنند.
نکته: این مکملها اگر با رژیم و تمرین علمی همراه باشند، میتوانند بسیار موثر عمل کنند. اما مصرف بیرویه آنها، به ویژه در ورزشکاران غیرحرفهای، ممکن است منجر به عوارض شود.
قرص لاغری و انتخاب مناسب برای خانمها
وقتی صحبت از بهترین قرص لاغری برای خانمها میشود، باید دو نکته مهم را در نظر گرفت:
- تفاوت فیزیولوژیکی خانمها و آقایان.
- عوارض احتمالی و سازگاری با بدن.
بسیاری معتقدند که داروهای شیمیایی قوی مانند فنترمین میتوانند سریع عمل کنند، اما برای سلامت خانمها (به خصوص در دوران باروری) خطرناک هستند. بنابراین، توصیه متخصصان این است که خانمها از قرص های چربی سوز گیاهی یا مکملهای ایمنتر استفاده کنند.
بهترین قرص چربی سوز برای خانمها
خانمها به دلیل تغییرات هورمونی (قاعدگی، بارداری، یائسگی) بیشتر مستعد ذخیره چربی در شکم و پهلو هستند. به همین دلیل انتخاب یک قرص چربی سوز مناسب برای خانمها باید با دقت بیشتری صورت گیرد.
گزینههای پیشنهادی برای بانوان:
- مکملهای گیاهی ملایم (چای سبز، قهوه سبز)
- مکملهای ال-کارنیتین (کمک به افزایش انرژی در ورزش)
- ترکیبات فیبر محلول (کاهش اشتها بدون عارضه جدی)
قرص فن کیو (PhenQ)؛ یک مکمل چربی سوز پرطرفدار
قرص فن کیو یکی از پرجستجوترین محصولات در دسته مکملهای لاغری است. تولیدکنندگان آن ادعا میکنند که ترکیبی از چند مکانیسم مختلف را در یک قرص ارائه میدهد:
- افزایش متابولیسم و سوختوساز
- کاهش اشتها
- بهبود خلقوخو
- جلوگیری از ذخیره چربی جدید
مطالعات مستقل زیادی درباره فن کیو وجود ندارد، اما ترکیبات آن (کافئین، ال-کارنیتین، کلسیم کربنات و …) نشان میدهد که میتواند اثر ملایمی در کاهش وزن داشته باشد.
بهترین قرص های چربی سوز گیاهی
در مقابل داروهای شیمیایی، بسیاری به دنبال قرص های چربی سوز گیاهی هستند. این محصولات معمولا پایه گیاهی دارند و عوارضشان کمتر است.
- قرص چای سبز
- قرص قهوه سبز
- قرص زنجبیل
- قرص چربی سوز دارچین
- قرص سرکه سیب
- قرص فلفل قرمز (کاپسایسین)
چای سبز به دلیل وجود کاتچینها متابولیسم بدن را افزایش میدهد، در حالی که قهوه سبز با اسید کلروژنیک خود جذب قند را کاهش میدهد. زنجبیل و دارچین با بالا بردن دمای بدن به چربی سوزی کمک میکنند و سرکه سیب نیز با تنظیم قند خون، اشتها را کاهش میدهد. فلفل قرمز حاوی کاپسایسین است که با تحریک تولید حرارت، مصرف کالری را افزایش میدهد.
برای آشنایی بیشتر با قرص چربی سوز گیاهی و خانگی، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
قرص چربی سوز قوی شکم و پهلو خانگی
مزیت قرص چربی سوز خانگی این است که معمولا عوارض کمتری نسبت به نمونههای شیمیایی دارد.
کپسول زنجبیل و دارچین
زنجبیل باعث افزایش دمای بدن و تقویت متابولیسم میشود. دارچین به تنظیم قند خون کمک میکند و اشتها را کاهش میدهد. ترکیب این دو ماده میتواند یک چربی سوز طبیعی باشد.
کپسول سرکه سیب
سرکه سیب به کاهش قند خون و جلوگیری از ذخیره چربی کمک میکند.
قرصهای گیاهی ترکیبی
ترکیب چای سبز خشکشده، قهوه سبز و فلفل قرمز یکی از قویترین چربی سوز خانگی به شمار میرود.
نکته: البته باید توجه داشت که حتی این ترکیبات گیاهی هم اگر بیش از حد مصرف شوند، میتوانند عوارضی مانند سوزش معده یا بیخوابی ایجاد کنند.
مقایسه کلی: قرص چربی سوز شیمیایی یا گیاهی؟
| مناسب برای | سرعت اثر | عوارض احتمالی | مثالها | نوع محصول |
| چاقی شدید، تحت نظر پزشک | سریع | زیاد | اورلیستات، فنترمین | دارویی (داروخانهای) |
| افراد فعال با رژیم و ورزش | متوسط | متوسط | فن کیو، هیدروکسیکات | مکملهای بینالمللی |
| استفاده طولانیمدت، خانمها | آهسته | کم | چای سبز، قهوه سبز، زنجبیل | گیاهی و خانگی |
| ورزشکاران، کاهش وزن تدریجی | متوسط | کم | ال-کارنیتین، فیبر، پروبیوتیک | مکملهای غذایی |
چرا چربیهای شکم و پهلو سختتر آب میشوند؟
در بسیاری از افراد حتی با کاهش وزن، چربیهای ناحیه شکم و پهلو باقی میمانند. این موضوع میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
- تعداد گیرندههای بتا و آلفا در سلولهای چربی
- نقش هورمونهای جنسی
- عوامل سبک زندگی
گیرندههای بتا در بدن نقش چربی سوزی و گیرندههای آلفا نقش ذخیره چربی دارند. چون نواحی شکم و پهلو گیرنده آلفای بیشتری دارند، چربی سوزی در آنها سختتر است. در خانمها، استروژن باعث تجمع چربی در باسن و ران میشود و در آقایان، کاهش تستوسترون با افزایش سن منجر به چربی شکمی خواهد شد. همچنین استرس، کمخوابی و تغذیه نامناسب روند چاقی در ناحیه شکم و پهلو را تشدید میکنند، بنابراین هیچ مکملی به تنهایی نمیتواند جایگزین اصلاح سبک زندگی شود.
عوارض احتمالی قرصهای چربی سوز
عوارض رایج قرص های چربی سوز عبارتاند از:
- اسهال
- نفخ
- درد شکم (به ویژه در اورلیستات)
- افزایش فشار خون
- تپش قلب (در محرکها مثل فنترمین)
- بیخوابی
- اضطراب
- تغییر خلقوخو
- اختلال در جذب مواد مغذی
موارد منع مصرف قرص چربی سوز
- خانمهای باردار یا شیرده
- افراد با سابقه بیماری قلبی یا فشار خون بالا
- سالمندان
- افراد با فشار خون بالا
- افراد با مشکلات کلیوی و کبد
- افراد زیر ۱۸ سال
- افراد با اختلالات روانی
به طور کلی، پزشکان توصیه میکنند حتما برای مصرف قرصهای لاغری یا مکملهای چربی سوز، مشورت با متخصص تغذیه یا پزشک ضروری است.
قرص چربی سوز باعث کاهش وزن میشود؟
قرص چربی سوز یکی از مکملهای محبوب در مسیر کاهش وزن است که با افزایش متابولیسم، کاهش اشتها و تسریع فرآیند تجزیه چربیها به بدن کمک میکند. این قرصها بهویژه برای نواحی مقاوم مثل شکم و پهلو موثرتر عمل میکنند، اما زمانی نتیجه واقعی میدهند که همراه با رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم مصرف شوند.
در نهایت، استفاده از قرصهای چربی سوز باید با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه انجام شده تا از عوارض احتمالی و تداخل دارویی جلوگیری شود.
قرص معده درد یکی از رایجترین راهکارهایی است که افراد برای تسکین درد و ناراحتیهای گوارشی به سراغ آن میروند. با این حال، انتخاب داروی مناسب بستگی به نوع و علت درد دارد. معده درد میتواند ناشی از دلایل مختلفی مثل نفخ، سوء هاضمه، التهاب معده یا اسپاسمهای روده باشد و هر نوع درد نیازمند درمان خاص خود است.
در این مقاله از فیت کلاب، با انواع قرص شکم درد آشنا میشوید تا بتوانید با آگاهی بیشتر، گزینهای مناسب برای تسکین سریع درد خود انتخاب کنید.
قرصهای تسکین درد شکم چیست و چه کاربردی دارند؟
قرص مسکن دل درد، داروهایی هستند که برای کاهش ناراحتیها و دردهای ناحیه شکم و معده استفاده میشوند. این داروها بسته به نوع و مکانیسم اثرشان میتوانند روی عضلات دستگاه گوارش، فعالیت عصبی یا اسید معده تأثیر گذاشته و درد و اسپاسم را کاهش دهند.
استفاده درست از قرص شکم درد میتواند به تسکین سریع علائم کمک کند، اما باید همواره علت اصلی درد مشخص شود تا درمان مؤثر و ایمن باشد.
کاربردهای اصلی قرص معده شامل موارد زیر میشود:
- کاهش اسپاسم عضلانی
- کنترل التهاب و اسید معده
- کاهش نفخ و فشار
- تسکین علائم تهوع و اسهال
- بهبود هضم
انواع قرصهای معده درد و کاربرد آنها؛ معرفی ۱۰ قرص رایج

قرص های معده درد انواع مختلفی دارند که در این بخش به معرفی و بررسی چگونگی کارکرد آنها خواهیم پرداخت.
۱. فاموتیدین، مهارکننده اسید معده
فاموتیدین با بلوک کردن گیرندههای هیستامینی H2 در سلولهای معده، ترشح اسید معده را کاهش میدهد و رایجترین قرص معده درد بزرگسالان به شمار میرود.
۲. کلیدینیوم سی، ضد اسپاسم و ضد اسید
کلیدینیوم سی از جمله قرص های تسکین درد شکم به شمار میرود که با اثر مستقیم روی عضلات صاف معده و روده، اسپاسمها را کاهش داده و اسید اضافی را خنثی میکند.
۳. لوپرامید، ضد اسهال
با کاهش فعالیت حرکتی روده و افزایش جذب آب از مدفوع، اسهال را کنترل میکند. این دارو معمولا به عنوان قرص دل پیچه و اسهال تجویز میشود.
مجله سلامتی و پزشکی verywell health میگوید:
If You Have a Heart Condition Taking more than the recommended dose of loperamide can cause serious, potentially fatal heart rhythm problems. Don’t use it if you have a heart condition or take medications that affect your heart. Symptoms like fainting, fast heartbeat, or unresponsiveness need emergency care. Always follow dosing instructions exactly.
ترجمه فارسی:
اگر مشکل قلبی دارید، مصرف بیش از دوز توصیه شده لوپرامید میتواند باعث مشکلات جدی و حتی کشنده در آریتمی قلبی شود. اگر بیماری قلبی دارید یا داروهایی مصرف میکنید که روی قلب تأثیر میگذارند، از این دارو استفاده نکنید. علائمی مانند غش کردن، تپش سریع قلب یا بیهوشی نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند. همیشه دقیقاً دستورالعمل مصرف دارو را رعایت کنید.
۴. امپرازول، مهارکننده پمپ پروتون
با مهار پمپ پروتون H+/K+ در سلولهای معده، تولید اسید را کاهش داده و سوزش سر دل را تسکین میدهد. همچنین، اسید اضافی معده را مهار میکند تا دیواره معده تحریک نشود.
۵. دی سیکلومین، ضد اسپاسم روده
دی سیکلومین یکی از انواع قرص معده درد است که با شل کردن عضلات صاف روده، انقباضات دردناک و اسپاسم را کاهش میدهد و به عنوان قرص دل پیچه و اسهال نیز توسط پزشکان تجویز میشود.
۶. لانزوپرازول
این قرص شکم درد، با مهار پمپ پروتون تولید اسید معده را کاهش داده و بازگشت اسید به مری (رفلاکس) را کاهش میدهد.
۷. پنتوپرازول، مهارکننده اسید معده
این قرص مشابه رابپرازول، با مهار پمپ پروتون H+/K+، اسید معده را کم کرده و دیواره معده را محافظت میکند و به عنوان بهترین قرص معده خارجی در میان مصرفکنندگان و پزشکان شناخته میشود.
این دارو برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ در کشور آلمان فروخته شد و از سال ۲۰۱۰ به عنوان یک داروی عمومی در دسترس قرار گرفت.
۸. موتیدون، داروی پروکینتیک
با افزایش انقباضات هماهنگ معده و روده، تخلیه معده را سرعت میبخشد و نفخ را کاهش میدهد.
۹. سیزاپراید، پروکینتیک و ضد رفلاکس
این قرص معده درد با تحریک گیرندههای سروتونینی روده، حرکات معده و روده را منظم کرده و رفلاکس را کنترل میکند. این دارو به عنوان قرص دل پیچه نیز تجویز میشود، زیرا علائم سوءهاضمه و دل پیچه را کاهش میدهد.
۱۰. دایمتیکون، ضد نفخ
یکی از بهترین و شناختهشدهترین قرص های معده درد دایمتیکون است که با کاهش کشش سطحی حبابهای گاز، آنها را به شکل بزرگتر درمیآورد تا راحتتر از بدن خارج شوند.
چه زمانی باید برای معده درد قرص مصرف کنیم؟
در صورت مواجه شدن با علائم زیر بهتر است از قرص دل درد استفاده کنید:
- دلپیچه یا درد شدید
- هنگام بروز اسهال یا تهوع شدید
- برای دردهای گاه به گاه یا دلدرد ناشی از غذا
- نفخ یا اسپاسم روده
به طور کلی، اگر درد معده یا روده، شدید و غیرقابل تحمل باشد میتوان از قرص شکم درد برای کاهش ناراحتی استفاده کرد. در مواردی که دل درد همراه با اسهال باشد، مصرف قرص ضد اسهال مانند لوپرامید به کنترل حرکات روده کمک میکند. همچنین قرص معده میتواند گزینهای مناسب برای درمان سریع دل درد باشد، زیرا با خاصیت شل کنندگی عضلات معده و روده، باعث کاهش گرفتگی و تسکین موقت درد میشود.
نکته: برای دردهای مزمن یا مداوم، قبل از مصرف قرص دل درد، مشورت با پزشک برای یافتن علت اصلی توصیه میشود.
یکی از مشکلات شایع در افراد، معده درد است که به دلایل مختلفی ایجاد میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مشکلات معده و روشهای درمان آن، این مقاله را حتما بخوانید.
قرص معده درد در بارداری، چی بخوریم؟
برای مصرف قرص معده درد در بارداری باید دقت زیادی داشت و هیچ دارویی نباید بدون تأیید پزشک استفاده شود.
داروهای نسبتاً ایمن با نظر پزشک:
- فاموتیدین
- آنتیاسیدهای حاوی منیزیم یا کلسیم
- دایمیتیکون
- ویتامین B6
این داروها میتوانند به عنوان قرص برای درد زیر شکم زنان در دوران بارداری نیز در موارد خفیف و با تایید پزشک مفید باشند.
داروهای قابل مصرف با احتیاط و تحت نظر پزشک:
- امپرازول و پنتوپرازول
- دومپریدون و متوکلوپرامید
داروهای ممنوع یا پرخطر در بارداری:
- میزوپروستول: خطر سقط جنین
- کلیدینیوم–کلردیازپوکساید
- قرصهای حاوی بیکربنات سدیم یا آلومینیوم بالا
در مجموع، برای درمان شکم درد در بارداری و انتخاب قرص دل درد مناسب، مشورت با پزشک الزامی است تا سلامت مادر و جنین حفظ شود.
وضعیت بدنی من به چه صورت است ؟
باید بدونیم وضعیت تناسب اندام ما به چه شکلی هست ؟ لاغریم ، اضافه وزن داریم یا وزنمون ایده آل هست. برای این که متوجه این قضیه بشیم یک شاخص معروف به اسم BMI یا شاخص توده بدنی داریم. برای حساب کردنش باید قد و وزنمون رو با جنسیت توی فرمول بزاریم از طریق جدول ها ببینیم توی چه شرایطی هستیم، اما اصلا نگران نباشید نیازی به حساب و کتاب کردن نیست. فقط کافی فرم زیر رو پر کنید و تا به صورت اتوماتیک شاخص توده بدنی شما حساب بشه و وضعیت بدنتون رو به شما نشان بده. بعد از پر کردن فرم اگر فکر کردی نیاز به یک برنامه اختصاصی تمرین و تغذیه دارید که با کمترین هزینه براتون طراحی و ارسال بشه کافی روی دکمه درخواست مشاوره کلیک کنی مشخصاتت رو بزنی تا کارشناس های ما تو اولین فرصت ( معمولا 2 روز بعد ) باهاتون تماس بگیرن و برای رسیدن به هدف راهنماییتون کنند. اگر هم عجله دارید برای دریافت برنامه اختصاصی می تونید توی سایت ثبت نام کنید و سفارش طراحی برنامه تمرین و تغذیه رو از قسمت دریافت برنامه جدید خودتون رو ثبت کنید.
محاسبه BMI – شاخص توده بدنی
گزارش وضعیت بدن
برای معده درد عصبی چه قرصی خوبه؟
برای معده درد عصبی (یا همان دل درد ناشی از استرس و اضطراب) معمولاً داروهایی که ترکیبی از آرامبخش، ضد اسپاسم و ضد اسید هستند، مفیدند.
قرص مسکن دل درد / ضد اسپاسم (Antispasmodics)
مثالها:
- دیسیکلومین (Dicyclomine)
- هیوسین بوتیلبروماید (Hyoscine)
چگونه کار میکنند:
- شل کردن عضلات صاف معده و روده
- کاهش اسپاسم ناشی از اضطراب یا استرس
آنتیاسیدها و مهارکننده اسید معده
مثالها:
- فاموتیدین
- پنتوپرازول
- امپرازول
چگونه کار میکنند:
- کاهش تولید اسید معده
- تسکین سوزش یا درد ناشی از تحریک معده
داروهای ترکیبی یا گیاهی
- نعناع
- بابونه
- قرصهای ضد نفخ
چگونه کار میکنند:
- کاهش نفخ و فشار معده
- کاهش حس ناراحتی معده
نکته مهم: معده درد عصبی معمولاً با کاهش استرس، تغذیه مناسب و پرهیز از غذاهای تحریک کننده بهتر میشود.
عوارض رایج قرصهای معده درد
عوارض رایج قرصهای معده درد بسته به نوع دارو متفاوت است، ولی میتوان آنها را به صورت کلی دستهبندی کرد:
ضد اسپاسمها (Antispasmodics)
- خشکی دهان
- تاری دید
- یبوست
- سرگیجه
- اختلال در تمرکز
- خواب آلودگی
مهارکنندههای اسید معده (مثل فاموتیدین، پنتوپرازول، امپرازول)
- سردرد
- اسهال یا یبوست
- حالت تهوع.
مصرف طولانیمدت ممکن است باعث کاهش جذب ویتامین B12 و افزایش خطر عفونتهای گوارشی شود.
آنتیاسیدها
- یبوست (اگر حاوی آلومینیوم باشد)
- اسهال (اگر حاوی منیزیم باشد)
مصرف زیاد میتواند باعث اختلال در تعادل الکترولیتها شود.
داروهای ضد نفخ (مثل دیمتیکون)
معمولاً عوارض کمی دارند و به ندرت باعث تهوع یا اسهال میشوند.
داروهای ضد اسهال (مثل لوپرامید)
- یبوست
- حالت تهوع
- نفخ
مصرف بیش از حد میتواند مشکلات قلبی جدی (آریتمی قلبی) ایجاد کند.
جایگزینهای خانگی برای تسکین درد شکم
اگرچه قرصها و داروهای تجویزی بهترین درمان شکم درد در بزرگسالان محسوب میشوند، اما برخی مواد غذایی نیز میتوانند برای تسکین درد شکم مورد استفاده قرار گیرند. مزیت جایگزینهای خانگی این است که عوارض کمتری برای زنان باردار یا کودکان دارند.
| ماده غذایی / گیاه دارویی | فواید و نقش در کاهش درد معده و روده |
| آووکادو | سرشار از پتاسیم و فیبر است؛ التهاب دیواره معده را کاهش داده و حرکات روده را تنظیم میکند. |
| شیرین بیان | دارای ترکیبات ضد التهابی است و با پوشاندن دیواره معده، درد و نفخ را کاهش میدهد. |
| موز | نرم و ملایم است، پوششی محافظ برای معده ایجاد کرده و با فیبر و پتاسیم، گوارش را بهبود میبخشد. |
| بابونه | خاصیت ضد اسپاسم و آرامبخش دارد؛ گرفتگی عضلات معده، بهویژه دردهای ناشی از استرس را کاهش میدهد. |
| رازیانه | نفخ و گاز معده را کم کرده و به هضم بهتر غذا کمک میکند؛ برای دلپیچههای خفیف مفید است. |
| زیره | حرکات روده را تنظیم کرده و تجمع گاز و نفخ را کاهش میدهد؛ درمانی طبیعی برای دردهای خفیف شکمی است. |
| ریحان | اثر ضدالتهابی و آرامبخش دارد و درد معده و اسپاسمهای خفیف روده را تسکین میدهد. |
| نعناع فلفلی | عضلات روده و معده را شل کرده و برای کاهش نفخ و دلپیچه بسیار مناسب است. |
| آویشن | خاصیت ضد میکروبی و ضد اسپاسم دارد؛ درد ناشی از گاز و سوءهاضمه را کاهش میدهد. |
| نارگیل | روغن نارگیل التهاب معده را کاهش داده و فرآیند هضم غذا را آسانتر میکند. |
| دارچین | دارای خواص ضدالتهابی و آرامبخش است؛ در کاهش درد معده و سوءهاضمههای خفیف مؤثر است. |
| عسل | پوششی محافظ روی دیواره معده ایجاد کرده و التهاب و سوزش سر دل را کاهش میدهد. |
خوشبختانه، مواد غذایی بیشماری برای درد معده وجود دارند که میتوانید از آنها بهره ببرید. برای آشنایی بیشتر با این مواد غذایی مفید، این مقاله را از دست ندهید.
برای درمان شکم درد چی خوبه بخوریم؟
قرص معده درد میتواند یکی از سریعترین و مؤثرترین روشها برای تسکین انواع ناراحتیهای گوارشی باشد. از دل دردهای ساده ناشی از نفخ و سوءهاضمه گرفته تا مشکلات جدیتر مثل التهاب معده یا اسپاسمهای روده، انتخاب داروی درست نقش مهمی در بهبود سریع دارد.
همانطور که در این مقاله اشاره شد، هر یک از ۱۰ قرص معرفی شده با مکانیسم خاص خود، میتوانند شرایط شما را بهبود بخشند. بنابراین، شناخت علت اصلی درد و انتخاب صحیح دارو نه تنها به تسکین فوری کمک میکند، بلکه از بازگشت دوباره علائم نیز جلوگیری خواهد کرد.
درمان اسهال چگونه است؟ اسهال تنها یک احساس ناخوشایند نیست؛ یک طوفان در دل سیستم گوارش شماست. یک روز عادی را تصور کنید که ناگهان همه چیز به هم میریزد. برنامههایتان لغو میشود و تنها چیزی که برایتان مهم است، نزدیکترین سرویس بهداشتی است. این داستان برخی از افراد است؛ اما چه چیزی این طوفان را به راه میاندازد؟ و مهمتر از آن، چگونه میتوان آن را آرام کرد؟ این مطلب از مجله تخصصی فیت کلاب تنها یک لیست کلی از توصیهها نیست؛ بلکه یک راهنمای قدمبهقدم، مبنی بر علم روز است تا به شما کمک کند سریعتر بهبود یابید و به زندگی عادی بازگردید. از درمانهای خانگی ساده تا شناخت علائم هشداردهندهای که نیاز به فوریت پزشکی دارند، همه را اینجا بیان میکنیم. پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
برای درمان اسهال چه بخوریم؟
برای بسیاری سوال است که برای اسهال چی خوبه؟ وقتی دچار اسهال میشوید، رودههای شما ملتهب و حساس هستند. انتخاب هوشمندانه غذاها نه تنها به توقف اسهال کمک میکند، بلکه از بدتر شدن آن نیز جلوگیری خواهند کرد. هدف اصلی، جایگزینی مایعات و الکترولیتهای از دست رفته و مصرف غذاهایی است که به روده استراحت میدهند.
در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اولیه پس از شروع علائم، میتوان از غذاهای ملایم و کمفیبر مانند موارد موجود در رژیم غذایی BRAT (موز، سس سیب، برنج سفید، نان تست) استفاده کرد. این غذاها به قوام مدفوع کمک میکنند و هضم آنها برای روده ملتهب، آسان است. با این حال، توجه داشته باشید که سازمانهای معتبر جهانی مانند WHO و آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، دیگر رژیم (BRAT) را به عنوان یک رژیم انحصاری و بلندمدت توصیه نمیکنند، زیرا از نظر پروتئین، چربی و سایر مواد مغذی ضروری برای بدن، دارای کمبودهایی است.
روش های خانگی درمان اسهال

روش های خانگی درمان اسهال اغلب اولین اقدام مؤثر محسوب میشوند و میتوانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.
- هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی اسهال
- استراحت کافی در منزل جهت درمان اسهال
- مصرف داروهای گیاهی و درمان خانگی اسهال
- رعایت رژیم غذایی صحیح در منزل و درمان اسهال
1.هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی برای اسهال
هیدراته ماندن بدن از راه های درمان خانگی برای اسهال است. اسهال باعث از دست رفتن شدید آب و الکترولیتهای بدن میشود. تنها نوشیدن آب کافی نیست، زیرا الکترولیتهای ضروری را جبران نمیکند. بلکه خودتان در خانه میتوانید محلول او آر اس (ORS) (محلول خوراکی برای آبرسانی مجدد بدن) درست کنید. در یک لیتر آب جوشیدهسرد شده، ۶ قاشق چایخوری شکر و نصف قاشق چایخوری نمک را حل کنید. این محلول ساده را جرعهجرعه و مکرر بنوشید.
2.استراحت کافی در منزل جهت درمان اسهال
به بدن خود استراحت کافی دهید و انرژی خود را صرف درمان کنید، نه دویدن به دنبال کارهای روزمره؛ استراحت، سیستم ایمنی بدن شما را تقویت میکند.
3. مصرف داروهای گیاهی و درمان خانگی اسهال
لیستی از داروهای گیاهی مناسب برای درمان اسهال در ادامه همین مطلب و در بخش داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند ذکر شده است.
4.رعایت رژیم غذایی صحیح در منزل و درمان اسهال
بایدها و نبایدهای رژیم غذایی برای روش درمان خانگی درمان اسهال در ادامه این مطلب و در بخش غذاهای مناسب برای درمان اسهال؛ برای رفع اسهال چی بخوریم؟به طور کامل ذکر شده است.
داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند

داروهای گیاهی درمان اسهال که به طور سنتی مصرف می شوند کدامند؟ از برخی گیاهان طبیعی به طور سنتی برای کمک به بهبود علائم گوارشی استفاده میشود. با این حال، شواهد علمی قطعی برای اثربخشی همه آنها در درمان اسهال وجود ندارد و این موارد به هیچ وجه جایگزین مشورت با پزشک، به ویژه در موارد شدید، نیستند. این گزینهها میتوانند در کنار درمان اصلی مورد توجه قرار گیرند.
- زنجبیل؛ گیاهی برای درمان اسهال
- چای بابونه؛ دارویی گیاهی برا درمان اسهال
- دانه های گشنیز؛ گیاهی برای معالجه اسهال
- چای سبز از داروهای موثر برای درمان اسهال
- چای نعناع؛ گیاهی موثر بر درمان اسهال
1.زنجبیل؛ گیاهی برای درمان اسهال
زنجبیل، به طور سنتی برای کاهش حالت تهوع و التهاب استفاده میشود. برخی مطالعات اولیه نشان میدهند که ممکن است به کاهش اسپاسم عضلات روده و حالت تهوع مرتبط با اسهال نیز کمک کند.
2.چای بابونه؛ دارویی گیاهی برا معالجه اسهال
چای بابونه، بیشتر به دلیل اثرات آرامبخش آن شناخته شده است و به طور سنتی برای تسکین ناراحتیهای معده به کار میرود. بابونه دارای خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم است و میتواند درد شکم را کاهش دهد. توجه داشته باشید افرادی که به گیاهان خانواده کاسنیان حساسیت دارند (مثل ابروسیا، گل داودی) ممکن است به بابونه نیز حساسیت نشان دهند.
3.دانه های گشنیز؛ گیاهی برای معالجه اسهال
گشنیز به دلیل خواص ضد باکتری و ضد التهابی خود میتواند به کاهش عفونتهای گوارشی و معالجه اسهال کمک کند.
4.چای سبز از داروهای موثر برای درمان اسهال
به دلیل دارا بودن آنتیاکسیدانها و ترکیبات ضدالتهابی میتواند به آرامش دستگاه گوارش کمک کند.
5.چای نعناع؛ گیاهی موثر بر درمان اسهال
منتول (جوهره نعناع) موجود در نعناع دارای اثر آرامبخش بر روی عضلات صاف دستگاه گوارش (اثر ضد اسپاسم) است و میتواند به کاهش دردهای شکمی و نفخ همراه با اسهال کمک کند.
داروهای ضد اسهال
داروهای ضد اسهال برای کنترل سریع علائم مفیدند، اما همیشه بهترین راه حل نیستند. توجه داشته باشید مصرف هر یک از داروهای شیمیایی فقط تحت نظر پزشک متخصص توصیه میشود.
- لوپرامید (Imodium)
- بیسموت سابسالیسیلات (Pepto-Bismol)
- دیفنوکسیلات (Lomotil)
1.لوپرامید (Imodium)
لوپرامید حرکت روده را کند میکند و به طور موقت باعث توقف اسهال میشود. اما اگر اسهال شما باکتریایی یا انگلی باشد، مصرف آن میتواند با نگه داشتن عامل بیماریزا در روده، وضعیت را بدتر و طولانیتر کند.
ncbi.nlm.nih.gov:Loperamide is an over-the-counter oral antidiarrheal agent synthesized in 1969
ترجمه فارسی:
لوپرامید یک داروی ضد اسهال خوراکی بدون نسخه است که در سال 1969 سنتز شد.
2. بیسموت سابسالیسیلات (Pepto-Bismol)
بیسموت سابسالیسیلات به کاهش التهاب دیواره روده و مبارزه با برخی باکتریها کمک میکند. عارضه جانبی شایع آن، سیاه کردن رنگ زبان و مدفوع است است.
3.دیفنوکسیلات (Lomotil)
دیفنوکسیلات نیز مانند لوپرامید، حرکت روده را کند میکند. این دارو اغلب به همراه دوز کمی آتروپین (برای کاهش احتمال سوءمصرف) ترکیب میشود و معمولاً برای موارد متوسط تا شدید با تجویز پزشک استفاده میشود.
توجه کنید که در صورت وجود «علائم هشداردهنده اسهال» که بخش بعدی این مطلب ذکر شده است از مصرف داروهای شیمیایی خودداری کنید و به هیچ وجه از داروهای ضداسهال (به خصوص لوپرامید و دیفنوکسیلات) استفاده نکنید. همچنین به طور کلی از دادن داروهای ضداسهال به کودکان بدون دستور صریح پزشک خودداری شود.
علائم هشداردهنده اسهال
اسهال همیشه یک بیماری ساده نیست؛ برخی علائم مانند چراغ قرمز هستند و نیاز به اقدام فوری دارند. نادیده گرفتن این علائم میتواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد.
- وجود خون یا چرک در مدفوع
- تب بالای ۳۸.۵ درجه سانتیگراد
- علائم کمآبی شدید
- طولانی شدن اسهال بیش از ۴۸ ساعت در بزرگسالان
- درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد
- مدفوع سیاه و قیری (ملنا)
- وجود بیماری همزمان جدی
- گروه های پرخطر جامعه (نوزادان، افراد مسن، افراد با بیماری زمینهای، افراد با سیستم ایمنی ضعیف)
1.وجود خون یا چرک در مدفوع
وجود خون یا چرک در مدفوع میتواند نشانهای از یک عفونت باکتریایی جدی مانند شیگلا (شیگلا یک باکتری بسیار مسری است که با حمله به پوشش روده باعث اسهال خونی، دردهای شکمی شدید و تب میشود)
یا (E. coli) (ای کولی نوعی باکتری است که به طور معمول در روده انسان و حیوانات زندگی میکند، اما برخی از گونههای آن میتوانند باعث مسمومیت غذایی شدید، اسهال و عفونتهای جدی شوند) یا حتی دیگر باکتریها باشد.
2.تب بالای ۳۸.۵ درجه سانتیگراد
تب بالا همراه با اسهال، نشان میدهد بدن در حال مبارزه با یک عفونت سیستمیک است.
3.علائم کم آبی شدید
علائم کم آبی شدید شامل سرگیجه شدید هنگام ایستادن، ادرار بسیار تیره یا قطع شدن ادرار برای بیش از ۸ ساعت، خشکی شدید دهان و گلو و بیحالی مفرط است.
4.طولانی شدن اسهال بیش از ۴۸ ساعت در بزرگسالان
اگر اسهال پس از دو روز خودبهخود بهبود نیابد، ممکن است نیاز به مداخله پزشکی و شناسایی علتهای اسهال داشته باشد.
5.درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد
درد شدید و غیرقابل تحمل در ناحیه شکم یا مقعد میتواند نشانه یک مشکل حاد باشد که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
6.مدفوع سیاه و قیری (ملنا)
مدفوع سیاه و قیری معمولاً نشانه خونریزی در بخشهای فوقانی دستگاه گوارش (مانند معده یا اثنی عشر) است. علل آن میتواند شامل زخم معده، واریسهای مری یا مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند آسپرین یا ایبوپروفن) باشد. مصرف مکملهای آهن نیز میتواند باعث سیاه شدن مدفوع شود، اما معمولاً آن را به شکل اسهال درنمیآورد.
7.وجود بیماری همزمان جدی
اگر فردی که اسهال دارد، همزمان به یک بیماری جدی دیگر (مانند سرطان، بیماری کبدی یا غیره) مبتلا باشد، اسهال میتواند یک عارضه جانبی خطرناک یا نشانهای از یک عفونت فرصتطلب باشد.
8.گروه های پرخطر جامعه
اسهال در افراد زیر، حتی با علائم خفیفتر، نیاز به مراجعه زودتر به پزشک دارد، زیرا بدن آنها سریعتر دچار عوارض میشود:
- نوزادان و کودکان: به ویژه اگر زیر ۶ ماه باشند.
- سالمندان (بالای ۶۵ سال): سیستم ایمنی و ذخیره آب بدن آنها ضعیفتر است.
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف: مانند بیماران تحت شیمیدرمانی، مبتلایان به ایدز، یا افرادی که داروهای سرکوبگر ایمنی مصرف میکنند.
- افراد با بیماریهای زمینهای مزمن: مانند نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، یا دیابت کنترل نشده
درمان اسهال در کودکان
سیستم ایمنی کودکان حساستر از بزرگسالان است و اسهال میتواند به سرعت برای آنها خطرناک شود. کودکان بسیار سریعتر از بزرگسالان دچار کمآبی بدن میشوند.
- محلول او آر اس (ORS) برای معالجه اسهال کودکان
- تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان
1.محلول او آر اس (ORS) برای معالجه اسهال کودکان
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) تأکید میکند که برای کودکان مبتلا به اسهال، بهترین مایع برای جایگزینی، محلول او آر اس (ORS) است و از مصرف داروهای شیمیایی یا مایعات و آبمیوههای صنعتی به دلیل قند بالا که میتواند اسهال را بدتر کند، خودداری کنید. توجه داشته باشید استفاده از این محلول نیز محدودیت دارد و باید طبق تجویز پزشک برای کودکان مصرف شود.
who.int:ORS is a mixture of clean water, salt and sugar. ORS is absorbed in the small intestine and replaces the water and electrolytes lost in the faeces.
ترجمه فارسی:
ORS ترکیبی از آب، نمک و شکر است. ORS در روده کوچک جذب میشود و جایگزین آب و الکترولیتهای از دست رفته از طریق مدفوع میشود.
چگونه به کودک خود ORS بدهیم؟
این سوال که چگونه به کودک خود ORS بدهیم؟ یک چالش رایج برای والدین است. اگر کودک شما از طعم (ORS) خوشش نمیآید، این راهکارها را امتحان کنید:
- از نی استفاده کنید: گاهی نوشیدن با نی برای آنها جذابیت دارد.
- قاشققاشق بدهید: هر یک تا دو دقیقه یک قاشق چایخوری از محلول را به او بدهید. حجم کم اما مکرر نتیجهبخش خواهد بود.
- از سرنگ بدون سوزن استفاده کنید: از یک سرنگ تمیز (بدون سوزن) برای چکاندن آرام محلول (ORS) در کنار لپ یا سقف دهان کودک استفاده کنید. این روش اغلب برای کودکان کمسنوسال که از نوشیدن امتناع میکنند، مؤثر است.
- صبور باشید: اصرار زیاد باعث تنش بیشتر میشود؛ در عوض، با آرامش و پشتکار ادامه دهید.
2.تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان
تداوم تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک برای درمان اسهال کودکان بسیار نکته مهمی است. اگر نوزاد شما اسهال دارد، به تغذیه او با شیر مادر یا شیر خشک ادامه دهید و در کنار آن، او آر اس را طبق دستور پزشک استفاده کنید. به هیچ وجه به کودک خود داروهای ضداسهال بزرگسالان را ندهید.
درمان اسهال در بزرگسالان

درمان اسهال در بزرگسالان علاوه بر مدیریت فوری، شامل توجه به ریشه مشکل نیز میباشد. استراتژی شما باید ترکیبی از جایگزینی مایعات، رژیم غذایی مناسب و استراحت باشد.
- پرهیز از مصرف محرک ها در حین درمان اسهال بزرگسالان
- مصرف پروبیوتیک ها و تاثیر بر درمان اسهال بزرگسالان
- مصرف دارو برای درمان اسهال بزرگسالان
- رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال
1.پرهیز از مصرف محرک ها در حین درمان اسهال بزرگسالان
در دوران معالجه از مصرف کافئین (قهوه، چای پررنگ)، الکل، نوشابههای گازدار، غذاهای پرچرب، تند و بسیار شیرین به طور کامل خودداری کنید. این مواد محرک، روده ملتهب شما را بیشتر تحریک میکنند.
2.مصرف پروبیوتیک ها و تاثیر بر درمان اسهال بزرگسالان
اسهال میتواند تعادل باکتریهای مفید روده را به هم بزند. مصرف پروبیوتیکها (مانند ماست پروبیوتیک یا مکملهای آن) میتواند به بازگرداندن این تعادل و کوتاه کردن دوره بیماری کمک کند.
3.مصرف دارو برای درمان اسهال بزرگسالان
همانطور که مطالعه کردید در این مطلب به موضوع مصرف داروهای شیمیایی و داروهای گیاهی برای درمان اسهال بزرگسالان، به طور کامل پرداخته شد.
4. رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال در بزرگسالان
رعایت رژیم غذایی برای درمان اسهال در بزرگسالان نیز نکته مهمی است که به طور جداگانه در این مطلب به آن اشاره شده است، پیشنهاد میکنیم ادامه مطلب را مطالعه نمایید.
غذاهای مناسب برای درمان اسهال؛ برای رفع اسهال چی بخوریم؟
چه چیزی برای اسهال خوب است؟ فراتر از رژیم (BRAT)، انتخابهای خوب دیگری نیز دارید که به تامین انرژی و مواد مغذی بدن، بدون تحریک روده کمک میکنند. این مواد غذایی باعث درمان دل پیچه و اسهال خواهند شد.
- سیب زمینی آبپز یا پوره (بدون کره و شیر): منبع خوبی از کربوهیدراتهای ساده و پتاسیم است.
- سوپ مرغ رقیق (بدون چربی): هم مایعات و هم الکترولیتها را جبران میکند.
- کراکرهای نمکی یا نان سوخاری: به جایگزینی سدیم از دست رفته کمک میکنند.
- ماست پروبیوتیک ساده (در صورت تحمل لاکتوز): به بازگرداندن فلور طبیعی روده (مجموعهای از باکتریها، ویروسها و قارچهای مفید هستند که به طور طبیعی در روده انسان زندگی میکنند و برای هضم غذا، تولید برخی ویتامینها و تقویت سیستم ایمنی ضروری میباشند) کمک میکند.
- تخم مرغ آبپز سفت: منبع عالی و بسیار ملایمی از پروتئین با کیفیت بالا است که برای ترمیم بافتها و تأمین انرژی بدون تحریک روده مفید است.
- اوتمیل بلغور جو دوسر: جو دوسر حاوی فیبر محلول است که میتواند به جذب مایعات اضافی در روده کمک کند؛ باید کاملاً پخته و بدون شکر افزوده باشد.
میوه های مناسب برای درمان اسهال
میوه های مناسب برای درمان اسهال کدامند؟ انتخاب میوه در این شرایط بسیار مهم است. از میوههای پر فیبر و ملین باید پرهیز کرد.
- موز برای اسهال: بهترین گزینه است. پکتین موجود در موز که یک نوع فیبر غذایی محلول است؛ با جذب آب در روده به حجیم و سفت شدن مدفوع کمک میکند و در نتیجه به بهبود و درمان طبیعی اسهال منجر میشود.
- سیب پخته یا سس سیب: پکتین سیب هنگام پخت آزاد میشود و اثر ضداسهالی دارد. خام آن میتواند اثر معکوس داشته باشد.
- پوره زغال اخته: زغال اخته حاوی تانن است که در بسیاری از گیاهان یافت میشود و با انقباض و خشک کردن بافتهای بدن میتواند به کاهش ترشحات روده و بهبود اسهال کمک کند. بهتر است به صورت پخته یا پوره مصرف شود.
زمانی که اسهال داریم، چه چیزهایی نخوریم؟
زمان اسهال چه مواد غذایی نخوریم؟ این لیست به اندازه لیست «چه بخوریم» مهم است. مصرف این مواد میتواند به سرعت وضعیت شما را بدتر کند.
- لبنیات (به جز ماست پروبیوتیک): روده در هنگام اسهال ممکن است به طور موقت لاکتوز را تحمل نکند.
- غذاهای پرچرب و سرخکردنی: هضم آنها برای سیستم گوارش ملتهب بسیار سنگین است.
- غذاهای پرادویه و تند: مخاط روده را تحریک و التهاب را افزایش میدهند.
- غذاهای با فیبر بالا: مانند لوبیا، عدس، برنج قهوهای، نان سبوسدار و سبزیجات خام. این غذاها حرکات روده را افزایش میدهند.
- شیرینکنندههای مصنوعی (سوربیتول، زایلیتول): اثر ملین قوی دارند و در آدامسها و نوشیدنیهای رژیمی یافت میشوند.
- کافئین و الکل: هر دو باعث از دست دادن بیشتر مایعات و تحریک روده میشوند.
درمان سریع اسهال چطور ممکن است؟
این اقدامات در روند درمان سریع اسهال شما، به طور چشمگیری موثر هستند.
- استفاده از کمپرس گرم: قرار دادن یک بطری آب گرم یا پد گرمایی روی شکم میتواند به کاهش اسپاسم و دردهای عضلانی ناشی از اسهال کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس و اضطراب میتوانند محرک شدید اسهال در افراد مستعد باشند. تمرینات تنفس عمیق یا مدیتیشن کوتاه میتواند سیستم عصبی روده را آرام کند.
- بهداشت دستها را بیش از همیشه رعایت کنید: برای جلوگیری از انتشار عفونت به دیگران، حتماً پس از هر بار اجابت مزاج و قبل از تهیه یا خوردن غذا، دستهای خود را با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه بشویید.
اسهال مسافرتی چیست؟راهکارهای پیشگیری و درمان سریع
اسهال مسافرتی، نوعی عفونت گوارشی است که معمولاً در اثر مصرف آب یا غذای آلوده در سفر به وجود میآید و مهمترین علامت آن اسهال ناگهانی است.
راه های پیشگیری از بروز اسهال مسافرتی
- فقط از آب بطری و پلمپشده استفاده کنید، حتی برای مسواک زدن
- از مصرف یخ، سالاد، میوههای پوست نکنده و غذاهای بیرون خودداری کنید.
- فقط غذاهای کاملاً پختهشده و داغ شده را میل کنید.
علت های شایع اسهال
درک علت اسهال، کلید پیشگیری از عود مجدد آن است؛ اسهال یک بیماری نیست، بلکه یک علامت از بروز مشکلی در سیستم گوارش شماست.
- عفونتهای ویروسی (نوروویروس، روتاویروس)
- عفونتهای باکتریایی (ای کولی، سالمونلا، کمپیلوباکتر)
- مسمومیت غذایی
- عدم تحمل غذایی (مانند عدم تحمل لاکتوز)
- سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- داروها
- عفونتهای انگلی (مانند ژیاردیا)
- نقص در جذب مواد مغذی
- بیماریهای التهابی روده (IBD)
- استرس و اضطراب
عفونتهای ویروسی (نوروویروس، روتاویروس): اینها شایعترین علل اسهال حاد هستند و بسیار مسری میباشند.
عفونتهای باکتریایی (ای کولی، سالمونلا، کمپیلوباکتر): معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل میشوند و اغلب با تب و دلپیچه شدید همراهاند.
مسمومیت غذایی: ناشی از سموم تولید شده توسط باکتریها در غذاهای فاسد
عدم تحمل غذایی (مانند عدم تحمل لاکتوز): بدن فاقد آنزیم لازم برای هضم قند خاصی (مانند لاکتوز در شیر) است.
سندرم روده تحریکپذیر (IBS): یک بیماری مزمن که میتواند باعث اسهال متناوب یا یبوست شود.
داروها: عوارض جانبی برخی آنتیبیوتیکها، داروهای فشار خون یا ضداسیدهای حاوی منیزیم میتواند اسهال باشد.
عفونتهای انگلی (مانند ژیاردیا): این عفونتها اغلب از طریق آب یا غذای آلوده منتقل میشوند و میتوانند باعث اسهال آبکی و طولانیمدت شوند.
نقص در جذب مواد مغذی: شرایطی مانند بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن)، سندرم روده کوتاه یا نارسایی لوزالمعده میتوانند منجر به اسهال چرب یا آبکی مزمن به دلیل عدم جذب صحیح مواد مغذی شوند.
بیماریهای التهابی روده (IBD): این دسته از بیماریها با سندرم روده تحریکپذیر (IBS) متفاوت هستند. (IBD) شامل التهاب واقعی و آسیب به دیواره روده است.
استرس و اضطراب: ارتباط بین مغز و روده بسیار قوی است. استرس و اضطراب میتوانند با تأثیر بر سیستم عصبی روده، حرکات آن را تسریع کرده و منجر به اسهال حاد یا تشدید علائم در افراد مبتلا به (IBS) شوند.
تفاوت اسهال ویروسی و باکتریایی در چیست؟
تشخیص قطعی علت اسهال (ویروسی، باکتریایی یا انگلی) تنها توسط پزشک و در صورت لزوم با انجام آزمایش مدفوع امکانپذیر است. جدول زیر یک راهنمای بسیار کلی و اولیه برای شناخت احتمالات است و به هیچ وجه جایگزین تشخیص پزشکی نمیشود. در صورت مشاهده هر یک از علائم هشداردهنده، حتماً به پزشک مراجعه کنید:
| ویژگی | اسهال ویروسی | اسهال باکتریایی | اسهال انگلی (شایعترین موارد) |
|---|---|---|---|
| شروع علائم | تدریجی | ناگهانی و شدید | تدریجی |
| مدت بیماری | ۳-۷ روز | چند روز تا یک هفته | طولانیمدت (هفتهها تا ماهها) |
| تب | تب خفیف شایع است | تب بالا (اغلب بالای ۳۸.۵ درجه) | غیرشایع یا تب خفیف |
| درد شکم | کرامپ (گرفتگی) عمومی | دردهای شدید و پیچشی | دردهای شکمی، نفخ |
| مدفوع | آبکی، بدون خون | ممکن است حاوی مخاط یا خون باشد | اسهال آبکی و حجیم |
| علائم همراه | اغلب با استفراغ، بدن درد و سردرد | تمرکز اصلی روی علائم گوارشی شدید است | بیاشتهایی، کاهش وزن، احساس خستگی |
در صورت مشاهده هر یک از علائم انواع اسهال حتماً به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نیاز به آنتیبیوتیک داشته باشید. خوددرمانی در این موارد خطرناک است.
چگونه اسهال را معالجه کنیم؟
اسهال یک علامت شایع گوارشی است که مدیریت صحیح آن بر سه پایه اصلی استوار است: جبران فوری آب و الکترولیتهای از دست رفته به عنوان مهمترین اقدام، رعایت رژیم غذایی ملایم (مانند موز و برنج) و پرهیز از محرکها (مانند غذاهای چرب و لبنیات) و شناخت علائم هشداردهندهای مانند وجود خون در مدفوع، تب بالا یا کمآبی شدید که باعث مراجعه فوری به پزشک میشوند. توجه ویژه به کودکان و پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای ضداسهال، به ویژه در موارد عفونی، برای پیشگیری از عوارض جدی ضروری است.
داشتن رژیم غذایی اصولی و انجام تمرینات ورزشی حتی در منزل، بدن را تقویت کرده و درمقابل بسیاری از عوامل بیماریزا، تا حدی ایمن خواهد کرد. از این رو جهت داشتن رژیم غذایی و برنامه ورزشی شخصی سازی شده میتوانید با متخصصین مجموعه فیت کلاب در تماس باشید.

